Cước di động ở Việt Nam: Đủ điều kiện để giảm nữa

 

Trước hết, đó là việc cắt giảm chi phí, điều chỉnh phương thức kinh doanh.

 

Lãng phí tiền tỷ với... cáp

Một trạm BTS có thể dùng chung cho cả 7 mạng di động thay vì mỗi mạng một trạm. Ảnh: TG

 

Cục Quản lý chất lượng Công nghệ thông tin, truyền thông (Bộ TT&TT) cho biết, hiện cả nước có khoảng 42.000 trạm BTS (trạm thu phát thông tin di động), đa phần là của 3 mạng lớn: Viettel, MobiFone và VinaPhone. Thời gian tới, số lượng các trạm BTS sẽ tiếp tục nhiều hơn để đáp ứng nhu cầu phát triển nhanh số lượng thuê bao hiện nay và cuộc chạy đua của các nhà mạng mới phát triển muốn mở rộng mạng lưới. Chi phí để phát triển mạng lưới các trạm BTS này sẽ là không nhỏ. Riêng một Shelter – một thiết bị được lắp đặt vào trạm BTS hiện có giá khoảng 200 triệu đồng, chưa kể các chi phí thuê địa điểm, kéo cáp, lắp đặt, bảo trì hệ thống trạm... Trong khi các nhà mạng có thể hợp tác để cùng khai thác hạ tầng, tránh lãng phí tài nguyên để cắt giảm chi phí giá thành thì các nhà mạng vẫn khư khư “đèn nhà ai nhà nấy sáng” tạo nên một sự lãng phí nghiêm trọng.

TS Phạm Công Hùng, giảng viên khoa Điện tử Viễn thông, Đại học Bách khoa Hà Nội cho biết: “Một hệ thống cáp quang viễn thông mà một nhà mạng đang dùng hiện nay có thể dùng chung cho cả 7 mạng di động. Việc mỗi mạng một hệ thống cáp là vô cùng lãng phí”. Theo ông Hùng, hiện nay, 3 mạng lớn nhất trên thị trường viễn thông đều khai thác trên nền công nghệ GSM là VinaPhone, MobiFone, Viettel, có thể dùng chung hệ thống trạm BTS. Nhưng hiện nay, ngoại trừ VinaPhone, MobiFone đã có được sự hợp tác thì sự phối hợp của 2 mạng này với mạng Viettel là rất kém.

Một nghịch lý khác nữa là hiện nay các nhà mạng đã roaming (kết nối, chuyển tiếp) với nhiều mạng quốc tế thì ngay trong nước các mạng lại không hợp tác với nhau. Chẳng hạn, ở Điện Biên, Viettel đã phát triển hệ thống trạm BTS thì các mạng khác không cần lắp đặt hệ thống trạm BTS ở đây nữa. Các thuê bao của MobiFone, Vinaphone khi đến vùng này không có sóng thì có thể roaming, chuyển tiếp qua dùng sóng của Viettel, tránh tình trạng trong khi trạm BTS chưa sử dụng hết công suất lại phải tốn tiền lắp đặt thêm. Tuy nhiên, các chuyên gia trong lĩnh vực khi được hỏi đều tỏ ý e ngại khi cho rằng, với cuộc chiến cạnh tranh thị phần gay gắt hiện nay thì khả năng các nhà mạng “tự nguyện hợp tác” là vô cùng khó. Dù sự hợp tác này vừa có lợi cho nhà mạng trong việc giảm bớt chi phí hạ tầng và nhất là có lợi cho người dân với hi vọng có được một mức cước di động “mềm” hơn.

 

Đổi mạng, giữ số  được không?

Ở một khía cạnh khác, theo các chuyên gia thị trường viễn thông Việt Nam đã phát triển bùng nổ trong thời gian qua và đã đến lúc cần tạo cho nó một môi trường cạnh tranh lành mạnh hơn. Theo TS Phạm Công Hùng, ngay từ khi thị trường viễn thông di động chỉ có 2 mạng khai thác là MobiFone và Vinaphone thì đã có những ý kiến đề xuất ban hành quy định cho phép các mạng giữ nguyên số và đổi nhà cung cấp dịch vụ mạng. Đề án này đã được đưa ra khi thị trường chưa phát triển nên chưa có điều kiện thực thi, nhưng với điều kiện Việt Nam hiện nay thì cần gấp rút triển khai.

Về mặt công nghệ việc đổi mạng giữ số cũng hoàn toàn khả thi. Đa số các nước trên thế giới đều có quy định cho phép người dùng có thể đổi nhà cung cấp dịch vụ mà vẫn giữ nguyên số thuê bao. Việc đổi mạng vẫn giữ nguyên số sẽ khuyến khích các nhà khai thác nâng cao chất lượng dịch vụ, doanh nghiệp nâng cao tính cạnh tranh. Người sử dụng sẽ được đối xử công bằng hơn, hưởng nhiều hậu mãi hơn, tạo sân chơi cho những nhà cung cấp chuyên nghiệp, nhất là những nhà mạng mới gia nhập thị trường.

 

Khuyến mại “khủng”  = Có thể giảm giá!

Hiện nay, với cuộc cạnh tranh của nhiều mạng di động, người tiêu dùng đã được hưởng những lợi ích nhất định: Giá cước thấp, hậu mãi tăng... Tuy nhiên, vẫn còn đó những bất cập đến từ sự bùng phát số lượng thuê bao như: nghẽn mạng, lỗi mạng, chăm sóc khách hàng kém... Để chiếm thị phần hiện nay các mạng chủ yếu tập trung vào các chiêu bài “khuyến mại khủng”, hướng vào các thuê bao mới, thuê bao trả trước. Những chương trình khuyến mại tặng tiền đến 100% giá trị thẻ nạp đã làm giảm mức cước thực tế của những người dùng thuê bao trả trước xuống nhiều lần.

Như vậy, các chương trình khuyến mại “khủng” ở một khía cạnh khác, cho thấy khả năng mặt bằng cước di động hiện nay có thể hạ thấp thêm nữa. Chưa kể nếu có sự điều tiết của Nhà nước trong việc quy định dùng chung hạ tầng, đổi mạng giữ số thì thị trường viễn thông di động sẽ cạnh tranh lành mạnh và sòng phẳng hơn. Khi đó người dùng di động có thể được dùng một hàng hoá có chất lượng tốt hơn, giá cả phải chăng hơn.

 

Luật Thương mại quy định các hàng hoá, dịch vụ không được khuyến mại quá 50% giá trị hàng hoá, dịch vụ là phù hợp với thông lệ quốc tế. Quy định này có ý nghĩa riêng là khi tính giá trị hàng hoá, người ta đã tính tất cả yếu tố cấu thành nên giá thành sản phẩm. Trong điều kiện thị trường bình thường khó thể có giá mà nào để doanh nghiệp đạt lợi nhuận gấp đôi được. Vì vậy, khi có hiện tượng khuyến mại đến 100% thì có thể yêu cầu tất cả các doanh nghiệp tính toán lại chi phí giá thành sản phẩm của mình. Luật sư Trần Đình Triển, Trưởng VP Luật sư Vì dân

 

Đắc Kiên