Hà Nội
23°C / 22-25°C

Ý ngoài lời

Thứ ba, 07:05 14/07/2009 | Xã hội

Giadinh.net - Học văn thời những năm 80, 90 của thế kỷ trước, nhiều người khá quen thuộc với thuật ngữ “ý tại ngôn ngoại”, được hiểu là ý ở ngoài lời. Trong sáng tác văn chương, tác giả thường gửi ý tưởng ở những “khoảng trống” ngoài câu chữ. Để bình luận chú giải, người học bằng cảm nhận và lập luận của riêng mình, phải nắm bắt chỉ ra cái “ý tại ngôn ngoại” đó.

Thời ấy, những bài văn được điểm cao là những bài văn không chỉ giải quyết được “phần chung” theo cách học phổ thông mà lồng ghép phần sáng tạo riêng. Với những lớp đào tạo năng khiếu, nhiều giáo viên còn khuyến khích những ý tưởng đột phá, những mạch văn khác người.
 
Dư luận những ngày qua quan tâm đến việc đưa vào đề thi đại học những câu hỏi “mở”, buộc thí sinh phải động não. Trong khi đó, cũng liên quan đến văn, ở cấp phổ thông, một học sinh bị điểm dưới trung bình vì đã kể về con mèo, khi đề bài yêu cầu viết về người bạn. Theo thầy phê, bài văn lạc đề khi coi mèo là bạn.
 
Lâu nay, dư luận đã kêu nhiều về lối học văn, dạy văn đọc - chép... Theo đó, học sinh chỉ cần học thuộc, chép đúng những bài theo đáp án mẫu, cũng đủ chiếm trọn điểm cao. Không khác là bao so với lối văn “trường ốc” thời lều chõng, vậy mà bấy nhiêu năm cách học, lối thi đó được duy trì. Đến mức làm cho vài thế hệ học trò đánh mất khả năng cảm thụ, diễn đạt và hứng thú với môn học quan trọng này. Ngay cả đội ngũ giáo viên cũng chẳng thể thăng hoa với những tiết dạy của mình.
 
Nhưng lệ xấu, đi mãi lại cũng thành đường. Không ít người quan ngại với tệ tiêu cực trong thi cử chưa được giải quyết triệt để, khoảng trống trong những bài văn chính là kẽ hở lách luật. Chấm điểm theo barem, ít nhiều cũng còn có cách làm rõ trắng đen, nếu phát hiện việc chấm có vấn đề. Còn để kiểm định qua cảm nhận của thầy, trong điều kiện không phải thầy nào cũng giỏi, rất có thể dẫn đến tình trạng trò khá chẳng những không được lấy đỗ, mà còn bị đánh trượt, như kiểu bài văn lạc đề coi mèo là bạn.
 
Câu hỏi đề văn đại học năm nay sẽ tạo thành tiền lệ tốt để thay đổi từ lề lối dạy và học văn ở phổ thông, đến khâu ra đề tuyển trạch ở các trường đại học. Nhưng quan trọng, để “hiểu” được điều học trò muốn viết, hơn bao giờ hết, những người thầy cần có độ mở về tri thức, tâm hồn, sao cho đủ để dung nạp những ý tưởng sáng tạo. Cho dù vất vả gấp nhiều lần lối chấm điểm bằng barem, cũng mong các chủ khảo dõi được hết những “ý ngoài lời”, để lực học người thi được đánh giá đúng chuẩn.
 
Hiếu Sự
kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Thủ đoạn 'gọi vốn' bất động sản của siêu lừa đất Cảng

Thủ đoạn 'gọi vốn' bất động sản của siêu lừa đất Cảng

Pháp luật - 7 giờ trước

GĐXH - Để lừa các nhà đầu tư chuyển tiền, Hòa đã đưa các thông tin gian dối về việc Công ty TNHH Pros Land có hợp tác với các chủ dự án lớn, mua được các suất bất động sản với giá ưu đãi, suất đối ngoại. Đây chính là cái bẫy khiến gần 40 nạn nhân bị lừa.

Tài xế ô tô đạp nhầm chân ga, húc đổ trụ bơm xăng cùng nhiều xe máy

Tài xế ô tô đạp nhầm chân ga, húc đổ trụ bơm xăng cùng nhiều xe máy

Đời sống - 7 giờ trước

Đổ xăng xong, tài xế H. lái xe đi nhưng đạp nhầm chân ga dẫn đến chiếc xe mất kiểm soát, gây tai nạn liên hoàn.

Vụ nam sinh lớp 6 đọc, viết chưa thạo: Rà soát học sinh toàn huyện

Vụ nam sinh lớp 6 đọc, viết chưa thạo: Rà soát học sinh toàn huyện

Giáo dục - 7 giờ trước

Sau khi một học sinh lớp 6 đọc, viết chưa thạo được phát hiện, Phòng GD-ĐT huyện Minh hoá đã chỉ đạo các trường tiểu học, THCS rà soát chất lượng học sinh yếu kém.

Hà Nội: Xót xa hàng loạt cây xanh bị tỉa trơ trụi

Hà Nội: Xót xa hàng loạt cây xanh bị tỉa trơ trụi

Đời sống - 9 giờ trước

GĐXH - Hàng loạt cây xanh ở ngõ 86 và 15 phố Duy Tân (phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, Hà Nội) bị cắt trụi cành lá dù thời điểm này chuẩn bị bước vào nắng nóng đỉnh điểm, khiến người dân tiếc nuối.

Chiêu trò 'hút' hàng nghìn tỷ đồng của Công ty Tâm Lộc Phát

Chiêu trò 'hút' hàng nghìn tỷ đồng của Công ty Tâm Lộc Phát

Pháp luật - 9 giờ trước

GĐXH - Chỉ trong một thời gian ngắn, Tâm Lộc Phát từ một công ty "bé xíu" bỗng nhiên "nổi đình, nổi đám" trên khắp các trang mạng xã hội bởi khả năng thu hút các nhà đầu tư trong việc huy động vốn...

Án mạng đau thương ở Lai Châu: Dùng dao sát hại mẹ con của người tình

Án mạng đau thương ở Lai Châu: Dùng dao sát hại mẹ con của người tình

Pháp luật - 9 giờ trước

GĐXH - Cho rằng mẹ người tình ngăn cấm chuyện tình cảm, Hồ đã dùng dao sát hại người phụ nữ này. Trong cơn say máu, Hồ sát luôn người yêu rồi dùng dao tự đâm vào bụng mình để tự sát.

Nhiều nạn nhân sập bẫy lừa đảo của kẻ môi giới bất động sản

Nhiều nạn nhân sập bẫy lừa đảo của kẻ môi giới bất động sản

Pháp luật - 9 giờ trước

GĐXH - Với thủ đoạn đưa thông tin gian dối cho rằng, bản thân đang đầu tư đất thuộc các dự án tại tỉnh Quảng Ninh và Thanh Hóa, đối tượng đề nghị các cá nhân góp vốn chung tiền mua đất. Tiếp đó, Hà yêu cầu các nạn nhân đưa tiền để chi phí tách thửa, sang tên...

Gió mùa Đông Bắc sắp tràn xuống miền Bắc sau chuỗi ngày nắng nóng đỉnh điểm

Gió mùa Đông Bắc sắp tràn xuống miền Bắc sau chuỗi ngày nắng nóng đỉnh điểm

Thời sự - 10 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết, sau kỳ nghỉ lễ 30/4, Bắc Bộ đón khối không khí lạnh yếu từ lục địa Trung Quốc di chuyển xuống. Thời tiết sẽ có sự thay đổi, trời có mưa sau chuỗi ngày nắng nóng.

Người dân hối hả về quê nghỉ lễ 30/4 - 1/5, bến xe, phố phường Hà Nội bắt đầu đông đúc

Người dân hối hả về quê nghỉ lễ 30/4 - 1/5, bến xe, phố phường Hà Nội bắt đầu đông đúc

Đời sống - 11 giờ trước

GĐXH - Ngay từ đầu giờ chiều 26/4 (ngày làm việc cuối cùng trước kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5), các bến xe, tuyến đường cửa ngõ trên địa bàn Hà Nội đã bắt đầu đông đúc, người dân hối hả "khăn gói" lên đường về quê.

Phát hiện vật thể nghi là người trong đám cháy nhà xưởng, nơi 2 phóng viên tố bị hành hung

Phát hiện vật thể nghi là người trong đám cháy nhà xưởng, nơi 2 phóng viên tố bị hành hung

Pháp luật - 11 giờ trước

GĐXH - Theo lãnh đạo xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì, trong quá trình khám nghiệm hiện trường vụ cháy nhà xưởng, lực lượng chức năng phát hiện một vật thể đã than hoá, nghi là người. Hiện địa phương đang chờ thông tin kết luận từ cơ quan pháp y.

Top