Về thông tin cây lược vàng chữa bách bệnh: "Vàng" hay "thau" chưa biết !

Nhiều người đã tìm mua dù giá rất đắt. Liệu cây lược vàng có chữa được bách bệnh?

Chúng tôi đã tìm về TP Thanh Hóa, nơi đầu tiên cây lược vàng được du nhập từ nước ngoài và trồng khá phổ biến, để tìm hiểu.

“Thánh địa” của “vàng”

TP Thanh Hóa cách đây khoảng 2 năm, người ta cũng đồn kháo nhau ầm ĩ về hiện tượng “thần dược” cây lược vàng. Vì thế, thời bấy giờ cả TP đã trở thành “thành phố lược vàng” khi nhà nhà trồng, người người nói về nó.

Chúng tôi vào nhà ông Lê Ngọc Xướng, ở xã Đông Hương, TP Thanh Hoá. Ông Xướng là người đầu tiên mang loại cây này về trồng trong nước.

Ông Xướng cho biết, ông có người con trai cả tên là Lê Ngọc Huy, sống ở Đức. Trước đây, ông bệnh tật quanh năm, chữa nhiều loại thuốc nhưng vẫn không khỏi. Năm 2004, anh Huy gửi về cho ông một cây thuốc cùng với một bản dịch lại về cách dùng, công dụng của nó từ một tờ báo của nước Nga.

Lúc đầu, ông Xướng vẫn còn hoài nghi về những công dụng của loại cây này, nhưng sau một thời gian gây giống và làm theo hướng dẫn, điều kỳ lạ đã xảy ra, các bệnh của ông đều thuyên giảm trông thấy. Tất cả các chứng bệnh mà ông mắc phải như: đau dạ dày, viêm họng, viêm lợi, đau nhức xương, rỉ hậu môn...  đều dần biến mất.

Ông mang cây giống và tài liệu đó lên phổ biến cho CLB Hàm Rồng. Tin lành đồn xa, chẳng mấy chốc cây lược vàng trở nên nổi tiếng như một loại thần dược. Từ đây, phong trào trồng lược vàng ở TP Thanh Hóa bắt đầu rầm rộ.

Ông Xướng đưa chúng tôi đến CLB Hàm Rồng, nơi sinh hoạt của hơn 700 cán bộ hưu trí. Đây là nơi có phong trào trồng lược vàng rầm rộ nhất. Ông Nguyễn Đình Quý, hội viên CLB Hàm Rồng cho biết, hầu hết các hội viên đều trồng cây lược vàng vừa làm cây cảnh, vừa sử dụng chữa bệnh.

Thời gian đầu, khi cây lược vàng đang trong thời kì “đồn thổi”, nhiều gia đình còn bị mất trộm. Lược vàng được bày bán ở ngoài đường quốc lộ đắt như tôm tươi, có gốc còn bán được hơn 100.000 đồng. Sáng tạo hơn, một số người trồng sẵn vào bình, in thêm công dụng của cây bán kèm, nên đã giàu lên nhanh chóng.

Nhưng bây giờ, với người dân địa phương, người ta không bán cho nhau được nữa vì cả TP đều có. Ông Mai Văn Long, phường Đông Sơn, TP Thanh Hóa cho biết: “Giống lược vàng dễ trồng và mọc nhanh như khoai lang. Cắt bất kỳ nhánh nào cắm xuống đất cũng sống. Có nhà còn phải nhổ bớt đi, vì nó mọc nhiều quá! Lược vàng mọc nhanh, nhiều, nên cũng vì thế mà ít “quý” đi”.

Tại huyện Đông Sơn, Thanh Hóa còn có tới 20 xã, thị trấn trồng lược vàng và thu được khá nhiều tiền nhờ bán giống sang các địa phương khác. Nếu khách từ nơi khác tìm đến đây mua, thì giá cũng chỉ 3.000- 5.000 đ/cây giống. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi, tại đường chuyên bán chim, cây cảnh Hoàng Hoa Thám, Hà Nội, cây lược vàng được chào bán với giá  25.000 - 45.000đ/cây.

Tác dụng chưa được kiểm chứng

Do có nhiều người quan tâm, tìm hiểu về công dụng của loại dược liệu này nên tháng 4/2008, Liên hiệp các Hội khoa học kỹ thuật Thanh Hóa đã tổ chức cuộc hội thảo để bàn về công dụng của loại cây này. Ông Lường Văn Sơn, Tổng giám đốc Công ty Dược - Vật tư y tế Thanh Hóa đã đề xuất hẳn một chương trình nghiên cứu sản xuất thuốc từ cây lược vàng trên cơ sở tác dụng chữa bệnh đã được áp dụng trong nhân dân.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó Giám đốc Sở Y tế Thanh Hóa cho biết, tác dụng của cây lược vàng đều dùng theo kinh nghiệm truyền lại, cụ thể là từ bản dịch do ông Lê Ngọc Xướng cung cấp. Không có một thông tin khoa học đáng tin cậy nào về cây lược vàng được công bố trên y văn. Với những thông tin lan truyền về tác dụng chữa bách bệnh của nó, đã có hiện tượng nhiễu thông tin về chức năng và hiệu quả của cây lược vàng.

“Có thể cây lược vàng là một dược liệu quý, nhưng cũng có thể chỉ là cây thuốc dân gian. Trong khi chờ đợi kết luận thông qua các bằng chứng khoa học, việc sử dụng cây lược vàng theo kinh nghiệm cần phải cẩn trọng, tránh tạo ra một dư luận thái quá về cây lược vàng” - ông Thành bày tỏ quan điểm.

Theo một số tài liệu tiếng Nga, cây lược vàng còn có tên là Thân bồ vàng. Nó được coi như một cây thuốc dân gian ở Nga, dùng chữa các bệnh phổi, hen phế quản, dạ dày và đường tiêu hoá, bỏng, dị ứng, hắc lào, vết thương ngoài da và cả ung thư.

“Có lẽ tên lược vàng được gọi phỏng theo nghĩa của tiếng Nga, chứ cũng không có nghiên cứu” - PGS Trần Công Khánh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu cây thuốc Việt Nam nói. Vì vậy, người dân phải hết sức thận trọng, tránh tin vào những cái chưa được nghiên cứu, chứng minh để trị bệnh, bỏ qua giai đoạn đến bác sĩ, có thể nguy hiểm cho tính mạng.

Gia Huy