Tiếp bài: “Ai đã tiếp tay cho than lậu”: 6 triệu tấn than đi về đâu?

Điều đáng ngạc nhiên là trong khi tình hình buôn lậu than đang xảy ra đặc biệt nghiêm trọng thì Bộ Công Thương lại cho phép việc xuất khẩu than không rõ nguồn gốc.

Tài nguyên bị vung vãi...

Theo các báo cáo nghiệp vụ của Phòng An ninh kinh tế (PA17), Công an tỉnh Quảng Ninh, TKV đã cho phép 3 đơn vị được tổ chức khai thác tiêu thụ than tại 14 điểm. Cụ thể như: Công ty than Vàng Danh có 2 điểm khai thác đã được ông Đoàn Văn Kiển, TGĐ Tập đoàn và ông Vũ Mạnh Hùng, Phó TGĐ ký quyết định giao cho Công ty cổ phần xi măng và xây dựng Quảng Ninh được phép khai thác tận thu than tại khu đông và khu cánh gà. Lượng than trong quý 1 được đơn vị này khai thác là 33.212,4 tấn (theo kế hoạch là 752.460 tấn). Tại các vỉa than do Công ty than Mạo Khê quản lý, TKV có quyết định giao 7 điểm cho Công ty Cổ phần đầu tư thương mại và dịch vụ (công ty CPDV) khai thác tận thu trên diện tích hơn 2,3 triệu m2. Trong 7 điểm trên, ông Đoàn Văn Kiển ký giao 3 điểm;  ông Vũ Mạnh Hùng ký giao 1 điểm; ông Lê Minh Chuẩn, Phó TGĐ ký giao 2 điểm; ông Đặng Sỹ Trí, Phó GĐ Trung tâm điều hành sản xuất ký giao 1 điểm.

Tại khu vực giáp ranh giữa Công ty than Cao Sơn và Công ty Khe Chàm, TKV giao cho công ty CPDV khai thác từ cuối năm 2006 đến nay. Công ty CPDV còn được giao khai thác tại các vỉa số 8-10-11-12 ở khu vực giáp ranh giữa công ty than Dương Huy và công ty xây dựng mỏ...

Theo dòng sự kiện

> Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh bị dọa “ám sát” > Vụ đào thoát kỳ lạ của hàng trăm tàu than > Đình chỉ công tác 4 cán bộ hải quan “thả” than lậu > Tình trạng than lậu: Nhiều lần đành phải để tàu đi > Ai đã tiếp tay cho than lậu?

Với những “lợi thế” đó, tại vỉa cánh Bắc của công ty than Mạo Khê, công ty CPDV đã ký hợp đồng với Công ty Tập đoàn Đông Á – Đông Triều; Công ty Viễn Du; công ty TNHH Tùng Giang khai thác than. Tại vỉa 9, cánh Đông Bắc, công ty CPDV ký hợp đồng bốc xúc đất đá, khai thác than với Công ty Tập đoàn Đông Á; công ty Phúc Thịnh Hạ Long; công ty TNHH Hoàng Vũ. Tại vỉa số 9,10 cánh nam, công ty CPDV ký hợp đồng với công ty TNHH thương mại Minh Huệ. Đó là chưa kể 37 hợp đồng thuê các đơn vị ngành ngoài vào vận chuyển đất đá, than cho công ty CPDV. Các đơn vị này đã đưa 909 xe ôtô các loại và 82 máy xúc vào “tận thu”. Tính đến hết quý I năm 2008, đã có 6 triệu tấn than và hơn 13 triệu m3 đất đá được các công ty “ngoài ngành” vận chuyển ra ngoài khai trường. Theo nhận định của cơ quan công an, lợi dụng việc này giữa các đơn vị đã xảy ra hiện tượng móc ngoặc thông đồng đưa than ra ngoài, cũng như nâng khống khối lượng đất đá.

Do ai?

Bên cạnh đó, tình hình than “thổ phỉ” cũng hết sức nhức nhối. Để bước đầu ngăn chặn tình hình này, Công an huyện Đông Triều đã triệt phá 12 lò than “thổ phỉ”; Công an huyện Hoàng Bồ triệt phá 3 điểm, công an TP Hạ Long triệt phá 1 điểm... Các cơ quan chức năng bắt giữ 51 phương tiện vận chuyển than trái phép, tạm giữ 806 tấn than không có nguồn gốc hợp pháp...

Trong khi tình hình than lậu đang “nước sôi lửa bỏng” như vậy thì TKV lại có công văn gửi Bộ Công Thương đề nghị “giản lược”  thủ tục xuất khẩu than. TKV viện cớ việc xúc tiến hoàn chỉnh các thủ tục cần thiết để Bộ Tài nguyên – Môi trường cấp giấp phép khai thác than theo quy định của Luật Khoáng sản đến cuối năm 2008 mới xong, nên chưa đủ thủ tục cần thiết để chứng minh nguồn gốc than xuất khẩu. Căn cứ vào công văn trên, ông Đỗ Hữu Hào, Thứ trưởng Bộ Công Thương đã ký quyết định số 2781/BCT-CNNg ngày 8/4/2008 cho phép TKV được xuất khẩu than không phải xuất trình giấy phép khai thác để chứng minh nguồn gốc than.

Rõ ràng việc không phải xuất trình giấy phép khai thác để chứng minh nguồn gốc đã khiến tình hình than lậu sẽ có những diễn biến phức tạp hơn nữa. Qua kiểm tra đột xuất, Thanh tra bảo vệ TKV đã phát hiện trong vòng 4 tháng, Xí nghiệp chế biến và kinh doanh than của công ty CPDV đã cấp phiếu vận chuyển nội bộ cho các xe ngoài ngành than chở gần 40 nghìn tấn than không rõ nguồn gốc qua trạm Tân Yên.

            Bảo Trân – Thanh Sơn