Nghiệt ngã cụ bà 88 tuổi mưu sinh dưới cột điện thủ đô

Trước đây nhà ở phố Bảo Khánh nên cụ mới chọn chỗ này bán hàng. Bây giờ, cụ đã chuyển ra sống ở ngoài đê sông Hồng chỗ đường Hồng Hà. Khi tôi hỏi tại sao cụ lại chuyển ra đó thì những giọt nước mắt lăn dài trên gương mặt nhăn nheo. Cụ gục mặt xuống hai cánh tay đầy đồi mồi cho qua cơn xúc động rồi mới ngẩng lên lau nước mắt và kể. Khi chồng mất không được bao lâu thì các con nhảy vào tranh giành ngôi nhà tập thể mà cả gia đình đang sống. Không chịu nổi cảnh các con hàng ngày cãi vã giận ghét nhau, cụ đành bán nhà, cho mỗi đứa một ít rồi cùng người con trai út và cô con gái bại liệt lại bị tim bẩm sinh ra thuê nhà ở ngoài bãi ven sông Hồng.

Chuyển ra bãi ở rồi nhưng cụ vẫn coi chân cây cột điện ở phố Bảo Khánh là chốn mưu sinh của mình. Hàng ngày, cụ lò dò đi bộ từ nhà ra đầu đê rồi nhờ người dắt ra chỗ bán hàng, chiều lại nhờ người dắt ra đầu đê và đi bộ về nhà. Hôm nào mệt quá, không đi bộ nổi cụ mới đi xe ôm. Nhiều khi không có tiền, phải nợ lại, chiều bán được tiền mới trả hoặc phải nợ lại mấy ngày sau. Người chở xe ôm thương bà nên cũng chẳng nề hà gì. Rồi bất hạnh ập xuống khi đôi mắt của cụ ngày càng mờ dần và không nhìn thấy gì nữa. Gần 20 năm nay, cụ sống trong bóng tối nhưng vẫn chưa một ngày vắng bóng dưới chân cây cột điện ở phố Bảo Khánh. Sáng nào cũng thế, 6 giờ cụ có mặt, 11 giờ đêm mới dọn hàng, cóp nhặt từng đồng bạc lẻ để lo cho người con bị bệnh.

Đời buồn, chỉ muốn nói chuyện vui

Khi kể chuyện về gia cảnh mình, cụ liên tục cúi xuống lau nước mắt. Rồi quay sang bà lão vẫn ngồi bên cạnh, bà cụ cười móm mém dù trên gương mặt nhăn nheo vẫn còn vương những vệt nước mắt: “Chả hiểu sao tôi nhiều nước mắt thế bà ạ”. Quay sang tôi, cụ bảo: “Thôi đừng nói chuyện buồn, đời buồn nên chỉ muốn nói chuyện vui thôi”. Quả thật, câu chuyện gia đình của bà cụ đúng hoạ vô đơn chí. Ngoài người con gái bị liệt nằm một chỗ bao nhiêu năm nay thì người con cả, vốn làm ăn được, là niềm hy vọng của cụ nhưng lại bị ung thư chết để lại vợ và hai đứa con thơ. Bản thân cô con dâu cả cũng bị bệnh tim nặng. Người con thứ hai vốn là công nhân nhà máy nước nhưng trong một lần đang làm thì không may bị ống nước đè gãy chân, trở nên tàn phế. Con trai út trước cũng đi làm nhưng giờ lại bị thất nghiệp, ở nhà trông chờ vào đồng lương của vợ là công nhân vệ sinh nhà máy nước. Hàng tháng, bà phải vừa kiếm đủ tiền nuôi mình, vừa phải phụ giúp thêm con trai trả tiền nhà và lo cho cô con gái.

Muốn nói chuyện vui, cụ Yến chuyển qua giọng lạc quan: “Cũng may, tôi và con gái được Nhà nước trợ cấp cho hàng tháng 300 ngàn nên đủ góp tiền nhà với thằng con”. Khi được hỏi cụ đã chuẩn bị gì cho hậu sự của mình, cụ bảo: “Nghe nói những người già nghèo khổ như chúng tôi chết sẽ được Nhà nước cho không cái quan tài”. Đấy, tôi chỉ thích nói những chuyện vui như thế. Rồi nụ cười bừng lên trên gương mặt cụ dù đôi mắt đã không còn khả năng để biểu đạt niềm vui. Nghe cụ nói, không chỉ tôi mà người khách vừa ghé lại uống nước cũng thấy ngậm ngùi chua xót. Khi đứng lên trả tiền nước, người khách biếu cụ thêm 100 ngàn. Đưa bàn tay xương xẩu ra nhận, cụ Yến rưng rưng: vậy là có thể trả tiền nợ xe ôm ba hôm nay rồi. Mấy hôm, cái lưng đau nhức, không thể đi bộ được.