Làm đường cho lâm tặc phá rừng

Tuy nhiên, cho đến hiện nay, mục đích tốt đẹp chưa thấy đâu (chưa có một khu tái định cư nào được xây dựng, dân cư sống hai bên đường vẫn thưa thớt), thì con đường vốn được mở vào khu rừng được bảo tồn nghiêm ngặt đã bị lâm tắc “trưng dụng”,  hoành hành...

Người chẳng thấy đâu

Từ thị trấn Đà Bắc, con đường vào đến trung tâm xã Hiền Lương men theo vách núi với nhiều khúc cua hiểm trở. Hết đoạn đường nhựa, theo chỉ dẫn của người dân, chúng tôi men theo dốc núi, lổn ngổn đá, tìm vào đường Lỗ Làn-Núi Điều. Sau những cơn mưa rừng, đá dăm lởm chởm bật ngược khỏi mặt đường đâm thẳng vào bánh xe, nhiều đoạn chỉ còn trơ lại lớp taluy bằng xi măng bám vào vách núi, lòng đường hoàn toàn trôi xuống vực thẳm trước mặt... như một sự thử thách lòng can đảm của khách bộ hành.

Theo quan sát của chúng tôi, suốt tuyến đường có rất ít nhà cửa của người dân sinh sống. Thỉnh thoảng mới bắt gặp vài người bẻ bắp, khó nhọc đi trên nền đá cấp phối của con đường, khiến không ít người lần đầu đến đây lo sợ. Sau một hồi mỏi nhừ tay lái, chúng tôi gặp một cái lều của người dân dựng lên làm điểm sửa xe và thu tiền lệ phí khách qua đoạn đường này. Một người dân cho biết, trước đây chưa có đường thì rừng được bảo tồn nguyên vẹn, nhưng khi mở đường đến nay thì gỗ bị “chảy máu”, động vật quý hiếm bị săn bắt ngày càng nhiều.

Bài toán nào cho hôm nay?

Sau khi theo hết con đường, chúng tôi tìm đến UBND tỉnh Hoà Bình và có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hữu Duyệt, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hoà Bình: Ông Duyệt cho rằng dư luận phản ánh về việc lâm tặc hoành hành, “máu rừng” chảy có cơ sở nhưng cũng là tình trạng chung chứ không chỉ riêng gì Hoà Bình hay mỗi con đường Lỗ Làn – Núi Điều.

Theo ông Duyệt, dự án làm đường Lỗ Làn (xã Hiền Lương) với mục đích ban đầu là xây dựng khu tái định cư cho bà con vùng lòng hồ Hoà Bình, và có thể sau này hướng tới làm du lịch với tổng mức đầu là 5 tỉ, sau đó điều chỉnh lên 7-8 tỉ, được lấy từ nguồn vốn thuộc dự án 472. Ban đầu, định hướng của tỉnh là mở đường với mục đích di dân ra sống, nhưng qua khảo sát thì rất ít hộ dân chịu chuyển ra khu vực này.

Khi được hỏi về sự xuống cấp và thiếu hiệu của tuyến đường, ông Duyệt giải thích rằng, dự án chưa phát huy hiệu quả vì đang trong qúa trình thực hiện. “Về định hướng lâu dài thì phát triển cả du lịch, làm cái gì thì cũng phải đi trước một bước. Bây giờ chưa hiệu quả, nhưng dần dần tỉnh sẽ bố trí dân cư vào giai đoạn sau” – Ông Duyệt nói.

Nói về thông tin người dân phản ánh là tuyến đường hiện đang phục vụ cho lâm tặc phá rừng, (vì đường Lỗ Làn - Núi Điều là công trình chạy thẳng vào khu rừng bảo tồn của tỉnh), ông Duyệt thừa nhận là có dư luận như vậy và lý giải: Quá trình làm đường này thì đã có ý kiến của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đường đi qua rừng thì phải có phép. Rừng bảo tồn thì đúng ra phải bảo tồn nghiêm ngặt, tuy nhiên chúng ta cũng phải gắn việc bảo tồn với phát triển du lịch. “Tuy nhiên, sai sót nhiều khi bắt nguồn từ công tác quản lý. Tôi nói thật là còn rừng, thì vấn đề này (khai thác lâm sản trái phép – PV) còn xảy ra” - ông Duyệt nói.

Có thể thấy, việc mở con đường này là cả một sự tính toán cho lâu dài. Tuy nhiên, nếu chỉ tính toán cho mai sau mà bỏ qua thực trạng phá rừng hiện tại, đặc biệt là lâm tặc lợi dụng con đường để vận chuyển lâm sản thì đúng là phải xem lại cung cách quản lý nơi đây. Bởi, sẽ khai thác du lịch ra sao nếu rừng không còn ?

Song Việt