Lạ lùng cuộc bắt chồng lúc nửa đêm của cô gái K’ho

Tuy nhiên, để có lễ cưới diễn ra buộc đôi uyên ương phải có con với nhau, không có con tuyệt nhiên không được cưới.

Tựa lưng nhau bước đi

Ngày nay, tục cưới xin và bắt chồng của thiếu nữ K’ho ít nhiều đã bị thay đổi theo thời gian, những nghi thức rườm rà gây bất lợi cho cả hai bên gia đình đã dần dần được người K’ho loại bỏ. Nếu như trước kia, khi nhà gái đến xin bắt chồng, nhà trai thường thách cưới rất cao (đòi trâu, bò, heo), nhà gái đáp ứng được những yêu cầu của nhà trai thì mới được bắt chồng.

Thiếu nữ K’ho bên lễ hội cồng chiêng

Ông K’Breo Cil, người chuyên nghiên cứu về luật tục của người K’ho cho biết, sau khi nhà trai đồng ý để nhà gái bắt con về làm rể, ngay trong đêm đó nhà trai sẽ giết một vài con gà làm cơm cho cả hai bên quây quần ăn mừng và uống rượu cần. Họ cùng nhau bàn về tương lai của chàng trai, cô gái, nhất là chuyện sinh con cái để gia đình nhà gái sớm được mổ heo, giết trâu mời nhà trai, họ hàng gần xa kéo tới ăn mừng. Trong lúc hai bên gia đình đang ăn uống giữa nền nhà, cô gái sẽ vào phòng trong phụ giúp chàng trai chuẩn bị đổ đạc để theo về nhà gái làm chồng ngay trong đêm.

Khi con gà ngoài rừng đã le te cất tiếng gáy, con chim rừng đâu đó vừa thức giấc gọi nhau ríu rít thì cuộc ăn mừng cho đôi trai gái thành vợ, nên chồng của người K’ho cũng vừa tàn. Trên gương mặt của những thành viên trong gia đình hai bên sau cuộc ăn mừng bên ché rượu cần được ủ bằng lá rừng đã bừng bừng hơi men, ai cũng đã ngà ngày say. Họ có thể phải dựa vào nhau để cùng bước đi nhưng tuyệt nhiên không ai được “lỡ lời”, tất cả mọi phát ngôn phải hết sức tỉnh táo. Lúc này, mai mối sẽ đứng dậy hoàn tất những nghi thức và trịnh trọng tuyên bố xin phép được bắt chàng trai đem về làm chồng cho cô gái.

Lời người mai mối vừa dứt, chàng trai ngay lập tức bị những thành viên trong gia đình nhà gái, mà tiên phong là cô gái bắt đi mất hút trong đêm.  

Chồng mất, lấy chồng khác phải nộp vạ

Có những đám cưới được tổ chức tưng từng dưới chân núi LangBiang kéo dài đến hai, ba ngày nhưng cô dâu, chàng rể là những người đã có với nhau vài ba mặt con, chung sống với nhau đã hàng chục năm, thậm chí có đôi tóc đã bạc trắng, răng đã lung lay nhưng đó chính là lần đầu tiên trong đời họ được cưới.

Khi mất chồng, phụ nữ K’ho muốn bắt chồng mới phải nộp vạ cho nhà chồng thứ hai này vì họ chấp chập cho con lấy vợ thừa

Người con trai sau khi bị nhà gái bắt về ở rể, nếu cuộc sống gia đình bị rạn nứt, chàng trai bỏ đi theo người con gái khác liền bị nhà vợ yêu cầu bồi thường danh dự, thiệt hại bằng trâu, bò, heo hoặc tiền, vàng tương xứng với số tiền trước đó họ đã bỏ ra để được bắt chàng trai này. Riêng người con gái K’ho, sau khi bỏ chồng hoặc chồng bỏ muốn lấy người chồng khác, trước khi bắt được người chồng thứ hai về ở với mình phải nộp vạ cho gia đình nhà chồng này vì họ chấp nhận gả con cho người vợ thừa, đã có một đời chồng.