Giảm thuế cho nhà ở xã hội: Đồng tình nhưng băn khoăn!

 

Theo Dự luật này, kể từ ngày 1/1/2010, nhà ở xã hội chỉ phải chịu thuế GTGT là 5% thay vì 10% như hiện nay. Cũng kể từ ngày 1/1/2010, doanh nghiệp đầu tư vào nhà ở xã hội sẽ hưởng mức ưu đãi cao nhất về thuế TNDN (áp thuế 10%, miễn thuế 4 năm và giảm 50% số thuế phải nộp tối đa 9 năm) tương tự như doanh nghiệp mới thành lập đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao, nghiên cứu khoa học, đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đặc biệt quan trọng của Nhà nước...

 

Đa phần các thành viên Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đồng tình với chính sách an sinh xã hội này của Chính phủ, tuy nhiên vẫn còn nhiều ý kiến băn khoăn, lo lắng về việc quản lý những doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này để không “biến tướng” một chủ trương lớn làm nơi kiếm tiền cho doanh nghiệp.

 

Làng sinh viên Hacinco hiện nay có rất nhiều sinh viên nước ngoài đến thuê. (Ảnh: Chí Cường)

 

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Hà Văn Hiền cho rằng, việc xây dựng nhà cho sinh viên thuê, cho người thu nhập thấp thuê, mua là phù hợp. Tuy nhiên, việc thiết kế chính sách phải thực sự phù hợp nếu không sẽ “biến tướng”, không đến đúng đối tượng được hỗ trợ. Ông Hiền hiến kế: Nên hỗ trợ trực tiếp cho sinh viên, công nhân, người có thu nhập thấp hơn là ưu đãi qua doanh nghiệp, bởi lâu nay chúng ta đã ưu đãi cho doanh nghiệp nhiều rồi. “Việc ưu đãi qua doanh nghiệp tính khả thi không cao. Tôi thực sự chưa yên tâm vì giá thuê và bán nhà sau đó để doanh nghiệp “quyết” thì không ổn tí nào”, ông Hiền phản biện.

 

Đồng tình với nhận định của ông Hà Văn Hiền, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Thu Ba nói thẳng: Thực tiễn hiện nay cho thấy, không ít chính sách hỗ trợ cho nhân dân thông qua doanh nghiệp đã bị “biến tấu” rất nhiều, đến tay người dân không mấy, bởi họ chỉ biết lợi nhuận đạt được ra sao. “Nếu không quản lý chặt chẽ thì sự ưu đãi của Nhà nước sẽ “rơi” vào tay doanh nghiệp thay vì vào đối tượng được trực tiếp thụ hưởng, bởi không có căn cứ xác định giá bán nhà nên dù có được miễn, giảm các loại thuế, doanh nghiệp vẫn bán nhà theo giá thị trường”, bà Lê Thị Thu Ba nêu lên thực tế.

 

Trưởng ban Dân nguyện Trần Thế Vượng bày tỏ: Những hỗ trợ, ưu đãi này nếu cứ qua người này người khác thì sẽ phát sinh nhiều vấn đề. Vì thế, hỗ trợ trực tiếp là tốt nhất. “Tôi e không biết chủ trương tốt này có đến đúng đối tượng thụ hưởng hay không, bởi cứ qua nhiều tầng, nấc là... lắm chuyện”, ông Vượng lo ngại.

 

 

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề xuất cụ thể: Sau khi xây dựng xong các khu nhà này phải có chính sách điều chỉnh giá bán, cho thuê cụ thể, hợp lý chứ để cho họ    (doanh nghiệp) “làm” theo giá thị trường thì ai được thụ hưởng đây? Đối với những sinh viên không được thuê loại hình nhà này, theo ông Uông Chu Lưu, cần phải hỗ trợ trực tiếp bằng tiền cho các em.

 

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Kiên, mặc dù hy vọng việc giảm thuế GTGT và thuế TNDN thì những đối tượng xã hội sẽ được thuê, mua nhà giá rẻ, nhưng nếu không quản lý chặt thì chính sách miễn, giảm thuế sẽ bị lợi dụng. “Một doanh nghiệp đầu tư vào nhiều lĩnh vực khác nhau, ngoài xây dựng nhà ở xã hội họ còn đầu tư vào xây dựng nhà ở thương mại, kinh doanh các lĩnh vực khác, nếu không quản lý chặt chẽ thì rất dễ bị trục lợi”, ông Kiên lo ngại.

 

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng kể câu chuyện thực tế của Hà Nội khi ông còn làm Bí thư Thành ủy: “Năm 2000, trước thực trạng sinh viên thiếu chỗ ở, thành phố đã ưu đãi đầu tư xây dựng làng sinh viên Hacinco rất đẹp, giá rẻ. Tôi đã trực tiếp đến thăm công trình này và hy vọng rất nhiều. Vậy mà đến nay, làng sinh viên này đã cho sinh viên nước ngoài thuê rất nhiều với giá cao, lợi nhuận lớn. Chuyện biến tướng này rất đau lòng”.

 

Giải trình những lo lắng này, Bộ trưởng Vũ Văn Ninh cho biết, Nghị quyết 18 của Chính phủ đã có quy định cụ thể từng loại đối tượng được thụ hưởng cũng như tăng cường công tác quản lý quỹ nhà này. Việc thẩm định giá bán nhà, cho thuê sẽ do UBND tỉnh, thành đó quyết định chứ  doanh nghiệp không được “tự quyết”.

 

Tuy nhiên, ông Ninh cũng thừa nhận, nếu hỗ trợ trực tiếp là tốt nhất. “Hiện nay, Chính phủ đang có hướng làm theo cách này như việc hỗ trợ xăng dầu trực tiếp cho ngư dân vừa qua. Nhưng với nhà ở xã hội mà Nhà nước hỗ trợ giá theo thị trường thì không kham nổi”, ông Ninh phân trần.