"Danh sách đen" các sản phẩm có vấn đề: Bao giờ công bố ?

* Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Thương mại đang có dự định công bố một loạt “danh sách đen” các sản phẩm, dịch vụ có vấn đề. Vậy nếu danh sách đen này được công bố thì tên DN có “được” niêm yết trên đó?

Đúng là chúng tôi đang có dự định công bố công khai một loạt các sản phẩm, dịch vụ có vấn đề như không đảm bảo chất lượng, mất vệ sinh an toàn thực phẩm... cho NTD biết và tự lựa chọn sản phẩm tiêu dùng.

Chúng tôi chỉ công bố tên sản phẩm cụ thể hoặc dịch vụ cụ thể thôi, chứ không nêu tên DN. Tôi cho rằng việc nêu tên sản phẩm, dịch vụ sẽ có hiệu quả hơn là nêu tên DN vì nhiều khi người tiêu dùng quá quen với tên một loại sản phẩm nào đó nhưng lại không quan tâm, thậm chí không biết tên DN sản xuất.

* Gần đây nhất là Trung Quốc vừa công bố một loạt các DN, sản phẩm “có vấn đề” về chất lượng, về an toàn thực phẩm. Trước đó, Nhật Bản cũng tiến hành việc làm tương tự. Vậy “danh sách đen” của Việt Nam bao giờ sẽ được công bố?

Vừa qua, Cục Quản lý cạnh tranh đã hết sức nỗ lực nghiên cứu, đưa ra các phương án để thực hiện kế hoạch công bố “danh sách đen”. Nhưng đến giờ phút này, thì mong muốn đó vẫn chưa thực hiện được.

Nguyên nhân là khi chúng tôi đưa ý kiến đó ra bàn với các phòng chuyên môn, thì nhận được rất nhiều ý kiến phản hồi nên chúng tôi phải cân nhắc lại. Băn khoăn thứ nhất là nếu công bố danh sách đó thì dựa trên cơ sở pháp lý nào. Nếu không cẩn thận, chính Cục chúng tôi sẽ làm ảnh hưởng đến sự sống còn của DN, thậm chí ảnh hưởng cả đến một ngành sản xuất. Thứ hai là việc nêu tên sản phẩm DN cũng cần phải có thời gian nghiên cứu để phù hợp với pháp luật.

* Có nghĩa Cục đặt lợi ích, sức khoẻ của NTD dưới lợi nhuận của DN và “danh sách đen” này sẽ không được công bố?

Không hẳn thế. Chúng tôi thống nhất sẽ xây dựng một chuyên mục trên trang web của Cục Quản lý cạnh tranh, cụ thể tên chuyên mục là: Thông tin cảnh báo cho NTD. Nội dung đưa ra những thông tin về sản phẩm, dịch vụ của những DN không đảm bảo cho NTD biết. Những thông tin được đăng tải này dựa trên khiếu nại của NTD, ý kiến của các Hội Tiêu chuẩn & Bảo vệ người tiêu dùng, ý kiến của các sở thương mại địa phương và những thông tin do báo chí phát hiện. Mục này cũng chính là một dạng “danh sách đen”.

* Nếu chỉ công bố trên trang web, thì chỉ có một số lượng rất ít NTD ở thành thị biết. Và phần lớn những sản phẩm không đảm bảo chất lượng vẫn được tiêu thụ bởi đại bộ phận NTD?

Chúng tôi cũng đã nghĩ không chỉ để thông tin trên trang web, nơi mà chỉ có những NTD ở thành thị mới biết được, mà phải để cả NTD ở các vùng sâu, vùng xa cũng phải nắm được thông tin. Chúng tôi đang tính đến phương án thông qua hệ thống loa truyền thanh để thông tin tới mọi NTD.

* Hiện có quá nhiều các loại danh hiệu, cúp vàng... cho doanh nghiệp (DN). Vậy Bộ Thương mại định mở thêm danh hiệu Văn minh thương mại vì người tiêu dùng (VMTMVNTD) có phải là một sự “bôi” thêm và thực chất DN được hưởng lợi gì?

Đúng là hiện nay có rất nhiều loại danh hiệu, giải thưởng... được xét tặng hàng năm cho DN. Nhưng danh hiệu VMTMVNTD do Bộ Thương mại và Hội Tiêu chuẩn & Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam trao tặng, là danh hiệu đầu tiên ở Việt Nam lấy tiêu chí là kinh doanh trung thực và vì lợi ích NTD. Lợi ích thực sự mà DN được hưởng, tôi nghĩ là họ được tôn vinh. DN được trao tặng danh hiệu có quyền quảng bá hình ảnh, uy tín của họ.

* Thực chất, việc đảm bảo kinh doanh trung thực vẫn chỉ dừng ở mức DN tự cam kết và cơ quan nhà nước chứng nhận sự cam kết đó. Mức độ này dường như quá nhiều rủi ro và có thể làm giảm khả năng cạnh tranh, nhất là trong điều kiện hội nhập như hiện nay?

Đúng là việc chứng nhận cam kết kinh doanh trung thực (thông qua các danh hiệu, cúp, giải thưởng) cho DN còn đang ở mức độ thấp và rất nhiều rủi ro. Ở các nước phát triển thì có những quy định, chế tài rất chặt chẽ, nếu DN đủ điều kiện đó thì mới được kinh doanh. Nhưng ở ta thì chắc phải nhiều năm nữa, khi kinh tế phát triển thì mới thực hiện được. Còn bây giờ chúng ta vẫn mang tính chất tự nguyện, phong trào.

* Xin cảm ơn bà !

Lã Xưa (thực hiện)