Bệnh than phát tán, dân thờ ơ

Điều đáng lo ngại là bất chấp cảnh báo dịch, nhiều người dân vẫn ăn thịt gia súc mắc bệnh.

Người dân thờ ơ

Theo báo cáo của Trung tâm Y tế huyện Tuần Giáo (Điện Biên), trong hơn 1 tháng qua, đã tiếp nhận và điều trị cho 27 trường hợp ở bản Nậm Mu, Noong Luông và bản Bon A, xã Phình Sáng mắc bệnh than. Nguyên nhân do chủ hộ có trâu nhiễm bệnh đã mổ thịt 2 con và chia cho bà con trong bản cùng ăn;  sau đó bán 9 con đã mắc bệnh cho các lái trâu mổ thịt, bán ra thị trường.

Các trường hợp mắc ở Điện Biên cũng như ở Lai Châu đều là những trường hợp tiếp xúc, giết mổ và có ăn thịt trâu mắc bệnh chết. Trao đổi với chúng tôi, ông Trần Văn Viên, Trưởng Trạm thú y huyện Than Uyên cho biết, bệnh than đã xuất hiện tại địa phương hàng chục năm về trước. Gần đây, dịch bệnh đã xuất hiện trở lại ở xã Ta Gia, Khoen On với diễn biến phức tạp, có thể bùng phát thành dịch lớn. Do kiến thức phòng chống bệnh than của nhân dân còn hạn chế, chưa tự giác chấp hành việc khai báo, tiêu hủy súc vật mắc bệnh chết; việc xử lý môi trường ô nhiễm mầm bệnh, xác súc vật chết gặp nhiều khó khăn trong khi bào tử bệnh than đã phát tán, lưu hành nhiều năm trong môi trường là cơ hội để bệnh than phát tán.

Điều đáng lo ngại là bất chấp cảnh báo, bà con ở bản Hỳ (xã Ta Gia) và bản On (xã Khoen On) vẫn mổ trâu chết để bán và ăn. Một số cơ sở giết mổ, kinh doanh và hộ gia đình vẫn tiếp tục giết mổ, vận chuyển, kinh doanh, tiêu thụ, chế biến và ăn thịt súc vật ốm hoặc chết. Mới đây, ngày 10/8 con trâu của gia đình anh Hà Văn Liến ở bản Mùi 1 cũng bị chết.  Anh Liến đã cùng với 25 người trực tiếp mổ trâu và  91 người ở trong bản đến ăn.

Sau khi phát hiện các gia đình vẫn giết mổ gia súc, Trạm Thú y và Trung tâm Y tế huyện đã cử cán bộ xuống cơ sở theo dõi tình hình dịch bệnh. Đồng thời tiến hành khoanh vùng, phun hóa chất xử lý môi trường tại khu vực mổ và chế biến gia súc, nơi nghi ngờ ổ nhiễm mầm bệnh. Để chủ động phòng chống dịch bệnh, Trạm Thú y huyện Than Uyên đã tổ chức tiêm phòng 3.000 liều vaccine nhiệt thán cho đàn trâu bò ở các xã Ta Gia, Khoen On, Mường Than và thị trấn Than Uyên.  

Mầm bệnh sống 20 - 30 năm

Các chuyên gia khuyến cáo, người dân không được tiếp xúc, giết mổ và ăn thịt gia súc mắc bệnh. Đối với những gia súc có trực khuẩn than nên đốt hoặc chôn thật sâu kèm theo có dùng các hóa chất để tiêu diệt những con virus trực khuẩn than.

GS.TS Trịnh Quân Huấn, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, việc tái xuất bệnh than ở một số địa phương hiện nay có thể do trước đây những con trâu, bò mắc bệnh than chôn chưa kỹ nên trực khuẩn gây bệnh còn vương vãi trên cỏ, khi trâu, bò ăn phải sẽ bị mắc bệnh. Đây là một loại trực khuẩn khá nguy hiểm, vì chúng tồn tại lâu nhất ở nhiệt độ thường. Ngay cả trong điều kiện thời tiết rất khắc nghiệt thì trực khuẩn than vẫn có thể sống 20 - 30 năm trong đất. Bệnh không chỉ xảy ra ở vùng núi mà vùng đồng bằng cũng mắc nếu các biện pháp tiêu diệt trực khuẩn than trước đó không triệt để. Cách đây 3 - 4 năm, tại Gia Lâm (Hà Nội) cũng đã có nhiều trường hợp bị bệnh than. 

Theo bác sĩ Nguyễn Trung Cấp, Phó Trưởng khoa Cấp cứu (BV Bệnh Nhiệt đới T.Ư), tại một số vùng sâu vùng xa, vùng khó khăn nhận thức về bệnh và việc đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm vẫn còn kém; tình trạng trâu, bò, ngựa... chết vẫn xả thịt để ăn diễn ra khá phổ biến.