“Báo đen ở miền Tây Quảng Đà”

Cơ Lâu Nâm, người luôn dạy con cháu giữ gìn văn hóa truyền thống của buôn làng.

Tất cả các loại vũ khí đã được bố trí sẵn chờ khi địch hành quân gần đến trận địa mai phục. Đúng 8 giờ sáng ngày 21/12/1960, khi địch lọt vào vòng vây đã chờ sẵn, ông ra lệnh cho trận địa thò, chông, hầm sập... bất ngờ tấn công làm quân địch thương vong lớn. Kết quả trận này, ông và đồng đội đã tiêu diệt 39 tên địch, làm bị thương 6 tên, thu 1 súng carbin, 40 quả lựu đạn, 30 ang gạo, 30 cái chăn... Từ đó, địch hoảng sợ và phải rút về đồng bằng, không dám hành quân chi viện theo đường mòn lên đồn Kà Xah. Trận này, tiểu đội 9 người của ông được Tỉnh ủy tuyên dương và tặng bằng khen Anh hùng.

Tháng 2/1964, đơn vị D65 mới thành lập, Tỉnh đội phân công ông về giữ chức vụ đại đội trưởng, đồng thời làm ban cán sự Tỉnh đội. Trong thời gian này, đã có một trận đánh “năm ngày đêm không nghỉ” với một lực lượng địch hùng hậu. Đó là trận đánh tại thôn Pơ- Jương thuộc xã Kà Dăng vào tháng 2/1964. Khi biết quân địch mở cuộc hành quân càn quét từ đồn Thượng Đức lên 2 xã Hiên Dườm và xã Kà Dăng, Tỉnh đội Quảng Đà (thuộc QK5) giao cho ông nhiệm vụ chỉ huy đơn vị D65 trực tiếp chiến đấu và bảo vệ nhân dân.

Nhận được mệnh lệnh, rạng sáng ngày 15/2/1964, ông giao nhiệm vụ cho từng chiến sỹ theo dõi, bám sát địch. Khi quân địch chuẩn bị nghỉ trưa tại đồi A Rang (thôn Men, xã Kà Dăng), ông ra hiệu cho các chiến sỹ áp sát, đồng thời nổ súng vào mục tiêu. Cuộc chiến diễn ra ác liệt và kéo dài qua ngày 16/2. Vì ở thế chủ động nên đơn vị D65 đã bắn cháy 2 chiếc máy bay trực thăng HU1A (cá nhân ông Nâm hạ được 1 chiếc), tiêu diệt 4 phi công Mỹ và hơn 1 trung đội địch, thu 2 khẩu đại liên.

Thấy tình thế bất lợi, địch tiếp tục càn quét, đổ bộ nhiều hơn, tối tân hơn 2 ngày trước để tiếp viện. Do lực lượng mạnh nên tạm thời địch đã chiếm được một thôn. Là người chỉ huy và để lấy lại tinh thần cho đồng đội, 12 giờ trưa ngày 17/2, ông đã một mình xông vào nơi đóng chiếm của địch, bắn chết tại chỗ 2 tên lính gác và cướp súng địch tiêu diệt thêm 15 tên, thu 2 khẩu súng AR15... làm cho địch bất ngờ, hoang mang.

Rạng sáng ngày 18/2, ông chỉ huy toàn lực lượng phân ra hai hướng để tiêu diệt gọn mục tiêu quân địch. Suốt 6 tiếng đồng hồ giằng co quyết liệt, đơn vị của ông chỉ có 1 khẩu trung liên, 1 khẩu tiểu liên và một số súng trường nhưng cuối cùng vẫn thắng lợi lớn, bắn hạ 2 máy bay (trong đó ông bắn một chiếc), làm hư hỏng 2 chiếc khác, tiêu diệt nhiều tên địch, thu nhiều vũ khí...

Đến ngày 19/2 là ngày cuối cùng địch tiếp tục càn quét, đánh trả dữ dội nhằm mở đường từ đồng bằng lên vùng căn cứ của ta để thực hiện chiến lược “tát nước bắt cá”. Tỉnh đội chủ trương cương quyết không cho địch mở đường theo dọc sông Bến Hiên (A Roóng) lên vùng căn cứ. Với lực lượng mạnh, địch áp đảo và chuẩn bị vượt qua vòng vây, làm cho lực lượng của đơn vị ông từ thế chủ động sang bị động. Tình thế nguy cấp, không thể chần chừ, ông nhanh tay tiếp nhận một khẩu súng trường từ một chiến sỹ và tìm cách lọt vào khu vực đậu máy bay của địch, đồng thời nổ súng làm bốc cháy 3 chiếc (2 chiếc HU1A và 1 chiếc phản lực) khiến địch không dám hạ cánh để chi viện quân.

Kết quả 5 ngày đêm chiến đấu anh dũng, ông và đồng đội đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, đáng khen hơn là trong trận này, đơn vị không ông một chiến sỹ nào hy sinh hoặc bị thương.

Chiến tích của ông được Đảng, Nhà nước, Chính phủ ghi nhận đóng góp phần không nhỏ trong công cuộc kháng chiến.

 

Cơ Lâu Nâm và vợ ông.

Ngày thứ 5 (1/6/1966), địch hành quân một mũi đến sát Trường Đảng với ý đồ bắn phá cơ sở cách mạng, nhưng không thực hiện được mục tiêu đó nên chúng co cụm lại và rơi vào trận địa phục kích của đại đội ông. Cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt, kết quả tiêu diệt được 82 tên địch, hạ 3 máy bay, thu nhiều chiến lợi phẩm. Đại đội ông chỉ có một chiến sỹ là A Lăng Pép bị thương cụt tay trái. Đại đội D65 của ông được tặng cờ Anh hùng.

Thời bình, ông được chuyển về công tác tại địa phương. Ông lấy bà A Lăng Đhướt (SN 1941)- nguyên Hội phó Hội phụ nữ miền núi tỉnh Quảng Nam, có 9 người con, hiện 3 người đã, đang học đại học. Cơ Lâu Nâm còn là nghệ nhân làm nhà gươi, người trực tiếp chỉ đạo làm Làng văn hóa nhà gươi duy nhất ở huyện Tây Giang.