Giao lưu trực tuyến "Thực phẩm sạch và sức khỏe người tiêu dùng"

Trần Quốc Tuấn - tuantq@fpt.com.vn - Nam 32 tuổi: Việt Nam vốn nổi tiếng với “văn hóa đường phố”. Nhiều người thấy thoải mái khi ăn uống ở các quán vỉa hè mặc dù các quán ăn này đều không đảm bảo vệ sinh. Đã có nhiều lần, các cơ quan chức năng lên tiếng về việc quản lý VSATTP đối với các quán ăn vỉa hè. Tuy nhiên, có vẻ như hiện tại, tình trạng này vẫn chưa có dấu hiệu khả quan. Vậy, làm cách nào các cơ quan chức năng có thể giải quyết triệt để tình trạng này trong khi việc cấm các quán ăn vỉa hè là không thể được?

TS Phạm Xuân Đà:

TS Phạm Xuân Đà đang trả lời câu hỏi giao lưu.

Hoa Thúy Hường - hth_kthn@yahoo.com - Nữ 37 tuổi:Cá nhân tôi chỉ biết một cách duy nhất nhận biết thực phẩm sạch là căn cứ vào nhãn mác. Nhưng nhãn mác thì hoàn toàn có thể làm giả được. Vậy xin ông/bà cho biết những cách nhận biết khác (nếu có) của thực phẩm sạch và những chỉ số nào trên nhãn mác là chứng nhận thực phẩm sạch thật ạ. Xin cảm ơn.

TS Phạm Xuân Đà:

Nguyễn Thị Thùy - thuy_hn@yahoo.com - Nữ 35 tuổi: Mùa hè là mùa dễ nhiễm các bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Vậy ông có thể đưa ra một vài cách thức hữu hiệu nhất để lựa chọn và chế biến các loại thực phẩm phù hợp với mùa hè, vừa đảm bảo vệ sinh lại vừa ngon miệng?

TS Phạm Xuân Đà:

Bùi Tiến Huy - Nam 30 tuổi: Tôi hay bị đau bụng đi ngoài. Rất mong các ông cho biết nên ăn thực phẩm gì để không bị tình trạng này. Tôi xin chân thành cảm ơn!

TS Phạm Xuân Đà:Bạn phải tìm hiểu nguyên nhân đi ngoài là vì lý do gì. Nếu do sử dụng thực phẩm không an toàn thì phải điều trị và khắc phục tình trạng sử dụng thực phẩm không an toàn. Nếu do các nguyên nhân bệnh lý khác, bạn cần phải đi khám bác sĩ và điều trị triệt để. Tuy nhiên cũng cần cân đối khẩu phần ăn hợp lý đủ các chất dinh dưỡng, nhiều rau và hoa quả và đảm bảo thực hành vệ sinh tốt.

Trương Thanh Quyết - Nam 48 tuổi: Trước đây con tôi thường xuyên ăn nem chua, gần đây tôi được biết các cơ sở sản xuất nem chua 100% sử dụng chất chống thối. Tôi rất lo lắng liệu chất chống thối đó sẽ gây hại như thế nào tới sức khỏe của con tôi? Xin ông cho biết có cách nào để ngăn ngừa hậu quả trước khi chất đó phát tác?

TS Phạm Xuân Đà:

Nguyễn Đắc Kiên - kiendac@hotmail.com - Nam 27 tuổi:- Tôi xin hỏi một câu hơi riêng tư và "tò mò" một chút. Là một người làm công tác an toàn vệ sinh thực phẩm, không biết gia đình các anh làm thế nào để có một "bữa ăn sạch"? Các anh có bao giờ đi ăn cơm bụi hoặc các quán ăn ở vỉa hè không?

TS Lâm Quốc Hùng:

TS Lâm Quốc Hùng đang trả lời câu hỏi giao lưu của độc giả.

Lương Thị Lành - Nữ 56 tuổi: Tôi ở một xã cách xa trung tâm của tỉnh Vĩnh Phúc. Xin hỏi, hiện nay có đường dây nóng nào sẵn sàng để thông báo các trường hợp nhiễm bệnh tiêu chảy chưa?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Khi phát hiện bệnh nhân mắc tiêu chảy cấp, bạn có thể thông báo ngay cho cơ quan y tế gần nhất (y tế thôn bản, y tế xã) hoặc gọi điện thoại đến Cục An toàn vệ sinh thực phẩm: 043 8464501.

Nguyen van Chuan - ecbnvchuan.@yahoo.com - Nam 63 tuổi: Con tôi và một số người rất hay ăn rau sống. Rau sống thường chỉ được rửa sạch bằng nước thường, sau đó có ngâm rau sống vào nước muối nhạt. Như vậy có đảm bảo vệ sinh thực sự chưa?

TS Lâm Quốc Hùng:

Ngô Quý Lan - lanngo@yahoo.com - Nữ 35 tuổi: Thưa anh, ở Hà Nội hiện nay có công ty hoặc khu chuyên trồng và cung cấp rau sạch nào được Cục An toàn vệ sinh thực phẩm cấp giấp phép không? Anh có thể cung cấp cho tôi địa chỉ không? Xin giải thích giúp tôi kĩ hơn khái niệm rau sạch để tôi có thể phân biệt được khi đi mua rau ở chợ. Chân thành cảm ơn!

Ths Nguyễn Thanh Phong:

ThS Nguyễn Thanh Phong đang trả lời câu hỏi giao lưu.

Nguyễn Thị Phượng - Nữ 45 tuổi:Tôi xin hỏi máy khử độc thực phẩm Ozon và Nano khử được bao nhiêu % chất độc trong thực phẩm?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Sunny - yourfriendvn@gmail.com - Nữ 29 tuổi:Màu thực phẩm có phản ánh đúng chất lượng VSAT TP không? Cụ thể như thế nào? Liệu có phải sản phẩm có màu trắng thì hợp vệ sinh, sản phẩm có màu tối thì không tốt cho sức khỏe hay không?

TS Lâm Quốc Hùng:

Mai Trần - Nữ 23 tuổi: Cháu là nhân viên kinh doanh, thường phải đi bán lẻ hàng hóa. Những lúc nóng nực cháu hay phải uống trà đá ngoài đường mà không được sạch sẽ. Xin hỏi các chú là cháu uống nhiều như thế có ảnh hưởng đến sức khỏe không ạ?

TS Phạm Xuân Đà:Việc uống trà đá không ảnh hưởng gì tới sức khỏe nói chung nếu trà và đá sạch, đảm bảo vệ sinh. Tuy nhiên do tình trạng vệ sinh an toàn thực phẩm đối với các sản phẩm đá, nước trà, dụng cụ ở các cơ sở thức ăn đường phố như thế thường không đảm bảo, do đó cần phải lựa chọn những cơ sở có đầy đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm.

Anh Tan - Nam 40 tuổi:Thưa ông, tôi thấy báo đài tuyên truyền không nên ăn mắm tôm, rau sống và thịt chó để phòng chống tiêu chảy cấp, nhưng tôi vẫn thấy người ta bán thịt chó và bún đậu mắm tôm bình thường, tôi không biết họ có bị xử phạt không? Và tôi cũng băn khoăn là nếu phải ngừng bán, nhưng đây là nghề kiếm cơm của họ, thì nhà nước có hỗ trợ cho họ chút tiền nào không?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Pham Mai - Maipham@ 26 tuổi:Nếu tôi mua phải hàng quá đát trong siêu thị hoặc các cửa hàng, ví dụ như bánh kẹo, sữa... thì tôi có thể trả lại hàng không và các cửa hàng có phải chịu trách nhiệm không? Vì có lần tôi đã đem trả lại một cửa hàng và họ không nhận, họ bảo không phải hàng của họ. Tôi rất tức giận mà không làm gì được và đành ấm ức chịu thiệt. Xin ông cho biết tôi có thể làm gì trong trường hợp này. Xin cảm ơn ông.

TS Phạm Xuân Đà:Về nguyên tắc các cơ sở kinh doanh thực phẩm chỉ được phép bán các sản phẩm thực phẩm đã được công bố tiêu chuẩn sản phẩm và còn hiệu lực (đối với thực phẩm bao gói), còn hạn sử dụng. Do đó, trong trường hợp mà bạn mua phải thực phẩm quá hạn sử dụng thì có quyền đòi hỏi cửa hàng phải chịu trách nhiệm hoặc báo cơ quan có thẩm quyền như chính quyền các cấp, thanh tra y tế, hội bảo vệ người tiêu dùng...

Hanh Dung - hanhdung@list.ru 30 tuổi:Xin hỏi ông Nguyễn Thanh Phong, trước thực tế nhiều thực phẩm không đảm bảo chất lượng như hiện nay, tôi rất muốn biết đâu mới là những sản phẩm được Bộ Y tế chứng nhận đảm bảo chất lượng? Xin hỏi ông là Cục ATVSTP có trang web riêng không và trên trang web có đăng danh sách các sản phẩm đã được Bộ Y tế kiểm định chất lượng không?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Theo phân cấp quản lý về vệ sinh an toàn thực phẩm, việc cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm (chứng nhận chất lượng) về thực phẩm không những được thực hiện ở Cục An toàn vệ sinh thực phẩm mà còn được phân cấp xuống Sở y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Một thực phẩm muốn được lưu thông trong nước thì cơ sở đó phải có giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh (nhà xưởng, trang thiết bị, dụng cụ và con người). Sau đó cơ sở này phải mang mẫu sản phẩm dự định sản xuất hoặc kinh doanh đến các phòng thí nghiệm được công nhận để kiểm định chất lượng, tiếp theo đó doanh nghiệp phải công bố tiêu chuẩn. Tiêu chuẩn này không được thấp hơn tiêu chuẩn Việt Nam. Lúc đó các cơ quan y tế mới cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm và sản phẩm đó được phép lưu hành.

Phạm Thị Thu Hương - huongpt@vnn.vn - Nữ 33 tuổi:Ai cũng muốn có sức khỏe tốt, và ai cũng biết phải ăn uống đảm bảo. Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng có điều kiện mua toàn thực phẩm sạch trong các bữa ăn khi mà giá thành luôn cao hơn những thực phẩm cùng loại khác. Vậy xin hỏi, làm thế nào để thực phẩm sạch được “đại chúng hóa” trong từng bữa ăn gia đình ạ? Hoặc nếu tôi có ít tiền, xin mách nước cách tiêu dùng để hợp lý hóa trong bữa ăn luôn có thực phẩm sạch ạ. Xin cảm ơn.

TS Lâm Quốc Hùng:

Hoàng Linh - linhhoang@yahoo.com - Nam 40 tuổi:Mặc dù đã nhiều lần kêu gọi về việc giữ VSATTP nhưng tình trạng ngộ độc vẫn xảy ra rất nhiều. Đặc biệt, gần đây báo chí đã đưa rất nhiều về tình trạng ngộ độc tại các trường học, các khu công nghiệp… Là người có thẩm quyền, ông có thể cho ý kiến của mình về vấn đề này. Làm cách nào để những học sinh, công nhân yên tâm khi ăn những bữa ăn tại trường, cơ quan?

TS Lâm Quốc Hùng:

Ngộ độc thực phẩm là hậu quả của việc không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm đối với sản phẩm. Để có thực phẩm an toàn phải bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm liên tục từ quá trình sản xuất đến quá trình tiêu dùng thực phẩm (từ trang trại đến bàn ăn). Việc không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm do rất nhiều nguyên nhân liên quan đến quá trình sản xuất chế biến, kinh doanh, bảo quản, tiêu dùng thực phẩm.

Hà Ngọc Mai - babyxinhdep_56@gmail.com - Nữ 20 tuổi:Nếu phát hiện ra những cơ sở sản xuất thức ăn, thực phẩm không đảm bảo tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm thì tôi có thể liên hệ với cơ quan nào? Việc xử lý những cơ sở này hiện đã nghiêm chưa? Hình thức xử lý cao nhất là gì?

TS Phạm Xuân Đà:Như tôi đã trả lời lúc trước, mời bạn tham khảo câu hỏi liên quan. Trường hợp đó, bạn có thể thông báo cho cơ quan có thẩm quyền như: Chính quyền các cấp, thanh tra y tế, cảnh sát môi trường, ....

Lê Thị Lan - Nữ 41 tuổi:Làm thế nào để phân biệt được thực phẩm “sạch” và thực phẩm “không sạch”?

TS Phạm Xuân Đà:

Hoàng Thị Hà - hoanghaqlvh@yahoo.com - Nữ 30 tuổi:Có rất nhiều thông tin cho rằng: các loại thực phẩm trong nước cũng như nhập khẩu được bán lẻ trên thị trường có rất nhiều chất bảo vệ thực vật, chất kích thích...Hầu hết người tiêu dùng không tự kiểm tra được độ an toàn của nó, tất cả đều "Khuất mắt....". vậy có cách nào để người tiêu dùng tự bảo vệ mình hiệu quả nhất thưa các đ/c

TS Phạm Xuân Đà:

Mai Thị Hồng Thắm - maitham73@yahoo.com - Nữ 37 tuổi:Cho tôi hỏi, nguời ta nói khi muốn biết thịt lợn có nuôi tăng trọng không thì ấn tay vào miếng thịt thấy màu ánh lên là đúng lợn nuôi tăng trọng, vậy có đúng không ạ?

TS Lâm Quốc Hùng:

Sunny - yourfriendvn@gmail.com - Nữ 29 tuổi:Hiện đang có ý kiến cho rằng “Thực phẩm chiên trong dầu chiên đi chiên lại nhiều lần có màu sậm và không tốt cho sức khỏe”, rồi căn cứ vào đó suy ra “các thực phẩm có màu vàng sậm là do dùng dầu chiên đi chiên lại…”. Lập luận này gây ra sự hoang mang cho một số người tiêu dùng khi tiếp nhận thông tin trái với suy nghĩ & trải nghiệm thực tế của họ. Họ có đôi phần bối rối và lúng túng trong việc lựa chọn sản phẩm “trắng nhợt” hay “vàng tươi” hay “vàng sậm”. Ông có đồng ý với kiểu suy luận này không? Bởi theo hiểu biết của tôi và thực tế cũng cho thấy màu thực phẩm sau khi chiên chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như thời gian chiên, nhiệt độ chiên, sự tẩm ướp gia vị…v..v. Rất mong đại diện của cục VSATTP đưa ra câu trả lời rõ ràng và thuyết phục giúp người tiêu dùng yên tâm lựa chọn sản phẩm phù hợp nhu cầu của họ.

TS Lâm Quốc Hùng:

Mạnh dũng - Mạnhdungpva@yahoo.com.vn - Nam 30 tuổi:Hiện nay có rất nhiều loại sữa chua được sử dụng, trong đó có nhiều thuật ngữ liên quan được dùng như sữa chua lên men kiểu truyền thống, sữa chua lên men kiểu tự nhiên, sữa chua tổng hợp ... Sữa chua nào sử dụng là tốt nhất? Sữa chua lên men kiểu tự nhiên được hiểu là như thế nào?

TS Lâm Quốc Hùng:

Phạm Thu Lan - Nữ 29 tuổi:Thưa các anh, hiện nay cả cơ quan tôi đều gọi nước uống đóng chai của một cơ sở sản nước tư nhân. Gần đây, báo chí có đưa tin về các cơ sở sản xuất nước không đạt tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, có nhiễm khuẩn. Chúng tôi rất lo lắng vì đã sử dụng loại nước này lâu ngày. Vậy chúng tôi phải sử dụng loại nước nào để đảm bảo sức khỏe? Làm thế nào để biết nước sạch hay không? Cục Vệ sinh an toàn thực phẩm đã xử phạt và đình chỉ các các cơ sở không đạt tiêu chuẩn chưa? Có chắc là họ sẽ không tiếp tục sản xuất nước "bẩn không"? Xin cảm ơn.

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Thùy Lịnh - linh@yahoo.com - Nữ 35 tuổi:Đa số chúng ta ai cũng lo cho sức khỏe của bản thân và gia đình, cũng muốn sử dụng thực phẩm sạch và an toàn nhưng để mua được chúng không phải dễ. Vậy tóm lại chúng ta phải làm gì trước thực trạng hiện nay?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Phạm Xuân Chiến - hoaxuan358@yahoo.com - Nam 35 tuổi:Tôi thường đi nhậu cùng đồng nghiệp. Khi nhậu thường không hay để ý đến đồ ăn như thế nào. Thi thoảng đọc báo, tôi cũng sợ vì có quá nhiều trường hợp ngộ độc thực phẩm. Vậy xin anh cho lời khuyên là nên cảnh giác thế nào với đồ nhậu? Cục vệ sinh có cơ chế quản lý thực phẩm của các quán nhậu không? Cảm ơn các anh.

TS Lâm Quốc Hùng:

Cao Van Truong - caotruong.vangdanh@gmail.com - Nam 30 tuổi:Theo thông báo của Tổ chức Y tế Thế giới, tình hình một số bệnh truyền nhiễm đang diễn biến phức tạp và có xu hướng gia tăng ở một số nước trong khu vực, đặc biệt là bệnh sốt xuất huyết, viêm màng não do não mô cầu, dịch cúm gia cầm, tiêu chảy cấp. Vậy làm thế nào để ngăn chặn kịp thời và hiện nay ở nước ta đã có loại vacxin nào ngăn chặn các bệnh trên chưa?

TS Phạm Xuân Đà:

Trần Anh Dũng - trandung46@yahoo.com.vn - Nam 40 tuổi:Gia đình tôi rất thích ăn cá biển, tôi thường mua những miếng cá thu đắt tiền trông rất to và đẹp mắt. Nhiều người khuyên tôi không nên ăn nhiều vì những con cá to thường phải đánh bắt xa bờ nên 100% đã qua ướp phân đạm. Vậy theo ông/bà thông tin đó có đúng hay không? Cách nhận biết và tác hại của nó đến sức khỏe của con người?

TS Phạm Xuân Đà:Chúng tôi không có số liệu nào nói rằng 100% cá thu đánh bắt xa bờ là ướp phân đạm. Như tôi đã trả lời về cách lựa chọn thực phẩm nói chung, riêng đối với thực phẩm đông lạnh, thì cần lưu ý thực phẩm đó phải còn nguyên trạng, màu sắc tươi, không có mùi vị lạ, đảm bảo đá vẫn còn đóng khuôn...

Nguyễn Kim Dung - nkimdung_262@yahoo.com - Nữ 45 tuổi:Thưa ông, chồng và các con tôi rất thích ăn tim, gan lợn và cả nhà đều nghĩ là nó rất bổ nhưng gần đây, qua báo chí, tôi được biết nội tạng lợn rất độc, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe con người. Vậy xin hỏi, nếu ăn thường xuyên tim, gan sẽ gây nên những chứng bệnh nguy hiểm gì? Và có cách nào để người nội trợ chúng tôi có thể phân biệt được nội tạng lợn, gà khỏe hay bị bệnh?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

- Bệnh lý về nhiễm vi sinh (sán, vi khuẩn gây bệnh) nếu “gan” bị bệnh, chế biến không bảo đảm.

- Chứa nhiều mỡ động vật và Dễ gây rối loạn chuyển hoá (Thừa mỡ trong máu, trong cơ quan nội tạng và tổ chức dưới da).

- Bệnh lý do nhiễm độc như: nhiễm độc chì, cardimi,...

Tim động vật: dễ gây cholesterol (tỷ lệ mỡ cao), tỷ lệ protít cao dễ gây rối loạn chuyển hoá mỡ, bệnh vữa sơ động mạch, rối loạn chuyển hoá protít (Gouté).

Cách phân biệt nội tạng gà, lợn khoẻ mạnh:

- Có chứng nhận kiểm dịch thú y.

- Màu sắc: tự nhiên (rất đặc trưng).

- Không có đốm xuất huyết.

- Không có mùi lạ.

- Không có ruồi, côn trùng đậu.

- Sờ bằng tay thấy chắc, có độ đàn hồi tốt, không chảy nước, không có nhớt.

- Các mạch máu trên nội tạng rõ, màu sắc tươi.

Lê Minh Tùng - tungle234@gmail.com - Nam 34 tuổi:Người Việt Nam có câu "khuất mắt trông coi", nghĩa là chấp nhận việc đồ ăn thức uống chưa đảm bảo vệ sinh khi chế biến, miễn là mình không nhìn thấy. Thực tế là có nhiều cơ sở chế biến tư nhân, doanh nghiệp vẫn đang làm người tiêu dùng tặc lưỡi vì không có hoặc ít có sự lựa chọn nào khác. Thưa ông, khung xử phạt sai phạm hiện nay thế nào và đã đủ răn đe những cơ sở sản xuất chế biến thực phẩm thiếu trách nhiệm chưa? Và liệu các cơ quan quản lý có biết được sự sai phạm của họ để răn đe không?

TS Phạm Xuân Đà:

Hà Thư - canh_dong_xanh_75@yahoo.com - Nữ 34 tuổi:Xin hỏi, cơ quan chức năng về ATVSTP có biện pháp trong thời gian tới để xiết chặt, đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng?

TS Lâm Quốc Hùng:

Chu Vĩnh Toàn - Nam 47 tuổi:Tôi là nam giới nên ít quan tâm tới vấn đề ăn uống, thực phẩm. Nhưng thấy vợ tôi thường xuyên lo lắng về chuyện ăn uống tôi cũng sốt ruột. Cục Vệ sinh an toàn thực phẩm có phát hành sách hoặc các tài liệu hướng dẫn về an toàn ăn uống không? Tôi muốn tìm mua thì mua ở đâu?

TS Lâm Quốc Hùng:

Hà Thư - canh_dong_xanh_75@yahoo.com - Nữ 34 tuổi:Hiện nay, dịch tiêu chảy cấp đang lan rộng và được cảnh báo là vi khuẩn tả đang biến đổi thành độc lực cao. Điều này có nguyên nhân một phần do ý thức của người dân chưa thực hiện đúng các khuyến cáo về VSATTP, nhưng cũng do nhiều hàng quán không đảm bảo thực phẩm sạch, thậm chí thiếu chứng nhận ATVSTP. Năm nào chúng ta cũng khuyến cao, thanh tra, kiểm tra nhưng nếu kiểm tra lại các địa điểm đã thanh tra, liệu có bao nhiêu cơ sở kinh doanh mặt hàng thực phẩm đảm bảo đúng tiêu chí?

TS Phạm Xuân Đà:

Duong Bich Hang - dbhangftu@yahoo.com- Nữ 37 tuổi:Xin ông cho biết liệu thực phẩm trong các siêu thị có tiếng như Metro, Fivimart...có thể tin cậy được không? Và nếu mua phải sản phẩm có chất lượng kém thì người tiêu dùng có thể kiến nghị tới cơ quan nào thuận tiện nhất? Xin cảm ơn!

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Tùng Lâm - bodeptrai_hp - Nam 40 tuổi:Thưa ông, xin ông cho biết: nhận biết rau sạch thì bằng cách nào, nếu ra chợ mua rau thì cứ non và ngon thì mua, biết làm sao được chất lượng của rau còn người sản xuất rau thì lại vì lợi ích kinh tế?

TS Lâm Quốc Hùng:

Ngo Huong Loan - loanngohuong@yahoo.com.vn - Nữ 33 tuổi:Xin ông cho hỏi: Thực phẩm đông lạnh nhập khẩu như gà, lợn có đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm không? Có vài lần tôi mua các sản phẩm đông lạnh nhập khẩu nhưng khi chế biến thịt rất bở, như vậy sản phẩm có đảm bảo tươi sạch trước khi làm lạnh không? và có đảm bảo cho sức khoẻ người sử dụng không?

TS Phạm Xuân Đà:

Mai thị Hồng Thắm - maitham73@yahoo.com - Nữ 37 tuổi:Cho tôi hỏi ở chợ Vuơng Thừa Vũ có 2 cửa hàng trưng biển bán rau sạch của cơ sở Vân Nội Đông Anh liệu có đúng không, xin ông cho biết ở Quận Thanh Xuân có cơ sở nào bán rau an toàn nhất?

TS Phạm Xuân Đà:

Về câu hỏi của bạn, mời bạn liên hệ với Sở Nông nghiệp & Phát triển nông thôn để có thông tin. Theo quy định, Bộ NN&PTNT sẽ quản lý và cấp chứng nhận rau an toàn.

Nguyễn Bá Hiệp - bahiep_vn@yahoo.com - Nam 30 tuổi:Hiện nay vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm nói chung tôi thấy rất khó thực hiện do có quá nhiều ngành hữu quan. Vậy theo ông khi ăn uống thức ăn bị ngộ độc thì ngành nào chịu trách nhiệm chính?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Nguyen van Chuan - ecbnvchuan.@yahoo.com - Nam 63 tuổi:Tôi thấy một số người ăn tiết canh, họ giải thích là chỉ cần uống rượu là không sao, xin hỏi các ông có đúng không?

TS Lâm Quốc Hùng:

Vũ Quốc Hùng - vuquochung@gmail.com - Nam 35 tuổi:Tình trạng thực phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ vẫn còn rất phổ biến hiện nay. Thỉnh thoảng đọc báo chí, xem tivi, tôi cảm thấy vô cùng lo lắng khi biết những thông tin như: cảnh sát mới phát hiện ra 600 kg nội tạng lợn nhập khẩu trái phép, rau từ TQ tràn lan vào Việt Nam…Vậy ai là người chịu trách nhiệm trong chuyện này? Người dân nên “tin tưởng” lựa chọn những loại thực phẩm thế nào?

TS Lâm Quốc Hùng:

Vấn đề kiểm soát, bảo đảm chất lượng VSATTP đã được quy định cụ thể trong Pháp lệnh về VSATTP ngày 26/07/2003, Nghị định 163/2004/NĐ-CP ngày 07/09/2004 của Chính phủ và nhiều văn bản liên quan khác.

- Việc kiểm soát thực phẩm nhập khẩu dạng tươi, sống cần qua kiểm dịch động, thực vật do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chịu trách nhiệm tại các cửa khẩu.

- Việc kiểm soát, phát hiện và xử lý thực phẩm không rõ nguồn gốc, thực phẩm nhập lậu do Bộ Công thương - Cục Quản lý thị trường chịu trách nhiệm.

- Kiểm soát vệ sinh ATTP trên thị trường do Bộ Y tế chịu trách nhiệm.

Các cơ quan chức năng quản lý hoạt động nhập khẩu thực phẩm bằng hệ thống văn bản (quy định của pháp luật), lực lượng thanh tra, kiểm tra để bảo đảm VSATTP theo đúng chức năng, nhiệm vụ của mình.

Xin nói rõ: Trong thời gian qua, sự kiểm soát đã ngăn chặn có hiệu quả lượng hàng vào thị trường bởi nếu không theo cơ chế thị trường chắc chắn không chỉ có số vụ như chúng ta có thể đếm được mà còn có thể nhiều hơn nữa.

Người dân nên lựa chọn những thực phẩm như thế nào?

- Thực phẩm có địa chỉ cơ sở cung cấp rõ ràng, được cơ quan quản lý thừa nhận, chứng nhận.

- Chọn hàng phải có nguồn gốc rõ ràng, có cam kết của chủ hàng về chất lượng VSATTP trước khi mua.

- Thực phẩm phải có kiểm dịch của cơ quan thú y, nếu không có đều là hàng nhập lậu. Người tiêu dùng không nên sử dụng loại hàng đó.

- Nắm chắc các thông tin cảnh báo VSATTP của cơ quan chức năng.

Hà Thương - hathuongnguyen@yahoo.com - Nữ 22 tuổi:Tôi vẫn thấy hình ảnh những chiếc xe máy thồ nhếch nhác chở lợn, chó đã được mổ xẻ vào mỗi buổi sáng trên đường phố. Ngoài việc làm mất mĩ quan đô thị, gây cảm giác khó chịu cho người đi đường thì chuyện này còn tiềm ẩn những nguy cơ về vệ sinh an toàn thực phẩm, chúng ta đã có biện pháp triệt để để ngăn chặn tình trạng trên chưa?

TS Lâm Quốc Hùng:

Về phương tiện vận chuyển VSATTP:

Pháp lệnh vệ sinh an toàn thực phẩm năm 2003 (Điều 8) nghiêm cấm: sử dụng phương tiện bị ô nhiễm, phương tiện vận chuyển chất độc hại để vận chuyển thực phẩm.

- Hiện chưa có quy định riêng cho phương tiện vận chuyển thực phẩm.

- Trong quyết định 39/2005/QĐ-BYT ngày 28/11/2005 (Điều 16): Quy định bảo quản, vận chuyển thực phẩm phải bảo đảm an toàn, phù hợp với đặc điểm của từng loại thực phẩm, tránh bụi, các nguồn ô nhiễm khác.

- Nghị định 45/2005/NĐ-CP ngày 6/4/2005 (Điều 15): Quy định xử phạt 500.000 đến 2 triệu đồng: sử dụng phương tiện vận chuyển, bảo quản có bề mặt tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm được làm bằng vật liệu không bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm.

Trên thực tế công tác thanh tra, kiểm tra về phương tiện vận chuyển thực phẩm đó được tiến hành nhưng chưa có hiệu quả thực sự.

Phùng Văn Quyết - quyetpv@yahoo.com - Nam 42 tuổi:Tôi xin hỏi, trong Điều 17 - Mục 3 Bảo quản vận chuyển thực phẩm - có điểm: "Bao bì tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm phải được thử nghiệm, kiểm nghiệm về vệ sinh an toàn thực phẩm", tuy nhiên hiện các loại bao bì đựng, bảo quản thực phẩm trên thị trường không có căn cứ nào để khiến khách hàng an tâm, thậm chí kể cả hàng hóa ở trong siêu thị. Vậy đâu là căn cứ để khẳng định rằng bao bì đó đã được kiểm nghiệm?

TS Lâm Quốc Hùng:

Quy định bao bì được kiểm nghiệm VSATTP:

- Quy định của Bộ Y tế (Quyết định số 3339/QĐ-BYT ngày 03/07/2001 quy định về vệ sinh đối với một số loại bao bì bằng chất dẻo dùng để bao gói, chứa đựng thực phẩm).

- Trong công bố của nhà sản xuất, kinh doanh (có nội dung về VSATTP đối với bao bì đóng gói) và được chứng nhận đối với thực phẩm nguy cơ cao.

- Nhận biết trên thực tế: vật liệu chứa phải bền, chắc, không thôi nhiễm, ví dụ như polyme, đồ sứ tráng men, thủy tinh, thép inốc, kim loại (vàng, bạc,...)

Thu Thủy - ntthuy@yahoo.com - Nữ 28 tuổi:Thú thực là tôi rất lơ mơ không biết quyền lợi của mình được bảo đảm thế nào khi nhỡ mà đi bệnh viện vì thực phẩm không sạch. Tôi tin nhiều người cũng giống tôi. Xin hỏi, trong trường hợp đó, ai sẽ bảo vệ lợi ích cho chúng tôi? Chúng tôi sẽ phải làm những thủ tục gì để quyền lợi bản thân được bảo vệ chính đáng? Xin cảm ơn.

TS Lâm Quốc Hùng:

Theo Điều 1- 8 của Pháp lệnh về vệ sinh an toàn thực phẩm (2003) và Nghị định 163/2004/NĐ-CP có quy định.

Quyền lợi của người tiêu dùng:

- Quyền được thông tin về VSATTP.

- Quyền lựa chọn, sử dụng thực phẩm thích hợp.

- Có trách nhiệm thực hiện các biện pháp bảo đảm VSATTP.

- Thực hiện đầy đủ các hướng dẫn về VSATTP.

- Tự giác khai báo ngộ độc thực phẩm với cơ quan y tế gần nhất.

- Khiếu nại, tố cáo, phát hiện các hành vi vi phạm VSATTP.

- Tự bảo vệ mình và bảo vệ sức khoẻ cộng đồng.

- Được bồi hoàn, bồi thường thiệt hại khi sử dụng thực phẩm không bảo đảm VSATTP theo quy định của pháp luật.

Trách nhiệm, quyền lợi của người sản xuất, kinh doanh:

- Thương nhân phải chịu trách nhiệm về VSATTP do chính mình sản xuất, kinh doanh.

- Thực hiện đúng các quy định, yêu cầu về VSATTP.

- Khi xảy ra ngộ độc thực phẩm hay bệnh truyền qua thực phẩm do cơ sở mình sản xuất, kinh doanh phải báo cáo với cơ quan y tế, chính quyền để triển khai các biện pháp xử lý. Tuỳ mức độ vi phạm sẽ xử lý hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại phải bồi thường theo quy định.

Trên thực tế: Cần có đủ nhân chứng - vật chứng chứng minh thực phẩm gây ra ngộ độc, chứng minh trách nhiệm của nhà sản xuất với sản phẩm mới có thể giải quyết được quyền lợi của người tiêu dùng.

Phạm Thị Huệ - hue_edu@gmail.com - Nữ 42 tuổi:Hiện nay, tình trạng mất vệ sinh an toàn thực phẩm ở các cơ sở sản xuất và các cơ sở chế biến thực phẩm sử dụng quá nhiều hóa chất, nhiều khi là cả hóa chất bị cấm sử dụng với liều lượng sử dụng vượt quá mức cho phép. Vậy bằng cách nào có thể tránh được sự ngộ độc thực phẩm, trong khi nhu cầu sử dụng thực phẩm chế biến sẵn hiện nay ngày càng gia tăng?

TS Lâm Quốc Hùng:

Do điều kiện sống ngày càng được nâng cao và phát triển, tính tiện ích của các sản phẩm chế biến sẵn cũng như môi trường lao động công nghiệp mà các sản phẩm thực phẩm chế biến sẵn ngày càng gia tăng. Để giải quyết vấn đề phòng chống ngộ độc thực phẩm khi sử dụng các sản phẩm thực phẩm chế biến sẵn mà đặc biệt là các thực phẩm có sử dụng hoá chất, cơ quan chức năng cần:

- Ban hành các quy định về chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm (quy chuẩn kỹ thuật sản phẩm), quy định về điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm cơ sở (quy chuẩn kỹ thuật về điều kiện vệ sinh đối với cơ sở), đưa ra các giới hạn chất ô nhiễm trong thực phẩm.

- Tuyên truyền, phổ biến, tập huấn cho các nhà sản xuất, chế biến thực phẩm. Yêu cầu chủ cơ sở phải cam kết trước khi sản xuất, kinh doanh thực phẩm.

- Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, phát hiện các “mối nguy”, các vi phạm và xử lý nghiêm các cơ sở vi phạm.

- Xây dựng và vận hành hệ thống cảnh báo sớm về VSATTP cho cộng đồng.

- Giám sát ngộ độc thực phẩm: phát hiện sớm, khắc phục tối đa vụ ngộ độc thực phẩm.

- Tăng cường vai trò giám sát, thông tin tuyên truyền của các hiệp hội (Hội tiêu chuẩn và bảo vệ người tiêu dùng), của người tiêu dùng về chất lượng VSATTP.

Phí Anh Tuấn - anhtuanit_2@gmail.com - Nam 32 tuổi:Tôi được biết năm 2003 nước ta mới ban hành Pháp lệnh về vệ sinh an toàn thực phẩm. Xin hỏi bao giờ thì có Luật Vệ sinh an toàn thực phẩm, tại sao lại có sự chậm trễ như vậy trong khi các nước trên thế giới đã chú trọng về vấn đề này từ lâu?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Kim Thu Hà - kimthuha@gmail.com - Nữ 31 tuổi:Tôi được biết hiện đã có bán dụng cụ thử hàn the thực phẩm thường có trong bánh cuốn hay giò, chả. Tôi có thể mua dụng cụ đó ở đâu được?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Hoàng Ngọc Mai - hoangmai@gmail.com - Nữ 28 tuổi:Là người Việt, rất khó có thể bỏ thói quen đi chợ. Nhưng thực phẩm ngoài chợ lại ẩn chứa rất nhiều rủi ro. Vậy, khi mua rau, thịt, cá hay hoa quả ngòai chợ về, làm cách nào để loại bỏ những độc tố có trong đó?

TS Lâm Quốc Hùng:

Nguyễn Kim Chi - ngkimchi@judaca.edu.vn - Nữ 30 tuổi: Từ xưa nay, tôi vẫn biết để bảo đảm sức khỏe phải ăn sạch, uống sạch, ở sạch. Nhưng khi một số thực phẩm hiện nay, loại làm sẵn thì đầy chất phụ gia gây ung thư, thức ăn tươi thì tiềm tàng các căn bệnh từ động vật, rau quả là thuốc trừ sâu, tăng trưởng độc hại, nước tinh khiết thì không tinh khiết. Mua thực phẩm ở siêu thị có được coi là giải pháp an toàn không?

TS Phạm Xuân Đà:

Bạn không nhất thiết phải mua thực phẩm ở siêu thị mới có thực phẩm an toàn mà quan trọng là phải quan tâm đến nguồn gốc sản phẩm, uy tín thương hiệu doanh nghiệp, phải đảm bảo có đầy đủ giấy chứng nhận của các cơ quan quản lý, phải đảm bảo thực phẩm được phép lưu thông và an toàn.

ha - boc_dong@yahoo.com.vn - Nữ 28 tuổi:Xin cho biết mong muốn thực hiện cuộc giao lưu này?

Ths Nguyễn Thanh Phong:

Trong suốt 2 tiếng đồng hồ diễn ra giao lưu trực tuyến, các khách mời đã cố gắng trả lời kịp thời rất nhiều các câu hỏi của bạn đọc gửi đến. Hiện cuộc giao lưu đã kết thúc, các câu hỏi còn lại chúng tôi xin hẹn trả lời độc giả trong lần giao lưu sau.

Trân trọng!