“Bắt hình dong” bằng văn hoá dân gian
GiadinhNet - Trong kho tàng ca dao, tục ngữ của người Việt Nam, có lẽ việc đúc kết về tướng mạo con người là một trong những nội dung chiếm số lượng phong phú nhất, trong đó dung nhan càng được chú ý.
GS Hoạch cho biết, hầu hết những câu ca dao, tục ngữ nói về khuôn mặt của một con người mang tính chất là những đánh giá tính cách tương ứng thì đều khá đúng với thực tế. Theo ông, những đánh giá tương tự về nhân tướng đã xuất hiện từ thời Đông Chu liệt quốc bên Trung Quốc. Thời đại này đã có những đúc kết thông qua hàng ngàn, hàng vạn người khác nhau. Đây hoàn toàn là những kiến thức đã được tổng hợp qua kinh nghiệm của nhiều thế hệ chứ không phải là những câu từ vô tình được tạo ra. Để đúc kết được những kiến thức như thế, chắc chắn nhiều lớp người đi trước đã trải qua, thậm chí nhiều người phải trả giá bằng thực tiễn. Việc này cũng không nằm trong phạm trù tướng số mê tín dị đoan mà đã được khoa học hiện đại chứng minh.
Dân gian phòng kẻ xấu
|
Thần khí của một con người đều tập trung vào khuôn mặt, thế nên dân gian có câu: “Những người mặt nặng như mo/ Chân đi bậm bịch, có cho chẳng màng”. Hay: “Mặt đỏ như lửa, thấy bụng chửa cũng sợ” ý nói những kẻ hèn nhát.... Ngoài ra, có nhiều câu thể hiện những đúc kết về tổng thể một gương mặt khác như: “Những người mặt nạc đóm dầy/ Mo nang trôi sấp, biết ngày nào khôn”, hoặc “Mặt khó đăm đăm, tát nước đầm không cạn”...
Trên gương mặt, đôi mắt được chú ý nhiều hơn cả. Vì thế, những câu có tính chất đánh giá con người qua đôi mắt cũng có số lượng chiếm ưu thế. Ít ai không biết đến cách ví von giữa con mắt và “cửa sổ tâm hồn”. Trong ca dao, tục ngữ cũng vậy, chỉ cần nhìn vào con mắt, nhiều người có thể biết được những điều ẩn chứa sau đó. Về đôi mắt, có rất ít câu ca ngợi những đôi mắt đẹp, những đôi mắt của người có đạo đức như “Những người con mắt lá răm/Lông mày lá liễu đáng trăm quan tiền”. Đa phần phản ánh về những kiểu mắt nhiều khiếm khuyết như: “Mắt trắng, môi thâm, da thiết bì/ Người nhiều lông bụng, vô nghì chớ thân”; “Mắt tròn dưới mí láng sưng /Là tên tửu bác, không ngừng chơi đêm”, “Con lợn mắt trắng thì nuôi/Những người mắt trắng đánh rồi đuổi đi”, “Lờ đờ như người say rượu/ Mắt đỏ hoe, phải liệu mà chơi”, “Mi nhỏ như sợi chỉ mành/ Tình trong chưa thắm, ngoại tình đã giao”...
Sau đôi mắt, cái miệng cũng được chú ý nhiều trong “nhân tướng học” dân gian. Nếu như con mắt là “cửa sổ của tâm hồn” thì cái miệng giống như cửa chính của một ngôi nhà. Thế nên, với mỗi cái miệng khác nhau lại tương ứng với một “ngôi nhà”. Nếu “Hai môi không giữ kín răng” thì sẽ “Là người yểu tướng, nói năng hỗn hào”. Còn “Hàm rộng, miệng cọp: anh hùng/Hàm rắn, miệng chuột: bất trung vô nghì”…
Ngoài đôi mắt, cái miệng thì tất cả các chi tiết trên gương mặt một con người, từ hàm răng, mũi, tai, trán đến cả nhân trung hay cái tóc mai... cũng đều được xuất hiện trong “Nhân tướng học” văn hoá dân gian như: “Lỗ mũi mà hỉnh ngửa lên/Bạc tiền chồng chất một bên chẳng còn”, “Răng thưa, da trắng: gái hay/ Răng thưa, mặt sẫm: đổi thay chuyện tình”... “Mụt ruồi màng tang cả làng ăn thép/Mụt ruồi bên mép, ăn thép cả làng”, “Trên rừng thì hổ lang dưới làng thì mặt rỗ”...
Đa phần các câu ca dao, tục ngữ đánh giá con người qua dung mạo đều đúng trên tổng thể nhưng không phải 100% số phận, tính cách của con người được thể hiện qua bề ngoài. Ví như có những người tuy mang bộ râu rậm rạp, hàm én... cùng với một gương mặt rất khả ái nhưng lại là một tên kẻ cướp hay lừa đảo, hay một người tướng mạo xấu xí nhưng lại có tấm lòng nhân ái...
Nhân cách một con người phần nhiều do môi trường giáo dục tạo ra. Vì thế, những kinh nghiệm dân gian gian và cả nhân tướng học cũng chỉ là một kênh để tham khảo. Quan trọng là mỗi người phải biết sống sao cho hợp đạo lý để những người từng gặp đều nhớ đến mình với “cái mặt chơi được”.
Dân gian mâu thuẫn
“Dù sao, bất cứ một kinh nghiệm nào cũng không thể đúng hoàn toàn với mọi đối tượng. Trong văn hoá dân gian đôi khi một lời ca dao hay câu tục ngữ cũng có những dị bản mang ý nghĩa trái ngược lại với nhau. Ví như câu “Má bánh bầu xem lâu muốn chửi/ Mặt chữ điền tiền rưỡi muốn mua” nhưng lại có một dị bản khác là “Má miếng bầu coi lâu càng thắm/ Mặt chữ điền xấu lắm ai ơi”. Như vậy, bản thân trong kho tàng ca dao, tục ngữ cũng có những điểm chưa thống nhất. Với những câu có nhiều dị bản khác nhau thì việc đánh giá sẽ không thực sự chuẩn xác. Lúc này phải phụ thuộc vào hoàn cảnh và thực tiễn để đánh giá”. GS Kiều Thu Hoạch |
Thủ đoạn 'gọi vốn' bất động sản của siêu lừa đất Cảng
Pháp luật - 6 giờ trướcGĐXH - Để lừa các nhà đầu tư chuyển tiền, Hòa đã đưa các thông tin gian dối về việc Công ty TNHH Pros Land có hợp tác với các chủ dự án lớn, mua được các suất bất động sản với giá ưu đãi, suất đối ngoại. Đây chính là cái bẫy khiến gần 40 nạn nhân bị lừa.
Tài xế ô tô đạp nhầm chân ga, húc đổ trụ bơm xăng cùng nhiều xe máy
Đời sống - 6 giờ trướcĐổ xăng xong, tài xế H. lái xe đi nhưng đạp nhầm chân ga dẫn đến chiếc xe mất kiểm soát, gây tai nạn liên hoàn.
Vụ nam sinh lớp 6 đọc, viết chưa thạo: Rà soát học sinh toàn huyện
Giáo dục - 6 giờ trướcSau khi một học sinh lớp 6 đọc, viết chưa thạo được phát hiện, Phòng GD-ĐT huyện Minh hoá đã chỉ đạo các trường tiểu học, THCS rà soát chất lượng học sinh yếu kém.
Hà Nội: Xót xa hàng loạt cây xanh bị tỉa trơ trụi
Đời sống - 7 giờ trướcGĐXH - Hàng loạt cây xanh ở ngõ 86 và 15 phố Duy Tân (phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, Hà Nội) bị cắt trụi cành lá dù thời điểm này chuẩn bị bước vào nắng nóng đỉnh điểm, khiến người dân tiếc nuối.
Chiêu trò 'hút' hàng nghìn tỷ đồng của Công ty Tâm Lộc Phát
Pháp luật - 8 giờ trướcGĐXH - Chỉ trong một thời gian ngắn, Tâm Lộc Phát từ một công ty "bé xíu" bỗng nhiên "nổi đình, nổi đám" trên khắp các trang mạng xã hội bởi khả năng thu hút các nhà đầu tư trong việc huy động vốn...
Án mạng đau thương ở Lai Châu: Dùng dao sát hại mẹ con của người tình
Pháp luật - 8 giờ trướcGĐXH - Cho rằng mẹ người tình ngăn cấm chuyện tình cảm, Hồ đã dùng dao sát hại người phụ nữ này. Trong cơn say máu, Hồ sát luôn người yêu rồi dùng dao tự đâm vào bụng mình để tự sát.
Nhiều nạn nhân sập bẫy lừa đảo của kẻ môi giới bất động sản
Pháp luật - 8 giờ trướcGĐXH - Với thủ đoạn đưa thông tin gian dối cho rằng, bản thân đang đầu tư đất thuộc các dự án tại tỉnh Quảng Ninh và Thanh Hóa, đối tượng đề nghị các cá nhân góp vốn chung tiền mua đất. Tiếp đó, Hà yêu cầu các nạn nhân đưa tiền để chi phí tách thửa, sang tên...
Gió mùa Đông Bắc sắp tràn xuống miền Bắc sau chuỗi ngày nắng nóng đỉnh điểm
Thời sự - 8 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, sau kỳ nghỉ lễ 30/4, Bắc Bộ đón khối không khí lạnh yếu từ lục địa Trung Quốc di chuyển xuống. Thời tiết sẽ có sự thay đổi, trời có mưa sau chuỗi ngày nắng nóng.
Người dân hối hả về quê nghỉ lễ 30/4 - 1/5, bến xe, phố phường Hà Nội bắt đầu đông đúc
Đời sống - 9 giờ trướcGĐXH - Ngay từ đầu giờ chiều 26/4 (ngày làm việc cuối cùng trước kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5), các bến xe, tuyến đường cửa ngõ trên địa bàn Hà Nội đã bắt đầu đông đúc, người dân hối hả "khăn gói" lên đường về quê.
Phát hiện vật thể nghi là người trong đám cháy nhà xưởng, nơi 2 phóng viên tố bị hành hung
Pháp luật - 9 giờ trướcGĐXH - Theo lãnh đạo xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì, trong quá trình khám nghiệm hiện trường vụ cháy nhà xưởng, lực lượng chức năng phát hiện một vật thể đã than hoá, nghi là người. Hiện địa phương đang chờ thông tin kết luận từ cơ quan pháp y.
Gió mùa Đông Bắc sắp tràn xuống miền Bắc sau chuỗi ngày nắng nóng đỉnh điểm
Thời sựGĐXH - Theo dự báo thời tiết, sau kỳ nghỉ lễ 30/4, Bắc Bộ đón khối không khí lạnh yếu từ lục địa Trung Quốc di chuyển xuống. Thời tiết sẽ có sự thay đổi, trời có mưa sau chuỗi ngày nắng nóng.