Xử lý trách nhiệm trong giải quyết khiếu nại: Không nêu đích danh vì “giữ ý”?

Thái độ, trách nhiệm chưa tốt của cán bộ khi giải quyết công việc này được cho là nguyên nhân chính dẫn đến khiếu kiện vượt cấp, đông người và kéo dài hiện nay.

Ông Trần Thế Vượng, Trưởng Ban Dân nguyện cho rằng, việc đánh giá tình hình khiếu nại, tố cáo năm nay chưa được đánh giá đúng. Cụ thể là báo cáo của  Chính phủ, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao và Tòa án nhân dân tối cao chưa thống nhất. Vì thế, cơ sở để đánh giá kết quả công tác này rất khó. “Việc tổ chức thực hiện của chúng ta lâu nay cho thấy những bất cập. Không có người làm chuyên trách, lại quy định Chủ tịch tỉnh, Bộ trưởng cũng phải tiếp dân, trong khi còn bao nhiêu việc phải làm, hiệu quả thấp là điều khó tránh”, ông Vượng phân tích.

Với thực trạng Toà hành chính hoạt động kém hiệu quả, nguyên nhân cơ bản, theo ông Vượng là: “Thẩm phán toà huyện, tỉnh khi nhận đơn của dân kiện chủ tịch huyện, tỉnh thì “thượng sách” là bác đơn, đẩy lên cấp trên giải quyết”.

Đồng tình với phân tích trên, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính & Ngân sách của Quốc hội, ông Phùng Quốc Hiển nêu thêm một loạt nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, đó là do hệ thống pháp luật thiếu đồng bộ, không nhất quán, chồng chéo. Bộ máy giải quyết khiếu nại, tố cáo chưa làm hết chức trách nhiệm vụ nên giải quyết không dứt điểm được.

Vốn có nhiều kinh nghiệm ở cơ sở, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Trần Đình Đàn đưa ra một ví dụ buồn: “Có vụ dân khiếu nại oan sai, đại biểu HĐND một tỉnh đã trực tiếp gặp gỡ các cơ quan Trung ương để đưa đơn, kiến nghị, rồi gặp cả Phó Chủ tịch Quốc hội nhưng đến nay vụ việc vẫn dẫm chân tại chỗ. Hiệu quả giám sát của Quốc hội đã không cao, dù các Uỷ ban của Quốc hội rất tích cực về địa phương sau mỗi kỳ họp”.

Không phản biện nhiều với những nội dung trên, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào cho rằng, tình hình khiếu nại, tố cáo thời gian qua đã “lắng dịu hơn”, đỡ bức xúc hơn năm 2007. Ông Hào nhận định, nguyên nhân chính để bất cập vẫn tồn tại là do việc giải quyết phải dựa vào luật, trong khi luật lại không đồng bộ, vận dụng “vênh” nhau, vì vậy nhiều khi các cơ quan giải quyết cũng không thể thống nhất.

Trả lời câu hỏi của Thường vụ Quốc hội là tại sao báo cáo giải quyết khiếu nại, tố cáo lại không nêu đích danh những cá nhân, địa phương không hoàn thành nhiệm vụ, bị khiển trách, kỷ luật, ông Hào trần tình: “Báo cáo vẫn còn “giữ ý” việc nêu tên chủ tịch tỉnh bị xử lý. Tuy nhiên, các kết luận thanh tra thì đều nói rõ cả”.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu tỏ ra không đồng tình với nội dung báo cáo của các cơ quan tố tụng khi “đổ thừa” bất cập của khiếu nại, tố cáo là do cơ chế, chính sách, pháp luật. Ông cho rằng, báo cáo cần chỉ ra được tồn tại cụ thể, phân tích, đánh giá chính xác tình hình để đề ra các giải pháp cho những năm sau.