Về “thủ phủ vàng” nghe chuyện xử lâm tặc
GiadinhNet - Xã Xuân Chinh (Thường Xuân, Thanh Hóa) một thời được mệnh danh là “thủ phủ vàng tặc”. Sau sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan chức năng, tình hình khai thác vàng đã lắng xuống nhưng câu chuyện “xử” lâm tặc thì vẫn còn nóng bỏng. Nó nóng mãi bởi người dân đói.
Phóng viên cùng số gỗ bị đốn hạ tại suối Cụt Ạc và tập kết tại UBND xã Xuân Chinh. Ảnh: N.H |
Chúng tôi trở lại Xuân Chinh vào những ngày giữa tháng 8/2014. Con đường vào trung tâm xã được trải nhựa phẳng lỳ nhưng quang cảnh hai bên đường vẫn còn chông chênh vì những ngôi nhà tranh vách nứa trống trước hở sau. Mùa mưa bão đang tới, lũ quét, lũ ống thường xuyên xuất hiện thì sức người lúc ấy quả như lá mùa thu gặp cơn phong ba. Thi thoảng có những khoảng rừng đã được gọt trọc lóc để người dân lấy đất canh tác. Một số khoảng rừng mới lô nhô màu xanh của keo, bạch đàn chưa kịp phủ kín. Thậm chí còn nhiều đám cháy người dân đang đốt thực bì, vén rừng lên để trồng sắn, trồng ngô. Dọc bên đường là hàng dài những đám củi cháy nham nhở chất từng đống hoặc có những khúc gỗ mới được đốn hạ.
“Việc giải quyết hài hòa đời sống người dân trong vùng lõi rừng với bảo vệ rừng là cả một vấn đề… Muốn đưa người dân ra khỏi vùng lõi thì rất nhiều thứ liên quan. Ngoài kinh phí, quỹ đất còn tập tục địa phương. Ngày trước đã có dự án đưa người Mông ra khỏi rừng nhưng khi có đất, có nhà dân dứt khoát không đi vì quen sống như vậy. Quan điểm của ngành là rất muốn đưa dân ra khỏi rừng, tách bạch ra mới dễ quản lý”.
Ông Lê Quốc Việt, Phó Chi cục trưởng Kiểm lâm Thanh Hóa |
Thấy khách lạ với bộ dạng lấm lem, đeo máy ảnh trước ngực, ba lô sau lưng hỏi thăm, ông Trường cũng ngờ ngợ rồi niềm nở mời PV vào nhà. Tiếp khách là ấm nước bằng lá rễ cây ngai ngái, ông Trường phân trần: “Các chú vào đây mới thấy dân vất vả, khổ sở. Đấy là chưa kể có mưa thì có khi phải ở lại chứ không về được ấy chứ. Thôn có 108 hộ, 565 khẩu toàn dân tộc Thái, hộ nghèo chiếm hơn 50%. Toàn thôn chỉ có 12,5 ha đất trồng lúa năng suất thấp, diện tích trồng sắn, ngô rất ít vì đây là rừng đặc dụng. Không đất canh tác nên nghèo đói cứ bám lấy họ”.
Chúng tôi đang dở câu chuyện với Trưởng thôn Cụt Ạc thì ông Cầm Bá Quân, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Chinh xuất hiện. Ông phàn nàn: “Địa phương có 7 thôn thì Cụt Ạc là thôn có địa bàn chia cắt, đường sá đi lại khó khăn, người dân thiếu đất sản xuất, không có việc làm. Hàng năm chính quyền xã có giới thiệu đưa một số ngành, nghề mới về để bà con học nghề hoặc định hướng đi xuất khẩu nhưng đều thất bại. Người dân ngoài trông chờ vào mấy thửa ruộng, chăn nuôi con trâu, con gà thì vào rừng trồng ít sắn, bẻ măng về sống qua ngày. Gần đây nghe theo lời xúi giục của một số đối tượng xấu nên dân ta có chặt trộm gỗ. Lợi dụng vào đêm khuya, hôm mưa to thì dân vác rìu, cưa tay vào rừng lựa chọn cây gỗ tốt để đốn hạ rồi buộc vào bè luồng cho trôi xuôi theo suối Cụt Ạc. UBND xã đã phát hiện, báo cáo với lực lượng kiểm lâm, UNBD huyện Thường Xuân để lập biên bản, xử lý theo quy định. Nhưng về lâu dài phải tìm hướng xóa đói, giảm nghèo cho dân một cách bền vững thì mới mong giữ được rừng, không thì cứ như bắt cóc bỏ đĩa mà thôi”.
Ông Lê Phú Vẽ, Hạt trưởng kiểm lâm Thường Xuân cho biết: “Sẽ xử lý nghiêm những hộ nhận rừng để xảy ra khai thác gỗ trái phép, xem xét trách nhiệm kiểm lâm địa bàn không phát hiện, ngăn chặn kịp thời các vụ phá rừng ở các thôn trọng điểm”. |
Cuộc sống khó khăn của người dân thôn Cụt Ạc. |
Ông Đặng Hữu Nghị, Hạt trưởng Vườn Quốc gia Bến En bảo: “Chúng tôi đã thực hiện nhiều dự án nhằm cải thiện, phát triển kinh tế hộ gia đình phù hợp với điều kiện, tập quán cụ thể từng địa bàn gắn với việc bảo vệ rừng bền vững. Nhưng kết quả đang còn nhiều hạn chế. Người dân sống trong vùng lõi không có đất sản xuất nên họ vẫn đốt rừng để lấy đất canh tác. Chúng tôi đã xử lý rất quyết liệt nhưng do bất cập là không có đất thì họ không có phương kế để mưu sinh. Nhiều khi xử phạt mà người dân không có tiền nộp phạt. Về lâu dài, có lẽ vẫn phải quy hoạch một phần đất để cho dân canh tác, chứ để thế này thì quả là nan giải trong việc quản lý”.
Chia sẻ về vấn đề an sinh và bảo vệ rừng, ông Cầm Bá Xuân, Chủ tịch UBND huyện Thường Xuân tâm sự: “Tại xã Xuân Chinh về tiềm năng đất, rừng phong phú, nhưng làm sao thay đổi được tư duy của người dân vẫn đang còn là bài toán nan giải. Những khó khăn của người dân xã Xuân Chinh là điều trăn trở của chúng tôi nhưng vẫn chưa tìm ra hướng thoát nghèo bền vững cho bà con. Huyện đã giao đất, giao rừng cho bà con xem như một trong những hướng thoát nghèo. Rừng phòng hộ là tài nguyên quốc gia, do người dân nhận thức không rõ, tưởng là giao rừng cho mình bảo vệ là có quyền khai thác, cộng với đang làm Quốc lộ 45, 48 tạo điều kiện cho lâm tặc hoạt động...”.
Trong khi các cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa đang loay hoay với việc bảo vệ rừng thì người dân sống trong rừng vẫn đói. “Mỡ treo miệng mèo” khi đói rách, họ lại lao vào rừng và phá. Vòng luẩn quẩn này bao giờ mới dứt?
Khi “lâm tặc” là… dân
Câu chuyện “lâm tặc là dân” một lần nữa lại diễn ra ở làng Lung, xã Tân Bình, huyện Như Xuân (Thanh Hóa). Nơi đây có hơn 40 hộ dân, chủ yếu là người dân tộc Thái, Mường, 100% là hộ nghèo lại nằm trong lõi rừng đặc dụng của Vườn Quốc gia Bến En. Biết bao thế hệ đã gắn bó với rừng, họ canh tác một phần đất trũng để trồng lúa năng suất thấp, đánh bắt cá, vào rừng tìm kiếm lâm sản... Bước chân khỏi nhà là rừng đặc dụng.
Bà Nguyễn Thị Nương (42 tuổi) than thở: “Ruộng thì ít, năng suất bấp bênh. Con tôm, con cá trong hồ ngày càng cạn kiệt. Cuộc sống khổ cực trăm bề. Trẻ con thì nheo nhóc, thất học, hơn 10 tuổi đã phải theo bố mẹ vào rừng tìm cây măng, mấn, củi… Chúng tôi bước chân ra khỏi nhà là đất của Vườn quốc gia Bến En. Cầm dao đi vào rừng thì bị cấm. Không có đất canh tác, nhiều nhà đã bất chấp đốt, phá rừng để có đất sản xuất. Họ xử phạt cũng chấp nhận, mà nói thật, nhà chẳng có gì để nộp phạt cả”. Còn ông Vi Chí Công, 64 tuổi, than thở: “Khổ quá các chú ạ. Dân nhà nông mà không có đất thì biết lấy gì sống đây. Bước chân ra khỏi nhà là đất rừng cấm. Nhưng vì mưu sinh nên gia đình tôi đã đốt một ít rừng để lấy đất sản xuất. Sau khi bị kiểm lâm xử phạt, chúng tôi cũng đã cam đoan không tái phạm nữa”. Bà Nương, ông Công cũng như hàng trăm hộ dân sống trong vùng lõi chỉ có một mong muốn thiết tha: Mong sao chính quyền sớm tạo điều kiện cho dân có ít đất nông nghiệp để sản xuất, ổn định cuộc sống, không phải đi đốt trộm rừng, khai thác gỗ trái phép. Ông Nguyễn Tiến Nam, Chủ tịch UBND xã Tân Bình phân trần: “Người dân sống ở đó bao đời nay, không có đất sản xuất nông nghiệp thì không an cư được. Còn bảo họ chuyển ra khỏi vùng lõi rừng thì chẳng biết đi đâu, lấy tiền bạc, đất đai đâu ra mà cấp cho các hộ. Ngoài làng Lung, xã Tân Bình còn thôn Sơn Thủy, thôn Rộc Nái cũng rất khó khăn. Nhiều khi người dân đốt, phá rừng rất khó ngăn chặn. Xử phạt hành chính thì dân không có tiền, tuyên truyền vận động mãi mà cái bụng vẫn đói thì không giải quyết được việc gì cả”. N.Hưng |
Bộ LĐ-TB&XH chính thức ban hành lịch nghỉ lễ 30/4-1/5
Thời sự - 49 phút trướcGĐXH - Thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc đề xuất hoán đổi ngày làm việc dịp nghỉ lễ 30/4-1/5 năm 2024, LĐ,TB&XH đã chính thức ban hành lịch nghỉ lễ đối với cán bộ, công chức viên chức và người lao động.
TPHCM: Một người tử vong trong khuôn viên chung cư
Thời sự - 1 giờ trướcTừ tiếng động mạnh, người dân chạy đến thì thấy một thanh niên nằm bất động...
Chiêu lừa qua mạng khiến nhiều phụ nữ đơn thân sập bẫy
Pháp luật - 1 giờ trướcGĐXH - Các đối tượng lừa đảo đóng giả là doanh nhân thành đạt, có cuộc sống giàu có, thường xuyên gọi điện, nhắn tin quan tâm đến các bị hại là những phụ nữ đơn thân.
9 trường hợp bắt buộc phải đổi giấy phép lái xe trong năm 2024 nếu không sẽ bị phạt rất nặng
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Theo quy định tại Luật Giao thông đường bộ, giấy phép lái xe là một trong những loại giấy tờ bắt buộc người tham gia giao thông phải có khi tham gia giao thông. Do đó, nhiều trường hợp bắt buộc phải đổi giấy phép lái xe người dân cần biết và thực hiện.
Kỳ thi đánh giá năng lực ĐHQG Hà Nội được công nhận nhãn hiệu độc quyền
Giáo dục - 2 giờ trướcCục Sở hữu Trí tuệ, Bộ Khoa học Công nghệ vừa công nhận đăng ký nhãn hiệu HSA kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) theo quyết định số 17203/QĐ-SHTT ngày 21/02/2024.
Ít ai biết được đây là nghề giúp các bạn trẻ kiếm hàng tỷ đồng mỗi năm
Giáo dục - 2 giờ trướcGĐXH - Nếu biết tận dụng lợi thế của thế giới kỹ thuật số, công nghệ, xu hướng với các chiến lược Digital Marketing hoàn hảo thì bạn có thể dễ dàng kiếm từ 50 - 100 triệu đồng mỗi tháng.
3 trường hợp sẽ được hoàn tiền đóng BHXH tự nguyện, người lao động cần chú ý
Xã hội - 4 giờ trướcGĐXH - Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện là loại hình bảo hiểm mà người lao động tham gia được lựa chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Tuy nhiên, có 3 trường hợp được hoàn trả tiền BHXH tự nguyện mà ai cũng phải biết.
Cảnh sát phá cửa cuốn, cứu người đàn ông bất tỉnh trong đám cháy ở Phú Thọ
Thời sự - 4 giờ trướcCảnh sát PCCC&CNCH Phú Thọ sử dụng các thiết bị chuyên dụng để phá cửa cuốn, đưa người đàn ông đang bất tỉnh trong ngồi nhà bị cháy ra ngoài cấp cứu.
Lừa đảo thi chứng chỉ tiếng Anh tại Hà Nội
Pháp luật - 4 giờ trướcCông an Hà Nội tìm bị hại đã nộp tiền để được tham gia thi và được cấp chứng chỉ ngoại ngữ tiếng Anh mang tên tổ chức Cambridge International.
Thanh niên mang súng đi đòi nợ, bắn lên trời 3 phát thị uy
Pháp luật - 4 giờ trướcĐến nhà đòi nợ và xảy ra xô xát với anh N., Tiến đã dùng súng ngắn dạng súng Colt bắn lên trời 3 phát để thị uy.
Cảnh báo giả danh Chi cục thuế thành phố Huế để lừa đảo
Pháp luậtGĐXH - Bằng thủ đoạn làm giả giấy mời của Chi cục thuế TP Huế, đồng thời giả cán bộ thuế gọi điện, kết bạn zalo, cung cấp đường link và hướng dẫn nộp quyết toán thuế, các đối tượng lấy cắp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng để chiếm đoạt tài sản.