Hôm nay, cái gì tăng?

Các quan sát trên thị trường tự do cho thấy, vẫn chưa có nhiều biến động về giá cả tại các khu vực quan trọng trong cả nước mà đặc biệt là hai đầu tàu kinh tế Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Nhiều phân tích cho rằng, sở dĩ chưa có nhiều hiệu ứng, là bởi những “lực đỡ” vẫn còn. Trước hết là chủ trương thắt chặt tiền tệ, tâm lý người tiêu dùng đã có những tính toán hơn trong điều kiện khó khăn chung. Sau nữa, xu hướng lạm phát đã giảm tốc phần nào khi trong tháng 9 vừa qua, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) cả nước có sự điều chỉnh giảm đáng kể. Hà Nội đạt mức CPI khó tin là 0,22% còn TP Hồ Chí Minh là 0,88%... Dù gì, đó cũng là tín hiệu đáng mừng!

Hôm nay, con số 2 triệu đồng/tháng đã được hiện thực hóa. Thế nhưng, mức lương tối thiểu bắt buộc cho người công nhân ở khu vực I, những người đang làm ăn, sinh sống tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh liệu có thay đổi được nhiều đời sống của chính họ như kỳ vọng của các nhà hoạch định chính sách? Xét mặt bằng chung, đây đã là khoản tối thiểu mà hầu hết người công nhân ở các doanh nghiệp, khu công nghiệp, khu chế xuất... tại các thành phố lớn được nhận trong thời gian qua (trước khi có chủ trương điều chỉnh lương tối thiểu). Khác chăng, nó được chia nhỏ ra trong các khoản như lương cơ bản, phụ cấp, xăng xe, ăn trưa, điện thoại, trợ cấp trượt giá... Vấn đề còn lại vẫn là cách phân chia và cách “lách” của các doanh nghiệp!

Hôm nay, lại nghe tới con số 48.700 doanh nghiệp giải thể, ngừng kinh doanh trong 9 tháng từ đầu năm 2011 mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư thống kê được. Có nghĩa là, 9 tháng qua, cùng với gần 5 vạn doanh nghiệp “ra đi” đó, là số phận của hàng chục vạn người lao động liên quan mất việc làm, mất lương, mất thu nhập. Thế nên, trước khi quy định về lương tối thiểu mới có hiệu lực, người ta đã nghe không ít những lời than thở của các chủ doanh nghiệp. Họ than không phải vì phải chi thêm tiền cho người lao động mà than vì khoản tiền phải chi thêm cho việc đóng các loại quỹ bảo hiểm sẽ tăng lên theo mức lương mới. Sau khi lương mới vừa có hiệu lực, đã thấy không ít lời kêu từ người lao động. Họ kêu rằng, lương tối thiểu được nâng lên vài ba trăm ngàn cho phù hợp với mức 2 triệu đồng/tháng nhưng rất nhiều khoản tiền khác như trợ cấp lạm phát, tiền xăng xe, tiền điện thoại lại bị “xén bớt” để doanh nghiệp bù vào đó.

Hôm nay, xét cho cùng mức thực nhận của người công nhân vẫn vậy mà nỗi canh cánh về việc giá cả tăng theo lương thì ngày một tăng. Hôm nay, lại nghe họ thảng thốt hỏi: Cái gì tăng?

Thường Sơn