Xem "hương Hàn" hay là xem... lâm tặc?

>> Hoa dã quỳ: Cốt Hàn, hồn chưa Việt

Câu hỏi này nếu được đặt ra một cách nghiêm túc, thì ngay cả những người hay "nhiễu sự" nhất quanh vụ "tính Việt Nam" cũng khó trả lời. Bởi đã từ lâu, lối nhận xét phim ảnh theo kiểu la toáng lên "Ở Việt Nam không có chuyện đó!" đã không bao hàm tính phê bình, mà đầy tính phong trào.

Người ta nhận xét về phim một cách bản năng. Cứ phim nào đẹp đẹp một tí, cả về người lẫn cảnh, thì dù có hợp tác với Hàn như Mùi ngò gai - hay không hợp tác như Hương phù sa, cũng thường được quy kết là… kiểu Hàn. Một cung cách nhận định thấy ngay được bên trong có sự khó chịu. Cũng dễ hiểu được điều này nếu dùng cái nhìn kiểu "tự hào dân tộc", nhưng sẽ khó hiểu nếu đem so trên mặt bằng phim truyền hình hiện nay.

Trên "mặt trận" phim truyền hình, giữa nhiều trường phái, phong cách, dòng phim, dễ nhận thấy 2 "phe" nổi lên, dù không cạnh tranh sứt đầu mẻ trán. Một phe quanh năm làm phim về chống lâm tặc, chống tiêu cực ở nông thôn. Một phe thiên về những éo le tình ái, gia đình với vô vàn những tình huống mâu thuẫn tưởng khó mà hình dung được ở ngoài đời.

Diễn viên Ngọc Quyên trong phim Hoa dã quỳ.

Nhưng đời mênh mông vô tận, làm sao ai đó dám quả quyết chuyện này chuyện kia chỉ có nơi này nơi nọ mới có trừ mình ra? Chẳng lẽ chỉ ở Thái Lan mới có chuyện cô ô-sin mưu toan phá hoại gia đình chủ nhà? Chẳng lẽ chỉ ở Hàn Quốc mới có những mối tình ung thư? Vậy đặc sản của phim truyền hình Việt Nam hẳn là… lâm tặc. Bởi đối tượng này xuất hiện khá thường xuyên trên các kênh phủ sóng toàn quốc.

Việc chọn đề tài cho phim, ở thời buổi mà thị hiếu và nói chung là "tầm" của người xem luôn đi trước người làm phim, không thể cứ bó gọn mãi vào những "đặc sản dân tộc" rất mơ hồ. Người Hàn làm phim theo kịch bản của Nhật, người Mỹ lại mua kịch bản Hàn, Hoa về chế biến, thì người Việt làm phim từ cốt truyện Hàn có gì đâu mà đáng ầm ĩ? Chuyện "mùi kim chi" có chăng cũng chỉ do cách nhìn theo lối cố gán cái này cái kia cho Hàn Quốc thì thành… kim chi thôi.

Hương phù sa bị bảo là "kiểu Hàn" chỉ vì các nhân vật... ăn mặc đẹp. Đến Mùi ngò gai thì càng dễ hiểu hơn bởi kịch bản do người Hàn Quốc viết. Giờ tới lượt Hoa dã quỳ với một kịch bản chính gốc Hàn, được đưa vào không gian Đà Lạt (là chính) với những chàng trai - cô gái Việt Nam, với những câu chuyện éo le và cả những kiểu nhân vật trước giờ người ta chỉ gặp trên phim Hàn (điển hình là hai tay du đãng xuất hiện để phim có liều lượng chất hài). Ba phim ấy ngẫu nhiên hợp thành một bộ ba theo một trường phái tạm cho là "hương Hàn". Và cũng một cách ngẫu nhiên, chúng trở thành những bộ phim được xem nhiều nhất, tạo được nhiều dư luận, từ xôn xao ngoài chợ tới diễn đàn mặt báo.

Chẳng phải đó cũng là điều tốt hay sao, ít nhất trong tiêu chí một "thế giới phẳng", khi mà phim truyền hình Việt Nam có thể cạnh tranh một cách sòng phẳng với phim nước ngoài, bằng cách dùng chính "vũ khí" mà phim ngoại đã dùng, từ hình ảnh đẹp, diễn viên đẹp tới mục đích chủ chốt khi phát sóng: người ta xem phim để ước mơ, để ngưỡng vọng, để bị cuốn vào một không gian khác lạ với những gì quẩn quanh đời thường chứ không phải lúc nào cũng để bức xúc cùng với nhà làm phim về những "vấn nạn" kiểu… lâm tặc. Muốn bức xúc, họ sẽ… đọc báo. Khi ấy, hiệu quả cao hơn nhiều so với… xem phim!

Vậy thì hãy cứ để người xem say đắm với những phim "kiểu Hàn", việc ấy còn dễ chịu hơn nhiều sự xâm lấn quá đáng của phim "thực sự Hàn", và đương nhiên hấp dẫn hơn sự bội thực phim về… lâm tặc.

Theo Trí Dũng

SGTT