Hà Nội
23°C / 22-25°C

“Vua” ấn triện

Thứ hai, 03:00 02/02/2009 | Giải trí

Giadinh.net - Sinh ra trên quê hương anh hùng áo vải Nguyễn Huệ, ông Nguyễn Văn Phẩm - Phó Giám đốc Công ty TNHH xây lắp và thương mại Hoàng Đan được giới sưu tầm cổ vật trong nước mệnh danh là “vua” ấn triện Việt Nam.Đặc biệt, ông còn sở hữu bộ ấn triện thời Tây Sơn trọn vẹn nhất.

Sở hữu trên 300 ấn triện

Ông Nguyễn Văn Phẩm kể về mối lương duyên của mình với ấn triện xuất phát từ sự tình cờ: “Tôi đam mê đồ cổ từ trẻ nhưng không có điều kiện tuyển những món tầm cỡ. Lớn lên một chút, làm có tiền bao nhiêu là tôi “nướng” vào các món “hàng xưa”. Thời gian đầu, thấy món gì thích là tìm cách sở hữu chứ không đi sâu vào chuyên đề.

Tôi bắt đầu nhen nhóm niềm đam mê sưu tầm ấn triện vào khoảng năm 1992 – 1993, khi ghé thăm nhà người bạn đang giữ một ấn triện thời Tây Sơn và được nghe anh nói về ý nghĩa lịch sử của con dấu này”. Mỗi một ấn triện là chứng tích thể hiện sự văn minh, tiến hóa của mỗi vương triều cụ thể nhất. Con dấu thời nào cũng có sức mạnh vô hình khủng khiếp vì “dấu hạ mạng vong”. Ông tiếp tục mạch chuyện: “Nằn nì mãi rồi tôi cũng được anh bạn “gả” cho con dấu đó. Đó là ấn triện đầu tiên trong đời mà tôi sưu tầm được”.
 
Ông Nguyễn Văn Phẩm và những ấn triện đặc biệt trong bộ sưu tập.

Bộ sưu tập con dấu các triều đại từ Bắc chí Nam của ông Phẩm gồm nhiều chất liệu như vàng (kim tỉ), đá quý (ngọc tỉ), bạc, ngà, đồng... Trong bộ sưu tập hơn 300 ấn triện của ông, những tưởng con dấu Thiên Trường Phủ Ấn - Phủ Thiên Trường đời Lê (năm thứ 10 – 1628) có niên thọ gần 400 năm đã là “ghê gớm” về thời gian và giá trị lịch sử nhưng so với ấn Quan Thiệu Lục Niên (Quang Thiệu đời thứ 6 - nhà Lê, năm 1526) thì còn kém gần 100 năm. Đây là con dấu của Thần vệ (quan võ) được ông mua lại từ một người chơi đồ cổ ở Bình Định.

Chưa dừng lại, ông lôi từ tủ sắt ra bọc giấy vuông, khẳng định: “Cái này mới giá trị nhất”. Từng lớp giấy đen được tháo ra, còn gì bằng khi được tận tay sờ vào chiếc ấn Hồng Đức Nhị Niên (đời nhà Lê năm thứ 2 - có từ năm 1471) với tuổi thọ tính đến nay là 538 năm.

Theo ông Phẩm, con người có thể thay đổi nhưng con dấu vẫn mãi nguyên. Hết thời quan này là đến đời quan khác, nó chỉ thay đổi theo bước ngoặt của từng triều đại. Qua ấn triện, ông mới biết luật pháp xưa rất nghiêm minh, rạch ròi. “Quan nhỏ thì dấu nhỏ. Chu vi và trọng lượng của con dấu sẽ tỉ lệ thuận với các vị quan có chức vụ lớn hơn”, ông Phẩm nói.
 
Cấp bậc từ thấp đến cao của các con dấu mà ông sưu tập được rất hoàn chỉnh. Cấp thấp nhất là dấu của thôn trưởng (lý trưởng), sau đó là hộ tịch ấn (xã trưởng), rồi đến chánh tổng, tri huyện... Không như thời đại ngày nay, dấu tròn có giá trị xã hội cao, dấu có hình vuông mới là dấu có giá trị cao ở thời phong kiến. Diện tích hình vuông càng lớn, trọng lượng càng nặng và chất liệu càng tinh hoa, càng biểu hiện sức mạnh quyền lực của vị quan thời bấy giờ. Trong bộ sưu tập ấn triện của ông, những con dấu của đời vua Bảo Hưng (cuối Tây Sơn, 1793 - 1802) vô cùng quí bởi thời đại của triều vua này ngắn ngủi, số lượng con dấu không nhiều.

Nắm giữ triều đại Tây Sơn

Trong hơn 300 ấn triện mà ông Phẩm có được, quý nhất là bộ sưu tập gồm 7 ấn triện thời Tây Sơn. Tiến sĩ Nguyễn Công Việt (Viện nghiên cứu Hán Nôm), bộc bạch: “Số ấn triện thời Tây Sơn hiện chỉ đếm trên đầu ngón tay và việc ông Phẩm có đến 7 ấn triện quả rất hiếm”. Qua trao đổi với các nhà sử học và chuyên gia nghiên cứu, đánh giá cổ vật, chúng tôi được biết số lượng ấn về triều Tây Sơn của Nguyễn Văn Phẩm chủ yếu là ấn của các vị tướng quân còn sót lại sau những trận tử thủ với quân Nguyễn Ánh trong những cuộc đào tẩu, lánh nạn... Đến vùng đất nào đó, để tránh không bị liên lụy, họ đã quẳng bỏ ấn triện xuống các dòng sông.
 

Ấn triện quan võ thời Tây Sơn.

 
Con dấu đầu tiên trong bộ 7 ấn triện thời Tây Sơn là dấu Tân Hợi Niên Đông Tạo được đúc vào mùa đông năm Tân Hợi (1791), trước khi vua Quang Trung mất một năm. Những chữ khắc trên dấu cho thấy chủ nhân của nó là quan Khâm Sai Tiền Thủy chi Đô Đốc (trước khi làm Khâm Sai là Đô Đốc). Con dấu này được ông mua năm 1997 trong một lần về quê ăn tết. Ấn triện thứ 2, thứ 3 của triều Tây Sơn thuộc về đời Cảnh Thịnh (năm Bính Thìn 1796) cấp cho một Đại Đô Đốc và một Đô Uý. Ấn triện thứ 4 là của một Phó Đô Úy ghi rõ năm Đinh Tị (1797)...
 
Quý nhất trong bộ ấn triện nhà Tây Sơn là ấn triện có kèm giấy chiếu phong chức của một quan tri huyện Phù Cát. Ấn triện này có từ năm thành lập huyện Phù Cát (1821), được ông mua lại từ một người chơi đồ cổ ở quê nhà (Tây Sơn) năm 1998. Đây có thể nói là con dấu “độc” nhất Việt Nam bởi đi kèm với nó là chiếu chức- chiếu phong chức của quan huyện dành cho một vị hương mục có tên Trần Mô.
“Tiền bạc để lại cho con rồi cũng hết, chỉ có văn hóa, tinh hoa của cha ông là còn mãi ngàn đời... Tôi tâm niệm không để lại của cải cho con mà chỉ lấy văn hóa, di sản văn hóa của cha ông là quà tặng cho các con nếu một mai nhắm mắt”.           
 
Ông Nguyễn Văn Phẩm

Chút tâm tình của “vua” ấn triện

Thời gian đầu “chơi” ấn triện, ông Phẩm nói chưa hiểu được giá trị của nó. Sau này, nhờ các chuyên gia đọc chữ Hán giải nghĩa mới thấy được giá trị của từng con dấu. Vậy nên từ một người chẳng biết gì về chữ Hán Nôm, giờ đây ông có thể đọc chữ Tàu và dịch nghĩa thành thạo về nguồn gốc của từng con dấu và triều đại liên quan.

Lưu giữ và sưu tầm những con dấu là một nét văn hóa của người Việt Nam. Để sở hữu được từng dấu ấn triện, khi nhận được tin ở đâu người ta vừa đào được ấn triện, ông Phẩm không quản ngại đêm hôm, đường xa tìm đến hỏi mua. “Vua” ấn triện bày tỏ: “Có vài con dấu tôi vẫn chưa thể đưa vào bộ sưu tập của mình, bởi chủ nhân của nó hét giá cao quá dù giá trị thật của những con dấu đó không như họ nghĩ... Dù vậy tôi vẫn thấy ray rứt thế nào ấy. Nhất là khi biết có một ông Tây bà Đầm nào đó sẵn sàng trả giá trên trời để rinh tinh hoa của cha ông mình xuất ngoại”.
 

Ông Nguyễn Văn Phẩm nâng niu những cổ vật. (Ảnh: TG).

Điều may mắn nhất trong cuộc đời của Nguyễn Văn Phẩm là ông có được sự đồng cảm rất lớn từ người vợ là bà Trương Thị Quán. Hiểu niềm đam mê của chồng nên bà cũng dốc lòng ủng hộ. Bà Quán tâm sự: “Tiền bạc vay mượn có thể làm ra để trả, còn một khi bỏ lỡ cơ hội sở hữu một con dấu thì khó mà có lần hai. Mà như thế thì ray rứt lắm!”.

Với niềm đam mê cổ vật, nên ngoài ấn triện, ngôi nhà nhỏ của Nguyễn Văn Phẩm nằm ven kênh Nhiêu Lộc, TP HCM hiện lưu giữ khá nhiều cổ vật của các nền văn hóa Sa Huỳnh, Ôc Eo, Chămpa, Đông Sơn. Ông “chơi” cổ vật âm thầm, không màng đến giá trị tiền bạc, mà “chơi” để được giá trị của từng món đồ và hơn hết là hiểu được lịch sử hào hùng của dân tộc.

Nguyễn Thành

lehuong
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Mỹ Linh "nhắc" Đàm Vĩnh Hưng: "Ông đừng có làm hại tôi nhé!"

Mỹ Linh "nhắc" Đàm Vĩnh Hưng: "Ông đừng có làm hại tôi nhé!"

Giải trí - 31 phút trước

"Tôi đùa thôi, anh Đàm Vĩnh Hưng không ác được" – Mỹ Linh nói.

Cuộc sống của bố 'bé' Xuân Mai trên đất Mỹ: Rao bán quán phở vì quá vất vả, vợ định mở tiệm nail

Cuộc sống của bố 'bé' Xuân Mai trên đất Mỹ: Rao bán quán phở vì quá vất vả, vợ định mở tiệm nail

Giải trí - 2 giờ trước

GĐXH - Bố 'bé' Xuân Mai, ca sĩ Tuấn Cảnh hiện tại có cuộc sống vất vả, chính bản thân anh cũng nhận mình xơ xác hơn bình thường. Mới đây, anh quyết định rao bán quán phở để mở tiệm nail (làm móng).

NSND Quốc Anh thích ăn đậu phụ luộc, yêu vợ hiện tại dù không có con chung

NSND Quốc Anh thích ăn đậu phụ luộc, yêu vợ hiện tại dù không có con chung

Giải trí - 2 giờ trước

NSND Quốc Anh có lối sống giản dị, được nhiều người quý mến. Ngoài đời, ông ít nói và chưa bao giờ đôi co với những tin đồn trên mạng xã hội.

Kiều Minh Tuấn: Khi ba tôi mất, em út mới bập bẹ nói

Kiều Minh Tuấn: Khi ba tôi mất, em út mới bập bẹ nói

Giải trí - 4 giờ trước

“Tôi đã trải qua nỗi đau mất cha từ nhỏ nên khi thấy các em nhắc về nỗi đau mất cha mẹ là cảm xúc trong tôi ùa về", Kiều Minh Tuấn chia sẻ.

B Trần lên tiếng về ồn ào cãi nhau với bảo vệ khi chở Quỳnh Kool

B Trần lên tiếng về ồn ào cãi nhau với bảo vệ khi chở Quỳnh Kool

Thế giới showbiz - 14 giờ trước

Mới đây, đoạn clip về nam diễn viên B Trần cự cãi qua lại với một nam nhân viên bảo vệ đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng.

Mẹ ruột tiết lộ lý do Bảo Anh công khai nhóc tỳ khi bé 13 tháng tuổi

Mẹ ruột tiết lộ lý do Bảo Anh công khai nhóc tỳ khi bé 13 tháng tuổi

Giải trí - 17 giờ trước

Mẹ Bảo Anh tỏ ra rất hào hứng, thích thú khi khoe cháu cưng với mọi người.

Dương Triệu Vũ tiết lộ lý do Bảo Anh quyết sinh con dù ảnh hưởng tới sự nghiệp

Dương Triệu Vũ tiết lộ lý do Bảo Anh quyết sinh con dù ảnh hưởng tới sự nghiệp

Giải trí - 20 giờ trước

Dương Triệu Vũ khẳng định việc Bảo Anh sinh con ở giai đoạn này là quyết định đúng đắn, anh cũng ngầm tiết lộ cha của con gái Bảo Anh không phải đại gia.

'Lật mặt 7' vẫn có 'lỗ hổng' kịch bản, Lý Hải kỳ vọng gì về doanh thu?

'Lật mặt 7' vẫn có 'lỗ hổng' kịch bản, Lý Hải kỳ vọng gì về doanh thu?

Giải trí - 21 giờ trước

GĐXH - Lý Hải khi được hỏi về kỳ vọng doanh thu đã thẳng thắn cho biết, làm phim vất vả nên nếu chỉ nghĩ đến doanh thu thì anh sẽ căng thẳng và sẽ "mất ăn mất ngủ".

Tranh cãi khi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam tăng tuổi dự thi lên 33

Tranh cãi khi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam tăng tuổi dự thi lên 33

Giải trí - 22 giờ trước

GĐXH - BTC Miss Universe Vietnam (Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam) bất ngờ khi công bố độ tuổi dự thi năm nay sẽ tăng thêm " 4", nghĩa là thí sinh dự thi sẽ từ 18 đến 33 tuổi.

Ca sĩ đình đám những năm 2000: Lấy vợ trẻ kém 17 tuổi, tài sản khủng nhưng vẫn giữ lối sống giản dị

Ca sĩ đình đám những năm 2000: Lấy vợ trẻ kém 17 tuổi, tài sản khủng nhưng vẫn giữ lối sống giản dị

Giải trí - 1 ngày trước

GĐXH - Lý Hải nổi tiếng trong những năm 2000 bởi giọng hát 'bắt tai' khán giả tuy nhiên thời gian gần đây, nam ca sĩ chuyển sang làm đạo diễn và gặt hái được nhiều thành công.

Top