Tượng đá cụt đầu công chúa Mỵ Châu: Huyền thoại và sự thật
Giadinh.net - Lâu nay, du khách gần xa mỗi lần về thăm thành Cổ Loa (Đông Anh- Hà Nội) khi đến ngôi am nhỏ thờ nàng Mỵ Châu công chúa đều được các bô lão ở đây kể cho nghe một truyền thuyết gắn liền với pho tượng đá cụt đầu được thờ trong am.
Du khách thập phương đến viếng am thờ Mỵ Châu. |
Chuyện tình đẫm lệ và huyền thoại về những viên ngọc trai nuôi từ máu...
Chuyện kể rằng: sau khi mắc mưu cha con Triệu Đà, thành Cổ Loa thất thủ, vua An Dương Vương cưỡi ngựa cùng công chúa Mỵ Châu chạy về phía Nam, đến đèo Mộ Dạ (thuộc đất Diễn Châu, Nghệ An bây giờ) thì ngựa cùng sức kiệt, vua ngoảnh mặt ra biển và khấn thần Kim Quy lên để thần cứu mình. Thần Kim Quy hiện lên và chỉ: “Giặc đang ngồi sau lưng nhà vua đó”...
Vua An Dương Vương nhìn lại, thấy công chúa Mỵ Châu đang miệt mài rứt lông ngỗng từ chiếc áo để đánh dấu cho Trọng Thủy tìm theo. Nghĩ con mình phản bội, vua cha rút gươm, chém đầu Mỵ Châu. Trước khi chết, Mỵ Châu quỳ xuống chân vua cha và nguyện rằng: “Oan cho con lắm. Nếu con là kẻ bất trung có lòng hại cha, khi chết, thân xác con sẽ biến thành tro bụi. Bằng không hóa thành ngọc, thành đá trôi về hầu cha”.
Trong sách “Thiên tình sử Mỵ Châu – Trọng Thủy” của tác giả Chu Trinh, NXB Thanh Hóa – 2005 còn có đoạn: “Năm 40 sau công nguyên, Hai Bà Trưng đi đánh Tô Định ở thành Luy Lâu – Hà Bắc có giấu quân một đêm ở thành Cổ Loa. Trong đêm đó Bà Trưng mộng thấy có một người con gái hiện về trong giấc mơ, kể lể oan tình và xin được âm phù Hai Bà cùng các tướng lĩnh, tiêu diệt Tô Định và quan quân nhà Hán để trả mối thù cướp nước hại nàng.
Pho tượng cụt đầu là một khối đá nguyên vẹn, có hình dáng của một người cụt đầu ngồi theo thế xếp bằng, hai tay đặt song song và bàn tay đặt lên đầu gối. |
Dấu ấn thời gian của truyền thuyết này hiện vẫn còn được lưu dấu qua đôi câu đối cổ trong am thờ công chúa Mỵ Châu:
Phiên âm:
Thiên cổ thụ giai khí uất thông, duyên đới tình căn hoàn tẩm miếu
Nhất phiến thạch bình sanh trung tín, tiềm linh hạo sảng bạn vương cung.
Dịch nghĩa:
(Cây nghìn năm khí lành phảng phất, rễ tình dây duyên quấn quanh miếu điện
Đá một phiến giữa đời thành thật, thiêng ngầm sáng rõ quyến luyến cung vua)
(Nguyên tác Hán văn: Lê Dư, dịch Việt văn: Phạm Hoàng Quân).
Tượng cụt đầu có phải là hiện thân của công chúa Mỵ Châu?
Theo cụ Chu Trinh, 82 tuổi – nguyên là cán bộ văn hóa xã Cổ Loa, người từng viết nhiều cuốn sách ghi lại các truyền thuyết được truyền tụng trong làng Cổ Loa: Truyền thuyết xưa có truyền lại, nguyên thủy của pho tượng cụt đầu là một khối đá nguyên vẹn, có hình dáng của một người cụt đầu ngồi theo thế xếp bằng, hai tay song song, đặt lên đầu gối. Nhưng sau này các cụ cao niên trong làng Cổ Loa, trong đó có cả cụ Chu Trinh đã phát hiện ra pho tượng đá gồm ba khối đá ghép lại, trong lòng có chỗ bị rỗng.
Pho tượng đá cụt đầu là tượng đá nguyên khối hay do ba khối đá ghép lại hiện vẫn chưa có một văn bản cổ nào chứng minh điều đó. Tuy nhiên, theo cụ Chu Trinh: Thời ông cha cụ còn sống có kể lại, vào thời Bắc thuộc, Mã Viện đã cho quân lính bổ pho tượng ra để moi ngọc trong lòng pho tượng nên tượng mới bị chẻ ra làm ba mảnh (?!)...
Am thờ công chúa Mỵ Châu bên trái đền Ngự triều Di quy. |
Ông Trần Quang Dũng - Phó giám đốc Trung tâm bảo tồn khu di tích Cổ Loa cho rằng: “Nếu chúng ta đi tìm một sự thật lịch sử nào đó mà không có những cứ liệu khoa học thì có thể sẽ làm tổn thương đến tâm thức tín ngưỡng của người dân. Với vai trò của một người quản lý khu di tích, tôi thấy người dân Cổ Loa, người dân Bắc bộ nói riêng và người dân Việt Nam nói chung đã có những tình cảm, ấn tượng rất tốt đẹp đối với việc thờ cúng ở đây. Do đó chúng ta không nên mất công đi tìm một sự thật nào đó ở phía sau huyền thoại. Còn về phía Trung tâm bảo tồn khu di tích Cổ Loa lâu nay vẫn chưa có một nghiên cứu nào cụ thể về trường hợp đặc biệt này”.
Tiền sảnh đền Ngự triều Di quy - nơi thờ các quan văn, võ nước Âu Lạc. |
Pho tượng liền một khối hay là do ba khối đá ghép lại, trong lòng có chỗ bị rỗng? Đến nay điều này vẫn chưa có lời giải đáp thoả đáng! Giáo sư sử học Trần Quốc Vượng lúc sinh thời cũng đã từng tìm hiểu về sự kỳ lạ của pho tượng Mỵ Châu và cho rằng: Đây là một khối đá thiên tạo, thuộc dòng đá cuội, hệ đá granit thường chỉ có ở vùng núi cao. Việc xuất hiện một tượng đá như thế ở vùng đồng bằng như Cổ Loa là một hiện tượng hiếm thấy! Xem ra câu chuyện về pho tượng vẫn còn nhiều điều bí ẩn... |
Hà Tùng Long
B Trần lên tiếng về ồn ào cãi nhau với bảo vệ khi chở Quỳnh Kool
Thế giới showbiz - 2 giờ trướcMới đây, đoạn clip về nam diễn viên B Trần cự cãi qua lại với một nam nhân viên bảo vệ đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng.
Mẹ ruột tiết lộ lý do Bảo Anh công khai nhóc tỳ khi bé 13 tháng tuổi
Giải trí - 4 giờ trướcMẹ Bảo Anh tỏ ra rất hào hứng, thích thú khi khoe cháu cưng với mọi người.
Dương Triệu Vũ tiết lộ lý do Bảo Anh quyết sinh con dù ảnh hưởng tới sự nghiệp
Giải trí - 7 giờ trướcDương Triệu Vũ khẳng định việc Bảo Anh sinh con ở giai đoạn này là quyết định đúng đắn, anh cũng ngầm tiết lộ cha của con gái Bảo Anh không phải đại gia.
'Lật mặt 7' vẫn có 'lỗ hổng' kịch bản, Lý Hải kỳ vọng gì về doanh thu?
Giải trí - 8 giờ trướcGĐXH - Lý Hải khi được hỏi về kỳ vọng doanh thu đã thẳng thắn cho biết, làm phim vất vả nên nếu chỉ nghĩ đến doanh thu thì anh sẽ căng thẳng và sẽ "mất ăn mất ngủ".
Tranh cãi khi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam tăng tuổi dự thi lên 33
Giải trí - 9 giờ trướcGĐXH - BTC Miss Universe Vietnam (Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam) bất ngờ khi công bố độ tuổi dự thi năm nay sẽ tăng thêm " 4", nghĩa là thí sinh dự thi sẽ từ 18 đến 33 tuổi.
Ca sĩ đình đám những năm 2000: Lấy vợ trẻ kém 17 tuổi, tài sản khủng nhưng vẫn giữ lối sống giản dị
Giải trí - 11 giờ trướcGĐXH - Lý Hải nổi tiếng trong những năm 2000 bởi giọng hát 'bắt tai' khán giả tuy nhiên thời gian gần đây, nam ca sĩ chuyển sang làm đạo diễn và gặt hái được nhiều thành công.
Thúy Diễm lo ngại về Hồng Diễm
Giải trí - 11 giờ trướcKhác với nhiều phân cảnh căng thẳng, đấu đá trên phim "Trạm cứu hộ trái tim", diễn viên Thúy Diễm (vai Mỹ Đình) cho biết hậu trường quay phim luôn tràn ngập tiếng cười. Nữ diễn viên cũng tiết lộ người người hay bày trò nhất lại là người có vai diễn trầm nhất.
Chồng Midu sở hữu khối tài sản khổng lồ như thế nào?
Giải trí - 12 giờ trướcGĐXH - Chồng Midu mới đây đã được chính cô dâu hé mở trong loạt ảnh ở Paris (Pháp). Anh là thiếu gia trong gia đình sở hữu tập đoàn có sản phẩm được phân phối trên 60 quốc gia.
Ca sĩ Giang Hồng Ngọc: Tuổi thơ cơ cực, phải lao vào đời tìm cách thoát nghèo
Giải trí - 13 giờ trướcNhìn lại những ngày cơ cực khi xưa, Giang Hồng Ngọc nói cô là minh chứng điển hình cho việc vượt mọi khó khăn để tìm đến hạnh phúc cho riêng mình.
Nhan sắc con gái lớn của Tú Dưa với mối tình đầu
Giải trí - 15 giờ trướcỞ tuổi 25, Linh Nhi - con gái lớn của Tú Dưa sở hữu nhan sắc khá ưa nhìn. Cô có phong cách ăn mặc nhẹ nhàng, đơn giản, trẻ trung.
Chồng Midu sở hữu khối tài sản khổng lồ như thế nào?
Giải tríGĐXH - Chồng Midu mới đây đã được chính cô dâu hé mở trong loạt ảnh ở Paris (Pháp). Anh là thiếu gia trong gia đình sở hữu tập đoàn có sản phẩm được phân phối trên 60 quốc gia.