Phú Quang: "Tôi luôn đi bên cạnh các con của mình"

>> NS Phú Quang: Nỗi buồn của tôi đầy tính chiến đấu

Mùa thu này nhạc sĩ Phú Quang lại trở về Hà Nội, không phải “để lắng nghe tiếng sông Hồng thở” mà để làm 2 Album mới: “Có một vài điều anh muốn nói với em” và Live show “Chiều không em”.

Chương trình  ra mắt đĩa mới đồng thời là đêm nhạc của anh sẽ diễn ra vào ngày 29-30/10 ở Nhà Hát Lớn Hà Nội. Đang rất “vội vã” nhưng anh cũng dành một khoảng thời gian vào buổi sáng mùa thu rất đẹp để nói về cuộc sống, về âm nhạc, về gia đình và những đứa con của mình.

Phải tin ở những việc mình làm

- Thưa nhạc sĩ Phú Quang, bao nhiêu lần “vội vã trở về rồi vội vã ra đi”, bây giờ anh lại trở lại Hà Nội, tâm thế của anh trong mùa thu này có khác những mùa thu trước nhiều không ạ?

- Khác chứ. Mùa thu này bận rộn hơn nhưng sống thêm một năm tôi lại cảm thấy mình bình tâm hơn, lắng đọng hơn nhiều. Mình chiêm nghiệm lại những gì mình đã làm, những được mất của cuộc đời…

- Có bao giờ anh tự hỏi lòng mình rằng chẳng biết 50 năm nữa, người ta còn nghe nhạc của Phú Quang không?

- Đó là cụ Nguyễn Du lo “Chẳng biết ba trăm năm lẻ nữa. Người đời ai khóc Tố Như chăng?” Còn Phú Quang viết nhạc để giải toả cho chính lòng mình trong từng khoảnh khắc vui sướng, buồn bã của cuộc đời. Cuộc đời có bao nhiêu điều căng thẳng, điên cuồng, nếu tôi không giải toả bằng cách viết nhạc là “đứt” ngay. Khi viết tôi chỉ nghĩ đến những cảm xúc của mình lúc ấy. Còn khi tác phẩm ra đời nếu chia sẻ được cùng ai, đồng cảm được cùng ai nữa thì đó cũng là hạnh phúc của tôi.

- Khi có những người trong giới nói rằng: Phú Quang không biết viết nhạc thì anh suy nghĩ như thế nào?

- Tôi đã nghe nhiều rồi, tôi chẳng thanh minh làm gì, mặc dù tôi được học âm nhạc 17 năm, còn những người nói điều đó chỉ học vài năm hoặc không học hành gì. Đã từ rất lâu tôi đã biết giữ thái độ bình thản với cuộc sống, với những khen chê. Tôi đã nghiệm ra rằng, lòng đố kị, những hỉ, nộ, ái, ố trong cuộc đời này là một điều cần thiết. Thiếu nó cuộc đời sẽ buồn biết bao nhiêu?!

Nhạc sĩ Phú Quang cùng con và cháu ngoại.

- Là một nhạc sĩ được học hành bài bản, được mệnh danh là “vua tình ca” mà lại bị nói là không biết viết nhạc. Chẳng nhẽ lại không buồn?

- Tôi không buồn mà vui nữa là đằng khác. Mà cũng lạ cái việc tôi vui lại làm cho nhiều người buồn. Tôi là một người tự tin nhưng không kiêu ngạo. Một nhạc sĩ khi viết ra tác phẩm của mình trước hết phải tự tin. Phải tin rằng điều đó là tốt, điều đó là đúng, là hay, ít nhất là với chính mình thì mới có thể thành công được. Cũng như một nhà báo, nhà văn, trước khi viết điều gì đó đã nghĩ rằng nó sẽ dở, nó sẽ tồi thì không nên viết. Nhưng cái quan trọng là với một người sáng tạo là khi nhìn lại, người đó có đủ sức để nhận ra những điều mình làm có hay thật hay không.

- Trong âm nhạc anh có tin có người nổi tiếng là do may mắn không?

- Có chứ. Bạn có biết Trạng Lợn cũng là “trạng” không? Nhưng may mắn không đến nhiều lần với một người trong cuộc đời. Nếu anh nổi tiếng do gặp may mà lại tự huyễn hoặc mình thì sớm “tắt” lắm.

- Trong đĩa “Có một vài điều anh muốn nói với em” sẽ có bao nhiêu bài hát mới và do ca sĩ nào thể hiện?

- Có 7 bài hát mới còn lại là bài cũ. Những bài hát đó do nhiều ca sĩ thể hiện, như Quang Lý, Mỹ Hạnh, Tấn Minh, Hằng Nga, Phương Anh và Kasim Hoàng Vũ.

Phải có tình yêu mới có thế đi đến tận cùng

- Trong tình yêu, anh là người thích chinh phục hay được chinh phục?

- Tôi thấy có rất nhiều người khoe khoang rằng họ đã chinh phục được cô nọ, anh kia …nhưng tôi khác họ. Tôi không có khái niệm chinh phục trong tình yêu. Trong tình yêu với tôi là cùng hạnh phúc, cùng vui sướng. Khi chia tay thì cùng đau đớn, mất mát như nhau.

- Thế có nghĩa là anh cũng chưa bao giờ yêu đơn phương một ai đó sao?

- Chưa bao giờ và tôi nghĩ tôi không có khả năng đó. Lạ thế đấy! Tôi chỉ yêu được những người yêu mình thôi.

- “Phía tối tâm hồn tôi, là lối em không về qua, phía tối tâm hồn tôi chìm đắm bao con đò xưa…”, Phía tối ấy chính là những bí mật, là những mối tình. Vậy theo anh, khi sống qua thêm nhiều năm tháng thì phía tối ấy càng đầy hơn hay  bớt đầy hơn ạ?

- Với số cộng của năm tháng thì không có lý gì vui buồn không cộng thêm.

- Gia đình quan trọng với anh như thế nào?

- Không chỉ riêng tôi. Gia đình luôn là hậu phương của mỗi chúng ta. Hậu phương có vững chắc thì mình mới có thể yên ổn mà làm những việc khác tốt được.

- Trong gia đình anh cần nhất là điều gì?

- Đó là sự cảm thông. Là người nghệ sĩ, tính tình thất thường nên làm vợ nghệ sĩ thì phải có khả năng thông cảm lớn.

- Là một người rất “sành điệu” trong trang phục vậy trong cuộc sống gia đình anh có phải là người đòi hỏi sự cầu kỳ không?

- Tôi là người cực kỳ đơn giản, “dễ nuôi”. Có thể cùng vợ con đi ăn ở nhà hàng sang trọng nhưng cũng có thể ăn mì tôm cả tuần liền.

- Quan niệm của anh về tiền bạc?

- Ai cũng mong mình được ăn ngon, mặc đẹp, cuộc sống chất lượng. Chứ tôi chưa thấy ai nói thích mình nghèo khổ cả. Tiền bạc rất quan trọng với cuộc sống, tuy nhiên nó là phương tiện chứ không phải là mục đích.

- Với anh như thế nào là hạnh phúc?

- Hạnh phúc với tôi là khi nhìn thấy những ánh mắt cảm thông, thấu hiểu của những người trong gia đình, bạn bè và công chúng.

- Với các con, anh là một ông bố tuyệt vời chứ?

- Tôi là một ông bố luôn đi bên cạnh cái con của mình chứ không suốt ngày “bế” chúng. Nếu có một lúc nào đó chúng chông chênh thì tôi sẽ có mặt để chúng có thêm sức mạnh tinh thần. Tôi muốn các con tôi phải tự quyết định lấy con đường mình mình đi. Bởi tôi nghĩ chẳng ai có thể sống thay được cho ai.

- Các con của nhạc sĩ có theo con đường của bố không ạ?

Con gái đầu của tôi là Trinh Hương, cháu thích học Piano, tôi khuyến khích cháu theo con đường đó, con gái thứ hai là Giáng Hương, cháu thích kinh doanh cho nên đi theo ngành Quản trị kinh doanh. Cậu con trai thì học ngành Đồ hoạ ở nước ngoài. Dù cháu cũng thích học nhạc nhưng yêu đồ hoạ hơn, vậy nên tôi khuyên cháu đi theo con đường ấy. Tôi thường bảo các con: Trong cuộc sống hay nghề nghiệp phải có tình yêu mới có thể đi đến tận cùng.

“Hội ngộ rồi chia ly - Cuộc đời vẫn thế”

- Đã ba lần bác sĩ kết luận nhầm anh bị ung thư, những lần như vậy trong lòng anh thế nào?

- Tôi cũng đã hoảng loạn mất mấy ngày đấy. Nhưng khi tĩnh tâm lại và đem sách về tôn giáo ra đọc tôi thấy lòng mình bình an, bớt đi sự sợ hãi.

- Nghĩa là anh đã sẵn sàng đón nhận cái chết của mình như một định mệnh?

- Đúng vậy. Nếu như bạn đi đến những đám tang của người Thiên chúa giáo, bạn sẽ thấy cái chết không hoàn toàn là sự bi luỵ, sự mất đi vĩnh viễn. Mà cái chết là sự trở về, là một sự chuyển dịch của mỗi con người. Cái chết có nỗi buồn biệt ly nhưng chắc chắn sẽ có ngày gặp lại. Mỗi khi lòng bấn loạn, tôi lại lôi sử ký Tư Mã Thiên ra đọc. Để thấy rằng cuộc đời vẫn chừng ấy thứ ái, ố, hỷ, nộ… thôi,  “Hội ngộ rồi chia ly. Cuộc đời vẫn thế”…

- Trong cuộc đời, với anh quan trọng nhất là điều gì?

- Đó là “Biết mình biết người”. Điều đó tưởng dễ nhưng lại cực kỳ khó. Biết người đôi khi còn dễ hơn biết mình. Khi biết mình là ai con người sẽ ứng xử đúng đắn hơn với cuộc đời. Vì biết mình nên tôi mới có thể thản nhiên trước những đố kị, khen chê của người đời. Biết mình nên tôi mới thản nhiên trước cái chết.

- Con người có những khả năng đặc biệt tiềm ẩn. Nếu là một người hiểu rõ về mình thì chắc chắn sẽ biết phát huy tất cả những lợi thế của mình, có phải vì vậy mà ngoài một Phú Quang nhạc sĩ lại có cả một Phú Quang doanh nhân nữa. Đúng không ạ?

- Tôi rất thích câu nói của một vị Tổ sư Yoga của Ấn Độ, đại ý rằng: “Trong mỗi con người có một con sư tử, có người đánh thức được nó dậy sớm, có người đánh thức nó dậy muộn và có người thì không bao giờ đánh thức được nó cả.”

- Khi đánh thức được “con sư tử” trong mình nghĩa là con người ta sẽ mãi phải rượt đuổi với “nó”. Rượt đuổi mãi cũng đến lúc mệt mỏi, có lúc nào anh có cảm thấy quá sức không?

- Khi thấy quá sức thì tôi sẽ dừng lại để nghỉ ngơi.

- Anh đánh giá khả năng kinh doanh của mình như thế nào?

- Đủ để biết. Tôi cũng chỉ đem thân xác của mình ra bán thôi mà (cười). Nói vậy thôi làm kinh doanh là phải biết róng riết một chút, biết tàn nhẫn một chút mà tôi thì không thể tàn nhẫn, không đủ róng riết. Mẹ tôi là một người theo đạo Phật, với bà thì trong mọi cái không may luôn nhận phần thiệt về mình. Tôi lại là người ảnh hưởng nhiều ở mẹ. Và với đức tính ấy thì khó đạt được mục đích cao trong kinh doanh lắm.

- Ngoài âm nhạc, kinh doanh anh còn phát hiện ra khả năng gì ở mình nữa không?

- À, cũng có thêm vài khả năng nữa, ví dụ như khả năng nhìn người. Tôi ít khi nhìn nhầm người lắm. Trong thời buổi nhiều “cáo đội lốt cừu non” này tôi lại phát hiện ra mình có khả năng nhìn đúng bản chất của con người. Ông bà ta bảo “trông mặt mà bắt hình dong” điều đó bây giờ khó mà áp dụng lắm. Nhiều người đến với tôi vì mục đích không trong sáng là tôi nhận thấy ngay và tôi không chơi với họ nữa. Điều này chỉ hoàn toàn bằng linh cảm vì thế cũng rất dễ nhầm lẫn. Nhưng may cho tôi là rất ít khi tôi bị nhầm.

- Theo anh thì khả năng đó là thiên bẩm hay do kinh nghiệm của mình?

- Đã là khả năng thì cũng phải có chút “năng khiếu” chứ. Kinh nghiệm thì chắc chắn rồi.

- Nhìn người thấu tim đen thế thì ắt hẳn bạn bè anh toàn là người tốt thôi nhỉ?

- Có tốt thì mới chơi chứ. Biết xấu rồi thì còn chơi làm gì?! “Anh cho tôi biết bạn anh là ai, thì tôi sẽ nói cho anh biết anh là người như thế nào” mà.

- Nhưng nhân vô thập toàn?

- Thì mình chọn ra những người ít điểm xấu nhất. Không ai hoàn hảo cả, bản thân tôi cũng vậy nhưng đã là người tốt thì phải luôn luôn hướng thiện.

- Trong trạng thái nào của cảm xúc thì anh cần đến bạn?

- Đó là những lúc tôi vui. Tôi muốn chia sẻ với họ những niềm vui của mình chứ không muốn họ là cái “thùng rác” để xả những thứ không vui. Lúc buồn tốt nhất là ngồi viết hoặc là một mình gặm nhấm nó.

- Anh có tin vào nhân quả không?

Trong con người tôi, không có một đức Phật, một vị Chúa nào cụ thể. Nhưng tôi tin có một “Thượng đế”  luôn chứng kiến những việc làm của chúng ta. Nghĩa là ta làm gì thì Người cũng biết. Cho nên khi sắp sửa làm những việc không tốt thì nên nghĩ đến “thượng đế” bởi như vậy chúng  ta sẽ rụt tay lại ngay.

Theo Hoài Nam
Gia Đình & Trẻ Em