Khởi nguồn ý tưởng "Hoa hậu Thế giới người Việt"

 

Vượng là một người có tài, nhưng khiêm tốn, năng động, có uy tín, biết cách tập hợp mọi người... Tôi quen biết Vượng đã nhiều năm, nhưng khi cùng đoàn các nhà báo sang thăm những nhà máy sản xuất mì ăn liền, bột canh và các loại thực phẩm ăn nhanh của Tập đoàn tại Kháccốp, tôi mới hiểu những người Việt trẻ tuổi ở đây, những triệu phú đô la, đã biết đoàn kết cộng đồng người Việt với nhau, giúp nhau làm ăn, sinh sống rất trật tự và có hiệu quả trên đất khách quê người. Những con người trẻ tuổi như Phạm Nhật Vượng, Lê Viết Lam... đã giúp những người làm báo chúng tôi hiểu sâu sắc rằng trên 3 triệu người Việt Nam mà ta gọi là Việt kiều đang sinh sống trên khắp thế giới là một phần máu thịt của đất nước, trong thâm tâm họ luôn hướng về Tổ quốc, mong góp sức, góp tài, góp tiền của để xây dựng quê hương...

 

Nhu cầu văn hóa, nhu cầu giao lưu, nhu cầu cố kết cộng đồng, lưu giữ bản sắc văn hóa dân tộc là điều dễ nhận thấy.

 

Các người đẹp tham dự cuộc thi Hoa hậu Thế giới người Việt

Những người Việt ở Kháccốp đã lập ra làng thời đại, xây trường học, xây chợ, xây chùa, dựng tượng Phù Đổng, định ra “Hương ước”, hằng năm tổ chức cho các đoàn ca nhạc từ trong nước sang giao lưu, biểu diễn. Khi quyết định tổ chức cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2006 tại Vinpearl (Hòn ngọc Việt – Nha Trang, Khánh Hòa), tôi đã nghĩ đến một ngày nào đó sẽ cùng với Phạm Nhật Vượng tổ chức một cuộc thi người đẹp cho cả người Việt ở nước ngoài, dù họ mang quốc tịch Việt Nam hay nước sở tại. Các cuộc thi Hoa hậu Việt Nam do Báo Tiền Phong tổ chức, tuy không hạn chế người Việt ở nước ngoài tham gia, nhưng quy chế phải là nữ công dân Việt Nam. 3 triệu người Việt đang sinh sống trên khắp hành tinh, họ mang nhiều quốc tịch, muốn cố kết họ trong một hoạt động văn hóa cộng đồng, phải có một cuộc thi để dù họ mang quốc tịch nước nào, miễn là mang dòng máu Việt đều có thể tham gia...

Cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2006 tổ chức ở Vinpearl thành công tốt đẹp. Phải nói rằng, trong sự thành công đó, có nhiều đóng góp của địa phương, của khu nghỉ dưỡng nổi tiếng Vinpearl, của doanh nhân Phạm Nhật Vượng.

Tại cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2006, sau đêm đăng quang, Phạm Nhật Vượng hẹn sáng hôm sau gặp tôi để bàn một số việc hợp tác sắp tới. Hôm sau, tôi và Vượng kéo nhau ra Bar club trong trung khu Vinpearl. Chúng tôi uống nước trái cây và trò chuyện. Vượng nói ra ý định tổ chức một cuộc thi người đẹp cho những thiếu nữ Việt kiều. Tôi bảo, các cuộc thi Hoa hậu Việt Nam do Báo Tiền Phong tổ chức từ trước đến nay đều có người Việt ở nước ngoài tham gia, tuy không nhiều và tất nhiên họ phải mang quốc tịch Việt Nam. Ý định tổ chức cuộc thi cho người Việt trên toàn thế giới với nhiều quốc tịch khác nhau là rất hay, nhưng...

Tôi nói nhưng... bởi vì, một cuộc thi như thế sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Trước hết, trong quy chế thi người đẹp ở nước ta chưa có điều khoản nào cho phép người Việt ở nước ngoài không mang quốc tịch Việt Nam được dự thi! Thứ đến là kinh phí phải rất lớn, lớn hơn cuộc thi Hoa hậu Việt Nam, khâu tổ chức cũng rất phức tạp, đòi hỏi phải tổ chức ở nhiều khu vực trên thế giới, phải có nhiều ban, ngành liên quan cùng tham gia như Bộ Ngoại giao, Ban Việt kiều, bên an ninh... Tất nhiên, thế nào cũng có người phản bác, vì một ý tưởng mới nào cũng đều bị cái cũ chống lại. Ý định này, tôi đã ấp ủ từ lâu nhưng chưa làm được, nếu phía Vượng cùng làm thì tốt quá.

Phạm Nhật Vượng và tôi bày tỏ quyết tâm thực hiện cho được ý tưởng này.

 

Trở về Hà Nội, tôi trao đổi ngay với Phó Tổng Biên tập Báo Tiền Phong Lương Ngọc Bộ. Lương Ngọc Bộ ủng hộ và giục tôi làm ngay đề án để xin giấy phép Bộ Văn hóa Thông tin (nay là Bộ VHTTDL). Vì bận bịu công việc nên đến cuối tháng 12, đầu tháng 1/2007 chúng tôi mới bắt tay vào làm đề án.

Cái tên “Hoa hậu Thế giới người Việt ” là do chúng tôi nghĩ ra sau khi đã cân nhắc rất nhiều cái tên tương tự. Nhưng khi chuyển đề án cho phía Vinpearl, LKH, bấy giờ thay mặt Phạm Nhật Vượng đã góp ý vào đề cương và đề nghị đổi tên. Chúng tôi cân nhắc mãi những cái tên như “Hoa hậu Việt Nam ở nước ngoài”, “Hoa hậu người Việt trên toàn thế giới”, “Hoa hậu Việt”, v.v... Cuối cùng tôi quyết định giữ cái tên cũ “Hoa hậu Thế giới người Việt” vì nó chuẩn xác hơn cả, mang tính quy mô rộng lớn và phù hợp với ý tưởng ban đầu...

Khi đề cương chuẩn bị hoàn thành để trình lên Bộ, Phạm Nhật Vượng gọi điện cho tôi. Vượng nói: “Theo em, nên rủ bên anh Khế (Báo Thanh Niên – bấy giờ Nguyễn Công Khế đang là TBT và anh Tuấn – Trần Đăng Tuấn – Phó TGĐ Đài Truyền hình Việt Nam) cùng làm cho vui”. Tôi bảo “cũng được”. Thế là, trong đề án, chúng tôi trình lên Bộ VH-TT có 4 đơn vị đồng tổ chức: Báo Tiền Phong, Vinpearl, Báo Thanh Niên và Đài Truyền hình Việt Nam. Tôi làm công văn gửi cho lãnh đạo Báo Thanh Niên, Đài Truyền hình. Báo Thanh Niên nhất trí bằng miệng, Đài Truyền hình Việt Nam có hẳn công văn do Tổng Giám đốc Vũ Văn Hiến ký (nói rõ là không tham gia phần đóng góp kinh phí).

 

Giây phút đăng quang của 3 người đẹp nhất cuộc thi.

Một hội đồng chỉ đạo quốc gia được thành lập do Bí thư thường trực TƯ Đoàn Lê Mạnh Hùng làm Trưởng ban, Trong ban tổ chức quốc gia, cũng có đủ thành phần các bộ, ban, ngành, địa phương, do tôi làm Trưởng ban. Chúng tôi tranh cãi rất nhiều về đối tượng dự thi: Phải đúng với quy chế thi người đẹp của nước ta là: Các thiếu nữ từ 18 - 26 tuổi, chưa lập gia đình, chưa sinh con lần nào... Đồng thời, mở rộng phần quốc tịch: Không chỉ là quốc tịch Việt Nam mà tất cả các quốc tịch trên thế giới như Anh, Mỹ, Trung Quốc, Nga, Pháp, v.v... Muốn vậy, phải ghi rõ giới hạn: Tất cả các thiếu nữ từ 18 - 26 tuổi, chưa lập gia đình, chưa sinh con lần nào, mang quốc tịch Việt Nam hay các nước khác, có bố, mẹ, ông, bà nội ngoại là người Việt Nam và biết tiếng Việt đều có quyền dự thi.

Phần “nói được tiếng Việt, hay biết tiếng Việt, hay nói thạo tiếng Việt”... cũng phải tranh cãi rất nhiều, cuối cùng tất cả đều thống nhất: Biết tiếng Việt là đủ. Chính vì điểm này, nên nhiều thí sinh đẹp chỉ biết tiếng Việt nghĩa là nói được một số câu như Têrêsa Sam vẫn được dự thi và đoạt ngôi Á hậu 1...

Cuộc thi “Hoa hậu Thế giới người Việt ” đã được báo chí trong nước khen ngợi hết lời...

 

Trên báo “An ninh Thủ đô” số 2118 ra ngày 5/9/2007 có bài “Cần một sự ngợi khen xứng đáng” của tác giả Minh Quang (sau này tôi mới biết Minh Quang là bút danh của Thiếu tướng Phạm Chuyên – nguyên Giám đốc Công an Hà Nội). Bài báo có đoạn viết: “Phải có một sự ngợi khen xứng tầm cho người đã đưa ra ý tưởng và những nhà tổ chức thành công cuộc thi “Hoa hậu Thế giới người Việt”. Bởi: Từ ý tưởng và thành công mà không cần đao to búa lớn gì, không cần những lời thuyết giáo nghiêm cấm chặt chẽ, dài dòng, có khuôn mẫu, họ đã làm thức dậy tình yêu dân tộc, tình yêu non sông đất nước của bất kể ai, dù ở phía bên này hay bên kia khi còn nhớ ra cội nguồn là “con Lạc, cháu Hồng”. Không phải quá mơ mộng mà đoán rằng: Ở một nơi xa xôi nào đó? Ở một góc trời nào đó...? Những giọt nước mắt đã lăn trên gò má những người cao tuổi xa xứ. Có cả những tiếng nói trong sâu thẳm không thể cất thành lời. Và, biết đâu đấy, có thể, có những con người vì những toan tính nhỏ nhoi, từng cản trở khát vọng đại đoàn kết dân tộc và sự ổn định của đất nước để phát triển phải suy nghĩ lại... Cuộc thi “Hoa hậu Thế giới người Việt” đã khép lại. Nhưng dám chắc rằng: “Thế nào nó cũng mở ra những cách nghĩ mới, cách làm mới, miễn là con người ta có tấm lòng với dân tộc sao cho khách quan, bao dung và quả cảm”...

Có hàng trăm bài báo, trên hàng chục tờ báo, trước và sau cuộc thi đã đánh giá rất cao ý tưởng và sự thành công của cuộc thi, một hoạt động văn hóa mới mang tầm quốc tế trên lĩnh vực này lần đầu được tổ chức. Tôi chỉ xin trích hai đoạn ngắn trên hai tờ báo. Sau này nói về ý tưởng cuộc thi, bao giờ tôi cũng nói về Phạm Nhật Vượng. Ý tưởng mà tôi ấp ủ nhiều năm đã thành hiện thực nhờ có một người cùng quê Hà Tĩnh – doanh nhân Phạm Nhật Vượng...

 

Nhà thơDương Kỳ Anh