Hà Nội
23°C / 22-25°C

Giai thoại về nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu và Doãn Nho

Chủ nhật, 09:10 18/07/2010 | Giải trí

GiadinhNet - Hai nhạc sĩ nổi tiếng với những ca khúc mê đắm lòng người có những giai thoại hết sức lý thú.

Người con gái sông La, Chị em ta đi làm nương cách mạng, Anh ở đầu sông em cuối sông, Thuyền và Biển, Bóng cây Kơ nia, Cuộc đời vẫn đẹp sao, Đoàn giải phóng quân… là những bài ca sống mãi cùng lịch sử của các nhạc sĩ Doãn Nho và Phan Huỳnh Điểu.
 
Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu
 
Nhuận bút một bài hát đủ nuôi nhạc sĩ 5 năm rưỡi

Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu bắt đầu sáng tác từ đầu những năm 40 thế kỷ trước với những tác phẩm nổi tiếng từ thời ấy như Trầu cau, Đoàn giải phóng quân...
 
Sau năm 1954, ông tập kết ra Bắc, rồi đến năm 1964 trở vào chiến trường Trung Trung bộ. Sau năm 1975, ông công tác tại Hội Âm nhạc TP Hồ Chí Minh rồi nghỉ hưu. Tuy nhiên, ông không ngừng sáng tác và có nhiều tác phẩm nổi tiếng như Bóng cây Kơ nia, Cuộc đời vẫn đẹp sao (thơ Bùi Công Minh)...

Xung quanh giai thoại về nhạc sĩ tài hoa Phan Huỳnh Điểu, người làm mê đắm bao thế hệ bởi những lời ca có câu chuyện về nhuận bút đầu tiên của nhạc sĩ năm 1946 với bài Đoàn giải phóng quân.
 
Năm đó ở Huế, ông đi tìm một nhà xuất bản để in bài hát này thì gặp ông chủ hiệu văn hóa phẩm tên là Tăng Duyệt ở đường Gia Long (cũ). Ông Tăng Duyệt rất thích bài hát Đoàn giải phóng quân nên đã điện thoại liên lạc với nhà xuất bản Ánh Sáng của Hải Triều.
 
Theo hướng dẫn của nhà xuất bản, ông Tăng Duyệt ký hợp đồng xuất bản với Phan Huỳnh Điểu, trong đó có đoạn: "Nhận xuất bản bài hát Đoàn giải phóng quân của Phan Huỳnh Điểu số lượng 2.000 bản, giá bán 2 đồng/bản. Tác giả được hưởng 20% trên toàn bộ giá bán, tổng cộng là 800 đồng".

Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu không ngờ mình lại được hưởng số tiền nhuận bút lớn đến thế, bởi lúc đó ông ăn cơm tháng bình dân chỉ hết 12 đồng một tháng, có nghĩa là số tiền đó ông có thể ăn cơm bình dân được 5 năm rưỡi.
 
Ông chủ Tăng Duyệt mời nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu làm cố vấn cho việc xuất bản nhạc phẩm bởi đây là lần đầu tiên ông ta làm việc này. Ông Tăng Duyệt còn trả luôn tiền bản quyền cho tác giả đúng 800 đồng.
 
Lúc đó, trong cửa hiệu của ông Tăng Duyệt có một chiếc đàn ghi ta Italia, nguyên là của vua Bảo Đại. Sau ngày vua thoái vị, có người vào Đại Nội lấy mang ra ngoài bán. Phan Huỳnh Điểu thích lắm và cuối cùng ông đã mua được "cây đàn vua" với giá 80 đồng.

Theo nhận xét của giới phê bình thì âm nhạc của Phan Huỳnh Điểu có giai điệu trau chuốt, trữ tình, ngay cả trong thể loại hành khúc, như Cuộc đời vẫn đẹp sao, Hành khúc ngày và đêm.
 
Nhạc sĩ Doãn Nho

Bị báo tử khi còn... sống!

Doãn Nho không chỉ là nhạc sĩ tài hoa của Việt Nam mà ông còn là tiến sĩ nghệ thuật học, Đại tá quân đội.
 
Ông tham gia quân đội từ năm 1948 và sáng tác ca khúc đầu tay tại đội văn công trường Lục quân năm 1951. Đó là các bài Bà mẹ nuôi, Tiến theo gương La Văn Cầu. Từ đó về sau, ông đã sáng tác rất nhiều ca khúc nổi danh như Tiến bước dưới quân kỳ, Người con gái sông La, Năm anh em trên một chiếc xe tăng...
 
Thuở nhỏ, ông đã sớm tiếp xúc với âm nhạc dân gian Bắc Bộ và âm nhạc phương Tây, bắt đầu học violon năm 10 tuổi. Tháng 5/1945, ông tham gia Đội Thiếu niên cứu quốc trong Mặt trận Việt Minh, với nhiệm vụ tuyên truyền vận động trong thiếu nhi và phổ biến các bài hát cách mạng. Năm 1946, ông tham gia vào Đội tuyên truyền lưu động Bắc Giang, rồi Đội Tuyên truyền xung phong Vĩnh Yên năm 1948. Năm 1951, ông về Đội văn công trường Lục quân, vừa chơi violon vừa sáng tác.

Tuy nhiên, ít ai biết trong những năm tháng đạn bom khốc liệt, ông từng bị báo tử ngay khi vẫn còn... sống. Hồi đó, hai vợ chồng nhạc sĩ Doãn Nho đều ở đoàn văn công Tổng cục Chính trị. Năm 1966, khi cô con gái đầu lòng Doãn Ánh Quyên mới được 5 tuổi, vợ chồng nhạc sĩ đã tình nguyện theo một đội xung kích của đoàn vào phục vụ ở chiến trường Tây Nguyên.
 
Đó là những năm tháng cuộc chiến đấu ở miền Nam hết sức ác liệt. Đội văn công xung kích của vợ chồng nhạc sĩ Doãn Nho đi đến đâu là sáng tác, biểu diễn đến đấy. Cả hai vợ chồng đều bị sốt rét nhưng những tác phẩm mới của nhạc sĩ vẫn cứ ra đời, được trình diễn tại mặt trận và chuyển ra cho các ca sĩ ngoài Hà Nội biểu diễn, dàn dựng phát sóng trên đài phát thanh. Những bài hát như Tây Nguyên mừng đón thơ Bác, Tiếng hát trên đường phố, Chị em ta đi làm nương cách mạng, Quả bom câm... ra đời ngày ấy đã làm rung động trái tim của bao thế hệ.
 
Vợ chồng nhạc sĩ Doãn Nho

Một lần hàn huyên với những người bạn văn nghệ sĩ, nhạc sĩ Doãn Nho kể  đã có lần ông bị báo tử. Đó chính là lần nhạc sĩ cùng đại đội vận tải gùi hàng qua sông Pô Cô, đến trạm dừng chân bỗng gặp người bạn học cùng khóa 6 trường Lục quân Việt Nam (1951) là anh Đồng Thoại.
 
Đồng chí Thoại liền kéo nhạc sĩ Doãn Nho vào hầm bóc gói cà phê chiến lợi phẩm pha cho uống, rồi bắt nhạc sĩ kể chuyện ở Hà Nội. Người bạn hứa bố trí cho nhạc sĩ sang sông vào chuyến sau. Câu chuyện đang dang dở thì B52 ném bom rải thảm dọc bờ sông. Cả đại đội vận tải đang vượt sông gần như bị xóa sổ.
 
Khi điểm danh những người còn sống lại không thấy Doãn Nho đâu cả, đơn vị liền báo cáo về đội chỉ huy tiền phương là nhạc sĩ đã hy sinh. Tin này đến anh Trần Chất - Đội trưởng Đội xung kích nghệ thuật. Anh Chất liền bàn với mọi người tìm cách giấu kín không cho vợ nhạc sĩ biết. Đến biểu diễn ở đơn vị nào cũng có sự thông báo trước để không ai nhắc tới tin này.
 
Đến hôm nhạc sĩ Doãn Nho trở về đội, anh em ngạc nhiên vui sướng ôm chầm lấy nhạc sĩ mà reo hò ầm ĩ, lúc đó người vợ mới biết. Vợ nhạc sĩ Doãn Nho đã khóc rất to, vừa khóc vừa trách mọi người đã giấu mình.

Trong sự nghiệp sáng tác âm nhạc, những tác phẩm làm nên tên tuổi Doãn Nho chính là những ca khúc viết về người lính. Sức lan tỏa của những ca khúc này đã khiến ông đi đến đơn vị nào cũng được tiếp đón hết sức nồng nhiệt. Tên ông còn có trong Từ điển Bách khoa Quân sự.
 
Nhạc sĩ Phan Huỳnh Điểu sinh ngày 11/11/1924, là người con thứ 11 trong một gia đình cha làm thợ may ở Đà Nẵng. Phần lớn các ca khúc của Phan Huỳnh Điểu là nhạc "đỏ", nhưng ông cũng có một số sáng tác thuộc dòng tiền chiến.

Nhạc sĩ Doãn Nho sinh ngày 1/8/1933 ở làng Cót (Hà Nội). Tên tuổi của ông được gắn nhiều nhất với những ca khúc bất hủ: Tiến bước dưới quân kỳ, Người con gái sông La, Năm anh em trên một chiếc xe tăng, Chiếc khăn piêu... Ông từng có 9 năm tu nghiệp tại Nga và đã lấy bằng Tiến sĩ Lý luận âm nhạc.

Lã Xưa

nguyenquyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Mỹ Linh "nhắc" Đàm Vĩnh Hưng: "Ông đừng có làm hại tôi nhé!"

Mỹ Linh "nhắc" Đàm Vĩnh Hưng: "Ông đừng có làm hại tôi nhé!"

Giải trí - 34 phút trước

"Tôi đùa thôi, anh Đàm Vĩnh Hưng không ác được" – Mỹ Linh nói.

Cuộc sống của bố 'bé' Xuân Mai trên đất Mỹ: Rao bán quán phở vì quá vất vả, vợ định mở tiệm nail

Cuộc sống của bố 'bé' Xuân Mai trên đất Mỹ: Rao bán quán phở vì quá vất vả, vợ định mở tiệm nail

Giải trí - 2 giờ trước

GĐXH - Bố 'bé' Xuân Mai, ca sĩ Tuấn Cảnh hiện tại có cuộc sống vất vả, chính bản thân anh cũng nhận mình xơ xác hơn bình thường. Mới đây, anh quyết định rao bán quán phở để mở tiệm nail (làm móng).

NSND Quốc Anh thích ăn đậu phụ luộc, yêu vợ hiện tại dù không có con chung

NSND Quốc Anh thích ăn đậu phụ luộc, yêu vợ hiện tại dù không có con chung

Giải trí - 2 giờ trước

NSND Quốc Anh có lối sống giản dị, được nhiều người quý mến. Ngoài đời, ông ít nói và chưa bao giờ đôi co với những tin đồn trên mạng xã hội.

Kiều Minh Tuấn: Khi ba tôi mất, em út mới bập bẹ nói

Kiều Minh Tuấn: Khi ba tôi mất, em út mới bập bẹ nói

Giải trí - 4 giờ trước

“Tôi đã trải qua nỗi đau mất cha từ nhỏ nên khi thấy các em nhắc về nỗi đau mất cha mẹ là cảm xúc trong tôi ùa về", Kiều Minh Tuấn chia sẻ.

B Trần lên tiếng về ồn ào cãi nhau với bảo vệ khi chở Quỳnh Kool

B Trần lên tiếng về ồn ào cãi nhau với bảo vệ khi chở Quỳnh Kool

Thế giới showbiz - 14 giờ trước

Mới đây, đoạn clip về nam diễn viên B Trần cự cãi qua lại với một nam nhân viên bảo vệ đã thu hút sự quan tâm của cộng đồng mạng.

Mẹ ruột tiết lộ lý do Bảo Anh công khai nhóc tỳ khi bé 13 tháng tuổi

Mẹ ruột tiết lộ lý do Bảo Anh công khai nhóc tỳ khi bé 13 tháng tuổi

Giải trí - 17 giờ trước

Mẹ Bảo Anh tỏ ra rất hào hứng, thích thú khi khoe cháu cưng với mọi người.

Dương Triệu Vũ tiết lộ lý do Bảo Anh quyết sinh con dù ảnh hưởng tới sự nghiệp

Dương Triệu Vũ tiết lộ lý do Bảo Anh quyết sinh con dù ảnh hưởng tới sự nghiệp

Giải trí - 20 giờ trước

Dương Triệu Vũ khẳng định việc Bảo Anh sinh con ở giai đoạn này là quyết định đúng đắn, anh cũng ngầm tiết lộ cha của con gái Bảo Anh không phải đại gia.

'Lật mặt 7' vẫn có 'lỗ hổng' kịch bản, Lý Hải kỳ vọng gì về doanh thu?

'Lật mặt 7' vẫn có 'lỗ hổng' kịch bản, Lý Hải kỳ vọng gì về doanh thu?

Giải trí - 21 giờ trước

GĐXH - Lý Hải khi được hỏi về kỳ vọng doanh thu đã thẳng thắn cho biết, làm phim vất vả nên nếu chỉ nghĩ đến doanh thu thì anh sẽ căng thẳng và sẽ "mất ăn mất ngủ".

Tranh cãi khi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam tăng tuổi dự thi lên 33

Tranh cãi khi Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam tăng tuổi dự thi lên 33

Giải trí - 22 giờ trước

GĐXH - BTC Miss Universe Vietnam (Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam) bất ngờ khi công bố độ tuổi dự thi năm nay sẽ tăng thêm " 4", nghĩa là thí sinh dự thi sẽ từ 18 đến 33 tuổi.

Ca sĩ đình đám những năm 2000: Lấy vợ trẻ kém 17 tuổi, tài sản khủng nhưng vẫn giữ lối sống giản dị

Ca sĩ đình đám những năm 2000: Lấy vợ trẻ kém 17 tuổi, tài sản khủng nhưng vẫn giữ lối sống giản dị

Giải trí - 1 ngày trước

GĐXH - Lý Hải nổi tiếng trong những năm 2000 bởi giọng hát 'bắt tai' khán giả tuy nhiên thời gian gần đây, nam ca sĩ chuyển sang làm đạo diễn và gặt hái được nhiều thành công.

Top