Hồng Kông du ký

Sân bay quốc tế Hồng Kông là điểm đầu tiên chúng tôi đặt chân. Đây là sân bay lớn thứ hai trên thế giới về vận tải hàng hoá, tính trung bình cứ 1 phút lại có một chiếc máy bay cất hoặc hạ cánh. Có thể thấy sự hiện diện của tất cả các hãng hàng không lớn trên thế giới: Mỹ, Anh, Pháp... tại đây. Lúc chúng tôi đến thật vui khi nhìn thấy cùng lúc 3-4 chiếc máy bay của Vietnam Airlines, màu sơn xanh của máy bay nước ta trông cũng khá nổi so với đa phần các máy bay là màu trắng.

Chiếc xe buýt từ chân thang máy bay phải chạy mất đến 15 phút mới về tới nhà ga, lại giật mình khi nhìn thấy số cửa ra (gate) của ga hàng không này lên tới con số... 80, đặc biệt nếu hành khách đi cửa từ 60-80 thậm chí còn phải di chuyển bằng tàu điện ngầm. Hồng Kông chỉ rộng trên 1100 km2, dân số thì vỏn vẹn 7 triệu người nên việc sân bay hoạt động với tần suất như thế quả là đáng kinh ngạc.

Còn một ấn tượng khác về sân bay này, không phải là cảnh hàng chục băng chuyền trả hành lý dài dằng dặc, chạy hối hả khiến người ta nghĩ đến những nhà máy công nghiệp, mà là những tấm biển nhỏ bằng inox, trên đó ghi “cấm hút thuốc, phạt tối đa 5000 đô-la Hồng Kông” (tương đương 10 triệu Việt Nam đồng).

Đại lộ ngôi sao

Giống Hollywood, Hồng Kông cũng dành hẳn một nơi để tôn vinh các ngôi sao, đó là đại lộ Ngôi sao được xây dựng bên cạnh vịnh Victoria, thuộc bán đảo Cửu Long, đối diện với bán đảo Hồng Kông. Gọi là đại lộ, nhưng chính xác đó là một con phố đi bộ, na ná như kiểu đường ven Hồ Tây của ta vậy. Chỉ những ngôi sao điện ảnh nổi tiếng trước năm 1997 mới có thể được lưu danh ở đây bằng cách lưu lại dấu tay như Trương Mạn Ngọc, Lê Minh, Lưu Đức Hoà... Rất nhiều du khách thường bị nhầm một ngôi sao nằm ngay đầu đại lộ là của diễn viên Thành Long bởi trên đó ghi tên Jacky Cheung. Tuy nhiên Jackie Chan mới chính xác là tên của Thành Long và dấu tay của anh nằm ở khoảng giữa đại lộ.

Trên đại lộ có một ngôi sao rất đặc biệt, không có dấu tay và chữ ký của diễn viên, mà chỉ có  dòng chữ ghi: Bruce Lee. Đó chính là sự tôn vinh dành cho ngôi sao sáng nhất của điện ảnh Hồng Kông: Lý Tiểu Long. Ông mất từ khi còn rất trẻ, vì thế người ta không thể in dấu tay ông. Lý Tiểu Long cũng là diễn viên điện ảnh duy nhất được dựng tượng trên đại lộ Ngôi sao, bức tượng lớn gấp đôi người thật, quay lưng về phía bán đảo Hồng Kông.

Hoa Tử Kinh trước cửa Nhà trao trả - Biểu tượng của Hồng Kông.

Nếu như bán đảo Cửu Long có đại lộ Ngôi sao thì bán đảo Hồng Kông có nhà Trao Trả. Từ chân bức tượng của Lý Tiểu Long nhìn bằng mắt thường cũng có thể thấy toà nhà này. Nơi đây, vào năm 1997 đã diễn ra lễ trao trả Hồng Kông từ người Anh về lại Trung Quốc. Cả toà nhà được thiết kế theo hình cánh chim hải âu tung cánh bay về phương Bắc (hướng Bắc Kinh). Bên phải của toà nhà có một đoá hoa Tử Kinh lớn bằng đồng, bên ngoài mạ vàng- đây cũng là biểu trưng của Hồng Kông. Hoa Tử Kinh có màu tím đỏ, chỉ nở vào tháng 3 và tháng 11 hàng năm, nhằm khi các loại hoa khác đã tàn.

Tượng Lý Tiểu Long trên đại lộ Ngôi sao.

Mua nhà theo... cm2

Việt Nam mua nhà tính theo m2, còn ở Hồng Kông, nhà được bán theo... cm2. Diện tích một căn hộ ở đây chỉ từ 30 - 50m2, dành cho cả đại gia đình. Diện tích nhỏ như vậy nên hầu hết các căn hộ được thiết kế không có bếp và ban công. Ăn thì ra tiệm, còn quần áo phơi đầy ngay bên ngoài cửa sổ, nhà đơn thuần chỉ là chỗ ngả lưng sau một ngày làm việc. Người Hồng Kông làm việc trung bình khoảng 10h/ngày.

Chạy dọc hai bên những con đường nhan nhản là các toà nhà chung cư siêu mỏng, độ cao trung bình khoảng 40 tầng, toà cao nhất là 88 tầng- nằm bên bờ vịnh Victoria. Cũng có những nhà chung cư chỉ cao 11-12 tầng, chúng hầu hết được xây từ cuối những năm 70, đầu thập niên 80. Dường như cứ hở ra mảnh đất nào là người ta xây dựng toàn cao ốc, có những toà nhà nếu xét theo tiêu chí Việt Nam thì phải ở dạng “siêu siêu mỏng”, trông giống như chiếc đũa cắm xuống đất vậy.

Một góc Hồng Kông.

Giá của mỗi căn hộ trung bình vào khoảng 8 tỉ đồng tiền Việt Nam, đi thuê cũng mất 12 triệu/tháng nên dù mức thu nhập bình quân đầu người khá cao nhưng không phải người dân Hồng Kông nào cũng có nhà riêng. Cả Hồng Kông chỉ duy nhất có một nơi giá nhà chung cư khoảng 4 tỉ, rẻ bằng một nửa những nơi khác, đó là gần nhà máy... sản xuất gas. Nhà máy này đã tồn tại ở đây suốt 40 năm, lo sợ việc cháy nổ có thể xảy ra nên không mấy ai dám mua nhà nơi đây. Gần đây nhà máy đang có kế hoạch chuyển địa điểm, chỉ mới nghe phong thanh thế thôi mà giá nhà ở khu vực này đã  tăng vùn vụt.

Hồng Kông có một khu vực dành cho các “đại gia”. Đó là một triền núi nhìn ra bãi biển nhân tạo (cát biển được chở về từ đảo Hải Nam), trên đó các đại gia xây biệt thự của riêng mình. Ngôi nhà của diễn viên điện ảnh Thành Long mang số 99 - con số đặc biệt may mắn theo quan niệm của  người Hồng Kông. Ngay gần khu vực này còn có một toà nhà chung cư cao cấp rất nổi tiếng,  chính giữa toà nhà được trổ một lỗ hình vuông to tướng. Số là trước kia cư dân sống ở toà nhà này thường bị đau yếu quanh năm, người ta cho rằng toà nhà đã chắn hướng gió từ biển thổi vào, từ núi thốc xuống, vậy nên sinh ra bệnh tật. Thế là người ta đành phải phá bỏ mấy chục căn hộ chính giữa toà nhà, tạo thành lỗ hổng cho gió lưu thông. Việc phá bỏ cũng mới tiến hành được vài năm.

Người Việt trên đất khách

Cô hướng dẫn viên tên Phương có bố là người Hà Nội, mẹ gốc Hải Phòng, sinh ra tại Hồng Kông. Phương có thể nói trôi chảy cả 3 thứ tiếng: Quảng Đông, Anh và Việt Nam, dù rằng cách nói tiếng Việt của cô hay lặp từ, lặp ý. Phương bảo số người Việt Nam sống tại Hồng Kông vào khoảng 7.000. Đặc biệt là không có du học sinh nào của Việt Nam sang học tại đây (ngay cả người Hồng Kông không hiểu sao cũng thường cho con đi du học ở Anh, Mỹ hơn là học trong nước).

Đa phần người Việt sang đây đều có thể kiếm một khoản tiền kha khá đều đặn gửi về quê nhà, chủ yếu do mức sống ở Hồng Kông cao và do dân ta chăm chỉ. Thông thường mỗi lần về thăm Việt Nam, trở lại Hồng Kông họ thường mang theo một tải rau xanh là đã có thể kiếm thêm tiền bù phần nào cho chi phí đi lại, bởi rau ở Hồng Kông rất đắt. Trong suốt một tuần lễ sống tại Hồng Kông, chúng tôi đã phải ăn nhiều bữa ăn mà rau xanh có thể đếm được theo... ngọn. Nguyên nhân chính do Hồng Kông không có nước ngọt, nguồn nước phải nhập từ Thẩm Quyến thông qua những đường ống dẫn xuyên lòng biển, vì thế việc trồng rau khá khó khăn. Một kg rau xanh ở đây chỉ bằng 4 lạng Việt Nam, lại thấm đến 2 lạng nước được bán với giá 15 đô la Hồng Kông (tương đương với khoảng 30 ngàn đồng Việt Nam).

Du thuyền triệu đô của các tỉ phú Hồng Kông.

Hồng Kông không có các nhà máy sản xuất, nên lao động phổ thông của Việt Nam thường tập trung trong các ngành dịch vụ như nhà hàng, khách sạn hoặc lao động giản đơn thì giúp việc gia đình. Có một công việc thu nhập khá cao đó là lái taxi, Hồng Kông không có taxi của bất kỳ hãng tư nhân nào mà toàn bộ là của chính quyền. Chúng được sơn màu đỏ và đều là hiệu Toyota Crow. Tuy nhiên lao động phổ thông Việt Nam không dễ để kiếm được công việc này vì ôtô tại đây tay lái nghịch, tất cả xe cộ đều lưu thông ngược chiều so với Việt Nam, hơn nữa để thuộc được luật lệ và đường xá ở Hồng Kông cũng phải mất một khoảng thời gian kha khá.

Trên bản đồ Hồng Kông rất lạ, khi thấy có những con phố mang tên HaNoi, HaiPhong. Đem hỏi Phương, cô cười mà bảo rằng không phải đó là nơi tập trung đông người Hà Nội hay Hải Phòng sang sinh sống mà do cách phát âm địa phương như thế. Còn người Việt tại đây sống rải rác, và trong đó thực sự dân Hải Phòng là đông nhất.

Trang Trần