Bệnh giao mùa: Cẩn trọng với tai biến mạch máu não
GiadinhNet - Tai biến mạch máu não (TBMMN) thường xảy ra đột ngột vào mùa lạnh, tỷ lệ tử vong cao hoặc để lại di chứng nặng nề nếu không được cấp cứu kịp thời.
Bác sĩ đang điều trị tai biến cho bệnh nhân Lưu Văn Bân.
Ảnh: Trà Giang |
TS.BS Toàn Thắng (BV Châm cứu TƯ) cho biết, với Đông y, TBMMN có 2 loại là trúng phong tạng phủ và trúng phong kinh lạc. Trúng phong tạng phủ có chứng bế (hôn mê nông, miệng mím chặt, răng nghiến chặt, sắc mặt đỏ, thở dốc, khò khè, liệt nửa người...) và chứng thoát (hôn mê sâu, miệng há, mắt nhắm, chân tay lạnh, cơ mềm duỗi mất cơ lực, ra mồ hôi nhiều, liệt nửa người...). Trúng phong kinh lạc nhẹ hơn (bệnh nhân tỉnh, chỉ liệt nửa người, nửa mặt, có thể kèm hoa mắt chóng mặt, chân tay co quắp, miệng sùi bọt, cử động khó khăn...), hay gặp ở người cao huyết áp, xơ cứng động mạch, người béo...
Người có nguy cơ TBMMN cao là từ 40 tuổi trở lên, nhất là người tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, tiểu đường, bệnh tim mạch, hút thuốc lá, lười vận động, bị stress nặng, béo phì.. Những người làm việc căng thẳng về trí lực, sinh hoạt gia đình có khó khăn đột biến, khi về hưu dễ bị chấn động tâm lý... cũng dễ mắc. Stress, thói quen ăn uống nhiều chất đạm, mỡ, ít tập luyện... cộng với môi trường tự nhiên, xã hội đang góp phần làm TBMMN có xu hướng xuất hiện ở người trẻ.
Sơ cứu khi bị tai biến
- Đừng di chuyển nạn nhân. Trong giờ đầu tiên cần hạn chế di chuyển, bế, xốc, vác đột ngột vì sẽ làm bệnh nặng lên.
- Nếu chỗ bệnh nhân ngã bẩn, ướt thì nhẹ nhàng chuyển bệnh nhân lên đệm, để nạn nhân nằm ở tư thế thoải mái, nơi thoáng khí.
- Để người bệnh nằm nghiêng tránh sặc đờm, bít đường thở.
- Đặt đũa cả (hay vật gì tương tự) vào miệng để tránh cơn co cơ làm tụt lưỡi hay cắn phải lưỡi và gấp rút gọi cấp cứu 115 (nếu không có y tế, người nhà cần đặt bệnh nhân nằm và di chuyển bằng cáng).
(Theo BS Trần Thuấn, BV Xanh Pôn) |
BS Toàn Thắng khuyên người có bệnh huyết áp nên giữ gìn huyết áp ổn định, hợp lý. Nên định kỳ đi khám, nhất là ở tuổi 49 - 53. Cần ăn uống đúng tư vấn của bác sĩ để giữ mỡ máu không tăng, kiêng chất kích thích. Có thể tập xoa bóp khí công, tham gia các câu lạc bộ dưỡng sinh, thể dục ngoài trời... Khi thấy chóng mặt, buồn nôn, đau đầu, tê bì các chi, nửa người; đột nhiên nhìn mờ hoặc bị nhòe (có thể chỉ bị ở một bên mắt); yếu đột ngột ở một phần cơ thể; khó khăn trong nói hoặc hiểu người khác; liệt nửa người, liệt tay chân... phải tiến hành cấp cứu ngay để tránh biến chứng đáng tiếc.
Ngay từ khi còn trẻ, mọi người cần giữ gìn để không mắc xơ vữa động mạch, tăng huyết áp nhằm tránh TBMMN. Phòng bệnh tốt nhất là không hút thuốc lá, hạn chế bia rượu, chất đam, chất béo. Chế độ ăn uống cần giàu vitamin, chất xơ, ít muối sẽ ngừa được TBMMN. Chăm tập luyện để giảm sự căng thẳng. Có chế độ làm việc và nghỉ ngơi khoa học. Không thức quá khuya, ngủ đủ 8 giờ/ngày.
BS Toàn Thắng cho rằng, người có tuổi luôn theo dõi huyết áp và giữ huyết áp ổn định. Nếu khó chịu trong người chớ cho là cảm, cần đo huyết áp ngay (trong nhà nên có máy đo huyết áp) để tránh nguy hiểm.
Cũng theo BS Toàn Thắng, Tây y có nhiều biện pháp, dụng cụ cấp cứu TBMMN rất tốt. Đáng tiếc là rất nhiều bệnh nhân sau giai đoạn cấp cứu Tây y đã ra viện, về nhà luôn mà không biết phải chuyển sang Đông y điều trị phục hồi chức năng, vì vậy đã để thành di chứng vĩnh viễn.
Vì vậy, sau khi bệnh nhân ổn định huyết áp (khoảng 2-3 tuần, các tổn thương lúc đó mới tạm thời) thì nên chuyển sang Đông y để phục hồi chức năng bằng châm cứu, xoa bóp, bấm huyệt rất hiệu quả, có thể phục hồi hoàn toàn. Không nên để quá 3 tháng mới chuyển sang Đông y, lúc đó các tổn thương đã thành di chứng vĩnh viễn, khó phục hồi. Châm cứu tùy nguyên nhân bệnh, nhưng sẽ làm cơ thể thông kinh hoạt lạc, khí huyết lưu thông và khỏi. Nếu có thất ngôn (không nói được) châm cứu sẽ khai khiếu. Những bệnh nhân tỉnh thần (trạng thái lơ mơ) cần chữa trị Đông y ngay. Còn hôn mê nặng nên cấp cứu Tây y trước để hạn chế di chứng.
Thời điểm dễ tai biến
Có những thời điểm TBMMN dễ xuất hiện. 3 giờ sáng là lúc huyết áp xuống thấp nhất, nhịp tim giảm và hô hấp cũng giảm. 5 giờ sáng, huyết áp tăng nhanh, tim đập mạnh và nhịp thở đều. Từ 18 - 19 giờ là thời điểm huyết áp tăng cao trong ngày. Nhiều người nhập viện sau khi bệnh phát tác vào các thời điểm trên.
TS. BS Toàn Thắng cho biết, TBMMN còn chịu tác động theo mùa. Ở Việt Nam miền Bắc có mùa đông bệnh xuất hiện nhiều hơn, nhất là khi có gió mùa Đông Bắc, mưa phùn, trời lạnh ẩm, có ngày khoa Nội (BV Châm cứu TƯ) nhận 4 bệnh nhân thì 3 ca bị TBMMN, hầu hết có tuổi và tiềm ẩn sẵn bệnh, gặp điều kiện (lạnh, stress, tăng huyết áp...) là bùng phát. Nguy cơ TBMMN rất lớn ở những người bị cao huyết áp. Người bị xơ vữa động mạch mà uống nhiều rượu cũng dễ phình vỡ động mạch não... Đáng lo ngại là chứng bệnh này đã có nhiều thanh niên, trẻ em ở các thành phố lớn mắc do thói quen uống nhiều rượu, bia, thuốc lá; ăn nhiều dầu, mỡ như phô-mai, lòng đỏ trứng, thịt, lạp xường và dùng quá nhiều các chất béo. |
8 câu hỏi thường gặp của người bệnh sỏi tiết niệu
Bệnh thường gặp - 56 phút trướcTrên cơ thể người, hệ tiết niệu gồm hai thận, hai niệu quản hai bên, rồi đến bàng quang và cuối cùng là niệu đạo. Sỏi xuất hiện tại bất kỳ vị trí nào trong hệ tiết niệu điều đó chứng tỏ đã mắc sỏi tiết niệu. Sỏi tiết niệu bao gồm sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang và sỏi niệu đạo.
Thanh niên 26 tuổi phát hiện ung thư dạ dày thừa nhận thường xuyên có thói quen mà nhiều người Việt mắc phải
Sống khỏe - 1 giờ trướcGĐXH - Thanh niên bị ung thư dạ dày thừa nhận thường xuyên đi ăn thịt nướng, uống nước ngọt, thức khuya và ăn đêm...
2 bệnh viện phối hợp cứu người phụ nữ ngừng tuần hoàn do chửa ngoài tử cung vỡ
Y tế - 10 giờ trướcGĐXH - Do lượng máu mất quá nhiều nên trong quá trình phẫu thuật, bệnh nhân xuất hiện 2 lần ngừng tuần hoàn.
TH true MILK: Những dấu ấn tiên phong và sáng tạo của một “chuyên gia dinh dưỡng”
Sống khỏe - 18 giờ trướcTrên nền tảng sữa tươi sạch, đơn vị sở hữu thương hiệu TH true MILK liên tục mang tới cho người tiêu dùng những sản phẩm mới thể hiện rõ nét sự sáng tạo, đột phá và tính tiên phong trong công thức dinh dưỡng.
Loại nước ca sĩ Mỹ Tâm dùng làm đẹp lại chính từ quả này, phụ nữ sau tuổi 40 rất nên học hỏi
Sống khỏe - 19 giờ trướcGĐXH - Mỹ Tâm từng chia sẻ, cô có thói quen uống nước dừa và ăn thạch dừa thường xuyên để duy trì làn da căng bóng, trẻ trung hơn tuổi thật.
8 cách hỗ trợ 'đảo ngược' tiền đái tháo đường
Sống khỏe - 20 giờ trướcTiền đái tháo đường nghĩa là đang phát triển bệnh đái tháo đường type 2, một căn bệnh làm tăng đáng kể nguy cơ đau tim và đột quỵ. Việc thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh có thể trì hoãn hoặc thậm chí ngăn ngừa sự khởi phát của bệnh đái tháo đường type 2.
Bé 3 tuổi ngộ độc chì nặng, tiên lượng xấu do dùng thuốc nam không rõ nguồn gốc
Y tế - 21 giờ trướcGĐXH – Theo các bác sĩ, chì là 1 loại kim loại nặng, rất độc gây ảnh hưởng đến tất cả cơ quan của con người, đặc biệt là đối với trẻ em.
Dấu hiệu u nang buồng trứng thường gặp và giải pháp hỗ trợ hiệu quả
Sống khỏe - 22 giờ trướcU nang buồng trứng phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nếu không được điều trị sớm, bệnh có thể ảnh hưởng sức khỏe lâu dài. Do đó, việc nhận biết các dấu hiệu u nang buồng trứng có vai trò quan trọng, giúp người bệnh kịp thời điều trị bệnh.
4 dấu hiệu cảnh báo bạn không nhận đủ chất xơ trong chế độ ăn uống
Sống khỏe - 1 ngày trướcKhông nhận đủ chất xơ trong chế độ ăn uống sẽ gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe, trong đó có thể cản trở nỗ lực giảm cân. Dưới đây là bốn dấu hiệu chính cho thấy bạn không nhận đủ chất xơ…
Bỗng dưng mờ mắt, phát hiện khối phình động mạch não "khổng lồ"
Y tế - 1 ngày trướcSau khi lần lượt mờ 2 mắt, với thị lực gần như bằng 0, đi qua rất nhiều bệnh viện khám, nữ bệnh nhân ở Quảng Bình được xác định có khối phình động mạch não rất lớn.
Thanh niên 30 tuổi hôn mê sâu do bệnh tiểu đường, tiết lộ thói quen nhiều người trẻ Việt đang mắc phải
Bệnh thường gặpGĐXH - Thanh niên bị biến chứng tiểu đường cho biết anh vốn có sức khỏe tốt. Sở thích của anh là uống các loại nước ngọt chứa nhiều đường. Thói quen này đã duy trì từ hồi sinh viên đến trước khi anh nhập viện.