Một vụ án chưa được xét xử công bằng?

Vụ án xảy ra tại UBND xã Quảng Tiến, Sầm Sơn, Thanh Hoá bị TAND thị xã Sầm Sơn. Vi phạm pháp luật thì phải chịu xử lý, nhưng điều đáng nói là kết thúc phiên toà, ngoài một số bị cáo, còn có khá nhiều người tham dự phiên toà cho rằng bản án được tuyên không công bằng, HĐXX có dấu hiệu vi phạm pháp luật.

Xử cả người thần kinh chưa được giám định

Theo nội dung bản án, xuất phát từ việc anh Nguyễn Văn Hùng ở thôn Vạn Lợi, xã Quảng Tiến bị người khác đánh chết, một số người dân địa phương cho rằng, cái chết của nạn nhân một phần do lỗi của Công an xã Quảng Tiến. Vì vậy, khi đưa tang anh Hùng (qua cổng trụ sở Công an xã Quảng Tiến), nhiều người dân đã kích động, giật phá cổng định đưa quan tài vào đặt ở trụ sở, nhưng được chính quyền can ngăn nên họ đưa người xấu số ra nghĩa địa. Khi quay về, một số người đã chửi bới, kích động người dân đập phá, huỷ hoại tài sản. Mặc dù được công an và bộ đội biên phòng giải thích, căn ngăn nhưng những đối tượng này vẫn tiếp tục hành vi vi phạm của mình, khiến hoạt động của công an xã bị đình trệ.

Qua điều tra, Cơ quan điều tra đã làm rõ được 13 người tham gia kích động, gây rối và huỷ hoại tài sản của Công an xã Quảng Tiến. Trên cơ sở đó, VKSND đã truy tố và TAND thị xã Sầm Sơn mở phiên sơ thẩm, tuyên phạt Trịnh Tứ Khuyến, Nguyễn Sỹ Độ, Ngô Văn Thắng, Ngô Văn Quân mức án 24 tháng tù; Nguyễn Thị Dân 18 tháng tù cho hưởng án treo; Vì đã phạm tội Gây rối trật tự nơi công cộng. Tuyên phạt Nguyễn Văn Tuấn 15 tháng tù; Nguyễn Thị Thu Huyền, Nguyễn Văn Tùng, Trần Chí Trung, Nguyễn Sỹ Lượng 18 tháng tù, Phạm Văn Điệp 15 tháng tù nhưng cho hưởng án treo; Tuyên Phạt Trần Trí Trung, Vũ Bá Giang 36 tháng tù cho 2 tội gây rối và huỷ hoại tài sản, nhưng cho hưởng án treo.

Sau khi phiên toà kết thúc, dư luận cho rằng HĐXX đã vi phạm pháp luật. Bởi lẽ, trong 13 người trên có bị cáo Trịnh Tứ Khuyến (SN 1958) là thương binh hạng 1/4 (có người chăm sóc), vết thương trên đầu có ảnh hưởng đến thần kinh. Vậy nhưng, quá trình điều tra, truy tố và xét xử, các cơ quan tố tụng đã không cho bị cáo đi giám định tâm thần, không mời luật sư, người đại diện hợp pháp cho bị cáo tham gia tố tụng từ giai đoạn điều tra, để bảo vệ quyền lợi cho bị cáo.

Về vấn đề này, tại phiên phúc thẩm ngày 25/6/2008, TAND tỉnh Thanh Hoá đã cho rằng, những việc làm trên của cơ quan tố tụng là vi phạm nghiêm trọng Luật tố tụng Hình sự. Vì vậy, HĐXX phiên phúc thẩm đã huỷ án sơ thẩm về tội danh cũng như hình phạt đối với bị cáo Trịnh Tứ Khuyến; giao hồ sơ cho cơ quan điều tra tiến hành điều tra theo thủ tục chung. Ngoài ra, trong bản án sơ thẩm, tên và ngày tháng năm sinh của một số bị cáo không  thống nhất, chưa rõ ràng…

Tội nặng xử nhẹ, tội nhẹ xử nặng

Cũng trong vụ án này, một số bị cáo cho rằng bản án sơ thẩm được tuyên không công bằng. Bởi lẽ, trong quá trình điều tra, truy tố và xét xử, các cơ quan tố tụng đã phân loại được 3 nhóm bị cáo. Nhóm thứ nhất gồm 6 người phạm tội Cố ý làm hư hỏng tài sản, nên bị tuyên phạt án treo; Nhóm thứ hai gồm 5 bị cáo phạm một tội Gây rối trật tự nơi công cộng, thì có đến 4 người bị phạt 24 tháng tù giam; Trong khi đó, nhóm thứ 3 có 2 bị cáo phạm cả 2 tội trên, bị xử phạt 36 tháng tù nhưng lại được cho hưởng án treo. Bởi sự không thoả đáng này, nên một số bị cáo đã làm đơn khiếu nại.

Tại phiên phúc thẩm, sau khi nghiên cứu hồ sơ và tiến hành thẩm vấn, HĐXX TAND tỉnh Thanh Hoá đã khẳng định, trong vụ án này có một số bị cáo có hành vi rất táo bạo, quyết liệt và nguy hiểm, có nhiều bị cáo phạm 2 tội. Song toà sơ thẩm đánh giá chưa hết tính chất nguy hiểm của hành vi cũng như hậu quả mà các bị cáo đã gây ra, cho các bị cáo hưởng án treo là chưa nghiêm, chưa mang tính giáo dục cao; một số bị cáo ngày, tháng, năm sinh chưa chính xác, chưa làm rõ… Tuy nhiên, VKSND cùng cấp và VKSND cấp trên không kháng nghị bản án theo thủ tục phúc thẩm. Vì vậy, cấp phúc thẩm kiến nghị với Toà hình sự - TANDTC xem xét theo thủ tục giám đốc thẩm đối với các bị cáo nói trên.

Có thể thấy, do sự manh động, thiếu hiểu biết và bức xúc về cái chết của người hàng xóm, 13 bị cáo trên đã vi phạm pháp luật và bị xử phạt. Đó là sự công bằng và nghiêm minh của pháp luật. Nhưng trong vụ án này, bản án sơ thẩm do TAND Thị xã Sầm Sơn đưa ra có nhiều dấu hiệu chưa đảm bảo được yếu tố công bằng và nghiêm minh, gây khiếu nại và mất lòng tin nơi người dân.

Đức Chung