Giáo sư trẻ Việt Nam được tạp chí Time vinh danh
Giáo sư 37 tuổi người Việt Nam Ngô Bảo Châu với công trình chứng minh “Bổ đề cơ bản chương trình Langlands” đã được tạp chí Time (Mỹ) xếp loại là một trong 10 phát minh khoa học tiêu biểu nhất năm 2009 hôm 9/12 vừa qua.
Chương trình Langland và cơ hội đoạt “Nobel” Toán học
|
Ngô Bảo Châu (Ảnh: TL) |
Bổ đề cơ bản là cơ sở cho việc xây dựng một lý thuyết toán học theo chương trình Langland.
Nhiều nhà toán học đã tiến hành những nghiên cứu dựa trên việc công nhận trước Bổ đề cơ bản.
Với việc chứng minh Bổ đề cơ bản, có thể nói Ngô Bảo Châu đã đưa chương trình Langland bước sang một trang mới.
Bổ đề cơ bản đã tồn tại hơn 30 năm mà không có ai chứng minh được.
Nó khó đến nỗi mà khi Ngô Bảo Châu và thầy của mình là GS Laumon mới giải quyết được một trường hợp đặc biệt thì Bảo Châu và GS Laumon đã được nhận giải thưởng Clay (năm 2004).
Đây là một trong những giải thưởng danh giá nhất về toán học trên thế giới.
Sau đấy, Ngô Bảo Châu còn nhận được giải thưởng của Viện Nghiên cứu Toán học Oberwolfach dành cho các nhà toán học trẻ chấu Âu (2007) và giải thưởng của Viện Hàn lâm Pháp (2008).
Sau khi giải quyết được một trường hợp đặc biệt, Ngô Bảo Châu đã tập trung tâm trí để chứng minh Bổ đề cơ bản một cách tổng quát.
Thực tế là nhà toán học này đã hoàn thành công trình của mình năm 2008. Nhưng để kiểm chứng công trình gần 200 trang này, các nhà toán học đã mất gần một năm để có thể hoàn toàn khẳng định chứng minh của Ngô Bảo Châu là đúng.
Nếu ai đã gặp Ngô Bảo Châu cách đây 5 năm thì sẽ thấy tóc của anh đã bạc đi khá nhiều, dù năm nay, Bảo Châu mới 37 tuổi.
Với công trình này, Ngô Bảo Châu là một trong những ứng cử viên hàng đầu cho giải thưởng toán học Fields danh giá.
Ngô Bảo Châu cũng đã được mời làm báo cáo toàn thể tại Đại hội này.
Giáo sư Ngô Bảo Châu, người thứ ba từ trái sang. |
Không phải người xa lạ…
Khi nhận giải thưởng Clay, Ngô Bảo Châu được Viện nghiên cứu cao cấp Princeton mời sang làm giáo sư.
Ngô Bảo Châu (thứ 2 từ trái sang) tại Lễ trao giải thưởng Viện nghiên cứu toán học Oberwofach 2004. |
Với uy tín của mình, Ngô Bảo Châu đã bỏ nhiều công sức vận động Bộ GD – ĐT, Bộ KH & CN cấp kinh phí tổ chức các khóa học chuẩn bị kiến thức cho các sinh viên toán có năng khiếu đi làm tiến sĩ ở các trung tâm toán học hàng đầu thế giới.
Rất tiếc là do những vướng mắc về cơ chế mà kế hoạch này không thực hiện được như mong muốn.
Khác với một số nhà khoa học Việt Nam ở nước ngoài, anh Châu luôn tích cực, chủ động tìm cách giúp đỡ toán học trong nước.
Viện Toán học đã đề nghị công nhận chức danh giáo sư đặc cách cho anh Ngô Bảo Châu và có lẽ anh là người trẻ nhất nhận học hàm giáo sư tại Việt Nam từ trước tới nay.
Viện Toán học cũng ký hợp đồng làm việc dài hạn với anh Châu và trên thực tế anh Châu đều tham gia tích cực vào công tác giảng dạy ở Viện mỗi khi về nước.
Năm 2008, chỉ trong hai tháng hè về nước, Ngô Bảo Châu đã giảng 3 chuyên đề cho sinh viên, và anh nói với chúng tôi rằng chưa bao giờ anh giảng dạy nhiều như thế.
Bảo Châu hiện đang có kế hoạch mời một số nhà toán học hàng đầu thế giới sang Việt Nam để cùng nghiên cứu về chương trình Langland và qua đó có thể dẫn dắt một số sinh viên trẻ Việt Nam tiếp cận với hướng nghiên cứu này.
Ngô Bảo Châu là một con người thấp bé, nhưng có một đôi mắt sáng đặc biệt.
Nhưng trời đã không phụ lòng người, trong một lúc “thăng hoa”, Châu đã tìm thấy ý tưởng giải quyết vấn đề và đấy là bước đầu tiên dẫn đến chứng minh Bổ đề cơ bản sau này.
Ai đã từng nói chuyện với anh sẽ thấy anh là một người tư duy rất sắc sảo nhưng cũng rất khiêm tốn và đầy tâm huyết đối với đất nước.
Sinh năm 1972, GS Ngô Bảo Châu từng là học sinh Chuyên toán - tin thuộc Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội. Trong hai năm 1988 và 1989 (học lớp 11 và 12), Ngô Bảo Châu đã giành 2 Huy chương Vàng Olympic Toán quốc tế (IMO) ở Canada và Đức và là học sinh Việt Nam đầu tiên giành được 2 Huy chương Vàng IMO. Năm 18 tuổi, Ngô Bảo Châu được Chính phủ Pháp cấp học bổng để theo học Đại học Paris 6. Hai năm sau, anh quyết định thi vào hệ đào tạo tiến sĩ của Đại học Sư phạm Paris, trường đại học danh tiếng nhất nước Pháp, nơi đã từng đào tạo nên những nhà khoa học Việt Nam nổi tiếng như: Hoàng Xuân Hãn, Lê Văn Thiêm, Trần Đức Thảo... và đã đậu thủ khoa. Năm 25 tuổi, Ngô Bảo Châu bảo vệ luận án Tiến sĩ về Bổ đề cơ bản của Jacquet. Sau đó, làm việc trên một số bài toán khác và bảo vệ luận án habilitation (tương đương Tiến sĩ khoa học) ở độ tuổi 31. Năm 2005, Hội đồng chức danh GS Nhà nước Việt Nam đã xét đặc cách công nhận chức danh GS đối với Tiến sĩ toán học Ngô Bảo Châu. Vào thời điểm đó, đây là vị giáo sư trẻ nhất Việt Nam. |
10 khám phá khoa học của năm 2009
(Theo bình chọn của tạp chí Time, Mỹ) 1. Ardi, tổ tiên cổ nhất của loài người Ngày 2.10, các nhà khoa học Mỹ tuyên bố đã phát hiện bộ xương hóa thạch xa xưa nhất của tổ tiên loài người tên là Ardi, thuộc chủng loại Ardipithecus ramidus, có tuổi đến 4,4 triệu năm. Trước đó, hóa thạch người tiền sử được cho có tuổi đời lâu nhất là Lucy, phát hiện năm 1974 ở châu Phi, có niên đại 3,3 triệu năm. Ardi được tìm thấy ở miền trung Ethiopia. 2. Bản đồ hoàn chỉnh đầu tiên về gen người Trong tháng 10, nhóm khoa học của giáo sư Joseph Ecker (viện Nghiên cứu sinh học Salk, La Jolla, California) công bố giải mã toàn bộ gene người. Việc nghiên cứu được toàn bộ bộ gene dẫn tới hiểu biết tốt hơn về cách mà chức năng bộ gen được điều khiển trong các trang thái khỏe mạnh và bệnh tật, đồng thời các nhà khoa học hy vọng phát triển được nhiều loại thuốc hiệu quả hơn nữa cho điều trị bệnh. 3. Liệu pháp gene chữa chứng mù màu Giáo sư Jay Neitz (ĐH Washington ở TP Seattle, bang Washington, Mỹ) đã tìm ra phương pháp chữa chứng mù màu cho những chú khỉ. Giáo sư Neitz đã dùng phương pháp tiêm vào mắt khỉ hàng triệu bản sao của một loại gene của người, giúp hai chú khỉ nhận biết được đúng màu sắc sau 4 tháng điều trị. Các nhà khoa học hy vọng công nghệ mới này có thể giúp điều trị nhiều dạng rối loạn thị giác khác nhau ở người. 4. Robot tự nghiên cứu khoa học Vào tháng 4/2009, Adam, cỗ máy robot được thiết kế tại đại học Aberystwyth, xứ Wales, Anh đã trở thành hệ thống robot đầu tiên hoạt động mà không cần đến trí tuệ ảo lập trình sẵn. 5. Nuôi cá ngừ trên đất liền Clean Seas, một công ty Australian đã thành công trong việc nuôi cá ngừ trên đất liền, khi loài cá quý và ngon này (thường dùng làm món sashimi) ngày càng cạn kiệt trên các đại dương. 6. Phát hiện nước trên Mặt Trăng Các nhà khoa học Mỹ công bố có nước trên mặt trăng với khối lượng lớn, qua sự kiện ngày 9.10, NASA cho một phi thuyền không người lái đâm xuống mặt trăng, bắn tung ra đám bụi trong đó có hàng chục lít hơi nước và nước đá. 7. Giáo sư Ngô Bảo Châu (Việt Nam) chứng minh bổ đề toán học Langlands Năm 1979, nhà toán học người Mỹ gốc Canada, Robert Langlands đã phát triển một lý thuyết nối hai nhóm của toán học là số học và các cấu trúc đại số. Lý thuyết này, có tên gọi “chương trình Langlands”, nghiên cứu tính đối xứng kết hợp với phương trình số học. Tuy vậy phải đến năm 2009, giáo sư Ngô Bảo Châu đưa ra công trình nghiên cứu “Bổ đề cơ bản đối với các nhóm unita” chứng minh chương trình Langlands và được các nhà toán học thế giới công nhận. 8. Truyền thông lượng tử Các nhà khoa học ĐH Maryland đã di chuyển thành công dữ liệu từ một vi xử lý này tới một vi xử lý khác trong một hộp chứa cách đó một mét. Đây được xem là một dấu ấn trong lĩnh vực về trí thông minh của con người, được gọi là quá trình xử lý thông tin định lượng, mở ra cơ hội sáng chế ra các loại máy tính siêu nhanh. 9. “Hồi sinh” máy gia tốc hạt khổng lồ Cỗ máy gia tốc hạt khổng lồ thuộc Trung tâm nghiên cứu hạt nhân châu Âu (CERN) đặt trong một đường hầm dài 27 km, dù gặp nhiều trục trặc và trì hoãn, đã được khởi động tăng tốc cho hạt proton lên mức năng lượng 105.000 tỷ electron volt vào ngày 29.11, qua đó các nhà khoa học hy vọng tái tạo lại vụ nổ Big Bang được xem là khởi sinh ra vũ trụ. 10. Phát hiện hành tinh mới giống hệ mặt trời Ngày 4.12, nhóm các nhà khoa học Mỹ, Canada, Đức và Nhật Bản cho biết đã chụp được hình ảnh trực tiếp đầu tiên của một hành tinh giống Trái đất (cách chúng ta 50 năm ánh sáng) đang quay quanh một hành tinh khác giống Mặt Trời trong dải ngân hà, nhờ kính thiên văn vũ trụ Subaru trên đảo Hawaii mới được đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, họ cũng chưa xác định được đây là một hành tinh lớn hay chỉ là một hành tinh lùn màu nâu được coi là ngôi sao đang chết. |
Theo Sài Gòn Tiếp thị, Vietnamnet
Bắt kẻ giả danh thanh tra môi trường, lừa tiền của hơn 40 người
Pháp luật - 1 giờ trướcĐối tượng Mai Văn Huyên đã giả danh thanh tra môi trường, lừa đảo chiếm đoạt tài sản của hơn 40 người, thu lợi bất chính khoảng 200 triệu đồng.
Miền Bắc nắng trở lại sau đợt mưa dông, nền nhiệt tăng lên ngưỡng bao nhiêu?
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo, sau đợt mưa dông rải rác, ngày 21/5, miền Bắc hửng nắng, thời tiết khu vực tạnh ráo.
Bắt tạm giam đối tượng không trả tiền cho người chuyển khoản nhầm
Pháp luật - 1 giờ trướcThấy hơn 170 triệu đồng đổ vào tài khoản ngân hàng của mình, dù không biết là tiền của ai nhưng Dũng vẫn chi tiêu hết. Tại cơ quan công an, Dũng hứa chi trả dần cho người chuyển khoản nhầm, nhưng 1 năm sau vẫn không thực hiện cam kết.
Công an Đà Lạt mời làm việc với nhóm phụ nữ dừng ô tô, nhảy múa giữa đường
Pháp luật - 2 giờ trướcQuá trình vào Khu du lịch hồ Tuyền Lâm (Đà Lạt), nhóm phụ nữ đã dừng ô tô giữa đường để chụp ảnh, nhảy múa và tập thể dục.
Hé lộ mánh khóe Giám đốc công ty ở Hải Dương sản xuất hàng nghìn chai dầu nhờn giả
Pháp luật - 3 giờ trướcGĐXH - Trong quá trình sản xuất dầu nhờn động cơ đốt trong, Phương đã mua dầu nhờn động cơ có sẵn của công ty khác về sang chiết, đóng chai nhưng không tiến hành thử nghiệm các chỉ tiêu chất lượng...
Những 'đứa trẻ' đi cướp (P1): Bốn kẻ ngông cuồng
Pháp luật - 3 giờ trướcGĐXH - Trên con đường vắng, hai thanh niên điều khiển 2 xe máy hiệu Honda Vision song song với nhau. Bất chợt, từ phía ngược chiều có 4 thanh niên khác áp sát, dùng hung khí uy hiếp khiến họ hoảng sợ, đưa xe máy cho chúng.
Lĩnh án tham ô tài sản vì 'biển thủ' tiền hàng của doanh nghiệp
Pháp luật - 3 giờ trướcĐược giao thu tiền của khách hàng, Thanh lập hai hệ thống sổ sách theo dõi, sau đó chiếm đoạt một phần tiền doanh nghiệp, rồi bỏ trốn…
Lịch cúp điện Đà Nẵng ngày mai 21/5/2024: Sáng sớm nhiều khu vực không còn điện để dùng
Xã hội - 5 giờ trướcGĐXH – Theo lịch cúp điện của Tổng công ty Điện lực miền Trung thông báo, ngày mai nhiều quận, huyện thuộc Đà Nẵng sẽ mất điện từ sáng sớm.
Chiêm ngưỡng cây cầu thuộc dự án nghìn tỷ ở Hà Nội chờ ngày thông xe
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Cây cầu vượt Nguyễn Văn Cừ - Hồng Tiến (quận Long Biên, Hà Nội) đã hoàn thiện nhưng hiện vẫn phải quây tôn 2 đầu cầu, chưa được thông xe vì phải chờ thi công xong đường kết nối.
Quảng Trị: Một doanh nghiệp bị xử phạt vì san ủi rừng tự nhiên
Đời sống - 5 giờ trướcGĐXH - Công ty Cổ phần Trường Danh (Quảng Trị) cùng ông N.V.T. bị xử phạt vi phạm hành chính, phải nộp tổng số tiền 66 triệu đồng liên quan đến vụ việc rừng tự nhiên bị san ủi.
Điểm danh những nơi sẽ có mưa rất to do không khí lạnh tràn về
Thời sựGĐXH - Theo dự báo thời tiết hôm nay, ảnh hưởng không khí lạnh tăng cường, Hà Nội và nhiều khu vực Bắc Bộ tiếp tục có mưa rào và dông. Cục bộ có mưa rất to.