Già hóa dân số ở Việt Nam: Tốc độ “phi mã”
GiadinhNet - Dân số Việt Nam đang già hóa với một tốc độ chưa từng có trong lịch sử.
 |
|
Việt Nam cần có những chính sách can thiệp, tạo tác động tích cực đến cuộc sống, sức khỏe của nhóm dân số cao tuổi. (Ảnh: Vũ Hồng Quang). |
“Già hóa không phải là gánh nặng mà là một tiến trình tất yếu, là một thành tựu. Điều quan trọng là những thành tựu đó phải được phát huy. Phát huy người cao tuổi là vấn đề số 1 rồi mới đến vấn đề số 2 là chăm sóc. Vấn đề già hóa dân số đã được coi là một trong những vấn đề ưu tiên trong Chiến lược Dân số và Sức khỏe sinh sản giai đoạn 2011-2020”. |
Theo đánh giá của UNFPA, Việt Nam đang già hóa với một tốc độ chưa từng có trong lịch sử do tuổi thọ bình quân ngày càng tăng lên trong khi tỉ suất sinh và tỉ suất chết giảm.
TS Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cho biết, theo Tổng Điều tra Dân số và Nhà ở ngày 1/4/2009, số người cao tuổi từ 60 tuổi trở lên là 9% thì đến năm 2010, con số này là 9,4% (tăng 0,4%). Theo TS Trọng, thời điểm này, Việt Nam đã chính thức bước vào giai đoạn "già hóa dân số". Ông cũng dự báo, trong tương lai, tốc độ già hóa sẽ không phải 0,4% nữa mà sẽ là 0,5% - 0,6% và đến năm 2025, Việt Nam sẽ bước vào thời kỳ dân số "già".
Già hóa dân số là xu hướng tất yếu khi kinh tế, xã hội mỗi quốc gia ngày một phát triển, đời sống vật chất của người dân được nâng cao. Khuynh hướng nhân khẩu học này cho thấy Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn trong việc cải thiện đáng kể về y tế, dinh dưỡng và phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, theo UNFPA, già hóa dân số nhanh chóng cũng sẽ tạo ra những thách thức to lớn đối với Việt Nam.
Thách thức
Cùng với xu hướng này, thế giới đã và đang phải đối mặt với nhiều thách thức do cơ cấu dân số đất nước ngày càng già hơn. Nhiều nước trong khu vực như: Trung Quốc, Nhật Bản, Singapore, Malaysia... đã phải tìm kiếm các biện pháp để giảm thiểu những ảnh hưởng tiêu cực của vấn đề này. Còn tại Việt Nam, vấn đề già hóa dân số mới chỉ thực sự được quan tâm trong một vài năm trở lại đây.
Hiện tại, NCT nước ta vẫn sống nương tựa vào con cháu. Tuy nhiên, tỉ lệ này đang giảm do cách sống đã thay đổi nhanh chóng từ gia đình nhiều thế hệ sang gia đình hạt nhân. Ngày càng có nhiều người già sống cô đơn, nhiều cặp vợ chồng cao tuổi hơn và nhiều gia đình khuyết thế hệ hơn. Tuổi thọ trung bình của người dân cao nhưng số năm khỏe mạnh thấp cũng đang khiến người cao tuổi đang phải chịu gánh nặng về bệnh tật. Trong khi đó, chi phí chăm sóc y tế cho 1 NCT gấp 8 lần cho một đứa trẻ.
Theo TS Long, trợ cấp hưu trí và trợ cấp xã hội hàng tháng được coi là nguồn thu nhập chính của NCT nhưng mức độ bao phủ của các chương trình này còn thấp. Trong tương lai của xã hội dân số già, cơ cấu nghề nghiệp sẽ thay đổi, gánh nặng kinh tế cho người lao động trẻ cũng cao hơn... Tất cả những khó khăn đó sẽ là một thách thức to lớn nếu chúng ta không có một chính sách, chiến lược thích ứng.
"Đây là một hiện tượng toàn cầu ảnh hưởng đến tất cả mọi người, từ nam giới tới phụ nữ và trẻ em. Đối với mỗi quốc gia, sự gia tăng nhanh chóng cả về số lượng cũng như tỉ lệ của nhóm dân số cao tuổi so với nhóm dân số trong độ tuổi lao động sẽ có những ảnh hưởng trực tiếp đến tính công bằng và sự kết nối trong một thế hệ và giữa các thế hệ".
Bà Nobuko Horibe, Giám đốc khu vực châu Á và Thái Bình Dương của UNFPA
"Chúng ta đang ở thời khắc duy nhất trong lịch sử. Các bài học kinh nghiệm dựa trên các nghiên cứu chính sách được xây dựng một cách cẩn trọng từ các quốc gia khác sẽ gợi ý cho chúng ta một số chính sách và can thiệp giúp tạo ra tác động tích cực và sâu rộng tới cuộc sống, sức khỏe của nhóm dân số cao tuổi đang ngày càng gia tăng ở Việt Nam".
Ông Bruce Cambell,
Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam
“Chúng ta cần làm chậm quá trình "già" theo cách già hóa dân số chủ động: Khuyến khích NCT tiếp tục tham gia hoạt động xã hội, làm kinh tế và tự chăm sóc sức khỏe cho mình tốt hơn. Điều quan trọng nhất chính là giáo dục ý thức mỗi cá nhân về việc "lo cho tuổi già từ khi còn trẻ". Bởi lo cho mình cũng chính là cho gia đình, cộng đồng và các thế hệ tương lai”.
TS Giang Thanh Long, Phó Viện trưởng Viện Chính sách công và quản lý, ĐHKTQD |
Lịch cúp điện Bình Dương hôm nay đến hết tuần (từ 20 – 26/5/2024): Hàng loạt các khu dân cư của các quận, huyện trung tâm bị cúp điện liên tục
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH – Theo lịch cúp điện của Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) thông báo, hôm nay đến hết tuần nhiều khu vực dân cư và công ty thuộc Bình Dương sẽ mất điện cả ngày.
Làng quê nháo nhác trước tin người phụ nữ huy động hàng chục tỷ đồng rồi 'biến mất'
Thời sự - 1 giờ trướcGĐXH - Những ngày qua, vùng quê Nam sông Gianh (Quảng Bình) nháo nhác vì thông tin một người phụ nữ huy động hàng chục tỷ đồng của người dân rồi rời khỏi địa phương, không liên lạc được.
Lịch cúp điện Cần Thơ hôm nay đến hết tuần (từ 20 – 26/5/2024): Loạt công ty và khu dân cư nào nằm trong điện liên tục?
Đời sống - 1 giờ trướcGĐXH – Theo thông báo lịch cúp điện của Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC), ngày mai đến hết tuần nhiều khu vực dân cư và công ty thuộc Cần Thơ sẽ mất điện cả ngày.
Việt Nam có hãng bay 'top' đúng giờ nhất Châu Á - Thái Bình Dương
Đời sống - 2 giờ trướcVietnam Airlines lọt top 5 hãng hàng không có tỉ lệ đúng giờ cao nhất Châu Á - Thái Bình Dương. Kết quả này vừa được tổ chức Cirium công bố cho tháng 4-2024
Yên Bái: Thành viên trật tự cơ sở hy sinh khi làm nhiệm vụ có thể được xem xét công nhận là liệt sĩ
Pháp luật - 2 giờ trướcGĐXH - Thành viên Tổ bảo vệ an ninh, trật tự bị thương, chết khi làm nhiệm vụ, nếu đủ điều kiện, tiêu chuẩn thì được xem xét hưởng chế độ, chính sách như thương binh, công nhận là liệt sỹ theo quy định của pháp luật về chính sách ưu đãi người có công với cách mạng.
Video: Phóng nhanh, chạy ngược chiều, người điều khiển xe máy nhận 'bài học' nhớ đời
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Xe máy do người đàn ông điều khiển di chuyển với tốc độ cao, chiếc xe sau đó bất ngờ mất lái, khiến cả người điều khiển và phương tiện trượt dài trên đường, đúng lúc một xe tải đi tới.
Những điểm mới đáng chú ý trong dự thảo Luật Nhà giáo
Giáo dục - 3 giờ trướcSKĐS - Bộ GD&ĐT đang lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân về dự thảo Luật Nhà giáo để chuẩn bị cho việc trình Chính phủ vào tháng 7 tới. Dự thảo Luật có nhiều điểm mới đáng chú ý.
Bảng lương mới của sĩ quan quân đội từ 1/7/2024
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - Khi thực hiện cải cách tiền lương, bảng lương mới của sĩ quan quân đội sẽ được thiết kế dựa trên các yếu tố cụ thể theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018. Từ 01/7/2024, bảng lương mới của sĩ quan quân đội thế nào?
Yêu cầu trung tâm đăng kiểm tạo mã QR để người dân không phải thanh toán tiền mặt
Thời sự - 3 giờ trướcNgành đăng kiểm đang dần thay đổi hình thức thanh toán dịch vụ, trong đó các loại lệ phí đăng kiểm, phí sử dụng đường bộ sẽ hạn chế thanh toán bằng tiền mặt.
Khởi tố tội 'giết người' đối tượng cố tình lao thẳng xe vào cảnh sát
Pháp luật - 3 giờ trướcĐối tượng tham gia giao thông không chấp hành hiệu lệnh, lao thẳng xe vào cán bộ CSCĐ làm nhiệm vụ, khiến người này bị thương tật 51%.
Điểm danh những nơi sẽ có mưa rất to do không khí lạnh tràn về
Thời sựGĐXH - Theo dự báo thời tiết hôm nay, ảnh hưởng không khí lạnh tăng cường, Hà Nội và nhiều khu vực Bắc Bộ tiếp tục có mưa rào và dông. Cục bộ có mưa rất to.
