Ly hôn: Rắc rối chuyện riêng, chung

Lúc vợ chồng thuận hoà, người trong cuộc thường không nghĩ đến chuyện phân chia tài sản vì "của anh cũng như của em" và ngược lại. Tuy nhiên khi chia tay, tranh chấp quyền sở hữu tài sản là một vấn đề nóng bỏng. Việc phân định tài sản rạch ròi thuộc về ai, là điều hết sức quan trọng đối với cuộc sống của hai người và cả con cái sau khi ly hôn.

Thế nhưng, việc phân định không phải lúc nào cũng dễ dàng. Trên thực tế, đã có những trường hợp người phụ nữ hay đàn ông phải chạy theo những vụ kiện kéo dài vài năm, thậm chí nhiều hơn thế để đòi quyền lợi, phần tài sản chính đáng của mình.

Khi chia tay, tranh chấp quyền sở hữu tài sản là một vấn đề nóng bỏng, là vấn đề hết sức quan trọng đối với cuộc sống của hai người và cả con cái sau này.

"Đi đến đâu, anh ta cũng rêu rao mình ra đi trắng tay. Có tôi trắng tay thì có!", lời phân trần của chị Nguyễn Thị Thái Hà, 42 tuổi, làm nghề buôn bán, ngụ Q. Tân Bình, TP.HCM, vang lên trong phiên toà xét xử phân chia tài sản giữa chị và anh Nguyễn Văn Huấn, chồng cũ. Đây là lần thứ 3 chị kiện ra toà để đòi phần tài sản của mình .

Cách đây 7 năm, chị Hoà đệ đơn ly hôn vì phát hiện anh Huấn có người phụ nữ khác. Sau nhiều lần hoà giải nhưng không thành, toà xét xử anh chị được ly hôn và thỏa thuận phân chia tài sản. Tuy nhiên, chưa đầy 2 năm sau, anh quay trở về chung sống cùng gia đình chị. Chị Hoà cho biết: "Lúc đó, anh ta về năn nỉ, thề thốt sẽ không bao giờ tái phạm. Sau đó anh giành đưa đón con đi học, tới lui làm việc nhà vì tôi bận buôn bán. Thấy chồng cũ có thành ý, tôi nghĩ 2 năm cũng là khoảng thời gian đủ dài để "trừng phạt" ông ấy nên đồng ý quay lại cùng chung sống".

"Do công việc bận bịu, tôi và ông ấy quên chưa đi đăng ký kết hôn lại rồi quên khuấy mất. Trong hơn 5 năm chung sống, vợ chồng tôi mua được mảnh đất hơn 1,7 tỉ đồng ở Q.8, TP.HCM và mua một chiếc xe 7 chỗ hơn 30.000 đô la Mỹ cho ông lái xe làm ăn".

"Số tiền mua đất và mua xe là do tôi bán đất của mẹ ruột cho ở Đồng Nai và buôn bán tích cóp được. Tuy nhiên, tôi không phủ nhận việc anh ta có lái xe và phụ giúp tôi một ít trong số tài sản đó. Vì nghĩ anh vẫn là chồng, là cha của các con nên tôi để anh đứng tên cả hai tài sản ấy ".

Khoảng một năm trước , chị Hoà lại phát hiện ngựa quen đường cũ. Không chỉ dùng xe chị mua để chở những người phụ nữ khác đi hú hí, mà anh còn kêu người đến bán đất. Tức giận, chị đòi lại tài sản nhưng anh Huấn đã tráo trở nói tất cả tài sản này là do công sức của anh làm ra. Hiện tại, vụ kiện này đã kéo dài hơn một năm nhưng vẫn chưa tới hồi kết.

Câu chuyện thứ 2: Lấy tiền chung tạo ra lợi riêng

Nhiều tháng nay, chị Bùi Thị Tuyết Trinh, 35 tuổi nhân viên văn phòng, nhà ở đường Nguyễn Thiện Thuật, Q. Bình Thạnh, TP.HCM, phải sống trong cảnh nơm nớp lo sợ. Cứ cách vài ngày, anh An, chồng cũ của chị lại say xỉn và đến nhà gây chuyện. Anh ta hăm doạ sẽ cho chị biết tay nếu cứ tiếp tục kiện cáo đòi chia tài sản.

Chị Trinh cho biết hai người đã ly hôn 18 tháng. Trong quá trình làm thủ tục ly hôn, anh An đã dùng số tiền dành dụm chung của gia đình để mua một căn hộ chung cư cao cấp. Sau đó anh đã bán căn hộ trên và thu lời trên 300 triệu rồi chuyển số tiền lời này vào tài khoản riêng của mình.

Khi toà giải quyết ly hôn, anh An chỉ đồng ý phân chia số tiền mua căn nhà lúc ban đầu mà không phân chia số tiền lời. Trong khi đó, chị Trinh cho rằng số tiền lời này phát sinh dựa trên số tiền do công sức của chị cùng chồng làm ra nên anh không được quyền hưởng trọn nó. Chị tuyên bố sẽ kiện ra tòa đến cùng để đòi lại phần tiền của mình.

Câu chuyện thứ 3: Nhà không phải của riêng em

Chị Nguyễn Hoàng Cúc, nội trợ, nhà ở Hoàng Hoa Thám, Q.Bình Thạnh,TP.HCM, đang rối như tơ vò, vì không biết làm thế nào để chứng minh căn nhà mình đang ở, được tạo lập nhờ phần lớn công sức của mình.

Ngôi nhà chị đang ở do bố mẹ để lại cho 4 chị em. Trước kia chị cùng ba anh em sống chung. Lúc chưa lấy anh Bình, chị đã mua lại phần thừa kế của người anh hai và cô em út, nhưng lại không có giấy tờ thoả thuận mua bán vì nghĩ là anh chị em trong nhà. Sau đó căn nhà có chị và gia đình nhà chị ba chung sống.

Đến lúc chị lấy chồng hai người vẫn cùng ở căn nhà đó. Lấy chồng được 10 năm, trong thời gian này người chị ba có nhu cầu ở riêng nên cũng bán phần thừa kế căn nhà cho chị Cúc và cũng không có giấy tờ chứng minh.

Thời gian gần đây, do những mâu thuẫn không thể giải quyết nên chị Cúc và anh Bình ly hôn. Anh Bình đòi chia đôi giá trị căn nhà vì cho rằng mình có công đóng góp vào việc tu sửa và mua lại phần thừa kế của người chị. Dù các anh chị của chị Cúc đã khẳng định, phần lớn tiền mua nhà đều là của chị, nhưng anh Bình vẫn tráo trở trước toà.

Lời khuyên: Để tránh những rắc rối về phân chia tài sản sau hôn nhân, tốt nhất cả hai vợ chồng nên ý thức được về việc sở hữu tài sản ngay từ đầu.

Đối với tài sản riêng của vợ hay chồng, pháp luật có quy định tài sản riêng của vợ hay chồng gồm tài sản của mỗi người có trước khi kết hôn, tài sản được thừa kế riêng, được tặng riêng trong thời kỳ hôn nhân, tài sản được chia riêng cho vợ hoặc chồng. Mỗi người đều có quyền chiếm hữu, sử dụng và quản lý riêng tài sản của mình.

Trong trường hợp tài sản riêng của vợ hoặc chồng, đã được đưa vào sử dụng chung mà lợi tức từ tài sản riêng là nguồn sống duy nhất của gia đình, việc định đoạt tài sản riêng đó phải được sự thoả thuận của cả vợ lẫn chồng.

Tài sản chung được quy định bao gồm do vợ chồng tạo ra thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân, tài sản của vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng hay cho chung, và nhưng tài sản khác mà vợ chồng thoả thuận là tài sản chung.

Tài sản chung của vợ chồng thuộc sở hữu chung hợp nhất. Trong trường hợp tài sản thuộc sở hữu chung của vợ chồng mà pháp luật quy định phải đăng lý quyền sở hữu, trong giấy chứng nhận quyền sở hữu phải ghi tên cả vợ lẫn chồng.

Trong trường hợp không có chứng cứ chứng minh tài sản mà vợ hay chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên, tài sản đó là tài sản chung.