Hà Nội
23°C / 22-25°C

Nếu bỏ Chương trình Mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ sẽ là bài học đáng buồn

GiadinhNet - Phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề Xã hội của Quốc hội - Ông Nguyễn Văn Tiên đã có cuộc trao đổi với Báo GĐ&XH.

 “Những năm qua, ngành dân số đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Nhưng như thế không phải là đã hết việc. Nếu chỉ đơn giản nhìn vào kiềm chế gia tăng mức sinh thì đơn giản quá. Ở đất nước có gần 90 triệu dân như nước ta, làm dân số là không được ngơi nghỉ...” - Ông Nguyễn Văn Tiên mở đầu cuộc trao đổi với Báo GĐ&XH.
 
Với vai trò là Phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội, xin ông đánh giá về công tác DS-KHHGĐ thời gian qua?
 

Ông Nguyễn Văn Tiên

 - Có thể thấy được những thành công của công tác DS-KHHGĐ từ kết quả điều tra dân số, nhà ở năm 2009. Tỉ lệ gia tăng dân số giảm xuống còn 1,2%, thấp nhất trong vòng 50 năm qua... Lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, dân số tăng không quá 1 triệu người/năm; 63/63 địa phương hoàn thành chỉ tiêu về công tác dân số. Liên Hợp Quốc đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia đạt nhiều tiến bộ trong thực hiện các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ...
 
Các kết quả này có được là nhờ thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia về DS-KHHGĐ. Chương trình này đã được thực hiện rất nề nếp, khoa học và có hiệu quả cao. Có được thành tựu hiện nay không phải chỉ là mấy năm qua, mà là sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và sự cố gắng và bền bỉ của hệ thống cán bộ dân số trong suốt mấy chục năm qua kể từ khi thực hiện chủ trương KHHGĐ.

Thời gian tới, công tác DS-KHHGĐ đứng trước các khó khăn như thế nào, thưa ông?

- Chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận rằng, công tác dân số vẫn còn nhiều thách thức. Năm 2008, tuổi thọ bình quân đạt 72 tuổi, nhưng tuổi thọ bình quân khỏe mạnh chỉ là 60,2 tuổi; tỷ lệ người khuyết tật trên 6% dân số, trong đó có tới 1/3 khuyết tật bẩm sinh; tỷ lệ dân số thiểu năng trí tuệ và thể lực chiếm 1,5% và từng năm đang tăng lên. Tính bền vữngcủa mức sinh thay thế vẫn hết sức mong manh (tỷ lệ người dân có nguyện vọng sinh con thứ 3 còn cao).
 
Hàng loạt vấn đề về chất lượng dân số, biến động dân số, mất cân bằng giới tính khi sinh, dân số ở các vùng biển, đảo, vùng miền núi dân tộc, vùng sâu đang là thách thức phía trước. Bên cạnh đó, sự chủ quan, tâm lý thỏa mãn đang xuất hiện đâu đó trong tư duy của các nhà quản lý, trong các cấp ủy đảng cũng là những khó khăn không nhỏ...
 
Năm 2009, tỷ lệ gia tăng dân số là 1,2% - thấp nhất trong vòng
50 năm qua. Ảnh: C.H

Ông có thể nói gì về Chương trình Mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ và sự cần thiết duy trì của Chương trình này?

- Đầu tư cho công tác dân số nhằm duy trì vững chắc mức sinh thay thế, từng bước nâng cao chất lượng dân số, kiểm soát tốt các biến động dân số và cơ cấu dân số là yêu cầu bức thiết, nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
 
Công tác Dân số hiện nay không đơn thuần chỉ là giảm tỷ lệ sinh mà còn khá nhiều việc phải làm và toàn là những việc khó giải quyết, ví dụ như: Rất khó để chống mất cân bằng giới tính khi sinh (hiện nay là 112 bé trai/100 bé gái; bình thường chỉ có 106/100, nguy cơ 20 năm sau sẽ có 2-3 triệu nam giới không lấy được vợ); Đó là hiện nay mới thực hiện sàng lọc sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh ở 14 tỉnh thành, chủ yếu là đô thị và vùng lân cận, vì vậy nếu không đầu tư nguồn lực khó có thể giảm tỷ lệ trên 6% dân số là người khuyết tật. 
 
Trong thời gian 2007-2009 khi thực hiện giải thể Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em, công tác DS-KHHGĐ đã gặp nhiều khó khăn. Trong thời gian đó, Đảng, Quốc hội và Chính phủ đều phải ra tay chỉ đạo bằng các giải pháp khác nhau.
 
Nguyên nhân chính đã được thể hiện trong Kết luận 44-KL/TƯ của Bộ Chính trị, đó là mục tiêu chưa cụ thể, rõ ràng từ TƯ đến địa phương, thiếu chỉ đạo tập trung kiên quyết, nguồn lực đầu tư chưa đáp ứng yêu cầu... Vì vậy mỗi địa phương chỉ đạo thực hiện công tác DS-KHHGĐ theo một kiểu cho đến khi tới tấp các công văn chỉ thị của Thủ tướng, thông tư của bộ ngành và các nghị quyết HĐND tỉnh thì công tác DS-KHHGĐ mới dần lấy lại được phong độ.
 
Cho nên, Bộ Chính trị đã có Kết luận 44-KL/TƯ và lưu ý những vấn đề trọng tâm, trong đó có việc tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả Chương trình Mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ.
 
Gần đây khi tiếp đoàn Đại biểu Quốc hội Indonesia, tôi có hỏi thăm về những thành tựu xuất sắc của công tác DS-KHHGĐ mà Indonesia đạt được trong thời kỳ 1985-2005. Bạn buồn rầu nói rằng Indonesia đã sai lầm lớn về công tác DS-KHHGĐ khi không duy trì chương trình mục tiêu quốc gia về DS-KHHGĐ vì nghĩ rằng nó đã ổn định, đạt mục tiêu. Indonesia đã giao công tác DS-KHHGĐ cho chính quyền các tỉnh, thế là mỗi tỉnh làm một kiểu và cho rằng trung ương đã không quan tâm thì địa phương việc gì phải lo nữa...
 
Thế là sau 2-3 năm và cho đến nay tỷ lệ sinh tăng cao, rồi Tổng thống có đến 2-3 sắc lệnh để giải quyết nhưng đến nay vẫn chưa lấy lại phong độ như xưa.. Đó cũng là kinh nghiệm tốt cho Việt Nam khi xem xét quyết định về Chương trình Mục tiêu Quốc gia về DS-KHHGĐ. 
 
Vì vậy tôi nghĩ rằng nếu vì sợ tốn ít tiền, sợ kéo dài Chương trình gây khó khăn cho điều hành ngân sách mà bỏ Chương trình Mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ thì sẽ là bài học đáng buồn và khó chữa thứ hai sau bài học kinh nghiệm giải thể Ủy ban DS-GD-TE (thực tế sau khi giải thể Ủy ban DS-GD-TE, số cán bộ làm công tác DS đã tăng hơn trước ít nhất 10%, chưa kể biến cán bộ dân số cơ sở từ chỗ tự nguyện thành viên chức, đi ngược chủ trương cải cách hành chính và xã hội hóa).
 
- Xin cảm ơn ông!

Ngọc Tước

 
kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Quảng Ninh: Nỗ lực tuyên truyền giảm thiểu bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia

Quảng Ninh: Nỗ lực tuyên truyền giảm thiểu bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia

Dân số và phát triển - 5 giờ trước

Nhằm giúp các bạn trẻ có sự lựa chọn đúng đắn về hôn nhân cũng như quyết định mang thai và sinh ra những đứa con không mắc bệnh Thalassemia - tan máu bẩm sinh, việc khám sức khỏe tiền hôn nhân vô cùng quan trọng. Theo đó, công tác tuyên truyền, tư vấn về Thalassemia cần được triển khai rộng khắp, qua đó thay đổi nhận thức mỗi người, mỗi gia đình.

Mỗi năm, có thêm khoảng 8.000 trẻ sinh ra mắc bệnh tan máu bẩm sinh

Mỗi năm, có thêm khoảng 8.000 trẻ sinh ra mắc bệnh tan máu bẩm sinh

Dân số và phát triển - 20 giờ trước

GĐXH - Bệnh tan máu bẩm sinh (hay còn gọi bệnh Thalassemia) là một bệnh di truyền – bẩm sinh, có đặc điểm là gây tan máu nhiều và thường xuyên dẫn đến thiếu máu mãn tính.

Hương Khê phát động chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ năm 2024

Hương Khê phát động chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ năm 2024

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

GĐXH - Sáng ngày 6/5, tại Trạm y tế xã Hương Trạch, Trung tâm y tế huyện Hương Khê, Hà Tĩnh phối hợp với UBND xã, Trạm y tế tổ chức Lễ phát động Chiến dịch truyền thông, cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ, khám sàng lọc chăm sóc sức khỏe cho người dân và nâng cao chất lượng dân số năm 2024.

Nghệ An tuyên truyền hưởng ứng ngày Thalassemia thế giới

Nghệ An tuyên truyền hưởng ứng ngày Thalassemia thế giới

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

GĐXH - Ngày Thalassemia thế giới được tổ chức hàng năm vào ngày 8/5, giúp những người mắc bệnh này sống khỏe mạnh hơn, lâu hơn và hiệu quả hơn. Thông qua ngày Thalassemia người bệnh chia sẻ kiến thức, trao đổi thông tin, tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức có mục tiêu và giáo dục chất lượng về bệnh Thalassemia.

7 dấu hiệu phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh

7 dấu hiệu phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Thời kỳ tiền mãn kinh của phụ nữ (quá trình chuyển sang mãn kinh) thường bắt đầu ở độ tuổi 40. Giai đoạn này có thể bắt đầu ở bất kỳ thời điểm nào từ cuối độ tuổi 30 đến 50 và kéo dài trung bình 4 năm, thậm chí kéo dài đến 8 năm.

Cách xử lý khi bị dị ứng bao cao su

Cách xử lý khi bị dị ứng bao cao su

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Nghe có vẻ rất hiếm gặp nhưng trên thực tế có một số người bị dị ứng khi sử dụng bao cao su. Vậy thực chất hiện tượng này là gì và cách xử lý như thế nào?

Thừa Thiên Huế tuyên truyền hưởng ứng ngày Thalassemia thế giới

Thừa Thiên Huế tuyên truyền hưởng ứng ngày Thalassemia thế giới

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

GĐXH - Theo Chi cục Dân số tỉnh Thừa Thiên Huế, tuyên truyền, giáo dục thay đổi hành vi, góp phần nâng cao ý thức và trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh…giúp phát hiện và điều trị sớm bệnh tan máu bẩm sinh.

Cách xác định bạn có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung không?

Cách xác định bạn có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung không?

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến nhất gây tử vong ở phụ nữ.

Một số bài thuốc quý trị chứng hay cáu giận

Một số bài thuốc quý trị chứng hay cáu giận

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

SKĐS - Cáu giận là cảm xúc mà hầu như ai cũng có nhưng có một số người đặc biệt hay cáu giận hơn so với người khác. Thực ra, hay cáu giận cũng là biểu hiện bệnh lý và có thể điều trị được.

Bí quyết giúp phụ nữ tuổi 50 giảm cân và các triệu chứng mãn kinh

Bí quyết giúp phụ nữ tuổi 50 giảm cân và các triệu chứng mãn kinh

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Mãn kinh là một giai đoạn tự nhiên trong cuộc đời, thường ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi từ 45 – 55, có thể gây tăng cân và các triệu chứng khó chịu khác.

Top