GLTT: "Đề xuất các giải pháp, chính sách hỗ trợ cho các gia đình sinh con một bề là gái"

- Bàn về hiệu quả, tác động của các giải pháp, chính sách hỗ trợ sinh con một bề tới những người dân, gia đình sinh hai con gái.

Theo TS Dương Quốc Trọng, để giải quyết vấn đề MCBGTKS, Tổng cục DS-KHHGĐ đã xây dựng Đề án Can thiệp giảm thiểu MCBGTKS và được triển khai tại 43 tỉnh, thành phố trong cả nước.

Thực hiện mục tiêu này có các hoạt động chính: (1) Xây dựng và duy trì sinh hoạt hàng tháng các câu lạc bộ phụ nữ không sinh con thứ 3 giúp nhau phát triển kinh tế gia đình. (2) Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm sản xuất, xây dựng gia đình của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sinh con 1 bề gái không sinh con thứ 3; (3) Chia sẻ kinh nghiệm học tập, rèn luyện của các cháu gái có thành tích học tập giỏi cuối năm học phổ thông trung học.

Hiện nay, tất cả các tỉnh, thành phố đều triển khai các hoạt động nêu trên, đặc biệt là việc tôn vinh những gia đình thực hiện tốt chính sách DS-KHHGĐ mà sinh con một bề là gái, những trường hợp vươn lên trong học tập dù hoàn cảnh gia đình còn nhiều khó khăn như tại Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Nam Định, Hà Tĩnh, Quảng Ngãi, Long An... Tại Phú Yên còn tôn vinh các bà mẹ sinh con một bề mà sản xuất kinh doanh giỏi. Mỗi trường hợp được tôn vinh được tặng một món quà có ý nghĩa vinh danh. Có nơi còn được tặng giấy khen của UBND huyện. Tại Thái Bình, còn tặng mỗi gia đình sinh con một bề một chiếc quạt cây trị giá 1 triệu đồng…

Lương Hải Đăng, 45 tuổi:Theo ông Dũng, khả năng chấp nhận của các bộ, ngành về đề xuất hỗ trợ bằng kinh tế cho những gia đình sinh hai con đều là gái sẽ như thế nào?

GS. TS Đào Văn Dũng: Tôi cho rằng việc đề ra các giải pháp, chính sách hỗ trợ cho các gia đình sinh con một bề là gái mang tính nhân văn sâu sắc. Thế nhưng việc chúng ta phải có một luận cứ rất rõ ràng tại sao lại phải hỗ trợ cho các gia đình này và hỗ trợ như vậy có tác động gì đến tính công bằng và bình đẳng giới không? Nếu làm rõ được điều này thì tôi nghĩ rằng các bộ ngành sẽ sẵn lòng!

Trần Mạnh Trí 29 tuổi: Thưa ông Đào Văn Dũng, Bộ Y tế đang đề xuất lên Chính phủ chính sách hỗ trợ cho các gia đình sinh con một bề là gái. Ông đánh giá thế nào về đề xuất này?

GS Đào Văn Dũng đánh giá việc đề ra các giải pháp, chính sách hỗ trợ cho các gia đình sinh con một bề là gái mang tính nhân văn sâu sắc.

Trần Thanh Hương 39 tuổi: Xin bà cho biết suy nghĩ của Bà về đề xuất hỗ trợ gia đình sinh con một bề là gái của Bộ Y tế. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam có đề xuất, giải pháp hỗ trợ gì đối với các hộ gia đình sinh con một bề là gái?

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai: Đề xuất hỗ trợ chính sách cho gia đình sinh con một bề là gái đang là tâm điểm, thu hút sự quan tâm của dư luận xã hội vì nó đang được xem là một trong cácgiải pháp nhằm giảm tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh (một vấn đề nóng của ngành dân số). Trong thực tế, và tại các diễn đàn đề xuất này đã phần lớn nhận được sự đồng tình của dư luận xã hội, của nhiều gia đình.

Đề xuất hỗ trợ chính sách cho gia đình sinh con một bề là gái đang là tâm điểm, thu hút sự quan tâm của dư luận xã hội vì nó đang được xem là một trong cácgiải pháp nhằm giảm tỷ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh (một vấn đề nóng của ngành dân số.

Hoàng Kim Thảo 35 tuổi: Thưa bà, bà nghĩ thế nào nếu chúng ta miễn học phí cho các học sinh nữ đối với gia đình có 2 con gái và ưu tiên cộng điểm cho nữ trong các kỳ thi đại học, cao đẳng?

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai: Theo tôi, việc miễn hoặc giảm học phí có thể hỗ trợ cho các em nữ có thêm nhiều cơ hội đến trường hơn; nhiều em học sinh nữ không phải bỏ học giữa chừng và hỗ trợ một phần về kinh tế cho các gia đình có hai con một bề là gái.

Việc hỗ trợ tốt nhất cho các em nữ là ủng hộ, tạo điều kiện thuận lợi giúp các em có cơ hội được học tập, nâng cao kiến thức, trình độ, tay nghề để nữ sinh được phát huy năng lực, tự tin, tự trọng, phấn đấu vươn lên trong cuộc sống và họ tự hào về kết quả họ đạt được trong cuộc sống bằng chính trí tuệ và khả năng của mình, chứ nhất thiết không phải là ưu tiên cộng điểm số cho nữ trong các kỳ thi cao đẳng, đại học. Trong thực tế hiện nay, số học sinh, sinh viên nữ trong các trường cao đẳng, đại học chiếm tỷ lệ cao hơn sinh viênnam giới.

Chúng tôi mong muốn Đảng, Nhà nước, các bộ/ngành/doanh nghiệp thực hiện đồng bộ chính sách nhằm tạo nhiều hơn cơ hội cho lao động nữ trong tuyển dụng, về việc làm, đào tạo nghề.

Điều đó sẽ giúp phụ nữ thực sự bình đẳng, tạo sự bền vững trong sự phát triển của cá nhân họ, cũng chính là góp phần vào sự phát triển bền vững của mỗi gia đình, của đất nước.

Vũ Hưng Trung: Tổng cục Dân số- KHHGĐ chắc chắn đã tham khảo, học tập những mô hình hay của các nước trong việc giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, giảm tình trạng bất bình đẳng giới. Mô hình nào là hợp, dễ áp dụng cho Việt Nam nhất?

Nhóm nguyên nhân thứ hai là cần phải có con trai để làm kinh tế như vùng biển để đánh bắt xa bờ; Do chế độ an sinh xã hội chưa đảm bảo, hiện nay 70% dân số nước ta sống ở nông thôn, hầu hết không có lương hưu khi về già, họ cần sự chăm sóc, phụng dưỡng của con cái mà theo quan niệm của xã hội hiện nay, trách nhiệm đó chủ yếu thuộc về con trai; Do chính sách ưu tiên đối với nữ giới chưa thật thỏa đáng dù chúng ta có nhiều chính sách về bình đẳng giới.

Nhóm nguyên nhân thứ 3, nhóm nguyên nhân trực tiếp là lạm dụng những tiến bộ khoa học công nghệ để thực hiện lựa chọn giới tính trước sinh. Mặc dù hầu hết người dân đã chấp nhận sinh hai con nhưng lòng mong muốn có con trai còn mãnh liệt nên họ lựa chọn GTKS và dẫn đến mất cân bằng GTKS. Theo xác suất tự nhiên, nếu tất cả chỉ sinh 1 con sẽ có 49% gia đình không có con trai. Nếu tất cả đều sinh hai con thì sẽ có 24% gia đình không có con trai và 26% không có con gái và xã hội sẽ hài hòa. Mấu chốt nằm ở chỗ 24% này, đang lẽ họ chấp nhận không có con trai nhưng không, họ tìm mọi cách để có bằng được con trai!

Để giải quyết vấn đề này, chúng tôi cũng có 3 nhóm giải pháp tương ứng: Nhóm giải pháp về tuyên truyền, vận động, giáo dục. Đây là nhóm giải pháp quan trọng nhất và bền vững nhất. Nếu như người dân không hiểu, không thay đổi được hành vi thì không thể giải quyết được vấn đề này. Nhưng do tư tưởng thích con trai đã có từ hàng ngàn năm nay nên việc thay đổi nhận thức, chuyển đổi hành vi cần có thời gian chứ không thể một sớm, một chiều. Kinh nghiệm hơn nửa thế kỷ của công tác DS-KHHGĐ đã cho thấy điều đó, giống như việc chuyển đổi từ quy mô gia đình đông con sang ít con.

Nhưng nếu chúng ta không xử lý vấn đề này một cách quyết liệt, triệt để ngay từ bây giờ thì sẽ để lại những hệ luỵ rất lớn cho dân tộc và cho sự phát triển bền vững quốc gia. Vì vậy, chúng ta phải có nhóm giải pháp thứ hai là khuyến khích, hỗ trợ kinh tế cho những người sinh con một bề là nữ.

Đến tham dự chương trình giao lưu còn có các PV đến từ các cơ quan báo chí khác. Song song với việc trả lời các câu hỏi của bạn đọc, TS Dương Quốc Trọng cũng trả lời các câu hỏi của các PV này.

Thực tiễn tại Việt Nam, trong công tác DS-KHHGĐ, chúng ta đã từng hỗ trợ cho người thực hiện biện pháp triệt sản, đặt dụng cụ tử cung: Ngoài việc miễn phí dịch vụ thì chúng ta hỗ trợ thêm tiền. Trong những năm vừa qua, việc hỗ trợ bằng tiền này đã nâng cao tỷ lệ phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ sử dụng các biện pháp tránh thai. Khi tỷ lệ này càng cao thì tỷ lệ sinh càng thấp và chúng ta đã đạt được những thành tựu to lớn trong công tác giảm sinh. Điều đó có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với sự phát triển KTXH đất nước.

Nhóm giải pháp thứ ba là thực thi pháp luật. Hệ thống các văn bản pháp luật của chúng ta đã nghiêm cấm tất cả các hành vi lựa chọn giới tính thai nhi: Từ việc tuyên truyền sinh con theo ý muốn đến việc chẩn đoán, phá bỏ thai nhi… Do vậy, chúng ta cần tăng cường thực thi pháp luật về vấn đề này dù việc xử lý là rất khó. Các nước trên thế giới cũng vậy, thậm chí họ có đạo luật riêng về việc nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi.

Bên cạnh đó, chúng ta cần tăng cường giáo dục ý thức, đạo đức nghề nghiệp người bác sỹ. Vì nhiều bác sỹ chưa thấy được hệ luỵ nguy hại cho xã hội của vấn đề này mà họ vẫn nghĩ rằng mình đang làm phúc cho gia đình người khám thai. Nhiều người lạm dụng kỹ thuật để nạo phá thai nhằm lựa chọn giới tính khi sinh là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Tôi không muốn bàn về vấn đề tâm linh của việc làm đó nhưng rõ ràng là đã để lại những hệ luỵ vô cùng nguy hại đối với nòi giống dân tộc ta, đất nước ta. Các nhà khoa học đã dự báo Việt Nam sẽ “dư thừa” từ 2,3-4,3 triệu nam giới. Bài học nhãn tiền của các nước xung quanh, chúng ta đều đã thấy. Liên hợp quốc đã tính toán, Trung Quốc “dư thừa” 67 triệu nam giới, Ấn Độ 42 triệu nam giới… Tổng 14 quốc gia, “dư thừa” khoảng 117 triệu nam giới và nó sẽ dẫn đến sự khủng hoảng cơ cấu dân số vô cùng ghê gớm.

Đặng Tất Thành - dangtat@: Qua các phương tiện thông tin báo chí, tôi được biết những ai cố tình chế giễu người sinh con 1 bề là gái có thể sẽ bị phạt từ 500.000 đến 1 triệu đồng. Theo ông, mức phạt này có quá nặng? Dựa trên cơ sở nào để có thể phạt được bởi có trường hợp người ta không chế giễu thẳng mà chỉ nói những câu bâng quơ kiểu: Đồ không biết đẻ? Đàn ông mặc váy...hay: Đối tượng chỉ được ngồi chiếu dưới...

Ngô Hà - ngoha142@gmail.com - Nữ 34 tuổi: Tôi không hy vọng nhà nước hỗ trợ tiền cho chúng tôi nuôi con gái của mình. Tôi chỉ mong chính sách sẽ hỗ trợ học phí cũng như y tế và ưu tiên được chọn trường học. Nhà tôi ở Bình Chánh, tôi và chồng làm việc ở quận 1 và 8. Nếu phải học đúng tuyến như hiện nay thì chúng tôi kg thể lo cho hai cháu. Hy vọng chính sách sớm được thông qua!!!!!!

GS. TS Đào Văn Dũng: Tôi rất chia sẻ với khó khăn của anh chị. Khó khăn của anh chị có hai con gái trong việc đi học cũng khó khăn không kém gì một gia đình có hai con trai đi học nếu trái tuyến. Nhưng tôi rất tâm đắc với ý kiến của anh chị là không mong hỗ trợ bằng tiền mà cần có những cơ chế, chính sách phù hợp. Và đó cũng là ý kiến của tôi.

Nguyễn Minh Hà 37 tuổi: Việc hỗ trợ bằng kinh tế cho các cặp vợ chồng sinh con một bề là gái, sau khi triển khai đã đem lại hiệu quả thế nào đối với phụ nữ? Theo bà, nó có ý nghĩa như thế nào đối với việc góp phần giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh hiện nay ở Việt Nam?

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai trả lời PV của PV Báo Gia đình và Xã hội tại buổi giao lưu.

Trần Trọng An - anminhvu_hp@gmail.com - Nam 52 tuổi: Thưa ông Đào Văn Dũng, hiện nay nhiều trang báo điện tử đã đăng tải những thông tin đến việc lựa chọn giới tính khi sinh dưới nhiều hình thức khác nhau. Có những thông tin trực diện, mách nước cho độc giả cách tính ngày rụng trứng, cơ chế ăn uống… để sinh con trai; nhưng có những báo lại “lách luật”. Việc xử lý các trang báo này sẽ như thế nào? Đã bao giờ Ban Tuyên giáo xử phạt chưa? Với những báo lách luật, có cơ chế, quy định gì để xử lý không thưa ông?

GS. TS Đào Văn Dũng tại buổi giao lưu.

GS. TS Đào Văn Dũng: Những vi phạm liên quan đến lĩnh vực báo chí xuất bản đã được điều chỉnh theo Luật Báo chí. Và trong nhiều năm qua, những vi phạm về vấn đề này đều đã được xử lý một cách công khai minh bạch.

Vương Văn Mười - muoivuong456@yahoo.com - Nam 40 tuổi: Theo tôi việc thưởng tiền, hỗ trợ học phí đối với các gia đình sinh 2 con một bề là gái là chủ trương đúng. Điều này rất cần thiết với những gia đình nghèo. Nhưng đối với các gia đình có điều kiện kinh tế khá giả thì sẽ áp dụng phương án nào, khi họ không trông chờ gì vào số tiền thưởng đó, thưa ông Đào Văn Dũng?

GS. TS Đào Văn Dũng: Đảng và Nhà nước ta đã có những chính sách hỗ trợ cho các gia đình nghèo bằng những chính sách riêng, như Chính sách 139 về khám chữa bệnh cho người nghèo, các chính sách hỗ trợ cho 62 huyện nghèo và đặc biệt khó khăn, cho sinh viên nghèo vay vốn... Do vậy mà những gia đình nghèo dù có hai con là trai hay hai con là gái thì đều được hưởng những chính sách hỗ trợ như trên.

 

Còn với những gia đình có kinh tế khá giả mà có hai con gái thì sự trông đợi của họ chắc chắn là một cơ chếphù hợptạo điều kiện cho con cái phát triển toàn diện.

Hoàng Yến - mua_rung_nho_ai@yahoo.com.vn - Nam 35 tuổi: Hiện nay các trưòng hợp sinh con là trai hay gái phần lớn là ngẫu nhiên.Hiện khó có thể xác định nguyên nhân dẫn đến mất cân bằng giới tính khi sinh. Liệu việc hỗ trợ của Nhà nước cho các trường hợp đẻ con 1 bề là gái có thay đổi được tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh? Bởi thực tế phần lớn giới tính khi sinh là ngẫu nhiên?

GS. TS Đào Văn Dũng: Tỷ số giới tính khi sinh ở mức bình thường đã được các nhà dân số học trên thế giới nghiên cứu và khẳng định: Đó là một quy luật sinh học. Sự thay đổi tỷ số giới tính khi sinh tăng hay giảm chỉ có thể xảy ra dưới sự tác động của con người. Do vậy, việc tìm ra các nguyên nhân của mất cân bằng giới tính khi sinh để có các biện pháp điều chỉnh hiệu quả nhất là rất cần thiết. Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau tác động đến tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh trong đó có việc lựa chọn giới tính thai nhi, nên việc cấm lựa chọn giới tính thai nhi cũng là một biện pháp phù hợp.

Phan Thanh Hùng - hungromkts@gmail.com - Nam 36 tuổi: Thưa ông Dương Quốc Trọng! Một trong những giải pháp can thiệp giảm thiểu MCBGTKS là thưởng hoặc hỗ trợ cho các gia đình sinh con một bề là gái. Theo tôi đó cũng là bất bình đẳng giới. Từ quan niệm "Trọng nam khinh nữ" và những hệ lụy của nó, chúng ta đang cố gắng nổ lực để thay đổi và chúng ta chọn cách " Trọng nữ khinh nam "sao? Theo ông 20 năm sau tỷ số sẽ được cân bằng, vậy 40 năm sau tỷ số này sẽ thế nào?

TS Dương Quốc Trọng: Trong quản lý nhà nước, người ta có thể để cho mọi việc diễn biến một cách tự nhiên, không can thiệp gìhoặc có những hình thức ngăn cản, ngăn cấm, xử phạt... hoặc có những biện pháp khuyến khích, hỗ trợ, thưởng...

 

Trong trường hợp cụ thể này, nếu để diễn biến tự nhiên thì chúng ta thấy tỷ số giới tính khi sinhđã tăng và sẽ tiếp tục tăng vì vậy muốn khống chế được tốc độ gia tăng và đưa tỷ số giới tính khi sinh trở về bình thường cần phải có sự can thiệp. Một mặt là chúng taphải thực hiện các quy định của pháp luật kiên quyết ngăn cấm lựa chọn giới tính trước sinh dưới mọi hình thức. Tuy nhiên biện pháp này tỏ ra không mấy hiệu quả cả ở Việt Nam cũng như của các nước trên thế giới, vì cả người cung cấp dịch vụ lẫn người sử dụng dịch vụ đều có những hình thức, những "chiêu" để lách luật (không ai "dại gì" mà họ lại ghi trên "giấy trắng mực đen" về giới tính của thai nhi nhưng có nhiều cách chuyển tải thông điệp để biết giới tính thai nhi. Vì vậy chúng ta cũng không thấy bất ngờ khi gần như 100% các thai phụ ở Hà Nội, TPHCM... đã biết được giới tính của con mình. Trước đây có một số địa phương cũng đã có hình thức xử phạt đối với người vi phạm chính sách DS-KHHGD nhưng hiệu quả cũng không thực sự như mong muốn và không bền vững, nếu có hiệu quả cũng không bền vững.

 

Trong những năm vừa qua, việc hỗ trợ khen thưởng cho những người thực hiện tốt chính sách DS-KHHGD đã mang lại những hiệu quả rất tốt đẹp. Kinh nghiệm quốc tế và đặc biệt là Hàn Quốc người ta cũng đánh giá rất cao về việc hỗ trợ, khen thưởng, khuyến khích động viên những gia đình sinh con một bề là gái và chính sách này đã mang lại hiệu ứng rất tích cực.

 

Vì vậy trong Đề án can thiệp giảm thiểu MCBGTKS, chúng tôi đề xuất 3 nhóm giải pháp mà trong đó việc hỗ trợ, khen thưởng cho những gia đình sinh con một bề là nữ, thực hiện tốt chính sách DS-KHHGD có một ý nghĩa quan trọng và chúng tôi cũng hy vọng rằng giải pháp này sẽ có hiệu ứng nhanh, tác dụng nhanh trong việc khống chế tốc độ gia tăng tình trạng MCBGTKS sớm đưa tỷ số giới tính khi sinh trở về bình thường.

 

Giải pháp này thực sự mang tính tình thế, khi nào tỷ số giới tính khi sinh trở về bình thường thì chúng ta sẽ không còn giải pháp này nữa. Tương tự như vậy, các quốc gia trên thế giới đã thành công trong việc giảm sinh đều có kinh nghiệm: khi mức sinh còn cao người ta đều có chế độ hỗ trợ việc thực hiện KHHGD, miễn phí các biện pháp tránh thai; khi mức sinh đã giảm rồi thì người ta sẽ không còn miễn phí nữa. Việt Nam chúng ta cũng thế: trước đây hầu như chúng ta bao cấp toàn bộ phương tiện tránh thai do mức sinh của chúng ta quá cao, tốc độ gia tăng dân số quá nhanh nhưng hiện nay chúng ta đã ở dưới mức sinh thay thế, nhà nước chỉ bao cấp phương tiện tránh thai cho những người nghèo, đồng bào dân tộc vùng sâu vùng xa.

Vu thu ha - thangtu@ - Nữ 30 tuổi: Tôi nghĩ nên tăng cường tuyên truyền, vận động và xây dựng luật hoặc công ước về bình đẳng giới quy định các vấn đề như: Con gái được quyền thờ cúng bố mẹ, con cái được quyền đặt tên theo họ mẹ, khi kết hôn quyền được ở nhà vợ hoặc nhà chồng là như nhau, quyền thừa kế của con trai và con gái bằng nhau. Đối với các gia đình không có con trai, cha mẹ khi về già được ưu tiên hưởng trợ cấp xã hội, ưu tiên trong việc sử dụng dịch vụ y tế, trại dưỡng lão ...

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai: Chào bạn Thu Hà, tôi rất đồng tình với đề xuất và suy nghĩđầy tâm huyết của bạn, hiện nay, chúng ta đã có Luật bình đẳng giới, Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Đất đai... quy định các quyền liên quan đến bình đẳng giới. Trong thời gian tới, Luật Hôn nhân và Gia đình, Luật Đất đai sẽ được sửa đổi. Tôi tin rằng những vấn đề mà bạn nêu sẽ được nghiên cứu, bổ sung.

 

Cảm ơn bạn và chúc gia đình bạn hạnh phúc.

Vũ Thanh Hiền: Xin hỏi bà một câu hơi riêng tư: Gia đình, họ hàng thân thiết của bà có ai sinh con 1 bề là gái? Họ có phản ứng tiêu cực không khi con chỉ sinh con gái. Lời chia sẻ của bà trong trường hợp này là gì?

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai: Chào bạn, cảm ơn câu hỏi rất thú vị của bạn. Trong gia đình, họ hàng của tôi có rất nhiều trường hợp sinh con một bề là gái. Tâm lý ban đầu thì thường là người chồng hơi buồn một chút, nhưng do bản thân tôi làm công tác ở Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nên tôi đã biết cách chia sẻ, động viênvà phân tích cho mọi người về việc sinh con gái cũng như con trai. Hiện nay, các cháu gái đó đều lớn lên rất ngoan ngoãn, hiếu thảo với cha mẹ, tôi rất hài lòng.

 

Tôi nghĩ, con cái được sinh ra là một món quà rất quý giá, là hiện thân của hiện tại và tương lai của chính bản thân mình. Do vậy, các ông bố bà mẹ không nên có tư tưởng nhất thiết phảicó con trai, điều cơ bản là con của chúng ta lớn lên, trưởng thành và có trách nhiệm với gia đình như thế nào.

 

Cảm ơn bạn. Chúc gia đình bạn luôn vui vẻ, hạnh phúc.

Cao Thị Hoa Mai - lananh7880@gmail.com - Nữ 34 tuổi: Cho e hỏi e đã sinh 2 cháu gái cháu lớn 8 tuổi cháu thứ 2 3 tuổi. nếu được NN hỗ trợ thì vào trường hợp của e có được hưởng không ạ?

GS. TS Đào Văn Dũng: Mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật. Nếu chính sách được thông qua thì em cũng như những người có hai con gái khác.

N - ngocnhb@mekong.pvoil.vn - Nữ 30 tuổi: Tôi sinh 2 bé gái, một đứa 4 tuổi và gần 3 tuổi, như vậy tôi có được hưởng những quyền lợi gì và nhận từ đâu? Vợ chồng tôi đều nhân viên nhà nước. Xin cám ơn.

TS Dương Quốc Trọng: Chào bạn, hiện nay Đề án đang xin ý kiến các Bộ ngành có liên quan trước khi trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Tuy nhiên việc hỗ trợ này chắc sẽ chỉ có thể dành cho những người mới sinh khi văn bản có hiệu lực còn sẽ không áp dụng cho những trường hợp sinh trước khi văn bản có hiệu lực.

 

Chúc gia đình bạn Hạnh phúc.

Đinh Hoàng - hoangyendinhnguyen@yahoo.com.vn - Nam 42 tuổi: Địa phương tôi 5 năm năm trở lại đây, năm nào tỷ lệ giới tính khi sinh cũng cao (nam nhiều hơn nữ). Qua tìm hiểu thì gần như tất cả các trường hợp sinh con trai hay gái đều theo tự nhiên (Tôi tin điều này, vì đây là vùng quê nghèo, kinh tế - XH chậm phát triển). Xin hỏi các vị khách mời: Chính sách hỗ trợ các cặp vợ chồng sinh con 1 bề là gái liệu có là giải pháp hữu hiệu làm thay đổi giới tính khi sinh tự nhiên? Khi chúng ta chưa xác định được nguyên nhân mất cân bằng giới tính khi sinh là do: Thức ăn, khí hậu, môi trường, sách hướng dẫn, nạo phá thai lựa chọn giới tính… thì chính sách hỗ trợ các cặp vợ chồng sinh con 1 bề là gái liệu có phải là giải pháp “bao vây”, kém hiệu quả? Xin trân trọng cảm ơn! (Tôi là cán bộ làm công tác Dân số 20 năm nay, rất tâm đắc và trăn trở với ngành…)

GS. TS Đào Văn Dũng: Vấn đề này tôi đã đề cập ở trên, bạn vui lòng xem lại ở các câu trả lời phía trước. Xin cảm ơn!

Hoàng Minh Huệ - hueminh_568@gmail.com - Nữ 28 tuổi: Có nước nào trên thế giới có tình trạng nữ nhiều hơn nam đáng báo động không thưa ông Dương Quốc Trọng? Nếu có, nước đó có áp dụng chính sách cho các gia đình sinh con trai không?

TS Dương Quốc Trọng: Theo tôi được biết, trên thế giới chưa có một nước nào mà có tình trạng trẻ em nữ nhiều hơn nam. Tuy nhiên, ở đây tôi muốn nói thêm về vấn đề tỷ số giới tính: Nếu để cho việc sinh đẻ theo đúng quy luật tự nhiên, thống kê trên một số lớn (tính trên hàng triệu trường hợp) thì bao giờ số trẻ sơ sinh trai cũng chiếm khoảng 51%, sơ sinh nữ khoảng 49%, hay nói một cách khác, tỷ số giới tính khi sinh sẽ dao động trong khoảng 103-106 trẻ trai/100 trẻ gái và cũng thật hạnh phúc cho loài người khi "Trời phú" cho một tỷ số đặc biệt này bởi vì theo quy luật tự nhiên, tỷ suất chết của trẻ em trai bao giờ cũng lớn hơn trẻ em gái. Vì vậy đến tuổi trưởng thành, tỷ số giới tính sẽ ở mức 100 nam thanh niên/100 nữ thanh niên vừa đủ cho một vợ một chồng.

 

Càng ở lứa tuổi cao thì tỷ số giới tính càng nghiêng về phía nữ. Kết quả thống kê năm 2009 cho thấy ở Việt Nam từ 60 tuổi trở lên, cứ 1 cụ ông thì có 1,5 cụ bà; 80 tuổi trở lên, cứ 1 cụ ông thì có 2 cụ bà; 85 tuổi trở lên, cứ 1 cụ ông có 2,5 cụ bà.

 

Như vậy, ở Việt Nam hiện nay, về tỷ số giới tính trong toàn bộ dân số không có hiện tượng mất cân bằng (98,1 nam giới/100 nữ) nhưng đang có hiện tượng mất cân bằng giới tính trầm trọng ở 2 cực của cuộc sống (trẻ em đang trong tình trạng "thừa" nam giới mà người cao tuổi đang trong tình trạng "thiếu" nam giới).

 

Thưa ông, có ý kiến cho rằng thiết thực nhất là nên làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao dân trí, xóa dần quan điểm trọng nam khinh nữ... Việc đưa ra chính sách ưu đãi đối với gia đình sinh con một bề là nữ chỉ có giá trị tạm thời, đôi khi trở thành sự an ủi vỗ về các gia đình sinh hai con gái, cũng có khi trở thành tác dụng ngược. Ông nghĩ sao về ý kiến này?

TS. Dương Quốc Trọng: Trước nhất tôi phải nhấn mạnh rằng, để giải quyết vấn đề MCBGTKS, chúng tôi đã tìm ra 3 nhóm nguyên nhân và cũng đưa ra 3 nhóm giải pháp tương ứng. Trong đó nhóm giải pháp về tuyên truyền, vận động, giáo dục. Đây là nhóm giải pháp quan trọng nhất và bền vững nhất. Nếu như người dân không hiểu, không thay đổi được hành vi thì không thể giải quyết được vấn đề này. Nhưng do tư tưởng thích con trai đã có từ hàng ngàn năm nay nên việc thay đổi nhận thức, chuyển đổi hành vi cần có thời gian chứ không thể một sớm, một chiều. Kinh nghiệm hơn nửa thế kỷ của công tác DS-KHHGĐ đã cho thấy điều đó, giống như việc chuyển đổi từ quy mô gia đình đông con sang ít con.

Nhưng nếu chúng ta không xử lý vấn đề này một cách quyết liệt, triệt để ngay từ bây giờ thì sẽ để lại những hệ luỵ rất lớn cho dân tộc và cho sự phát triển bền vững quốc gia. Vì vậy, chúng ta phải có nhóm giải pháp thứ hai là khuyến khích, hỗ trợ kinh tế cho những người sinh con một bề là nữ.

Tôi cho rằng, không ai vì đồng tiền mà từ bỏ ý định sinh con trai. Tôi nhận thấy, việc hỗ trợ về kinh tế là hết sức quan trọng. Điều này có tác dụng tuyên truyền, lan tỏa rất lớn và đồng thời thể hiện sự quan tâm của Đảng, nhà nước đối với các gia đình sinh con một bề là nữ. Điều đó giá trị hơn tiền rất nhiều và có giá trị nhân văn sâu sắc. Xã hội cần ghi nhận điều đó.

Cá nhân tôi tin rằng, hầu hết trong xã hội đều không bao giờ nghĩ rằng mình sinh 2 con gái để nhận ít tiền thưởng cũng như tôi và những người làm công tác DS-KHHGĐ, những người thực hiện KHHGĐ trong cả nước chưa bao giờ nghĩ rằng đi triệt sản để lấy mấy trăm ngàn. Nếu suy nghĩ theo hướng đẻ con gái để nhận hỗ trợ là hạ thấp, coi rẻ người được nhận và không thấy được ý nghĩa nhân văn của chính sách. Đó là những suy nghĩ thiển cận, không mang tính xây dựng.

Tôi tin, có chính sách hỗ trợ này, đại đa số người dân sẽ suy nghĩ, sẽ thấy mình được quan tâm, chia sẻ nhiều hơn chứ không phải là lòng thương hại, hay là sự xúc phạm.

Chúng ta cần biết rằng nếu cứ để tình trạng mất cân bằng GTKS như hiện nay thì tương lai đất nước sẽ ra sao? Tương lai của dân tộc sẽ ra sao? Chính vì vậy phải can thiệp. Can thiệp quyết liệt, triệt để, ngay từ bây giờ. Tuy nhiên, giải pháp hỗ trợ kinh tế chỉ là giải pháp mang tính hỗ trợ, giải pháp tình thế. Khi nào tình thế đã ổn định, không còn tình trạng mất cân bằng GTKS thì không cần dùng đến giải pháp này nữa. Lúc đó sẽ bỏ. 

 

Thời gian qua, đềxuất "sinh con một bề là con gái sẽ được nhà nước hỗ trợ tiền" do Tổng cục Dân số, Kế hoạch hóa gia đình (Bộ Y tế) đưa ra đã thu hút sự chú ý của dư luận, các phương tiện truyền thông. Bạn đọc quan tâm có thể tham khảo các bài viết dưới đây để hiểu rõ hơn về vấn đề này:   1. Bài "Hỗ trợ gia đình sinh con một bề là gái - Một chính sách nhân văn" của báo Nông thôn ngày nay  http://danviet.vn/122402p1c24/ho-tro-gia-dinh-sinh-con-mot-be-la-gaimot-chinh-sach-nhan-van.htm   2. Bài " Về giải pháp hỗ trợ cho gia đình sinh con một bề là gái: Hỗ trợ không có nghĩa là “ban phát” của Báo Gia đình và Xã hội  http://giadinh.net.vn/dan-so/ve-giai-phap-ho-tro-cho-gia-dinh-sinh-con-mot-be-la-gai-ho-tro-khong-co-nghia-la-ban-phat-2013022210186129.htm   3. Bài "Cần hỗ trợ kinh tế cho gia đình sinh con một bề là gái" của Báo Gia đình và Xã hội  http://giadinh.net.vn/dan-so/can-ho-tro-kinh-te-cho-gia-dinh-sinh-con-mot-be-la-gai-20130130103735818.htm   4. Bài: "Sinh con gái sẽ được thưởng" của báo Thanh niên   http://www.thanhnien.com.vn/pages/20130221/sinh-con-gai-se-duoc-thuong.aspx    5. Bài "Thưởng tiền để khuyến khích sinh con gái" của báo điện tử VnExpress  http://giadinh.vnexpress.net/tin-tuc/to-am/thuong-tien-de-khuyen-khich-sinh-con-gai-2420671.html    6. Bài " Sinh con gái sẽ được ưu đãi, thưởng tiền" của báo Tiền phong  http://www.tienphong.vn/xa-hoi/612109/Sinh-con-gai-se-duoc-uu-dai-thuong-tien-tpov.html   7. Bài "Sinh hai con gái có thể được hỗ trợ tiền" của báo điện tửVnExpress  http://giadinh.vnexpress.net/tin-tuc/to-am/sinh-hai-con-gai-co-the-duoc-ho-tro-tien-2419872.html   8. Bài "Sinh hai con gái, sẽ được thưởng tiền" của báo Pháp luật TPHCM  http://phapluattp.vn/2013022011515908p1060c1100/sinh-hai-con-gai-se-duoc-thuong-tien.htm

 

Trong thời gian diễn ra giao lưu, chúng tôi đã nhận được được rất nhiều câu hỏi của bạn đọc gửi đến tham gia chương trình. Do thời lượng chương trình có hạn nên chúng tôi xin hẹn trả lời tiếp trong lần giao lưu sau. Xin chân thành cảm ơn Quý bạn đọc.

Ban Biên tập Báo điện tử