Ngoài Tổng thống Brazil, đằng sau còn một người gây ra vụ cháy rừng Amazon
Tổng thống Bolsonaro đối mặt nhiều thách thức khi trấn áp nông dân và những người khai thác gỗ, họ phát quang bằng cách đốt rừng do lịch sử, tập quán và luật đất đai ở Brazil.
Dưới áp lực quốc tế để ngăn chặn các đám cháy đang lan rộng trên Amazon, Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro đang cố gắng trấn áp những người nông dân và những người khai thác gỗ phát quang bằng cách đốt rừng nhiệt đới.
Ngoài việc phải chống lại các phát ngôn trước đó của chính mình, ông cũng đang chống lại truyền thống, tập quán và phép tắc từ lâu đời tại Brazil.
Một khu rừng bị cháy thuộc rừng nhiệt đới Amazon, gần Porto Velho, Brazil, ngày 29/8. Ảnh: Reuters.
Nông dân ở Brazil sử dụng lửa để phát quang. Một đạo luật hàng thập kỷ khuyến khích họ xâm chiếm Amazon.
Được hỗ trợ bởi các nhóm vận động hành lang nông nghiệp hùng mạnh của Brazil, ông Bolsonaro đã vận động với lời hứa mở rừng để trồng trọt, khai khẩn và khai thác mỏ nhiều hơn - và chống lại những gì ông gọi là "ngành công nghiệp tiền phạt" tại Ibama, cơ quan bảo vệ môi trường.
Áp lực từ ngành nông nghiệp
"Tôi sẽ không cho phép Ibama phạt tiền bừa bãi", ông tuyên bố không lâu sau cuộc bầu cử năm ngoái.
Và ông đã thực hiện. Kể từ khi ông nhậm chức vào tháng 1, cơ quan này cho biết họ đã ban hành mức phạt ít hơn 29,4% cho các vi phạm, bao gồm cả việc đốt và phá rừng bất hợp pháp.
Nhưng giờ Bolsonaro đang cố gắng áp dụng lệnh cấm. Ông tuyên bố cấm phóng hỏa trong 60 ngày. Ông đã gửi quân đến miền Bắc Brazil để trấn áp nạn phá rừng. Các nhà chức trách đang điều tra về các vụ hỏa hoạn dồn dập vào tháng trước mà nông dân và những người khai thác gỗ gọi là "Ngày Hỏa hoạn".
Nhưng ở đó, một lần nữa, lại là vấn đề hóc búa cho Bolsonaro: Các nhà lãnh đạo nông thôn ở bang Pará của Amazon bị cáo buộc phóng hỏa dọc theo đường cao tốc xuyên qua rừng nhiệt đới để thể hiện sự ủng hộ đối với việc ông Bolsonaro nới lỏng các hạn chế về môi trường, theo báo Globo Rural.
"Các đám cháy đánh dấu một trong những giai đoạn cuối cùng của nạn phá rừng", Raoni Rajão, giáo sư ngành quản lý môi trường tại Đại học Liên bang Minas Gerais, cho biết.
"Trước tiên, gỗ quý bị chặt hạ. Sau đó, bụi cây được để khô. Cuối cùng, đám cháy được đốt lên để dọn sạch đất trước khi cỏ mọc lên cho gia súc", ông nói với Washington Post.
Nông dân Brazil nói rằng họ đã bị đổ lỗi không công bằng cho các vụ cháy. Marcos da Rosa, cựu chủ tịch hiệp hội các nhà sản xuất đậu nành Brazil, cho biết những người du cư thiếu kinh nghiệm thường gây ra các đám cháy khi dùng lửa để phát quang mà không hiểu rủi ro.
Hợp nhất Amazon để duy trì kiểm soát
Brazil từ lâu đã cung cấp các ưu đãi cho nông dân để chuyển tới, đốt nương và phát triển Amazon.
Chính phủ sở hữu những dải đất rộng lớn, không có người ở của rừng nhiệt đới. Trong nỗ lực khai phá mảnh đất đó vào những năm 1970, các nhà lập pháp đã phê chuẩn luật cho phép người thuê có thể thiết lập hoạt động kinh tế trên một lô đất trong năm năm để mua quyền sở hữu với giá chiết khấu.
Lửa cho phép nông dân dọn đất cho đồng cỏ nhanh chóng và ít tốn kém.
"Người ta cho rằng Brazil phải hợp nhất Amazon để duy trì quyền kiểm soát nó", giáo sư Rajão nói.
Đầu cơ cũng đã thúc đẩy nạn phá rừng. Nguy cơ bị Ibama phạt bị che mờ bởi lợi nhuận tiềm năng. Đất bị phá rừng ở Amazon đã được chuyển đổi thành đồng cỏ có thể được bán với giá cao gấp sáu lần giá trả cho chính phủ, Rajão nói.
Nông dân tận dụng lợi thế trong thời gian chính phủ quản lý lỏng lẻo để giành lấy và phá rừng nhiều hơn. Hoạt động này gia tăng dưới thời Bolsonaro. Đến tháng 7, nạn phá rừng đã tăng 40%, so với cùng kỳ năm ngoái, theo báo cáo tháng trước của Viện Nghiên cứu Vũ trụ Quốc gia Brazil.
Trong thư ngỏ tới chính phủ, hơn 400 nhân viên của Ibama cảnh báo rằng hệ thống bảo vệ môi trường của nước này đang trên bờ vực sụp đổ và đổ lỗi các vụ hỏa hoạn do cắt giảm nguồn lực. Họ cho biết ngân sách của cơ quan đã bị cắt giảm 45% từ năm 2010 đến 2019.
Sức ép từ đe dọa tẩy chay
Cảnh sát Brazil đang điều tra các báo cáo rằng hơn 70 nông dân và người khai thác gỗ đã sử dụng một nhóm chat qua mạng xã hội để tổ chức "Ngày Hỏa hoạn" vào ngày 10/8.
Theo nghiên cứu của viện nghiên cứu vũ trụ, hơn 30.000 đám cháy đã xảy ra trong rừng nhiệt đới chỉ trong tháng 8, cao nhất trong 9 năm.
Vụ hỏa hoạn khiến các nhà hoạt động kêu gọi tẩy chay hàng hóa Brazil. Mười lăm nhãn thời trang, bao gồm Vans, Kipling và Timberland, cho biết họ sẽ không nhập khẩu da Brazil. Phần Lan đã kêu gọi lệnh cấm nhập khẩu thịt bò Brazil vào Liên minh châu Âu.
Ông Bolsonaro đang chịu áp lực từ các nhóm vận động hành lang đã giúp ông được bầu lên, khi việc tẩy chay ảnh hưởng đến lợi nhuận của họ.
Ông tuyên bố nông dân và người khai thác gỗ sẽ không còn được phép sử dụng các đám cháy để giải phóng mặt bằng. Nhưng các nhà phê bình cho rằng những nỗ lực sẽ khó thực thi nếu không có thay đổi. Ibama không thể tuần tra một cách hiệu quả khu rừng nhiệt đới bao phủ 60% lãnh thổ Brazil.
Thống đốc các bang có diện tích rừng Amazon cảnh báo rằng luật sở hữu đất đai phải được viết lại trước khi họ có thể ngăn chặn nạn phá rừng.
"Không có cải cách đất đai, chúng tôi gặp khó khăn lớn khi phải chịu trách nhiệm cho những người phạm tội này. Chúng tôi không biết chính xác đó là đất của ai", ông Wilson Lima, Thống đốc bang Amazonas, nói với ông Bolsonaro trong một cuộc họp vào tháng trước.
Theo Tri Thức Trực Tuyến
'Hàng xóm của tôi không phải người sống': Người đàn ông sợ hãi phát hiện nhiều gia đình thành phố chọn mua nhà chung cư để làm nơi lưu trữ tro cốt người thân
Chuyện đó đây - 3 giờ trước"Trong cộng đồng cư dân, các tầng nhà hoặc thậm chí các tòa nhà có thể có nhiều tro cốt người chết hơn người sống", anh Vương trả lời phóng viên.
Thảm họa Aberfan qua hình ảnh: Câu chuyện có thật về thảm kịch chấn động xứ Wales năm 1966
Chuyện đó đây - 11 giờ trướcNăm 1966, một thảm kịch kinh hoàng đã xảy ra tại Aberfan, một ngôi làng nhỏ ở Xứ Wales, và làm rung chuyển cả nước Anh.
Màn cầu hôn lãng mạn của cơ trưởng với tiếp viên hàng không xinh đẹp trên máy bay thu hút hàng triệu người quan tâm
Bốn phương - 16 giờ trướcGĐXH - Trên chuyến bay khởi hành từ thủ đô Warsaw đến Krakow, cơ trưởng Hanc đã ngỏ lời cầu hôn người yêu là tiếp viên hàng không và nhận được sự đồng ý của ‘nửa kia’.
Phát hiện kho báu hơn 10.000 vật bằng vàng dưới sông, chuyên gia hút nước 4 tháng liên tục mới lấy được
Chuyện đó đây - 16 giờ trướcTheo ước tính của các nhà khảo cổ, giá trị của kho báu lên tới hơn 12.000 tỷ đồng.
Bé trai 3 tuổi bị bỏ quên trong ô tô suốt 2 tiếng ngày nắng nóng, tử vong thương tâm ngay ở sân nhà mà không ai biết
Tiêu điểm - 1 ngày trướcDo quá bận rộn, mẹ của cậu bé không phát hiện ra sự cố đáng tiếc xảy ra với con trai của mình.
Viễn cảnh của Trái đất vào năm 2050, chuyên gia: Việt Nam nằm trong top 5 quốc gia dễ bị tổn thương nhất
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcNhân loại và Trái đất sẽ phải đối mặt với những gì vào năm 2050?
Nắng nóng gay gắt ở Philippines, nhiều trường học chuyển sang học trực tuyến
Bốn phương - 1 ngày trướcGĐXH - Ở Philippines vào tháng 3, 4 và 5 là giai đoạn nắng nóng đỉnh điểm nhất, do ảnh hưởng từ hiện tượng El Nino nên thời tiết năm nay càng trở nên khắc nghiệt hơn.
Ngôi làng vắng lặng, không sầm uất, nhưng toàn người giàu về "ở ẩn", siêu xe Rolls-Royce, Lotus, Bentley chạy đầy ngoài đường
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcKhông chỉ cổ kính, ngôi làng nhỏ còn được "giấu mình" bằng những bức tường rào bằng đá, hàng cây sồi lâu năm để tránh xa tiếng ồn ào và ánh mắt dòm ngó của những người đi bên ngoài.
'Thời đại trà sữa' tạo ra hàng loạt tỷ phú ở Trung Quốc
Bốn phương - 1 ngày trướcGĐXH - Ít nhất 6 tỷ phú ở Trung Quốc được tạo ra bởi sự bùng nổ của trà sữa trân châu trong những năm qua.
Cầm một thứ trên tay, người đi bộ khiến tài xế nào cũng nể, lập tức nhường đường
Tiêu điểm - 2 ngày trướcDự án thí điểm hài hước được đưa ra áp dụng vào dịp Cá Tháng Tư tại Canada nhưng lại nhận được sự ủng hộ của khá nhiều người.
Viễn cảnh của Trái đất vào năm 2050, chuyên gia: Việt Nam nằm trong top 5 quốc gia dễ bị tổn thương nhất
Chuyện đó đâyNhân loại và Trái đất sẽ phải đối mặt với những gì vào năm 2050?