Làm vàng nhái nên xử hình sự

Người dân nên mua vàng trong hệ thống SJC để bảo vệ quyền lợi của mình. Ảnh: M.H

Theo một số chuyên gia lĩnh vực kim hoàn, thay đổi bao bì chống vàng nhái, cung cấp thông tin nhận biết chỉ là biện pháp trước mắt chứ chưa thể giải quyết căn cơ nạn vàng nhái. Đặc biệt, hiện tượng làm vàng nhái vẫn tiếp diễn và kéo dài nếu như chênh lệch giá vàng cao như hiện nay với mức chênh giá trong nước với giá thế giới quy đổi khoảng 3 triệu đồng/lượng và mức chênh vàng SJC với phi SJC khoảng 1,5 triệu đồng/lượng.

Ông Nguyễn Huỳnh Bảo, chủ một cửa hiệu vàng lâu năm phố Hồ Tùng Mậu, Từ Liêm, Hà Nội cho biết: “Ngăn chặn vàng nhái cực khó nếu chênh lệch giá vẫn lớn. Nó cũng giống như nạn tiền giả, càng chống thì hành vi giả, nhái, luồn lách càng tinh vi. Cùng là vàng 9999 nhưng giá lại khác nhau, thì đây ắt hẳn là động cơ để nhiều đối tượng trục lợi. Nếu không có độc quyền và chênh giá, vàng nhái chắc chắn sẽ không xuất hiện. Vàng giả, vàng nhái đã có từ lâu nhưng khác với các nước phát triển khi người dân mua vàng phải ghi lại số series, giấy chứng nhận về hàm lượng, trọng lượng… để đảm bảo quyền lợi của người mua. Tại Việt Nam, hầu như không có đơn vị kiểm định nên người dân cứ mua vàng mà không rõ chất lượng ra sao nên khi việc kiểm định dần được chuẩn hóa, hàng nhái mới lộ”.

Anh Nguyễn Tuấn Thành, chủ tiệm vàng Tuấn Thành, phố Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội cũng cho biết: “Vẫn còn quá nhiều kẽ hở cho vàng nhái. Chế tài chưa đủ mạnh, lợi nhuận lại lớn mà máy kiểm định hiếm vì giá quá đắt, không mấy điểm buôn bán kim hoàn có thể trang bị được. Một máy quang phổ kiểm định vàng tốt thường có giá 100 - 200 triệu đồng/chiếc. Không mấy điểm kinh doanh có thể trang bị. Ngay cả hệ thống bán vàng SJC, không phải điểm bán vàng nào cũng trang bị loại máy này. Thực tế việc kiểm định vàng của SJC gần đây cũng lộ rõ là khi người dân đến kiểm định vàng, nếu nghi ngờ là vàng nhái, các điểm bán vàng SJC tại Hà Nội cũng phải gửi vào trụ sở chính là TP HCM để kiểm định bằng máy quang phổ”.

Vàng giả xử tội như tiền giả

Theo chuyên gia kinh tế, TS. Vũ Đình Ánh, SJC được lựa chọn là thương hiệu vàng quốc gia, dập theo chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước, nên tất cả vàng nhái SJC có thể được coi là một hình thức in tiền giả và cần được đối xử như hoạt động in tiền giả. Người dân cần ghi rõ số series vàng cũng như địa chỉ mua vàng tại đâu, thời điểm mua, trọng lượng, hàm lượng vàng để có căn cứ đảm bảo quyền lợi.

Ông Nghiêm Chí Mỳ, nguyên Viện trưởng Viện phân tích Kinh tế Xã hội Hà Nội cũng cho rằng, làm vàng nhái phải xử hình sự vì SJC đã là thương hiệu của quốc gia. Tuy nhiên, ông Nghiêm Chí Mỳ cũng khuyến cáo rằng: “Ngay cả khi xử vàng nhái như hành vi buôn bán tiền giả theo Luật hình sự thì sức răn đe cũng chưa đủ mạnh. Vì lợi nhuận thu được từ hành vi này quá lớn mà cách lách luật của kẻ phạm tội ngày càng tinh vi. Chúng biết chia nhỏ số lượng để không bị quy vào mức xử phạt cao nhất. Trong khi đó, không ít người cầm vàng là những người còm cõi tích cóp bằng chính sức lao động của mình và rất khó khăn mới có được”.

Chẳng hạn theo Bộ Luật Hình sự tại điều 154 quy định: Tội vận chuyển trái phép hàng hoá, tiền tệ qua biên giới. Người nào vận chuyển trái phép qua biên giới thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền 5- 20 triệu đồng; Cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm: Hàng hoá, tiền Việt Nam, ngoại tệ, kim khí quý, đá quý có giá trị từ 150- <300 triệu đồng; Nặng hơn là phạt tù từ 2 năm đến 5 năm nếu vật phạm pháp có giá trị từ 300- < 500 triệu đồng;

Tại điều 156 của Bộ Luật Hình sự quy định tội sản xuất, buôn bán hàng giả cũng ghi rõ: Người nào sản xuất, buôn bán hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có giá trị từ 30 triệu đồng đến dưới 150 triệu đồng hoặc dưới 30 triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng bị phạt tù từ 6 tháng đến 5 năm; Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3-5 năm: Có tổ chức; Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có giá trị từ 150- <500 triệu đồng; Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 7- 15 năm: Hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có giá trị từ 500 triệu đồng trở lên…

Mai Hạnh