Ngôi làng kỳ lạ ở Hà Nội, mời khách ăn cưới, gia chủ phải đến đủ 3 lần
Gia chủ muốn mời khách ăn cỗ cưới, phải đến đủ 3 lần. Nếu không, thực khách sẽ không đến.
Di tích lịch sử đình làng Hoàng Xá. |
Hoàng Xá (thị trấn Vân Đình, Ứng Hòa, Hà Nội) là ngôi làng cổ với nhiều nét văn hóa độc đáo. Mặc dù nay đã mai một hoặc biến mất nhưng nhiều phong tục lạ ở đây được ‘người chép sử’ của làng dày công sưu tầm, ghi chép. Đó là nhà giáo Đặng Đình Thiêm (SN 1936 - TT Vân Đình, Ứng Hòa, Hà Nội). |
Gặp ông Thiêm vào thời điểm đầu mùa cưới, ông chia sẻ, chuyện cưới hỏi là thứ hiện hữu, gắn liền với đời sống người dân nhất.
Cách đây hơn nửa thế kỷ, nhà nào có đám, rất khó mời người làng dự tiệc. Gia chủ muốn mời, bắt buộc phải thực hiện lệ ‘Tái thỉnh’.
'Tái thỉnh là tiếng Hán - Việt, có nghĩa là 'mời lại', thể hiện sự cung kính, trân trọng, mong mỏi khách đến', ông Thiêm giải thích.
Cách mời khách ở đây khá cầu kỳ, thường gia chủ phải đến nhà khách 3 lần. Lần một, chủ nhà mời đến chơi, ăn trầu uống nước. Lần hai cách đám cưới vài ngày, chủ nhà ân cần mời tiệc. Lần ba, người nhà đám cưới tái thỉnh trước giờ ăn khoảng 2 tiếng đồng hồ. Không có đủ 3 lần mời như vậy, thực khách sẽ coi như chủ nhà 'mời rơi' và đương nhiên không dự.
Việc ăn cỗ cưới ở đây còn đặc biệt ở chỗ, gia chủ chỉ khai tiệc vào 1 giờ nhất định. Do vậy, khi đi ăn cưới, bao giờ khách cũng mang theo một cây tăm.
Nếu đến đám, thấy gia chủ đã khai tiệc, họ giả vờ ngậm tăm rồi bước vào và xin kiếu với gia chủ vì trót tiếp khách ở nhà, sau đó lịch sự cáo lui.
Nhà giáo về hưu Đặng Đình Thiêm bên cuốn bản thảo viết về văn hóa, phong tục xưa của địa phương. |
Về cỗ bàn, các cụ cao niên thường tự hào: ‘Cỗ làng ta vừa hậu hĩnh, vừa phong phú, cứ phải xếp hai tầng. Cỗ đơn giản cũng phải 8 đĩa - 4 bát; 10 đĩa - 4 bát hoặc 12 đĩa - 5 bát… Bao gồm: giò nem ninh mọc, bóng mực, vây yến, nem chạo… Nhà càng giàu, càng sang cỗ càng to. |
Ngày xưa, một bàn cỗ chỉ dành cho 4 người. Khi dự tiệc, mọi người ăn uống từ tốn, tỏ ra thanh lịch, lấy sự nhấm nháp, thưởng thức là chính. Sau bữa cỗ, bao giờ chủ nhà cũng khéo léo chia phần, cử người đem kính tận nhà.
Sau cách mạng tháng 8, mọi thủ tục rườm rà được bãi bỏ, không nhà nào làm cỗ mời khách nữa. Tuy nhiên, cuộc sống hiện đại, việc cỗ bàn đã quay lại, vẫn công thức 10 đĩa, 4 bát như trước nhưng lệ tái thỉnh xưa cũ thì không còn.
Ông Thiêm cho biết thêm, ngoài cầu kỳ về lời mời khách ăn cỗ, người làng Hoàng Xá còn rất kỹ tính trong việc pha nước mời khách đến dự đám cưới. Thông thường, chiều hôm trước diễn ra tiệc cưới, khách sẽ đến chơi nhà cô dâu, chú rể.
Gia chủ hãm ấm chè tươi, nước rót ra nguyên màu xanh tươi mới. Hết một lượt nước, chè ngả màu là bỏ, không dùng lại.
Cách hãm chè tươi ở Hoàng Xá cũng khá tinh tế. Người ta chọn loại lá chè ở gốc, dày và nhỏ, mang về rửa sạch, phơi khô rồi tráng qua nước sôi. Sau đó, mang lá chè vò dập bằng tay và cho vào một vỏ sành, đặt trong sọt tre, xung quanh ủ rơm.
Bước cuối cùng, lấy nước mưa, đun sôi lăn tăn, đổ vào, hãm 20 phút mới mang ra mời khách. Chén nước chè đảm bảo xanh, đặc và sánh là đạt yêu cầu.
Nhà có đám thường chọn người khéo léo đảm nhiệm việc này. Sau 7 giờ tối, gia chủ bỏ nước chè xanh, thay bằng chè mạn.
Ngày xưa chưa có phích, nhà có đám phải đắp lò, nhóm lửa liên tục để luôn có nước sôi.
Chè búp pha thật đặc làm nước cốt, khách tới nhà, người chuyên trách lấy nước sôi, pha với nước cốt mời khách. Dù chè xanh, chè tàu hay chè mạn đều phải đảm bảo 3 yếu tố: màu sắc, hương thơm và vị.
Đến nay, dân làng vẫn truyền tai nhau câu ca: ‘Cơm xong uống nước chè tươi/ Tối, trưa tiếp khách, thảnh thơi chè tàu’.
Người làng bên cho rằng làng Hoàng Xá cầu kỳ, khắt khe nhưng dân làng Hoàng Xá luôn tự hào về nếp sống hiếu khách đó. Lệ này tồn tại mãi đến những năm 80 của thế kỷ 20. Ngày nay, việc cỗ bàn, ăn uống ở Hoàng Xá đã giản tiện đi nhiều nhưng cách đối đãi với khách vẫn như xưa.
Trưởng thôn Hoàng Xá - Trần Hữu Nhuận. |
Trao đổi với VietNamNet, ông Trần Hữu Nhuận (Trưởng thôn Hoàng Xá) cho biết: ‘Làng Hoàng Xá từ xưa có đặc trưng là khu vực nằm sát đường cái, thông thương, mua bán dễ dàng. Người dân ngoài trồng lúa, chăn nuôi thường có thêm nghề buôn bán, sản xuất. Do đó đời sống có phần sung túc hơn. Việc thông thương, đi buôn bán khắp nơi, lại gần khu vực giao thông nên nếp văn hóa ở đây mang hơi hướng thành thị. |
Những phong tục, tập quán kể trên được ông Thiêm ghi chép lại chính là một phần bản sắc văn hóa đầy giá trị của địa phương'.
Theo Vietnamnet
Thủ đoạn 'gọi vốn' bất động sản của siêu lừa đất Cảng
Pháp luật - 1 giờ trướcGĐXH - Để lừa các nhà đầu tư chuyển tiền, Hòa đã đưa các thông tin gian dối về việc Công ty TNHH Pros Land có hợp tác với các chủ dự án lớn, mua được các suất bất động sản với giá ưu đãi, suất đối ngoại. Đây chính là cái bẫy khiến gần 40 nạn nhân bị lừa.
Tài xế ô tô đạp nhầm chân ga, húc đổ trụ bơm xăng cùng nhiều xe máy
Đời sống - 1 giờ trướcĐổ xăng xong, tài xế H. lái xe đi nhưng đạp nhầm chân ga dẫn đến chiếc xe mất kiểm soát, gây tai nạn liên hoàn.
Vụ nam sinh lớp 6 đọc, viết chưa thạo: Rà soát học sinh toàn huyện
Giáo dục - 1 giờ trướcSau khi một học sinh lớp 6 đọc, viết chưa thạo được phát hiện, Phòng GD-ĐT huyện Minh hoá đã chỉ đạo các trường tiểu học, THCS rà soát chất lượng học sinh yếu kém.
Hà Nội: Xót xa hàng loạt cây xanh bị tỉa trơ trụi
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - Hàng loạt cây xanh ở ngõ 86 và 15 phố Duy Tân (phường Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, Hà Nội) bị cắt trụi cành lá dù thời điểm này chuẩn bị bước vào nắng nóng đỉnh điểm, khiến người dân tiếc nuối.
Chiêu trò 'hút' hàng nghìn tỷ đồng của Công ty Tâm Lộc Phát
Pháp luật - 3 giờ trướcGĐXH - Chỉ trong một thời gian ngắn, Tâm Lộc Phát từ một công ty "bé xíu" bỗng nhiên "nổi đình, nổi đám" trên khắp các trang mạng xã hội bởi khả năng thu hút các nhà đầu tư trong việc huy động vốn...
Án mạng đau thương ở Lai Châu: Dùng dao sát hại mẹ con của người tình
Pháp luật - 3 giờ trướcGĐXH - Cho rằng mẹ người tình ngăn cấm chuyện tình cảm, Hồ đã dùng dao sát hại người phụ nữ này. Trong cơn say máu, Hồ sát luôn người yêu rồi dùng dao tự đâm vào bụng mình để tự sát.
Nhiều nạn nhân sập bẫy lừa đảo của kẻ môi giới bất động sản
Pháp luật - 3 giờ trướcGĐXH - Với thủ đoạn đưa thông tin gian dối cho rằng, bản thân đang đầu tư đất thuộc các dự án tại tỉnh Quảng Ninh và Thanh Hóa, đối tượng đề nghị các cá nhân góp vốn chung tiền mua đất. Tiếp đó, Hà yêu cầu các nạn nhân đưa tiền để chi phí tách thửa, sang tên...
Gió mùa Đông Bắc sắp tràn xuống miền Bắc sau chuỗi ngày nắng nóng đỉnh điểm
Thời sự - 3 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, sau kỳ nghỉ lễ 30/4, Bắc Bộ đón khối không khí lạnh yếu từ lục địa Trung Quốc di chuyển xuống. Thời tiết sẽ có sự thay đổi, trời có mưa sau chuỗi ngày nắng nóng.
Người dân hối hả về quê nghỉ lễ 30/4 - 1/5, bến xe, phố phường Hà Nội bắt đầu đông đúc
Đời sống - 4 giờ trướcGĐXH - Ngay từ đầu giờ chiều 26/4 (ngày làm việc cuối cùng trước kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5), các bến xe, tuyến đường cửa ngõ trên địa bàn Hà Nội đã bắt đầu đông đúc, người dân hối hả "khăn gói" lên đường về quê.
Phát hiện vật thể nghi là người trong đám cháy nhà xưởng, nơi 2 phóng viên tố bị hành hung
Pháp luật - 5 giờ trướcGĐXH - Theo lãnh đạo xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì, trong quá trình khám nghiệm hiện trường vụ cháy nhà xưởng, lực lượng chức năng phát hiện một vật thể đã than hoá, nghi là người. Hiện địa phương đang chờ thông tin kết luận từ cơ quan pháp y.
Tin sáng 26/4: Phát hiện tiệm vàng bán sản phẩm vàng giả nhãn hiệu Gucci, Dior, Louis Vuitton; nghỉ lễ 30/4-1/5, cả nước nắng nóng chưa từng có
Xã hộiGĐXH - Đoàn kiểm tra phát hiện doanh nghiệp đang bày bán 13 sản phẩm là trang sức kim loại màu vàng có dấu hiệu giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng; 10 năm qua, chưa có năm nào cả 3 miền Bắc - Trung - Nam cùng xảy ra nắng nóng trong giai đoạn 30/4-1/5.