Vô sinh, hiếm muộn từ những nguyên nhân không ngờ
GiadinhNet - Số liệu mới nhất của Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho thấy, tỉ lệ vô sinh hiếm muộn ở Việt Nam hiện là 7,7% trong tổng số các cặp vợ chồng (tương đương hơn 1 triệu cặp vợ chồng), trong đó vô sinh 1 (nguyên phát) là 3,8% vô sinh 2 (thứ phát) là 3,9%. Trong vô sinh, nam giới chiếm khoảng 40%, nữ giới 40%, còn lại đến từ cả hai phía.
Ảnh minh họa
Nhiều nguyên nhân dẫn đến vô sinh
Theo BS Hồ Sỹ Hùng, Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Quốc gia (Bệnh viện Phụ sản Trung ương), nguyên nhân gây vô sinh hàng đầu với nữ giới là do viêm nhiễm, tắc vòi trứng… Một số nguyên nhân khác làm giảm dự trữ buồng trứng như lớn tuổi, lạc nội mạc tử cung trong buồng trứng khiến số lượng trứng ít đi, hoặc ngược lại là buồng trứng đa nang… gọi chung là rối loạn phóng noãn. Ngoài ra, một số nguyên nhân có thể gặp như các bất thường từ khối u (u xơ tử cung, polip buồng tử cung), hay dính buồng tử cung, thậm chí không có tử cung.
Ở nam giới, nguyên nhân thường do bất thường về tinh dịch đồ ở mức độ khác nhau. Mức độ nhẹ là số lượng, chất lượng tinh trùng giảm đi; nặng có thể gần như có rất ít tinh trùng hoặc đa số tinh trùng bị bất thường.
Một tình trạng chung khiến tỉ lệ vô sinh, hiếm muộn tăng là do yếu tố xã hội, xã hội đang phát triển khi ngày càng nhiều người ngại lập gia đình, phấn đấu sự nghiệp nên sinh con muộn. Tới khi tính có con thì khả năng sinh sản đã giảm. Có trường hợp sinh con đầu tiên, rồi tới cả chục năm mới tính tiếp tục mang bầu lại lâm vào tình trạng vô sinh thứ phát. Tình trạng béo phì gia tăng ở cả nam lẫn nữ cũng gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Theo BSCKI Nguyễn Thị Nhã - Trưởng Trung tâm Hỗ trợ sinh sản (Bệnh viện Bưu điện), mặc dù chưa thể khẳng định chắc chắn tỷ lệ chính xác cho các trường hợp vô sinh hiếm muộn, nhưng các huyên gia tin rằng môi trường độc hại, ô nhiễm là một trong những nguyên nhân chính. Thuốc trừ sâu được chứng minh là có ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản. Trong khi lượng thực phẩm bị nhiễm loại hóa chất độc hại này đang ngày ngày đầu độc bữa ăn của con người khiến nhiều người trong cơ thể có lượng tồn dư thuốc trừ sâu, thì đến sức khỏe còn không đảm bảo được nói gì đến việc sinh sản.
Các độc tố khác có thể góp phần vào sự gia tăng vô sinh bao gồm các hóa chất được giải phóng bởi một số loại nhựa, những hóa chất có trong dung dịch làm sạch, làm khô và một số hóa mỹ phẩm...
Hệ lụy từ lối sống
Ngoài những nguyên nhân trên, theo BS Hồ Sỹ Hùng, đa số vô sinh do lối sống của cả 2 giới. Uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá cùng chế độ ăn uống, sinh hoạt không lành mạnh như thức khuya nhiều và các yếu tố tác động từ môi trường đã làm giảm số lượng tinh trùng và khiến tinh trùng bị bất thường ở nam giới. Còn ở nữ giới, việc viêm nhiễm phần phụ chủ yếu do vệ sinh cơ quan sinh dục không tốt, nạo hút thai nhiều, sử dụng các biện pháp tránh thai không hợp lý đã dẫn tới vô sinh.
BS Nguyễn Khắc Lợi - Giám đốc Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn cũng nhấn mạnh: Thói quen sinh hoạt, lối sống không lành mạnh, nạo hút thai, quan hệ tình dục không an toàn là lý do phổ biến dẫn tới các rối loạn về tình dục và khả năng sinh sản. Nam giới thủ dâm liên tục, quan hệ bừa bãi với nhiều người, nhiều thời điểm sẽ làm hoang phí tinh trùng và khả năng sinh dục. Theo BS Lợi, một số người có lối sống phản khoa học, vui chơi quá đà, sử dụng các chất kích thích, lạm dụng rượu bia, hút thuốc lá cũng khiến tinh trùng suy giảm. Nghiêm trọng hơn, chúng còn làm xơ ống sinh tinh hay tế bào sinh tinh, dễ dẫn đến vô sinh. Ở nữ giới, việc quan hệ tình dục không an toàn còn kéo theo hệ lụy mang thai ngoài ý muốn, sau đó là phá thai. Khi phá thai nhiều lần, niêm mạc tử cung bị mỏng hóa, buồng trứng không phát triển, ảnh hưởng trực tiếp tới việc có con sau này.
Trước tình thế không thể mang thai tự nhiên, rất nhiều các cặp vợ chồng hiếm muộn trông chờ vào giải pháp thụ tinh ống nghiệm, thuê người mang thai hộ. Tuy nhiên, đó là một trong những giải pháp khó thực hiện của nhiều cặp vợ chồng, nhất là những người khó khăn. Hiện nay chi phí cho một ca thụ tinh ống nghiệm tại Việt Nam đang ở mức khá cao, từ 60 - 80 triệu đồng. Tuy mức phí này được coi là thấp so với mặt bằng chung các nước trong khu vực, nhưng ở Việt Nam, đây là gánh nặng với những gia đình có hoàn cảnh kinh tế khó khăn. Kể cả đối với những gia đình có điều kiện, không nói thụ tinh ống nghiệm mà thậm chí có khả năng đài thọ cho người đẻ thuê thì cũng chưa phải là hoàn toàn không có mặt trái. Tình trạng tranh chấp con sau khi sinh hay ảnh hưởng về đạo đức cũng khiến nhiều người phải đau đầu.
Do vậy, ngoài việc ngăn chặn những nguyên nhân chủ quan cùng hạn chế tối đa nguyên nhân khách quan, theo BS Nguyễn Khắc Lợi, các cặp vợ chồng hiếm muộn cần nhận thức sớm tình trạng của mình, thăm khám sớm và chia sẻ cởi mở với bác sĩ, giúp tăng khả năng điều trị thành công, giảm chi phí, giảm tốn kém trong việc mang thai, sinh nở của mình.
- Các nguyên nhân gây vô sinh nữ: Không có rụng trứng do bẩm sinh, tuổi cao, hậu quả của phẫu thuật hoặc điều trị hóa chất; rối loạn phóng noãn do buồng trứng đa nang, suy tuyến yên, hội chứng thượng thận sinh dục; rối loạn phóng noãn cũng có thể xảy ra khi đời sống gặp áp lực, căng thẳng; bất thường đường sinh dục, không có âm đạo, không có tử cung, cổ tử cung, dính tử cung do viêm, lao, cắt tử cung...
- Với vô sinh nam: Thường do không có tinh trùng vì không có quá trình sinh tinh do suy tinh hoàn hoặc do tắc nghẽn hệ thống dẫn tinh. Bệnh nhân nam có tinh trùng nhưng yếu, ít, bất thường về số lượng, độ di động, hình thái... Nguồn gốc của vấn đề này có thể do bất thường bẩm sinh về gene, hoặc hệ quả của các bệnh quai bị, viêm tinh hoàn... Đáng chú ý, uống rượu hút thuốc, sử dụng ma túy và tuổi cao cũng ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.
Trang Minh
Chạy bộ tập thể dục nếu có dấu hiệu này cần dừng ngay để phòng đột quỵ
Sống khỏe - 5 giờ trướcGĐXH - Chạy bộ tập thể dục nếu thấy có cơn đau tức ngực bất thường, nhịp tim nhanh lên một cách bất thường, cảm giác mệt mỏi... cần được thăm khám y tế.
Bé gái chào đời với dây rốn quấn cổ 5 vòng
Y tế - 5 giờ trướcBé gái nặng gần 3 kg, có dây rốn quấn cổ 5 vòng, ngôi ngược vừa được các bác sĩ phẫu thuật mổ lấy thai thành công
Pfizer Việt Nam, VNVC và Tâm Anh hợp tác nâng cao giải pháp chăm sóc sức khỏe
Sống khỏe - 5 giờ trướcTP.HCM, 15/4/2024, Pfizer (Việt Nam), VNVC, và Bệnh Viên Đa Khoa Tâm Anh TP.Hồ Chí Minh đã ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác tăng cường giải pháp chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam
4 loại ung thư thường gặp ở phụ nữ và cách phát hiện sớm
Bệnh thường gặp - 5 giờ trướcCơ thể nữ giới luôn thay đổi, nhưng đôi khi những thay đổi lại là dấu hiệu bệnh ung thư ở phụ nữ.
Lạng Sơn: Gần 100 người mắc rối loạn tâm thần do lạm dụng rượu
Y tế - 8 giờ trướcGĐXH – Đa số bệnh nhân nhập viện với các biểu hiện như: mê sảng, dễ bị kích động, không điều khiển được cảm xúc, la hét, chửi bới, lo âu, hoảng sợ, ảo giác...
Tai nạn hy hữu: Đạp xe đi học, nam sinh 17 tuổi bị tay lái đâm sâu vào cổ
Y tế - 9 giờ trướcGĐXH - Cú ngã không ngờ đã khiến tay lái xe đâm vào cổ. Máu từ vết thương ồ ạt chảy, cậu vội dùng tay bịt vết thương, loạng choạng chạy bộ về nhà.
Uống thuốc nam không rõ nguồn gốc, hai người đàn ông nhập viện cấp cứu
Y tế - 9 giờ trướcGĐXH – Sau 5 tháng uống thuốc nam điều trị viêm gan B, ông D. thấy mệt mỏi, chán ăn, tiểu ít, có màu vàng sẫm, đại tiện phân táo nên được đưa đi bệnh viện.
Trẻ em có bị rối loạn tiền đình không?
Mẹ và bé - 14 giờ trướcNhiều người cho rằng rối loạn tiền đình là bệnh chỉ gặp ở người lớn. Tuy vậy, trẻ em cũng rất dễ mắc phải hội chứng này và nhiều cha mẹ cảm thấy lo lắng khi con bị rối loạn tiền đình.
Thông tin mới nhất vụ thanh niên ngừng tim trước vạch đích giải chạy Tây Hồ: Có tiền sử tăng huyết áp
Y tế - 14 giờ trướcGĐXH - Bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp 4 năm, thường xuyên được điều trị bằng Coversyl.
Cao huyết áp và những biến chứng trên mắt chớ nên chủ quan!
Sống khỏe - 15 giờ trướcHuyết áp cao là một kẻ "sát thủ thầm lặng" ảnh hưởng đến tim mạch, não bộ và nhiều cơ quan khác, trong đó có mắt. Biến chứng mắt do cao huyết áp có thể dẫn đến mù lòa nếu không được phát hiện kịp thời.
Chú rể ở Nam Định nhập viện ngay trong ngày cưới vì chấn thương tinh hoàn
Bệnh thường gặpGĐXH - Trong lúc vui chơi và nhảy cùng bạn bè trong ngày cưới, chú rể có trèo lên ghế nên bị ngã đập vùng hạ bộ vào thành ghế...