Hà Nội
23°C / 22-25°C

Trẻ đuối nước, hóc dị vật… làm thế nào sơ cứu đúng cách?

Chủ nhật, 07:00 22/07/2018 | Sống khỏe

GiadinhNet - Không ít trẻ bị đuối nước, người dân cấp cứu lại vác bệnh nhân lên vai chạy, hoặc dốc ngược lên với hi vọng nước ọc ra. Ít ai ngờ, đây là cách tước oan đi sự sống của bệnh nhân vì làm mất thời gian “vàng” cứu người.


Khi trẻ bị hóc dị vật, đặt trẻ nằm úp dọc theo cánh tay, bàn tay đỡ dưới cổ bé, đặt lên đùi sau đó vỗ lưng theo lực xuôi xuống phía dưới cổ (ảnh 1); ấn ngực ở vị trí 1/2 dưới của xương ức để đẩy dị vật ra ngoài (ảnh 2).

Khi trẻ bị hóc dị vật, đặt trẻ nằm úp dọc theo cánh tay, bàn tay đỡ dưới cổ bé, đặt lên đùi sau đó vỗ lưng theo lực xuôi xuống phía dưới cổ (ảnh 1); ấn ngực ở vị trí 1/2 dưới của xương ức để đẩy dị vật ra ngoài (ảnh 2).

Không làm mất thời gian “vàng” cứu mạng sống trẻ

Theo TS.BS Tạ Anh Tuấn - Trưởng khoa Hồi sức tích cực (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, từ đầu hè đến nay, Khoa tiếp nhận nhiều bệnh nhi bị đuối nước. Đặc biệt trong những ngày nắng nóng kỷ lục vừa qua, đỉnh điểm 1 tuần Khoa tiếp nhận tới 4 trường hợp đuối nước nhập viện trong tình trạng nguy kịch, phải thở máy.

Có trường hợp bé 4 tuổi (ở Bắc Giang) theo chân các anh chị lớn trong làng ra ao chơi, không may trượt chân xuống nước và bị đuối nước. Dù đã được cứu lên kịp thời nhưng bé đã bị hôn mê, sau đó chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, bé được cho thở máy ngay, dù tính mạng không còn nguy hiểm, nhưng có thể sẽ để lại những di chứng về lâu dài.

BS Phạm Ngọc Toàn, Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Nhi Trung ương) cho biết, nhiều bệnh nhân đuối nước khi chuyển từ các tuyến cơ sở lên đã được đặt nội khí quản, ý thức bệnh nhân kém do bị chìm dưới nước, thiếu oxy cho não. Đại đa số trường hợp do cấp cứu không đúng khi vớt được bệnh nhân lên, đến khi chuyển đến bệnh viện thì hầu hết đã hôn mê sâu.

Theo BS Toàn, sai lầm gặp phổ biến nhất, đó là khi vớt được người đuối lên, người dân cấp cứu bằng cách vác bệnh nhân lên vai rồi chạy, hay dốc ngược lên với hi vọng nước ọc ra. “Điều này sẽ làm mất thời gian “vàng” cứu sống bệnh nhân”, BS Toàn nhấn mạnh. Theo các chuyên gia về cấp cứu hồi sức, vấn đề chính lúc này là cấp cứu cơ bản gồm: Hà hơi, thổi ngạt, ép tim để cấp oxy cho não. Đó là do bệnh nhân bị chìm lâu trong nước, nước vào đường thở, thiếu oxy, gây suy hô hấp, ngừng thở, ngừng tim nên cấp cứu ngừng thở, ngừng tim là vô cùng quan trọng, quyết định sự sống của nạn nhân.

Cũng theo BS Toàn, về nguyên tắc, khi phát hiện một người đuối nước, nếu bản thân mình không biết bơi, hãy lập tức gọi hỗ trợ thay vì nhảy xuống cứu bệnh nhân. Bởi điều này sẽ biến bạn thành nạn nhân thứ 2. Sau khi có được hỗ trợ đưa nạn nhân lên bờ, hãy đánh giá bệnh nhân, gọi hỏi xem có đáp ứng không. Nếu đáp ứng, trả lời tốt đưa về tư thế hồi phục, nằm nghiêng sang một bên. Còn nếu gọi hỏi không đáp ứng, ngay lập tức hô lớn, gọi người hỗ trợ rồi nhanh chóng mở thông đường thở và cấp cứu.

Hóc dị vật, xử trí sao?

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương thường xuyên tiếp nhận các bệnh nhân học dị vật như: Hạt nhãn, hạt chôm chôm, nắp bút, đồ chơi… BS Phạm Ngọc Toàn cho biết, cách đây vài ngày, ông tiếp nhận một bệnh nhi 2 tuổi ở Nam Định, bị sặc hạt nhãn, ngay lập tức bị ho sặc sụa, tím tái.

Theo lời kể của người nhà bệnh nhi, hai chú cháu ăn nhãn và cười đùa, bỗng bé M bị hóc hạt nhãn. Ngay lập tức, gia đình đưa bé đến bệnh viện huyện trong tình trạng ngưng tim. Bệnh viện tuyến huyện đặt ống nội khí quản và chuyển tiếp lên Bệnh viện Nhi Trung ương cấp cứu.

Bệnh viện Nhi Trung ương phát hiện hạt nhãn nằm ngay nắp thanh môn. Các bác sĩ nhanh chóng lấy dị vật ra khỏi đường thở. Tuy nhiên, bé đã rơi vào hôn mê, tổn thương não vì thiếu oxy do xử trí tiếp nhận ban đầu không đúng, không lấy dị vật kịp thời. Hiện bé M rơi vào tình trạng sống thực vật và tiên lượng dè dặt.

Một trường hợp khác, một bệnh nhi 4 tuổi bị hóc chôm chôm cũng được đưa đến Khoa Cấp cứu (Bệnh viện Nhi Trung ương) trong tình trạng ngừng tim, ngừng thở 10 phút. Bệnh nhi đang được điều trị tích cực, nhưng tình trạng tổn thương não do thiếu oxy rất nặng nề bởi trước đó, bé bị sơ cứu ban đầu sai.

Theo BS Toàn, với các ca hóc dị vật như các bệnh nhi này, nếu biết cách xử trí, cách sơ cứu rất đơn giản có thể cứu sống được bệnh nhân. Còn nếu xử trí không đúng, bệnh nhân được chuyển tới viện có thể được cứu sống nhưng chịu di chứng suốt đời vì tổn thương não không phục hồi.

Vị bác sĩ này cho biết, ở nước ngoài, việc đào tạo kỹ năng cấp cứu hóc dị vật hay đuối nước cho người dân rất phổ biến, nhưng ở nước ta vẫn chưa được đầy đủ. Thậm chí, ngay cả nhiều cán bộ trong ngành Y tế chưa nắm vững.

Khi phát hiện trẻ hóc dị vật, cha mẹ động viên trẻ ho mạnh, kích thích đẩy dị vật ra ngoài. Trong trường hợp bệnh nhân ho nhưng không đẩy được dị vật ra, người lớn cần thực hiện các bước sơ cấp cứu ban đầu. Cụ thể:

Bước 1: Tay người cấp cứu đỡ vào cằm của nạn nhân, đầu chúi xuống phía dưới, người của bệnh nhân đặt thẳng lên tay, lên đùi của người cấp cứu.

Bước 2: Xác định vị trí và tiến hành vỗ lưng 5 lần, vỗ lực hướng từ trên xuống dưới. Quan sát xem dị vật ra hay chưa.

Bước 3: Nếu không được, lật bệnh nhân nằm ngược lại và tiến hành ấn ngực. Vị trí ấn ngực xác định ở 1/2 dưới xương ức.

Với trẻ lớn, các bước làm tương tự nhưng cần lấy ghế ngồi để đỡ bệnh nhi. Trong trường hợp, dị vật đã ra khỏi cơ thể, các gia đình vẫn đưa bệnh nhân lên cơ sở y tế để thăm khám. Trong quá trình sơ cứu nên đồng thời gọi điện thoại cho các trung tâm cấp cứu gần nhất.

Quỳnh An

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tin mới nhất về sức khỏe nam sinh lớp 8 chơi bóng rổ bị đánh dẫn đến chết não

Tin mới nhất về sức khỏe nam sinh lớp 8 chơi bóng rổ bị đánh dẫn đến chết não

Y tế - 56 phút trước

GĐXH - Đại diện Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ cho biết, hiện bệnh nhân N.H.Đ (nam sinh lớp 8 chơi bóng rổ bị đánh dẫn đến chết não) vẫn đang điều trị hồi sức tích cực.

Đau bụng nhiều năm, phát hiện vòng tránh thai 'đi lạc' trong ổ bụng

Đau bụng nhiều năm, phát hiện vòng tránh thai 'đi lạc' trong ổ bụng

Y tế - 2 giờ trước

Ngày 28/3, các bác sĩ khoa Ngoại tổng hợp, Bệnh viện Hữu Nghị đã phẫu thuật thành công cho bệnh nhân 72 tuổi (Hà Nội) có vòng tránh thai "đi lạc" trong ổ bụng.

6 thực phẩm không nên dùng khi uống rượu

6 thực phẩm không nên dùng khi uống rượu

Bệnh thường gặp - 2 giờ trước

Một số thực phẩm khi dùng cùng với rượu có thể dẫn đến khó chịu ở dạ dày, thậm chí gây ngộ độc nguy hiểm…

Cô gái 21 tuổi được ghép phổi 30 Tết đã xuất viện hoàn toàn khỏe mạnh

Cô gái 21 tuổi được ghép phổi 30 Tết đã xuất viện hoàn toàn khỏe mạnh

Y tế - 4 giờ trước

GĐXH - Sau 50 ngày được chăm sóc hậu phẫu tại Trung tâm Ghép phổi – Bệnh viện Phổi Trung ương, người bệnh Phạm Anh Thư đã hoàn toàn khỏe mạnh và được xuất viện

Đo huyết áp, huyết áp cao bao nhiêu thì cần dùng thuốc?

Đo huyết áp, huyết áp cao bao nhiêu thì cần dùng thuốc?

Bệnh thường gặp - 5 giờ trước

GĐXH - Người bệnh cao huyết áp cần đến cơ sở y tế uy tín để kiểm tra chính xác, từ đó bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên thích hợp về việc có cần uống thuốc hay không.

Nhiều người trẻ đột quỵ, chuyên gia khuyến cáo gì?

Nhiều người trẻ đột quỵ, chuyên gia khuyến cáo gì?

Bệnh thường gặp - 6 giờ trước

Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai liên tục quá tải bệnh nhân, trong đó nhiều người ở độ tuổi 32-45.

Câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh đau nửa đầu

Câu hỏi thường gặp liên quan đến bệnh đau nửa đầu

Bệnh thường gặp - 7 giờ trước

Đau nửa đầu tuy không quá nguy hiểm đến tính mạng nhưng chứng bệnh này gây phiền toái đến sức khỏe cũng như đời sống của người mắc.

Top 7 siêu thực phẩm giàu niacin giúp loại bỏ cholesterol xấu tự nhiên

Top 7 siêu thực phẩm giàu niacin giúp loại bỏ cholesterol xấu tự nhiên

Bệnh thường gặp - 7 giờ trước

Niacin (hay vitamin B3), đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe tổng thể, giúp chuyển hóa thức ăn thành năng lượng và quản lý mức cholesterol cao.

Bé gái 5 tuổi đang chơi bị chó cắn tới tấp, bác sĩ khuyến cáo cách phòng tránh bệnh dại từ vật nuôi

Bé gái 5 tuổi đang chơi bị chó cắn tới tấp, bác sĩ khuyến cáo cách phòng tránh bệnh dại từ vật nuôi

Sống khỏe - 11 giờ trước

GĐXH - Bị chó cắn là tai nạn phổ biến, đặc biệt là ở trẻ nhỏ. Nếu không được xử lý vết thương đúng cách và tiêm huyết thanh, vaccine phòng dại kịp thời thì hậu quả sẽ rất nghiêm trọng.

Ngăn ngừa bệnh tim mạch với thực phẩm rẻ và sẵn có

Ngăn ngừa bệnh tim mạch với thực phẩm rẻ và sẵn có

Bệnh thường gặp - 11 giờ trước

Việc cải thiện chế độ ăn uống để bảo vệ trái tim không nhất thiết phải tốn kém. Một số thực phẩm rẻ và sẵn có dưới đây bạn có thể thêm vào chế độ ăn uống tốt cho tim mạch.

Top