Sinh ra đã có ban thờ sống, tục lệ lạ kỳ của đồng bào Vân Kiều
GiadinhNet - Đối với người Vân Kiều, thờ hồn của chính mình là việc tôn trọng chính bản thân. Cùng với đó là phải ý thức để sống tốt với gia đình, bản làng, phải nỗ lực lao động, sản xuất, dần xóa đói giảm nghèo, hướng tới cuộc sống no đủ, văn minh hơn.
Trong chuyến đi tới với những bản làng vùng cao của huyện Lệ Thủy (Quảng Bình), PV Báo Sức khỏe & Đời sống đã có dịp đến thăm nhà một già làng người Vân Kiều tại bản Tân Ly, xã Lâm Thủy và tìm hiểu về tục lệ thờ linh hồn người sống của bà con nơi đây.
Trong căn nhà sàn nằm giữa bản, già làng Hồ Trung Truồi (75 tuổi), đang kể cho con, cháu và thanh niên làng về lịch sử, truyền thống của đồng bào Vân Kiều và truyền dạy những kiến thức về phong tục thờ linh hồn người sống đã được cha ông họ gìn giữ bao đời qua.
Thấy có khách lạ muốn tìm hiểu về truyền thống lâu đời của đồng bào mình, già làng chẳng ngần ngại mà hào sảng chia sẻ. Cũng là thầy mo có tiếng của người Vân Kiều tại xã Lâm Thủy, nên già làng Hồ Trung Truồi am hiểu tường tận về tục lệ này. Khác với người Kinh chỉ thờ cúng ông bà, tổ tiên, những người quá cố, đồng bào Vân Kiều còn có phong tục rất kỳ lạ là thờ linh hồn người còn sống ngay từ khi họ mới sinh ra.
Trong nhà của bất kể người Vân Kiều nào tại Quảng Bình cũng sẽ có những chiếc bát sứ đặt trong chiếc kiềng tre được đan thủ công, để trên bàn thờ treo sát mái nhà. Theo già làng Hồ Trung Truồi thì người Vân Kiều coi đó là nơi thờ linh hồn của chính các thành viên trong gia đình họ. Mỗi chiếc bát là nơi thờ linh hồn của một người, chỉ cần nhìn vào số lượng bát là có thể biết được gia đình có bao nhiêu thành viên.
Người Vân Kiều quan niệm, bản thân mỗi con người khi sinh ra đều có một linh hồn và một vị thần bổn mạng che chở. Để con người đó được sống một cách khỏe mạnh và gặp nhiều may mắn, người Vân Kiều phải thực hiện nghi thức cúng vị thần bổn mạng đó, hay còn gọi là cúng hồn cho người sống.
Già làng Hồ Trung Truồi cho biết, khi mỗi đứa trẻ Vân Kiều sinh ra thì gia đình sẽ mời thầy mo về làm lễ báo với tổ tiên, thần linh, xin đặt bát thờ linh hồn đứa trẻ đó. Khi có thành viên mới ra đời, gia đình sẽ chuẩn bị đầy đủ gà, lợn, gạo, rượu và trầu cau rồi thầy mo sẽ sử dụng con dao truyền đời còn gọi là dao gọi hồn và chiếc sáo Pi - nhạc cụ truyền thống của người Vân Kiều để làm lễ cúng hồn.
Khi lễ xong là linh hồn của đứa trẻ đã trở về bảo hộ cho thể xác để đứa trẻ Vân Kiều lớn lên khỏe mạnh, thông minh. Trong bát "đựng linh hồn" người sống sẽ có trầu cau, một chiếc ly nhỏ và một ít vỏ cây rừng, được đặt lên bàn thờ, kê sát mái nhà sàn.
"Trong bản khi có trẻ con sinh ra sẽ làm lễ cúng hồn, đây là cách để báo với các vị thần linh, tổ tiên. Mỗi cái bát là một linh hồn người trong nhà, thờ thần bổn mạng, nếu không làm lễ thì không được đụng đến, bởi sẽ phạm thượng thần linh. Chỉ khi ai ốm đau thì mới xin làm lễ, đổi bát thờ. Thờ linh hồn như vậy là cầu mong mọi người khỏe mạnh, thần linh che chở, khi một người mất đi thì cũng sẽ chôn chiếc bát theo cùng", già làng Hồ Trung Truồi chia sẻ.
Sau khoảng 10 năm thì đứa trẻ đó sẽ tiếp tục được tổ chức lễ mừng hồn. Đến tuổi trưởng thành, những chàng trai, cô gái Vân Kiều sẽ được gia đình làm lễ mừng hồn trưởng thành, bắt đầu một cuộc sống tự lập, vững vàng. Với phụ nữ khi đến tuổi lấy chồng thì sẽ mời thầy về làm lễ, xin được đưa bát thờ linh hồn của mình theo về nhà chồng.
Việc thờ hồn người sống của đồng bào Vân Kiều chỉ kết thúc khi nào người đó mất đi, những thứ liên quan trên bàn thờ người sống cũng sẽ được chôn theo cùng người đã mất. Lúc này linh hồn người đó sẽ được gia đình chuyển sang thờ cúng ở bàn thờ dành cho những người đã khuất.
Đối với người Vân Kiều, thờ hồn của chính mình, đó là việc tôn trọng chính bản thân. Đồng nghĩa với nó là phải ý thức để sống tốt với gia đình, bản làng; phải nỗ lực lao động, sản xuất; dần xóa đói giảm nghèo, hướng tới cuộc sống no đủ, văn minh hơn.
8 lỗi cơ bản vi phạm luật giao thông, lái xe dễ ‘ăn phạt’ khi đi du lịch dịp nghỉ lễ
Đời sống - 58 phút trướcGĐXH - Dưới đây là những lỗi vi phạm luật giao thông phổ biến mà lái xe thường mắc phải khi đi du lịch dịp nghỉ lễ cùng với mức xử phạt hành chính được quy định.
4 mức hưởng phụ cấp thu hút cho hàng triệu giáo viên, cần phải chú ý kẻo bị thiệt
Xã hội - 1 giờ trướcGĐXH - Phụ cấp thu hút áp dụng đối với giáo viên là viên chức làm việc ở những vùng kinh tế mới, cơ sở kinh tế và đảo xa đất liền, vùng biên giới có điều kiện sinh hoạt đặc biệt khó khăn.
Sổ đỏ chỉ đứng tên vợ hoặc chồng, khi nào là tài sản riêng?
Pháp luật - 3 giờ trướcGĐXH - Hiện câu hỏi "Sổ đỏ chỉ đứng tên vợ hoặc chồng, khi nào là tài sản chung, khi nào là tài sản riêng?" được rất nhiều người dân quan tâm.
Tạm giữ bằng lái của 4 tài xế xe sang rước dâu dừng giữa đường chụp ảnh
Pháp luật - 3 giờ trướcCông an huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương tạm giữ giấy phép lái xe ô tô của 4 tài xế vi phạm và tạm giữ xe ô tô nhãn hiệu Mercedes loại Maybach S400 không gắn biển số.
Người đàn ông tử vong sau tiếng nổ lớn
Xã hội - 4 giờ trướcGĐXH - Nghe tiếng nổ lớn, người dân đến hiện trường thì bàng hoàng phát hiện anh H. đã tử vong tại chỗ.
Thời tiết miền Bắc sắp có sự thay đổi bất ngờ sau dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5
Thời sự - 4 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết, nắng nóng và nắng nóng gay gắt trên cả nước kéo dài đến ngày 30/4. Từ ngày 1-2/5, nắng nóng trên cả nước có khả năng giảm dần, đặc biệt khu vực Bắc Bộ trời chuyển mưa do ảnh hưởng đợt không khí lạnh yếu tràn về.
Tin sáng 28/4: Nắng nóng khắc nghiệt trên 40 độ C; manh mối phát hiện thi thể nữ giới trên sofa tại căn hộ chung cư ở Hà Nội
Thời sự - 4 giờ trướcGĐXH - Có đến 23 trạm đo của cơ quan khí tượng cho kết quả nhiệt độ trên 40 độ C vào lúc 13h trưa 27/4; Chi tiết giúp phát hiện thi thể nữ giới trên ghế sofa ở khu chung cư cao cấp tại Hà Nội là có người đàn ông muốn thuê căn hộ này.
Độc đáo thư viện được xây trong hang, thu hút hàng nghìn trẻ ghé thăm
Giáo dục - 5 giờ trướcMột tổ chức từ thiện ở tỉnh Quý Châu đã có sáng kiến xây dựng thư viện trong hang động núi đá vôi để vừa thúc đẩy văn hóa đọc và vừa là nơi hoạt động cho trẻ em ngôi làng nghèo trong kỳ nghỉ dài.
Nói dối bị đuổi khỏi quán phở vì ngồi xe lăn, TikToker bị phạt 5 triệu đồng
Đời sống - 5 giờ trướcLàm việc với Sở TT&TT Hà Nội, TikToker V.M.L thừa nhận chủ quán phở không nói câu "cái ngữ này", thông tin đăng tải lên mạng xã hội là sai sự thật.
Đóng đường cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo trong ngày 28/4
Thời sự - 5 giờ trướcTừ 7h đến 18h ngày 28/4, đơn vị vận hành cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo sẽ đóng đường để phục vụ công tác khánh thành dự án này tại phía Bắc hầm núi Vung (huyện Thuận Nam, Ninh Thuận).
Trúng độc đắc Vietlott người đàn ông bật mí cách chọn số ‘ăn may’ liên quan đến một nhân vật cực quan trọng
Xã hộiGĐXH – Mới đây, Công ty Xổ số điện toán Việt Nam (Vietlott) trao thưởng tiền tỷ cho khách hàng may mắn trúng giải đặc biệt sản phẩm Max 3D+.