Phim “Vừa đi vừa khóc”: Dở mà vẫn cuốn hút?

Hình ảnh trên poster phim “Vừa đi vừa khóc” . ảnh: tư liệu

 

Xem phim của Vũ Ngọc Đãng, nếu mong muốn tìm cái mới mẻ, sự kịch tính thì có lẽ, khán giả sẽ rất dễ thất vọng. Thường thì người sáng tạo sẽ phải cân bằng giữa nhu cầu của khán giả với cái tôi và mong muốn của mình, nhưng có vẻ như Vũ Ngọc Đãng đang muốn dẫn dụ khán giả đi theo xu thế làm phim của riêng mình. Đó là biết nó vô lý, phi lý, nhưng vẫn bị cuốn theo để biết cuối cùng “nó” lừa mình tới đâu. Người trong nghề nói anh khá “cao tay” khi bị chê tơi tả là sến sẩm, nhạt, phi logic…nhưng khán giả lại không bị chi phối bởi điều đó. Ngược lại, những người từng chê anh đã phải đi tìm câu hỏi xem phim của anh hấp dẫn ở điểm gì mà khán giả bàn luận rôm rả như thế, giá quảng cáo cứ tăng vù vù như thế.

Thành công của anh khiến người ta gợi nhớ đến cách đây nhiều năm, khi Lê Hoàng làm phim “Gái nhảy” rồi đến “Trai nhảy”. Mặc cho báo chí, giới chuyên môn phê phán, khán giả vẫn trông ngóng chờ đợi ngày phim ra rạp. Điều này tưởng như mâu thuẫn, nhưng một ông bầu hoạt động nhiều năm trong lĩnh vực giải trí đã đưa ra một “đúc kết” đáng suy nghĩ: Thường thì hễ sản phẩm của anh được giới chuyên môn, báo chí đánh giá cao thì có đến 9 phần là sẽ bị “ế” vì không có khán giả. Còn nếu được lòng khán giả thì sẽ bị giới chuyên môn chê. Rất hiếm người dung hòa được hai yếu tố này. Nhưng nếu phải lựa chọn một trong hai, họ sẽ nghiêng về khán giả nhiều hơn, vì đó mới là người bỏ tiền ra mua vé. Đạo diễn làm phim cho khán giả chứ không phải làm cho giới chuyên môn thưởng thức.

Mỗi khi làm phim, Vũ Ngọc Đãng luôn có những nghiên cứu kỹ lưỡng về xu hướng của khán giả. Anh bám sát đề tài về giới trẻ và chưa bao giờ vượt ra khỏi giới hạn đó. Vì giới trẻ là người chăm xem phim, nhất là khi có “thần tượng” của mình trong phim. Các bậc phụ huynh nếu muốn biết tâm sinh lý của con cái mình hiện nay ra sao cũng tò mò muốn xem. Một mũi tên trúng hai đích. “Bỗng dưng muốn khóc” là một minh chứng thành công cho chiêu thức làm phim của Vũ Ngọc Đãng. Chiêu thức ấy không mới, vẫn là mối quan hệ gia đình với những mâu thuẫn về quan điểm sống giữa cha mẹ với con cái, là chuyện tình cảm không môn đăng hộ đối giữa công tử nhà giàu ham chơi với cô Trúc nghèo khó nhưng nghị lực… Người ta có thể chê kịch bản của Vũ Ngọc Đãng chưa chặt chẽ, là “kể chuyện cổ tích giữa đời thường”, nhưng không thể tắt bụp ti vi vì anh luôn chọn những diễn viên được yêu thích nhất thủ vai. Người ta cũng có thể không thích nội dung của phim vì sự sến sẩm, nhưng cảnh quay, bài hát, những tình huống hài hước trong phim đã khiến họ bỏ qua sự phi lý của tình tiết.

 

Một số cảnh trong “Vừa đi vừa khóc” . ảnh: tư liệu

Những người không thích phim của Vũ Ngọc Đãng là bởi anh luôn lặp lại mình qua phim này đến phim khác. Anh bê nguyên dàn diễn viên của mình “chinh chiến” qua các phim mà bỏ qua nhưng cái tên khác dễ dàng tạo hiệu ứng hơn về cả hình thức lẫn kinh nghiệm diễn xuất. Lương Mạnh Hải, Hiếu Hiền từ phim “Bỗng dưng muốn khóc” sang “Ngôi nhà hạnh phúc”. Rồi tiếp tục đưa Lương Mạnh Hải, Minh Hằng trong phim “Ngôi nhà hạnh phúc” và cặp diễn viên đóng vai bố mẹ trong phim “Bỗng dưng muốn khóc” sang “Vừa đi vừa khóc”. Số phận của các nhân vật chính cũng là một kiểu rập khuôn: Hoàng tử yêu Lọ Lem bởi sự xinh đẹp, nghị lực, mạnh mẽ. Sau đó được Lọ Lem cảm hóa, trở thành người có ích. Tuy nhiên, nếu tinh ý thì sẽ nhận thấy, đó là một sự chủ ý của đạo diễn. Nhảm, đôi lúc phi logic, không thực, nhưng có lẽ đó chính là cách mà Vũ Ngọc Đãng phát những chiếc vé đi về tuổi thơ, về miền cổ tích cho khán giả, để họ bay bổng, hoặc đơn giản hơn là để tranh luận. Và khi đã trở thành “phong cách”, người xem có vẻ cũng không cần quan tâm đến sự phi lý mà chỉ quan tâm đến cái đang diễn ra.

Bản thân Vũ Ngọc Đãng cũng thừa nhận, sự vô lý trong phim của anh là thương hiệu. Ví dụ, trong “Vừa đi vừa khóc”, Đông Dương luôn che giấu thân phận thật của mình trong hình hài một chàng trai nhưng sau một chặng đường dài chơi trò ú tim với khán giả. Đến tập 31, đạo diễn mới chịu cho Hải Minh (Lương Mạnh Hải) biết một phần sự thật về cậu bạn thân Đông Dương (Minh Hằng). Làm gì có người ngu ngốc đến thế? Hay chi tiết Hải Minh sống trong nhung lụa nhưng khi biết mẹ ruột của mình – người đã bỏ hai cha con lúc hoạn nạn – hiện đang làm nghề buôn ve chai, Hải Minh quyết định thử đi làm chính công việc buôn bán đồng nát giống mẹ để hiểu được cuộc sống vất vả của mẹ ra sao. Chi tiết này đã  gây nên rất nhiều tranh cãi khi cho rằng, đạo diễn đã để cho nhân vật “diễn kịch” quá lộ. Vũ Ngọc Đãng đã lý giải, đó cũng chính là sự chủ định có tính toán của anh. Anh quan niệm rằng, phim phải khác hiện thực, không thể trần trụi như ngoài đời được. Nếu như thế thì người ta đã đi đọc báo, xem phim tài liệu chứ ai đi xem phim truyền hình. Cái mà anh muốn chinh phục khán giả là làm sao để từ sự vô lý phải biến thành cái có lý. Nó có thể không có thật nhưng cảm xúc và tình người ở trong phim là có thật. Anh cũng không tạo cho mình nấc thang phim sau hay hơn phim trước để tất cả mọi người cùng khen. Làm cho người ta quan tâm còn quan trọng hơn cả sự khen chê.

Cốt truyện trong các phim của anh cũng thiên về sự nhẹ nhàng, không có gì là quá phức tạp. Chỉ cần một bí mật về hoàn cảnh phim “Bỗng dưng muốn khóc” và bí mật về thân thế, giới tính thật phim “Vừa đi vừa khóc” cũng khiến anh “nhử” khán giả từ tập đầu cho đến hơn 30 tập phim. Triết lý mà anh đưa ra là, cuộc sống càng phức tạp, nặng nề, khó lường thì lại càng phải làm những phim đơn giản, nhẹ nhàng, trong trẻo để đối lập với cái hiện thực khắc nghiệt. Bởi người ta thường có xu hướng tìm đến những cái mà người ta không có, hoặc muốn thoát ra khỏi hiện thực. Khán giả và doanh thu từ quảng cáo mang lại cho bộ phim không thể nói là anh đã thất bại với dòng phim này, càng không thể nói là anh “ăn may”. Bởi sự ăn may chỉ đến một lần chứ mấy khi đến vài lần như thế. Theo tiết lộ của đạo diễn, hiện “Vừa đi vừa khóc” có giá quảng cáo từ chỗ chỉ có 90 triệu/30giây, sau đó đã được tăng lên 120 triệu và hiện tại là 230 triệu/30 giây. Một con số mơ ước mà rất ít phim chạm tới.

 

Nhiều người không khỏi tiếc khi Vũ Ngọc Đãng cứ “đỡ đầu” cho Lương Mạnh Hải hết phim này đến phim khác mà không phải là một nhân vật khác, sáng giá hơn nhiều. Lương Mạnh Hải không phải là diễn viên có ngoại hình quá đẹp để rồi ngoài anh ra không thể chọn ai khác. Diễn xuất cũng không phải là tài năng xuất chúng. Nhưng thật ngạc nhiên, anh lại là người duy nhất mà phim nào của Vũ Ngọc Đãng cũng có mặt, trong khi đạo diễn này từng nói, hiếm khi để diễn viên đóng chính trong phim của mình quá hai lần. Chính sự ưu ái này đã tạo điều kiện cho những đồn đoán về mối quan hệ giữa hai người. Nếu không phải là một tình cảm đặc biệt thì có lẽ sẽ khó có sự đồng hành lâu đến thế. Nhất là khi, cứ mỗi vai diễn qua đi, số lượng người “tẩy chay” Lương Mạnh Hải lại càng nhiều hơn. Bất lợi nhất của Lương Mạnh Hải chính là ở giọng nói. “Anh nói mà như đang đọc thoại, không một chút cảm xúc nào được truyền sang phía người xem. Thậm chí có lúc thấy anh nói the thé như chuyển giới. Dáng đi xe đạp không toát lên vẻ mạnh mẽ nam tính mà ẻo lả như một phụ nữ”, một khán giả nhận xét khi xem “Vừa đi vừa khóc”.

Trong số 4 phim đã đóng, “Bỗng dưng muốn khóc” có thể nói là khá nhất của diễn viên họ Lương. Nhưng sang đến phim thứ hai là “Ngôi nhà hạnh phúc”, rồi phim nhựa “Đẹp từng centimet”, anh không chỉ lặp lại diễn xuất mà còn còn bị đánh giá là đi xuống về nghề nghiệp. Cách diễn của Lương Mạnh Hải dường như bị “đóng đinh” trong một khuôn mẫu mà dù rất nỗ lực, anh cũng không thể vượt qua. Cũng cần thấy một cái khó với Lương Mạnh Hải là cái gì càng quen thì càng khó tạo dựng sự ấn tượng. Đó là lý do vì sao phim đầu tiên của anh “Bỗng dưng muốn khóc” lại thành công hơn mong đợi. Hay như vai diễn đồng tính trong “Hotboy nổi loạn” là một trải nghiệm hoàn toàn khác trước đó của anh đã ngay lập tức tạo nên hiệu ứng đặc biệt về diễn xuất cũng như sự đánh giá cao của khán giả. Nhưng khi trở lại với dòng phim “phong cách” Hoàng tử và Lọ Lem, Lương Mạnh Hải lại một lần nữa thụt lùi về nghề nghiệp. Có nhiều cách để ưu ái cho diễn viên mà mình tâm đắc mà không hẳn là “đo ni đóng giày” cho diễn viên diễn. Để diễn viên dừng lại đúng chỗ cũng là một sự “ưu ái” với họ. Đó là sự đồng tình của khán giả và biết đâu, họ sẽ tìm được cơ hội tốt hơn có được sắc diện mới hơn trong tay các đạo diễn khác mà họ chưa có cơ hội được bộc lộ?