Hà Nội
23°C / 22-25°C

Cúng Táo quân ở bếp hay ban thờ gia tiên?

Thứ hai, 10:30 25/01/2016 |

GiadinhNet - Người Việt tin rằng, đến ngày 23 tháng Chạp, Táo quân lại bay về trời trình báo với Ngọc Hoàng mọi việc xảy ra trong gia đình. Đến đêm Giao thừa, Táo quân mới trở lại trần gian để tiếp tục công việc coi sóc bếp lửa. Vì vậy, nhiều người cho rằng phải cúng Táo quân ở bếp mới là đúng.

 

Mâm lễ cúng Táo quân. Ảnh: Hà My
Mâm lễ cúng Táo quân. Ảnh: Hà My

Ông Táo cúng ở bếp

Đại đức Thích Chúc Tiếp, Chánh văn phòng Ban trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh Thái Nguyên cho biết, ngày 23 tháng Chạp hay ngày ông Táo về chầu trời còn được xem như ngày cúng gia tiên, tất niên cuối năm. Đây là lễ mở đầu cho hàng loạt các nghi lễ trong Tết Nguyên đán của người Việt, kéo dài từ ngày 23 tháng Chạp cho đến rằm tháng Giêng. Sau khi tiễn đưa ông Táo, mọi người thường bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, lau chùi đồ cúng ông bà tổ tiên, treo tranh, câu đối, cắm hoa… chuẩn bị năm mới.

Theo phong tục cổ truyền, Táo quân là người cai quản chuyện bếp núc của mỗi gia đình. Táo quân bao gồm 2 ông và một bà cũng là tượng trưng cho chiếc kiềng 3 chân trong căn bếp ấm cúng của người Việt ngày xưa. Người xưa quan niệm, gia đình có yên ấm, hạnh phúc hay không cốt yếu là ở cái bếp bởi đó là nơi giữ lửa. Táo quân là người biết hết mọi chuyện lớn bé, xấu tốt trong nhà gia chủ.

Hàng năm, cứ 23 tháng Chạp là Táo quân lại cưỡi cá chép lên Thiên đình bẩm báo với Ngọc Hoàng mọi việc tốt, xấu trong năm của từng nhà. Đồng thời, thay gia chủ bày tỏ mong muốn một năm mới vạn sự an lành. Vì vậy, gia đình nào cũng chuẩn bị một mâm cỗ đầy đủ để tiễn các Táo lên chầu Trời.

Nói về việc cúng Táo quân nên ở bếp hay ban thờ gia tiên, Đại đức Thích Chúc Tiếp cho rằng, theo truyền thống văn hóa dân gian thì bàn thờ ông Táo đặt trong bếp có thể bên cạnh hoặc bên trên bếp, thể hiện tín ngưỡng của dân gian thờ vị thần cai quản chuyện bếp núc trong mỗi gia đình với mong muốn giữ cho bếp lửa luôn ấm, gia đình thuận hòa, sung túc.

Hiện ở một số chùa lớn cũng thường có ban thờ riêng cúng Táo quân. Xưa, lễ cúng Táo quân thường đặt trong bếp, nơi đặt ban thờ riêng các Táo. Song ngày nay, việc thờ cúng đã đơn giản hóa, nhiều nhà không có ban thờ riêng ông Táo. Với những nhà không có ban thờ Táo quân riêng sẽ chuẩn bị một mâm cơm cúng đặt dưới gian bếp và thêm một mâm khác thắp hương ở ban thờ thần linh, gia tiên thực hiện nghi lễ cúng chính. Khi cúng người dân nổi lửa để bếp cháy đỏ rồi bày mâm cỗ…

Nhà nghiên cứu Nguyễn Vũ Tuấn Anh, Giám đốc Trung tâm Lý học Đông phương cũng chia sẻ về vấn đề này. Theo đó, các gia đình thường cúng ông Công, ông Táo trên bàn thờ gia tiên, nhưng thực tế đây là hai vị thần khác nhau. Ông Công là vị thần cai quản đất đai trong nhà còn ông Táo là 3 vị đầu rau trông coi việc bếp núc trong gia đình. Lễ cúng 23 tháng Chạp là lễ tiễn chung ông Công, ông Táo về chầu trời, việc mọi người gộp chung cúng trên bàn thờ là chưa đúng. Trong ngày này, ông Táo phải được cúng dưới bếp, còn ông Công được cúng trên bàn thờ chính trên nhà cùng với gia tiên mới đúng.

Lễ vật cúng Táo quân

Thị trường lễ ông Công, ông Táo: Thay vì thả cá sẽ… đốt cá? Thị trường lễ ông Công, ông Táo: Thay vì thả cá sẽ… đốt cá?

GiadinhNet - Gần 2 tuần nữa là đến Lễ ông Công, ông Táo, các cửa hàng bán vàng mã ở Hà Nội đã đầy ắp các mặt hàng phục vụ cho ngày lễ này. Hàng vàng mã năm nay đa dạng về chủng loại, mẫu mã với chất lượng và giá thành khác nhau. Lượng người tìm mua ở thời điểm này tương đối cao.

Đại đức Thích Chúc Tiếp cho biết, lễ vật cúng Táo quân gồm có: Hai mũ cánh chuồn dành cho các Táo ông, một mũ không có cánh chuồn dành cho Táo bà. Ở mỗi miền lễ vật cũng có khác. Ở miền Bắc thường cúng cá chép còn sống thả trong chậu nước với ngụ ý rằng "cá hóa long" - cá sẽ biến thành Rồng đưa ông Táo về trời. Ở miền Trung, người ta cúng một con ngựa bằng giấy với yên, cương đầy đủ. Còn ở miền Nam thì đơn giản hơn, chỉ cúng mũ, áo và đôi hia bằng giấy là đủ.

Ngoài các lễ vật chính này, các gia đình thường làm thêm lễ mặn hoặc lễ cúng chay để tiễn Táo quân. Lễ mặn với xôi, gà, các món nấu nấm, măng... Lễ chay với trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc... Tuy nhiên, theo quan điểm nhà Phật, lễ vật cúng nên thanh tịnh, tránh sát sinh nhiều nên việc cúng lễ chay sẽ tốt hơn. Sau khi bày lễ, thắp hương và khấn vái xong, đợi hương tàn lại thắp thêm một tuần hương nữa rồi tạ lễ, hóa vàng mã và thả cá chép ra ao, hồ, sông, suối… để “chở” các Táo lên chầu Trời.

Đại đức Thích Chúc Tiếp cho hay: “Bên cạnh đó, cúng cá chép sống mang ý nghĩa phóng sinh. Việc phóng sinh là rất tốt bởi vậy không phải chỉ một hay ba con mà mọi người có thể phóng sinh nhiều hơn cũng được. Lưu ý người dân khi thả cá chép, không nên thả ở nơi nước bẩn hoặc từ cầu cao xuống mà phải thả từ từ, sao cho cá xuống nước vẫn sống”.

Đại đức Thích Chúc Tiếp nói: “Theo nhà Phật, việc sắm lễ cúng Táo quân nên tùy theo gia cảnh. Ngày nay mọi người đua nhau mua sắm thật nhiều lễ, đặc biệt là mua vàng mã gây lãng phí tiền bạc. Mọi việc là do thành tâm chứ không phải do mâm cao cỗ đầy mới tỏ lòng được với thần thánh. Có điều kiện thì làm mâm cơm canh, còn không thì thành tâm hoa quả là được. Nếu cứ dâng lên thần linh lễ vật quý mà sống không “tu nhân tích đức” cũng không có ý nghĩa. Người xưa vẫn có câu “Đức năng thắng số”, “Nhân định thắng thiên” khuyên mọi người làm những điều tốt đẹp, sống có đức có thể thắng được số mệnh”.

 

Giờ nào đẹp nhất để tiễn Táo quân về chầu trời?

Đại đức Thích Chúc Tiếp cho biết: “Theo quan niệm giờ đẹp nhất để cung tiễn Táo quân về trời là giờ Ngọ (từ 11 – 13h) tức giờ Long Mã, giờ Ngọ hóa Rồng và đó cũng là giờ chư Phật thụ lộc”.

Hà My/Báo Gia đình & Xã hội

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Vẻ đẹp thanh lịch cho căn hộ nghỉ dưỡng bố trí phòng linh hoạt cho ba thế hệ

Vẻ đẹp thanh lịch cho căn hộ nghỉ dưỡng bố trí phòng linh hoạt cho ba thế hệ

- 8 giờ trước

Căn hộ có vách kính kết nối với phòng khách, là không gian sinh hoạt lẫn phòng ngủ lúc cần.

Lần đầu tiên sau hơn 30 năm sinh sống, bố mẹ tôi mới cảm nhận được sự yên bình nhờ việc thay thế 1 chi tiết trong căn nhà

Lần đầu tiên sau hơn 30 năm sinh sống, bố mẹ tôi mới cảm nhận được sự yên bình nhờ việc thay thế 1 chi tiết trong căn nhà

- 11 giờ trước

Sau khi chuyển đến ngôi nhà mới, tôi nhìn lại và nhận ra rằng, căn hộ gắn liền với sự trưởng thành của tôi đã thực sự "già" đi cùng bố mẹ.

Cô ấy đã mua một căn nhà ở tuổi 23 và tự mình trang trí nó, cuộc sống của cô là khuôn mẫu mà tôi muốn noi theo!

Cô ấy đã mua một căn nhà ở tuổi 23 và tự mình trang trí nó, cuộc sống của cô là khuôn mẫu mà tôi muốn noi theo!

- 13 giờ trước

Trong khi nhiều người ở độ tuổi 30 vẫn đang chật vật trả khoản tiền thế chấp hàng tháng thì một số người trẻ đã tự mình mua được nhà bằng nỗ lực của chính mình và đang sống cuộc sống mà bạn hằng ghen tị.

NSƯT Bảo Quốc sống ra sao tại Mỹ sau 3 lần mổ và phải cắt bỏ nửa lá gan?

NSƯT Bảo Quốc sống ra sao tại Mỹ sau 3 lần mổ và phải cắt bỏ nửa lá gan?

- 15 giờ trước

GĐXH - Gia đình nghệ sĩ hiện đã dọn về biệt thự 1,8 triệu USD ở thành phố Palm Springs, California, Mỹ.

Bất kể chung cư có bao nhiêu tầng, đây chính là 4 tầng 'vàng' đáng tiền, hợp phong thủy được nhiều người rót tiền mua

Bất kể chung cư có bao nhiêu tầng, đây chính là 4 tầng 'vàng' đáng tiền, hợp phong thủy được nhiều người rót tiền mua

- 1 ngày trước

Những căn nhà nằm ở 4 tầng này thường được bán rất nhanh vì có nhiều ưu điểm về vị trí và phong thủy.

Tại sao người giàu không mua căn hộ có 2 phòng tắm? Sau khi xuống tiền và ở vài năm, tôi nhận ra thì cũng đã muộn

Tại sao người giàu không mua căn hộ có 2 phòng tắm? Sau khi xuống tiền và ở vài năm, tôi nhận ra thì cũng đã muộn

- 1 ngày trước

Gia đình 4 người căn bản thì nên mua căn hộ có 1 hay 2 phòng tắm?

Căn nhà theo phong cách cổ điển, mỗi tấc đất đều chứa đựng kỷ niệm đẹp và ý nghĩa của cuộc đời tôi

Căn nhà theo phong cách cổ điển, mỗi tấc đất đều chứa đựng kỷ niệm đẹp và ý nghĩa của cuộc đời tôi

- 1 ngày trước

Trong thời đại theo đuổi sự sang trọng và hiện đại, tôi đã chọn một con đường khác cho tổ ấm của mình - phong cách gỗ ấm áp và cổ điển.

Hé lộ căn phòng ngủ của Phương Oanh và shark Bình trong biệt thự đang sống

Hé lộ căn phòng ngủ của Phương Oanh và shark Bình trong biệt thự đang sống

- 2 ngày trước

GĐXH - Đây là lần đầu tiên không gian phòng ngủ của vợ chồng Shark Bình - Phương Oanh được hé lộ.

Vì sao bếp từ có nhiều ưu điểm những vẫn chưa thực sự phổ biến trong người dùng?

Vì sao bếp từ có nhiều ưu điểm những vẫn chưa thực sự phổ biến trong người dùng?

Mẹo vặt - 2 ngày trước

Trong số các thiết bị gia dụng nhỏ trong căn bếp gia đình, bếp từ từng được người tiêu dùng yêu thích vì tính hiệu quả, tiện lợi, thậm chí còn được ca ngợi là “con cưng” của những căn bếp hiện đại.

Bí quyết cất giữ quần áo của nữ hoàng nội trợ Nhật Bản, giúp tủ có thể chứa thêm 100 bộ

Bí quyết cất giữ quần áo của nữ hoàng nội trợ Nhật Bản, giúp tủ có thể chứa thêm 100 bộ

- 2 ngày trước

Dù mỗi lần dọn dẹp đều mất nhiều thời gian nhưng nhìn căn phòng sạch sẽ và tủ quần áo gọn gàng, tôi thấy nhìn đâu cũng thích mắt, thực sự có cảm giác thành tựu.

Top