Người cao tuổi khó khăn đi tìm việc, nhiều người phải sống ở mức nghèo

Thứ ba, 18:54 03/11/2020 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Nhiều người về hưu sức khỏe rất tốt, muốn đi làm để được vui vẻ, có thêm thu nhập. Một bộ phận không nhỏ người cao tuổi (NCT) phải đi làm để trang trải cuộc sống nhưng họ tìm việc rất khó khăn, nhiều người phải sống ở mức nghèo.

Bé gái Vân Kiều bị tràng hoa quấn cổ ra đời trong bão lũ ở Quảng Trị đã xuất viện về nhà

Trước nhu cầu sinh kế việc làm của NCT gia tăng, sáng 3/11/2020 tại Hà Nội, Tạp chí Lao động và Xã hội phối hợp với Cục Bảo trợ xã hội tổ chức "Diễn đàn Sinh kế và khởi nghiệp đối với người cao tuổi" – một trong các vấn đề bức thiết trong quá trình già hóa dân số hiện nay.

Một trong những vấn đề chính mà người cao tuổi (NCT) Việt Nam đang gặp là an ninh tài chính. Năm 2016, có 5,72% NCT sống ở mức nghèo đói nghiêm trọng (tức là dưới một nửa thu nhập chuẩn nghèo) và 35,91% NCT sống ở mức nghèo. Vì vậy nhiều NCT phải làm việc để tăng thu nhập trang trải cho cuộc sống, nhưng họ không dễ tìm được công việc phù hợp bởi các quy định về lao động lớn tuổi ở nước ta vẫn khá hạn chế, thị trường lao động cho NCT chưa hình thành trong khi việc sử dụng người lao động là NCT trong giai đoạn đang già hóa dân số rất cần thiết.

Theo TS. Nguyễn Hải Hữu (Phó chủ tịch Hiệp hội GDNN và nghề CTXH Việt Nam), kết quả nghiên cứu vào tháng 6-8 năm 2020 tại TP Hồ Chí Minh, Nghệ An và Hải Dương cho thấy khoảng 40-45% NCT tham gia hoạt động kinh tế, khoảng 3-4% là chủ các doanh nghiệp, các trang trại trồng trọt, chăn nuôi… tạo ra hàng triệu chỗ làm việc cho người lao động. Hiện cả nước có gần 400.000 NCT làm kinh tế giỏi, thị trường lao động NCT ngày càng chiếm tỷ lệ cao hơn.

Quang cảnh Hội thảo "Diễn đàn Sinh kế và khởi nghiệp đối với người cao tuổi". Ảnh H.D

Nhiều quốc gia nhận thức rất rõ NCT là một nguồn lực quý báu của quốc gia bởi họ có lợi thế về kinh nghiệm làm việc, nhiều mối quan hệ... Đặc biệt đội ngũ trí thức NCT có trình độ học vấn và chuyên môn tích lũy nhiều năm. Sẽ là một thiệt thòi và lãng phí rất lớn nếu để NCT đứng bên lề của quá trình khởi nghiệp quốc gia.

Hiện có rất nhiều rào cản về quan niệm việc làm với NCT như trình độ hạn chế, suy giảm sức khỏe, nữ hóa dân số cao tuổi, chính sách việc làm với NCT… làm họ không được tiếp cận được với các chương trình đảm bảo sinh kế có chất lượng.

Hội thảo đã đưa ra một số giải pháp như: Thiết lập các trung tâm giới thiệu việc làm cho lao động NCT, đảm bảo môi trường làm việc bình đẳng, hỗ trợ vay vốn, đào tạo kỹ năng mềm, hỗ trợ tìm kiếm việc làm, vận động xã hội ủng hộ việc chống kỳ thị dựa vào tuổi trong việc làm...

Bên cạnh đó là hoàn thiện pháp luật có liên quan, ban hành quy định pháp lý cụ thể để chống lại sự phân biệt theo tuổi… tạo nền tảng để NCT có thể tiếp tục lao động, nhằm tạo sinh kế, nâng cao thu nhập cho NCT, góp phần xóa đói giảm nghèo, ổn định cuộc sống và chất lượng sống cho NCT hiện nay.

Số liệu của cuộc Tổng Điều tra dân số và nhà ở năm 2019 cả nước có gần 12,22 triệu NCT (khoảng 12,7% dân số), tỉ trọng dân số từ 65 tuổi trở lên tăng nhanh nhất (chiếm 7,7% năm 2019) với gần 2 triệu người từ 80 tuổi trở lên (chiếm 17,75% tổng số người cao tuổi).

Rất nhiều NCT sức khỏe tốt, nhất là tuổi 60 - 75 vẫn muốn tiếp tục cống hiến. Theo số liệu của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, có tới 60% NCT độ tuổi 60-69 đang tiếp tục làm việc.

Uyển Hương