Hà Nội
23°C / 22-25°C

Mất cân bằng giới tính khi sinh ở Lào Cai: Những hệ lụy khó lường

GiadinhNet - Mất cân bằng giới tính khi sinh ở tỉnh Lào Cai đang ở mức đáng báo động, dẫn tới những hệ lụy khó lường về mặt xã hội, kinh tế...

Những năm gần đây, công tác dân số và kế hoạch hoá gia đình (DS-KHHGĐ) ở Lào Cai đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng dân số và tạo tiền đề cho định hướng phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.

Tuy nhiên, một vấn đề rất đáng quan tâm đó là tình trạng mất cân bằng giới tính và số người sinh con thứ 3 có xu hướng gia tăng.

Theo thống kê, trên địa bàn tỉnh đến hết tháng 6/2017 có 813 cháu là con thứ 3 trở lên ra đời (tăng 08 cháu so với cùng kỳ); trong đó, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở một số huyện, thành phố tăng so với cùng kỳ: Bảo Yên tăng 2,78%; Văn Bàn tăng 2,59%; Bát Xát, Bắc Hà tăng 0,69%; thành phố Lào Cai tăng 0,19%. Đặc biệt, có nhiều trường hợp sinh con thứ 7, 8, 9 ở một số xã vùng cao, thậm chí có trường hợp sinh con thứ 11 ở xã Bản Hồ (Sa Pa).

Tỷ số giới tính khi sinh là 115,9 trẻ trai/100 trẻ gái (tăng 03 trẻ trai so với cùng kỳ); trong đó, một số huyện, thành phố có tỷ số giới tính khi sinh ở mức rất cao: Thành phố Lào Cai 133 trẻ trai/100 trẻ gái; Văn Bàn, Bảo Yên 121 trẻ trai/100 trẻ gái; Bát Xát 117 trẻ trai/100 trẻ gái;…Đây thực sự là những con số đáng báo động, vì mức chênh lệch giới tính khi sinh khá cao.

Cán bộ y tế tuyên truyền công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình cho phụ nữ vùng cao Lào Cai.. Ảnh: Nguồn baolaocai.vn

Cán bộ y tế tuyên truyền công tác dân số, kế hoạch hóa gia đình cho phụ nữ vùng cao Lào Cai.. Ảnh: Nguồn baolaocai.vn

Gia tăng tỷ số giới tính khi sinh sẽ dẫn tới những hệ lụy khó lường về mặt xã hội, kinh tế, thậm chí cả an ninh chính trị,… khi các nam nữ thanh niên bước vào độ tuổi kết hôn (ở Việt Nam, thời điểm này sẽ bắt đầu xảy ra vào khoảng năm 2025). Các nhà nghiên cứu dự báo rằng, trong tương lai, Việt Nam sẽ thiếu khoảng 2,3-4,3 triệu phụ nữ.

Trước hết, tình trạng “dư thừa” nam giới trong độ tuổi kết hôn có thể sẽ dẫn tới tan vỡ cấu trúc gia đình, một bộ phận nam giới sẽ phải kết hôn muộn và nhiều người trong số họ không có khả năng kết hôn.

Việc gia tăng tỷ số giới tính khi sinh không những không cải thiện được vị thế của người phụ nữ mà thậm chí còn làm gia tăng thêm sự bất bình đẳng giới như: nhiều phụ nữ phải kết hôn sớm hơn, tỷ lệ ly hôn và tái hôn của phụ nữ sẽ tăng cao, tình trạng bạo hành giới, mua dâm, buôn bán phụ nữ sẽ gia tăng.

Một bộ phận trẻ em nữ thất học, thiếu việc làm dễ bị bọn tội phạm dụ dỗ, lừa gạt, sau đó bị lừa bán ra nước ngoài làm vợ bất hợp pháp, trở thành gái mại dâm tại các động mại dâm ở nước ngoài, bị bóc lột sức lao động . Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã bắt đầu có những khu vực có xuất hiện hoạt động của gái mại dâm, có nguy cơ gây mất trật tự an toàn xã hội, làm gia tăng người nghiện và người nhiễm HIV trên toàn tỉnh.

Nhiều nguyên nhân đã được đưa ra trước thực trạng mất cân bằng giới tính ngày càng gia tăng tại Lào Cai như hiện nay. Trước hết là do phong tục tập quán còn lạc hậu, quan niệm phải có con trai để nối dõi tông đường, thờ phụng tổ tiên, phụng dưỡng cha mẹ. Tư tưởng trọng nam khinh nữ đã ăn sâu trong nếp nghĩ của nhiều người dân, tâm lý thích con trai trở lên mãnh liệt ở nhiều cá nhân, mỗi cặp vợ chồng, mỗi gia đình và mỗi dòng họ. Ưa chuộng con trai chính là nguyên nhân gốc rễ của hiện tượng mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam nói chung và Lào Cai nói riêng.

Ở khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa, nơi có tới 90% người cao tuổi không có lương hưu, hay trợ cấp xã hội, phụ thuộc vào sự phụng dưỡng của con cái, mà theo quan niệm truyền thống, trách nhiệm đó phải thuộc về con trai. Theo kết quả điều tra Tổng cục dân số kế hoạch hóa gia đình đối với hơn 6000 cặp vợ chồng sinh con từ năm 2011- 2013 cho thấy, mong muốn có con trai để nối dõi tông đường chiếm 52%, cần có người trụ cột trong gia đình chiếm 34% và cần lao động chiếm 12%.

Nguyên nhân thứ hai phải kể đến là do áp lực giảm sinh, mỗi cặp vợ chồng chỉ sinh 1-2 con. Vì vậy, họ đã lạm dụng các dịch vụ lựa chọn giới tính trước sinh như một cứu cánh để đáp ứng được nguyện vọng của gia đình.

Bên cạnh nguyên nhân do phong tục tập quán, thì sự tiến bộ về khoa học trong y tế cũng là nguyên nhân trực tiếp làm gia tăng tỷ số giới tính khi sinh như hiện nay. Nhiều phương pháp lựa chọn giới tính trước sinh bất chấp quy định của pháp luật được phổ biến rộng rãi trên các trang mạng xã hội đã được nhiều phụ nữ áp dụng ngay từ trước lúc có thai (chế độ ăn uống, chọn ngày phóng noãn,…); trong lúc thụ thai (chọn thời điểm phóng noãn, chọn phương pháp thụ tinh, lọc rửa tinh trùng để chọn tinh trùng mang nhiễm sắc thể Y,…); hoặc khi đã có thai (sử dụng siêu âm, bắt mạch, chọc hút dịch ối,…) để chẩn đoán giới tính, nếu là thai trai thì họ để lại, nếu là thai gái thì bỏ đi... Qua kết quả điều tra thì có tới 70% phụ nữ mang thai biết tính thai nhi qua công nghệ siêu âm.

Để bảo đảm sự phát triển theo quy luật tự nhiên và hạn chế mất cân bằng giới tính khi sinh, theo chúng tôi cần triển khai đồng bộ một số giải pháp sau:

Thứ nhất, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp và sự phối hợp, vào cuộc của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị; xác định công tác DS-KHHGĐ là một trong các nhiệm vụ quan trọng góp phần phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Kiên trì triển khai, tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ công tác DS-KHHGĐ trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Có giải pháp quản lý các cơ sở y tế trong việc thực hiện công tác DS-KHHGĐ; đồng thời đề xuất chế tài, xử lý nghiêm các cơ sở y tế cố tình công bố giới tính thai nhi và cán bộ, đảng viên, viên chức vi phạm chính sách dân số.

Thứ hai, các cơ quan truyền thông tăng cường tuyên truyền, giáo dục về bình đẳng giới, lồng ghép nội dung bình đẳng giới vào các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Vận dụng linh hoạt các loại hình tuyên truyền, phát huy vai trò Ban tuyên vận xã, Tổ tuyên vận thôn, bản, tổ dân phố và đội ngũ cộng tác viên dân số. Chú trọng tuyên truyền tại các xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, xã có cán bộ, đảng viên vi phạm chính sách dân số; tuyên truyền trực tiếp tại các khu dân cư, các hộ gia đình với phương châm “Đi từng ngõ, gõ từng nhà” để thay đổi hành vi và nâng cao nhận thức của người dân về giới, hậu quả mất cân bằng giới tính khi sinh nhằm hạn chế các hành vi can thiệp để sinh đẻ không theo quy luật tự nhiên, đồng thời giúp người dân tự nguyện chấp nhận quy mô gia đình nhỏ “Dù gái hay trai chỉ hai là đủ”.

Thứ ba, củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức bộ máy làm công tác DS-KHHGĐ các cấp, đặc biệt là vấn đề y đức của đội ngũ cán bộ hành nghề y. Tổ chức đào tạo, tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ và cộng tác viên làm công tác DS-KHHGĐ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Tăng cường đầu tư kinh phí cho các hoạt động tuyên truyền, đặc biệt là công tác tuyên truyền, vận động ở cơ sở.

Thứ tư, nâng cao chất lượng dịch vụ kế hoạch hóa gia đình; đa dạng hóa các biện pháp tránh thai để tăng thêm nhiều lựa chọn cho người sử dụng bảo đảm an toàn và hiệu quả. Đồng thời tăng cường công tác tuyên truyền, tiếp thị các biện pháp tránh thai cho các đối tượng có nhu cầu sử dụng.

Thứ năm, huy động sự tham gia, ủng hộ và sự vào cuộc của cộng đồng dân cư, của cá nhân, tổ chức để thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ công tác DS-KHHGĐ. Tăng cường sự phối hợp liên ngành, đề cao vai trò, trách nhiệm của từng ngành, lĩnh vực trong thực hiện công tác DS-KHHGĐ từ tỉnh đến cơ sở.

Để nâng cao chất lượng công tác DS-KHHGĐ, rất cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự chung tay của toàn xã hội. Tin tưởng rằng, trong thời gian tới, Lào Cai sẽ cải thiện được tỷ số giới tính khi sinh bảo đảm ở mức độ bình thường, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và cải thiện đời sống của nhân dân trên địa bàn.

Lily (th)

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
2 thực phẩm "đầu độc" cậu nhỏ còn nhanh hơn hút thuốc nếu dùng nhiều

2 thực phẩm "đầu độc" cậu nhỏ còn nhanh hơn hút thuốc nếu dùng nhiều

Dân số và phát triển - 8 giờ trước

Không thể phủ nhận rằng hút thuốc gây hại tới sức khỏe sinh sản theo nhiều cách. Nhưng bên cạnh đó, còn có nhiều thói quen ăn uống khác cũng “đầu độc” cậu nhỏ của nam giới không kém.

8 điều nên làm để phục hồi sức khỏe sau sinh

8 điều nên làm để phục hồi sức khỏe sau sinh

Dân số và phát triển - 8 giờ trước

Sau sinh, khu vực xung quanh hậu môn, âm đạo (đáy chậu) của người mẹ thường sưng đau và cần một thời gian để lành lại. Vì vậy, người mẹ cần được chăm sóc, nghỉ ngơi đầy đủ trong vài tuần sau khi sinh để hồi phục sức khỏe hoàn toàn.

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Thấy con trai song sinh không giống nhau, anh Kiên đi xét nghiệm ADN, kết quả được chuyên gia đánh giá cực hiếm gặp.

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Người đàn ông tên Dũng (*) đã quyết định đến Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ di truyền để xét nghiệm quan hệ huyết thống cùng đứa trẻ được người yêu cũ đặt trước cửa nhà anh.

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Bên cạnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hay ung thư, hút thuốc lá còn tác động tiêu cực lên khả năng sinh sản của nam giới và bộ gene của tinh trùng.

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Mất ngủ, khó ngủ thường gây cảm giác khó chịu, lo lắng... ảnh hưởng tới năng suất lao động và học tập. Thực hiện một số bài tập hiệu quả dưới đây giúp bạn ngủ nhanh và thức dậy sảng khoái hơn.

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Cho dù đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, việc tìm hiểu tất cả thông tin có sẵn có thể khiến người bệnh hiểu hơn. Dưới đây là tổng quan đơn giản về ung thư vú và các giai đoạn bệnh, phân tích về cách ung thư vú lây lan, chẩn đoán và điều trị.

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Một bệnh viện ở Đồng Nai đã tiếp nhận trường hợp đặc biệt của sản phụ 35 tuổi, nặng 100 ký, thai trên 38 tuần, em bé to, nặng 4,6kg.

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Nấm Candida âm đạo gây kích ứng, ngứa dữ dội và tiết dịch nhiều ở âm đạo và âm hộ, bệnh rất dễ tái phát.

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Ngày 20/3, ông Phan Nam Bình, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Quảng Bình cho biết, đơn vị vừa tổ chức hội nghị tập huấn về chương trình sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho đội ngũ cán bộ y tế, dân số cơ sở tại huyện Lệ Thủy.

Top