Kỷ niệm 100 năm Cách mạng Tháng Mười Nga (07/11/1917 – 07/11/2017): Dấu ấn sâu đậm trong trái tim lưu học sinh Việt Nam

Tinh thần Cách mạng Tháng Mười và tình yêu nước Nga vẫn cháy mãi trong tim nhiều thế hệ du học sinh Việt Nam. ảnh minh họa

Tình nghĩa thầy trò Xô – Việt sâu nặng

Những du học sinh Việt Nam ngày ấy, lần đầu tiên đặt chân lên nước bạn xa xôi đã nhận được rất nhiều sự giúp đỡ chí tình. Họ cho rằng, hiếm có một dân tộc nào mà ở đó, có những ông bố, bà mẹ đã coi du học sinh Việt Nam như những đứa con của họ... Với họ Liên Xô đã trở thành quê hương và gia đình thứ hai. Tháng 11 về, ông Nguyễn Hồng Vinh, Phó Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga, lại rưng rưng xúc động và gửi những lời tri ân tới nước Nga. Ông Vinh cho biết, thế hệ của ông rất biết ơn sự giúp đỡ của nhân dân Liên Xô. Bản thân ông sẽ không bao giờ quên những năm tháng sinh sống và làm việc tại Liên Xô và những người thầy của đất nước này đã hết mình truyền thụ kiến thức cho học trò. "Dù thế giới có nhiều đổi thay, trong tim chúng tôi vẫn giữ vẹn tình cảm với nước Nga. Từ những năm tiếp nhận ánh sáng Cách mạng Tháng Mười, là lớp người ngay từ buổi đầu được thụ hưởng nền giáo dục của chế độ mới, chúng tôi ngày càng thấm sâu những hệ quả tất yếu của Cách mạng Tháng Mười” - ông Vinh nói. Ông Vinh cho biết, những cô giáo, thầy giáo Liên Xô đã coi ông và những người bạn của ông ngày ấy như con, cháu thân thiết trong nhà.

Không chỉ ông Vinh mà hàng vạn con người có cơ hội học tập, làm việc trên đất nước Nga Xô Viết luôn dành tình cảm và hướng về đất nước, con người nơi đây. Cách đây mười năm, đúng dịp kỷ niệm 90 năm Cách mạng Tháng Mười đã diễn ra cuộc gặp mặt xúc động với chủ đề “Thầy trò Xô – Việt” làm nhiều người rơi lệ. Tại cuộc gặp mặt này một giáo sư ở tuổi ngoài 80 đã ngồi gần 4 tiếng đồng hồ chứng kiến những câu chuyện nghĩa tình giữa thầy trò hai nước. Ông đã thốt lên rằng, không có một đất nước nào trên thế giới có được cuộc gặp mặt cảm động như thế này. Không ở đâu có tình nghĩa sâu nặng như tình thầy trò Xô – Việt. Một câu chuyện cảm động khác mới diễn ra cách đây một tháng, đó là chuyến về nguồn của một số anh chị em sinh viên cũ của trường Đại học tổng hợp Lomonoxop. Anh chị em khóa học của ông Vinh đã đến thăm trường và thầy giáo cũ ở tuổi 90. Hai chân thầy giáo không còn đứng vững nhưng trí tuệ thầy vẫn minh mẫn nhắc lại học trò của mình rằng: “Có lẽ đây là lần đầu, cũng là lần gặp cuối cùng của thầy với sinh viên Việt Nam mà thầy đã dạy 40 năm trước. Thầy chỉ muốn nhấn mạnh một điều, thầy rất vui khi biết các em đang là cán bộ nòng cốt tích cực đóng góp cho sự nghiệp đổi mới đáng tự hào của Việt Nam trong hơn 30 năm qua”.

Người phụ nữ gần 50 năm chờ người yêu

Với nhà văn, nhà nghiên cứu Bùi Việt Thắng, công tác tại Đại học Quốc gia Hà Nội thì những ngày tháng này là quãng thời gian giàu cảm xúc. Ông cho rằng, đây là niềm vui chung của hàng triệu người dân Việt Nam, cũng là niềm vui riêng của bản thân ông vì trước đó ông đã có một thời gian học tập và sinh sống tại nước Nga. Nhắc tới nước Nga, ông Thắng kể lại một câu chuyện đầy cảm động từ năm 1987. “Đó là năm tôi sang học tập tại đất nước Liên Xô. Giữa chỗ học và chỗ ở phải đi qua một quãng đường khoảng một cây số với khuôn viên rất đẹp. Hàng ngày đi học về, tôi lại nhìn thấy trên ghế đá một bà già người Nga trùm một chiếc khăn len đỏ thêu bông hồng, bà ngồi cúi đầu. Có hôm tuyết rơi rất dày vẫn thấy bà ngồi đấy. Một lần, tôi đánh bạo đến gần và hỏi: “Thưa bà trời tuyết thế này mà bà cứ ngồi đây, chắc hẳn bà có một nỗi niềm gì?”. Bà liền vén tấm khăn ra nhìn tôi bà hỏi: “Cháu từ châu Á đến à?”. Tôi trả lời: “Vâng”. Bà hỏi tiếp: “Cháu người Hàn Quốc, Trung Quốc, hay Nhật Bản phải không?” Tôi trả lời: “Không! Cháu người Việt Nam”.

Nghe thế bà đứng dậy: “Nếu là người Việt Nam thì ngồi xuống đây với ta”. Rồi bà nói: “Chàng trai trẻ Việt Nam ơi, ta ngồi đây chờ người yêu của ta”. Ông Thắng nghe vậy lạnh hết cả người. Bà nói tiếp: “Mùa hè năm 1941, người yêu của ta lên xe đi ra mặt trận tại chỗ này. Ngày ấy, không phải là không gian đẹp như bây giờ mà chỉ là bãi đất hoang vu. Lúc xe chuyển bánh, chàng ôm hôn ta rất lâu. Ta nói một câu từ đáy lòng: “Anh cứ đi chiến đấu, em sẽ chờ anh đến ngày hết chiến tranh”.

Chiến tranh đã kết thúc từ năm 1945, vậy mà bà vẫn ngồi chờ. Bà nói tiếp: “Ngày ấy ta 16 tuổi và chàng 20 tuổi. Sau chiến tranh, những người đàn ông lần lượt trở về nhưng người đàn ông của ta chưa trở về. Ta đi hỏi thì mới hay tin chàng mất tích. Đã là mất tích thì còn cơ hội sống nên ta phải chờ”. Đối với nhà nghiên cứu Nguyễn Việt Thắng, câu chuyện đấy vẫn ám ảnh ông suốt bao nhiêu năm qua. “Không thể nào quên được, cho nên tháng 11 này là tháng tôi sống trong cảm xúc vui buồn lẫn lộn” - ông Thắng nói.

Quang Thành