Hà Nội
23°C / 22-25°C

Dùng thuốc tránh thai khẩn cấp thế nào an toàn?

Người mua thuốc tránh thai khẩn cấp thường là nam nhưng người dùng lại là nữ, trong đó không ít trường hợp còn trẻ, chưa lập gia đình. Việc dùng thuốc tránh thai khẩn cấp vì thế thường không được tư vấn kỹ nên dễ có những sai sót.

Các loại thuốc ngừa thai khẩn cấp

Loại trong thành phần chỉ có một chất levonorgetrel: Levonorgetrel (một loại progestogen) ức chế sự rụng trứng, ức chế trứng bám vào niêm mạc tử cung. Trong loại này có hai nhóm:

- Nhóm hàm lượng cao: Mỗi viên chứa 0,75mg levonorgetrel. Biệt dược thường dùng Postinor Postinor-2, còn có các tên khác (lovonelle-2, norievo, plan B). Sau khi giao hợp trong vòng 8 tiếng uống 1 viên và 8 tiếng sau uống thêm 1 viên nữa.

- Nhóm hàm lượng thấp: mỗi viên chỉ chứa 0,03mg levonorgetrel. Sau khi giao hợp trong vòng 8 giờ uống 25 viên và 8 giờ sau uống thêm 25 viên nữa.

Loại trong thành phần có levonorgetrel ethynilestradiol (một loại estrogen tổng hợp). Trong loại này có:

- Nhóm hàm lượng cao: mỗi viên chứa 50 mg ethynilestradiol 0,25mg hoặc 0,5mg levonorgetrel. Biệt dược thường dùng orval, còn có các tên khác (ovidon, noral, nordion, neogynon). Sau khi giao hợp trong vòng 72 giờ uống 2 viên; 12 giờ sau khi uống liều đầu, uống thêm 2 viên nữa.

- Nhóm hàm lượng thấp: mỗi viên chứa 30mg ethynilestradiol 0,15mg hoặc 0,3mg levonorgetrel, biệt dược thường dùng regevidon (choice), còn có tên khác (nordette oval L). Sau khi giao hợp trong vòng 72 giờ uống 4 viên; 12 giờ sau khi uống liều đầu, uống thêm 4 viên nữa.

Dùng thế nào cho an toàn?

Sự khác nhau về thành phần giữa hai loại dẫn đến sự khác nhau về thời điểm và thời gian dùng thuốc. Ngoài ra, trong cùng một loại, cũng có sự khác nhau về hàm lượng dẫn đến khác nhau về lượng dùng (tính theo viên) nên rất dễ nhầm lẫn. Cần phải biết rõ loại đang dùng và hàm lượng của các biệt dược để dùng đúng thời điểm, thời gian và quy ra lượng viên cần phải dùng.

Thuốc ngăn sự rụng trứng và sự bám của trứng trực tiếp nên dùng càng sớm càng tốt. Ví dụ với viên postinor, nếu chỉ giao hợp một lần thì 1 giờ hoặc chậm nhất là 4 giờ sau giao hợp uống 1 viên là đủ nên viên này được gọi là “viên tránh thai liều duy nhất”.

Thuốc tránh thai khẩn cấp có hiệu quả không cao lắm (khoảng 75%). Hiệu quả càng giảm đi khi dùng nhiều lần. Thuốc gây một số tác dụng phụ như làm rối loạn kinh nguyệt, rong kinh, rong huyết, nhức đầu, chóng mặt. Một tác dụng phụ có khoảng 50% người dùng gặp là buồn nôn, nôn, có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của thuốc. Nếu sau khi uống chưa đầy 2 giờ mà bị nôn thì phải uống bù ngay số thuốc đó và tiếp tục dùng đủ liều còn lại. Nếu sau khi uống quá 2 giờ mới nôn thì không cần phải uống bù. Uống không đủ lần (hai lần), không đủ liều (do bị nôn mà không uống bù), không đúng thời điểm thời gian (do quên) thì thuốc sẽ không có hiệu quả.

Khi uống thuốc tránh thai khẩn cấp nhiều lần sẽ có hiện tượng căng ngực (do thuốc giữ nước, do tác dụng của hormon nữ), ngừng dùng sẽ hết, chứ không làm ngực phát triển vì thế không nên dùng thuốc với hy vọng làm cho ngực nở nang.

Ảnh hưởng của viên thuốc tránh thai khẩn cấp trên nguy cơ ung thư, bệnh lý ác tính chưa được nghiên cứu đầy đủ. Tuy nhiên giống như các thuốc tránh thai khác, chúng có thể là tiền đề gây ra hoặc làm nặng thêm những bệnh này nên có một số khuyến cáo. Ví dụ như không dùng viên postinor cho người có tiền sử ung thư vú, buồng trứng, tử cung, người xuất huyết âm đạo không rõ nguyên nhân, người có bệnh gan thận; rất cẩn thận khi dùng cho người có tiền sử hen suyễn, người cao huyết áp, nhức nửa đầu, động kinh, tăng lipid máu, trầm cảm, viêm tĩnh mạch huyết khối kéo dài.

Khi dùng đồng thời với các kháng sinh ampicilin, tetracyclin, chloramphenicol, neomycin, rifampicin, thuốc ngủ barbuturic thì hiệu quả ngừa thai bị giảm sút.

Do những nguyên nhân nói trên chỉ nên dùng thuốc tránh thai khẩn cấp cho người khỏe mạnh (không có các bệnh trên) và chỉ dùng không quá 4 lần trong một tháng.

Thuốc này dùng cho những cặp vợ chồng lớn tuổi ít giao hợp hay vợ chồng thường ở xa nhau, gặp gỡ ngẫu hứng; dùng khi các biện pháp tránh thai khác bị trục trặc đột xuất (như dùng bao cao su bị rách, quên dùng thuốc tránh thai hằng ngày nhưng không bù kịp, tính sai ngày giao hợp an toàn, vòng tránh thai bị tụt) hoặc dùng trong những trường hợp bắt buộc như bị cưỡng hiếp. Hiện không ít người chưa lập gia đình, đang tuổi vị thành niên muốn thoải mái cũng tự tìm dùng thuốc này. Ích lợi là giảm bớt tình trạng có thai trước hôn nhân nhưng nếu lạm dụng sẽ có hại do tác dụng phụ của thuốc, do tạo ra tâm lý không tốt trong đời sống vợ chồng sau này.

Ngoài ra, còn có một loại thuốc tránh thai khẩn cấp khác là mifepristone (gọi tắt là RU 486). Thuốc này phá vỡ sự làm tổ của trứng, nên dù sự thụ tinh có xảy ra thì cũng không giữ được. Thuốc được xem như một “phát kiến tuyệt vời” lưu hành rộng rãi ở Anh, Pháp, Thụy Điển, Trung Quốc... nhưng ở một số nước mà việc phá thai còn bị cấm hay còn đang tranh cãi như ở Mỹ thì lại chưa được chấp nhận. Nước ta chưa chính thức nhập thuốc này, nếu có chỉ là thuốc ngoài luồng (do người đi nước ngoài mang về).

Trong một số trường hợp dùng thuốc tránh thai khẩn cấp là cần thiết nhưng không nên dùng thường xuyên, càng không nên lạm dụng.

Theo DS. Hồ Hạnh Lâm
Sức khỏe & Đời sống
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Hà Giang: Bị ảnh hưởng nhiều vì dịch bệnh nhưng vẫn hoàn thành các mục tiêu bằng cách đa dạng hóa công tác truyền thông

Hà Giang: Bị ảnh hưởng nhiều vì dịch bệnh nhưng vẫn hoàn thành các mục tiêu bằng cách đa dạng hóa công tác truyền thông

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Hà Giang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, nhằm thực hiện có hiệu quả chỉ tiêu, kế hoạch về công tác Dân số - kế hoạch hóa gia đình năm 2021.

Trung tâm dân số - KHHGĐ TP Hà Giang: Có dịch nhưng quyết không để bà con bị gián đoạn truyền thông

Trung tâm dân số - KHHGĐ TP Hà Giang: Có dịch nhưng quyết không để bà con bị gián đoạn truyền thông

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Có dịch nên lực lượng truyền thông người bị cách ly, người ở nơi phong tỏa… tưởng chừng gián đoạn truyền thông, nhưng ngành Dân số Hà Giang quyết tâm không để bà con bị gián đoạn truyền thông chăm sóc SKSS-KHHGĐ.

Hải Phòng: Sẽ thí điểm triển khai mở rộng thực hiện chương trình giáo dục trước khi kết hôn

Hải Phòng: Sẽ thí điểm triển khai mở rộng thực hiện chương trình giáo dục trước khi kết hôn

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Tới đây Hải Phòng sẽ thí điểm triển khai mở rộng thực hiện chương trình giáo dục trước khi kết hôn đối với thanh niên nam, nữ chuẩn bị kết hôn, tiếp tục giữ mức sinh hợp lý nhằm kéo dài cơ hội "dân số vàng"...

TP Hải Phòng: Đạt mức sinh thay thế và duy trì nhiều năm

TP Hải Phòng: Đạt mức sinh thay thế và duy trì nhiều năm

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - TP Hải Phòng có khoảng trên 2 triệu dân, nhưng đã sớm đạt mức sinh thay thế 2,09 con/phụ nữ từ năm 2004, hiện đang tập trung nâng cao chất lượng dân số đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa - hiện đại hóa.

Bắc Mê (Hà Giang): Giảm sinh 0,4 phần ngàn, nhiều chỉ tiêu đạt cao nhờ đổi mới truyền thông trong thời kỳ dịch Covid-19

Bắc Mê (Hà Giang): Giảm sinh 0,4 phần ngàn, nhiều chỉ tiêu đạt cao nhờ đổi mới truyền thông trong thời kỳ dịch Covid-19

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Trung tâm Dân số-KHHGĐ huyện Bắc Mê (Hà Giang) đã có nhiều cố gắng trong công tác tuyên truyền cho người dân về duy trì mức sinh hợp lý, cân bằng tỷ lệ giới tính… nhằm nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn.

Duy trì mức sinh thay thế 2,05 con/phụ nữ, Hải Phòng tiếp tục hoàn thành mục tiêu chiến lược nhiều năm

Duy trì mức sinh thay thế 2,05 con/phụ nữ, Hải Phòng tiếp tục hoàn thành mục tiêu chiến lược nhiều năm

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Ngành Dân số Hải Phòng đang tổng hợp dữ liệu để có căn cứ chính xác về thực trạng số con hiện có và số con mong muốn ở các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản, nhằm đưa ra các giải pháp hiệu quả, thúc đẩy đạt mức sinh thay thế 2,1 con/phụ nữ.

Hải Phòng: Tiếp tục thành công trong chăm sóc SKSS-KHHGĐ nhờ đổi mới sáng tạo hình thức truyền thông tư vấn và dân vận khéo thời dịch bệnh COVID-19

Hải Phòng: Tiếp tục thành công trong chăm sóc SKSS-KHHGĐ nhờ đổi mới sáng tạo hình thức truyền thông tư vấn và dân vận khéo thời dịch bệnh COVID-19

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Hải Phòng đã giữ mức sinh thay thế đạt ở mức 2,05 con/phụ nữ. Năm 2021 tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, UBND TP Hải Phòng chỉ đạo không tập trung đông người, vì vậy công tác dân số - KHHGĐ gặp một số khó khăn, nhưng vẫn đạt mục tiêu đề ra nhờ… dân vận khéo.

Truyền thông được coi là "chìa khóa" nâng cao nhận thức, đồng thuận đạt hiệu quả cao về DS-KHHGĐ ở Bắc Quỳnh (Lạng Sơn)

Truyền thông được coi là "chìa khóa" nâng cao nhận thức, đồng thuận đạt hiệu quả cao về DS-KHHGĐ ở Bắc Quỳnh (Lạng Sơn)

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Lạng Sơn là 1 trong 33 tỉnh thành có mức sinh cao, nhưng riêng xã Bắc Quỳnh từ 2014 tới nay tỉ lệ sinh con thứ 3 trở lên ở xã Bắc Quỳnh luôn rất thấp, là điển hình thực hiện tốt công tác dân số – KHHGĐ về tầm soát mức sinh phù hợp.

Phú Lương (Thái Nguyên): Phối hợp truyền thông tốt nên mức sinh năm 2021 dự kiến tiếp tục giảm

Phú Lương (Thái Nguyên): Phối hợp truyền thông tốt nên mức sinh năm 2021 dự kiến tiếp tục giảm

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet – Thái Nguyên là một trong những tỉnh, thành có mức sinh cao, nhưng ở huyện Phú Lương nhờ triển khai tốt các hoạt động truyền thông, Chiến dịch truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ KHHGĐ đến vùng có mức sinh cao thì mức sinh ở đây lại giảm đều.

Phụ nữ bị cấm cản thờ cúng bố mẹ đẻ phải biết cất lên tiếng nói, bởi có những ràng buộc xa xưa nhiều khi lại làm khổ cho những người hôm nay

Phụ nữ bị cấm cản thờ cúng bố mẹ đẻ phải biết cất lên tiếng nói, bởi có những ràng buộc xa xưa nhiều khi lại làm khổ cho những người hôm nay

Dân số và phát triển - 2 năm trước

GiadinhNet - Theo nhà văn Chu Lai, phụ nữ bị cấm cản thờ cúng bố mẹ đẻ thì không nên chịu đựng mà phải cất tiếng nói chân thành với chồng và gia đình chồng để ngày nào đó họ hiểu ra rằng: Có những ràng buộc xa xưa nhiều khi lại làm khổ cho những người hôm nay.

Top