Hà Nội
23°C / 22-25°C

Khám sức khỏe trước hôn nhân: Tiền đề quan trọng giúp nâng cao chất lượng dân số

Thứ năm, 07:00 12/07/2018 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Theo các bác sĩ chuyên khoa, khám sức khỏe trước hôn nhân được xem là một hình thức tầm soát đầu tiên vô cùng quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dân số. Không chỉ có tác dụng dự phòng các bệnh lý, dị tật bẩm sinh cho con cái sau này mà còn là cơ hội chuẩn bị sức khỏe cho việc mang thai cũng như hạn chế những rắc rối trong đời sống tình dục sắp tới.


Trung tâm DS-KHHGĐ Hoàn Kiếm, Hà Nội phối hợp với Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương tư vấn, xét nghiệm tầm soát bệnh tan máu bẩm sinh – thalassemia cho học sinh THPT trên địa bàn. Ảnh: M.Trang

Trung tâm DS-KHHGĐ Hoàn Kiếm, Hà Nội phối hợp với Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương tư vấn, xét nghiệm tầm soát bệnh tan máu bẩm sinh – thalassemia cho học sinh THPT trên địa bàn. Ảnh: M.Trang

Sự hối hận muộn màng

Còn ba tuần nữa là tới ngày “đại sự” của cả đời, đôi bạn trẻ Thanh Tú – Anh Khoa (quê Hà Nam) đang trong giai đoạn “căng mình” lo việc đám cưới. Nào là chụp ảnh cưới, in thiệp cưới; nào là lên danh sách mời người thân, bạn bè; rồi đến việc chọn địa điểm đi hưởng tuần trăng mật ở đâu... Cả một danh sách công việc dài dằng dặc khiến đôi trẻ luôn tất bật, quay cuồng.

Tuy nhiên, khi đề cập đến việc đi khám sức khỏe trước khi kết hôn, cả hai đều lắc đầu nói: “Chưa đi khám”. Chàng trai nói thẳng tuột: “Bọn em đều khỏe mạnh bình thường, sao phải đi khám làm gì, vừa tốn tiền vừa tốn thời gian”. Còn cô nàng Thanh Tú liếc nhìn người yêu rồi thủ thỉ: “Em cũng biết khám sức khỏe tiền hôn nhân là tốt cho cả hai nhưng cứ thấy hơi ngại. Vả lại, đợt này bọn em bận quá, cũng chẳng có thời gian đi. Thôi để sau này lúc muốn có con rồi khám một thể cũng được”.

Cũng chỉ vì chủ quan, “đợi” sau này đi khám giống cô nàng Thanh Tú mà giờ đây, chị Ngọc Minh (ở Ứng Hòa, Hà Nội) phải sống trong nỗi ân hận muộn màng. Chị Minh cho biết, lấy chồng được gần một năm mà vẫn chưa thấy “tin tức” gì, lại thấy sức khỏe ngày càng giảm sút, chị mới quyết định đến phòng khám sản khoa để kiểm tra. Nào ngờ, kết quả xét nghiệm máu cho thấy, chị bị dương tính với HIV. Như không tin vào mắt mình, chị cấp tốc vào viện để kiểm tra sức khỏe tổng thể. Tuy nhiên, kết quả vẫn không hề thay đổi. Các bác sĩ khẳng định, chị đã bị nhiễm HIV.

Ngay lập tức, chị Minh về yêu cầu chồng đi khám. Kết quả, anh cũng dương tính với HIV và đang trong giai đoạn chuyển sang AIDS. Khi nhận kết quả, chính chồng chị cũng sững người. Tuy nhiên, về sau, anh thú nhận, trước khi cưới chị, anh từng có đời sống tình dục không lành mạnh với nhiều người phụ nữ khác. Nhưng chồng chị khẳng định, anh không hề biết mình bị nhiễm HIV. Nếu biết trước, anh đã không kết hôn với chị. Quá choáng váng với hiện thực nghiệt ngã, chị Minh toan tự tử nhưng không thành. Hiện tại, chị vẫn luôn sống trong nỗi dằn vặt, tự trách bản thân mình. “Nếu ngày ấy, chúng tôi đi khám sàng lọc trước khi kết hôn, có lẽ giờ đây, cuộc đời tôi không thảm hại đến nông nỗi này”, chị Minh thở dài.

Còn trường hợp của vợ chồng anh Quế, chị Huyền (cùng quê Hòa Bình) cũng đáng thương không kém. Cả hai cùng thuộc diện hộ nghèo, hầu như rất ít khi đi khám sức khỏe. Ốm đau bệnh tật cũng chỉ tự chữa bằng các bài thuốc dân gian. Đến khi lấy nhau, anh chị cũng không hề có khái niệm khám sàng lọc để dự phòng bệnh tật trước khi kết hôn. Hai năm sau ngày cưới, chị Huyền hạ sinh một cô con gái. Tuy nhiên, bé chỉ nặng 2,6kg. 7 tháng tuổi, con gái anh chị mới chỉ đạt gần 6 kg, người gầy quắt queo, lại thường hay quấy khóc liên miên.

Vay mượn tiền anh em họ hàng đưa con đi khám, anh chị sững người khi biết con bị bệnh tan máu bẩm sinh (Thalassemia). Khi ấy, bác sĩ yêu cầu bố mẹ xét nghiệm sàng lọc thì mới phát hiện ra, anh Quế là người mang gene bệnh và đã di truyền sang cho con. Giờ đây, nhìn con còi cọc, hàng tháng phải lặn lội xuống Hà Nội truyền máu, thải sắt để duy trì sự sống, anh Quế mới thấy nỗi ân hận muộn màng mang tên: Giá như…

Sàng lọc sớm để kịp thời phát hiện bệnh

Theo các bác sĩ, khám sức khỏe tiền hôn nhân được xem là một hình thức sàng lọc đầu tiên và vô cùng quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dân số. Đây là việc rất cần thiết giúp phòng ngừa, phát hiện và điều trị sớm nhiều căn bệnh nguy hiểm, tránh được các hệ lụy không đáng có trong cuộc sống vợ chồng và tương lai của con cái sau này. Bên cạnh đó, việc khám sức khỏe tiền hôn nhân không chỉ đơn thuần là thể hiện sự quan tâm đến sức khỏe của mình mà còn là thể hiện trách nhiệm đối với người chồng/vợ của mình.

Ngoài ra, việc chuẩn bị kiến thức, tâm lý cho cuộc sống tình dục vợ chồng sẽ khắc phục tối đa những lo lắng, sợ hãi, rối loạn cảm xúc, không thỏa mãn hay nghi ngờ lẫn nhau hiểu rõ được những đặc tính của giới và tránh lây nhiễm cho nhau những căn bệnh lây truyền qua đường tình dục. Sự hiểu biết và thực hiện những biện pháp sinh đẻ có kế hoạch không chỉ giúp kiểm soát được số con, khoảng cách giữa các lần sinh mà còn là một biện pháp bảo vệ sức khỏe và hình thức của người phụ nữ, tránh việc mang thai ngoài ý muốn dẫn đến phải nạo phá thai.

Tuy nhiên, trên thực tế, chưa nhiều bạn trẻ, người trước khi kết hôn biết đến lợi ích của khám sức khỏe tiền hôn nhân. Lý do chính của tình trạng này là tâm lý ngại ngùng hoặc không có sự đồng nhất tư tưởng giữa nam và nữ. Không ít trường hợp nam giới cho rằng, đối tác đang nghi ngờ “bản lĩnh đàn ông” nên mới đề nghị đi khám. Hoặc có nhiều bạn nữ muốn đi khám nhưng lại sợ bạn bè và người thân dị nghị “chắc là có vấn đề mới phải đi khám” và nếu trường hợp bị phát hiện ra bệnh tật, họ sợ tình yêu của người kia không đủ mạnh để có thể vượt qua cú sốc, cuộc hôn nhân có thể sẽ tan vỡ… Tất cả những suy nghĩ này vô hình chung đã tạo nên rào cản khiến ý nghĩa của việc khám sức khỏe tiền hôn nhân trở thành nỗi lo sợ, ám ảnh đối với nhiều bạn trẻ.

Theo thống kê, hàng năm, trên cả nước có hàng triệu thanh niên bước vào độ tuổi kết hôn. Trong khi đó, theo ước tính, mỗi năm Việt Nam có khoảng 22.000 - 30.000 trẻ sinh ra bị dị tật bẩm sinh, chiếm khoảng 1,5 - 2% dân số. Trong số các dị tật, có các bệnh phổ biến như: Down, hội chứng Ewards, dị tật ống thần kinh, suy giáp bẩm sinh, thiếu men G6PD, tăng sản tuyến thượng thận bẩm sinh, tan máu bẩm sinh thể nặng và các bệnh lý di truyền, dị tật bẩm sinh khác.

Do đó, nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng thực hành về sức khỏe sinh sản, giảm nguy cơ trẻ sinh ra bị dị dạng, dị tật bẩm sinh, từ đó nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, trong những năm qua, Tổng cục DS-KHHGĐ (Bộ Y tế) đã phối hợp với các địa phương triển khai mô hình Tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân.

Từ năm 2013, mô hình đã được triển khai tại 63/63 tỉnh thành. Đến nay, mô hình đã cho ra đời hàng ngàn CLB tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân với hàng trăm ngàn thanh niên thành viên, đã chăm sóc sức khỏe, tư vấn cho hàng triệu lượt người. Hoạt động này đã nâng cao nhận thức cho thanh niên, vị thành niên và đặc biệt là nâng cao kỹ năng trong việc chăm sóc SKSS/KHHGĐ cho các đối tượng chuẩn bị kết hôn. Đồng thời làm giảm tỷ lệ sinh con dị tật, mắc các bệnh chuyển hóa bẩm sinh góp phần nâng cao chất lượng dân số.

Bên cạnh đó, các bạn trẻ có nhu cầu có thể tới các trạm y tế xã, phường, thị trấn; trung tâm y tế cấp quận, huyện, thành phố; khoa sản các bệnh viện; trung tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản các tỉnh để được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn để chuẩn bị sức khỏe tốt nhất cho cuộc sống hôn nhân hạnh phúc sau này.

Mai Thùy

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Dân số và phát triển - 3 giờ trước

Thấy con trai song sinh không giống nhau, anh Kiên đi xét nghiệm ADN, kết quả được chuyên gia đánh giá cực hiếm gặp.

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Dân số và phát triển - 10 giờ trước

Người đàn ông tên Dũng (*) đã quyết định đến Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ di truyền để xét nghiệm quan hệ huyết thống cùng đứa trẻ được người yêu cũ đặt trước cửa nhà anh.

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Bên cạnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hay ung thư, hút thuốc lá còn tác động tiêu cực lên khả năng sinh sản của nam giới và bộ gene của tinh trùng.

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Mất ngủ, khó ngủ thường gây cảm giác khó chịu, lo lắng... ảnh hưởng tới năng suất lao động và học tập. Thực hiện một số bài tập hiệu quả dưới đây giúp bạn ngủ nhanh và thức dậy sảng khoái hơn.

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Cho dù đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, việc tìm hiểu tất cả thông tin có sẵn có thể khiến người bệnh hiểu hơn. Dưới đây là tổng quan đơn giản về ung thư vú và các giai đoạn bệnh, phân tích về cách ung thư vú lây lan, chẩn đoán và điều trị.

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Một bệnh viện ở Đồng Nai đã tiếp nhận trường hợp đặc biệt của sản phụ 35 tuổi, nặng 100 ký, thai trên 38 tuần, em bé to, nặng 4,6kg.

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Nấm Candida âm đạo gây kích ứng, ngứa dữ dội và tiết dịch nhiều ở âm đạo và âm hộ, bệnh rất dễ tái phát.

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Ngày 20/3, ông Phan Nam Bình, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Quảng Bình cho biết, đơn vị vừa tổ chức hội nghị tập huấn về chương trình sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho đội ngũ cán bộ y tế, dân số cơ sở tại huyện Lệ Thủy.

Bị dị tật tử cung đôi có sinh con được không?

Bị dị tật tử cung đôi có sinh con được không?

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Các bác sĩ Bệnh viện Phụ sản Hà Nội đã phẫu thuật cho một bé gái có 2 buồng tử cung, 2 cổ tử cung. Đây là dị tật bẩm sinh cơ quan sinh dục hiếm gặp nhưng có ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản của người phụ nữ.

Chi trăm triệu đồng sinh con đầu lòng

Chi trăm triệu đồng sinh con đầu lòng

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Chịu áp lực tài chính không nhỏ khi nuôi con tại thành phố lớn, nhiều gia đình tiết kiệm hơn trăm triệu đồng mới dám sinh con.

Top