Hà Nội
23°C / 22-25°C

Kéo dài tuổi thọ (5): Trị chứng mất ngủ

GiadinhNet - Hầu hết người già đều phải đối mặt với chứng mất ngủ, nữ mất ngủ nhiều hơn nam.

 
Khi qua tuổi 70, tỷ lệ nữ mất ngủ cao gần gấp 2 lần so với nam giới, để lại nhiều hệ lụy cho sức khỏe và tâm lý của người già…

Vì sao người già mất ngủ?

Mất ngủ được định nghĩa là khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thức dậy quá sớm và không quay trở lại được giấc ngủ; hoặc ngủ dậy có cảm giác không ngon giấc, mệt mỏi.

Có 2 dạng mất ngủ hay gặp là mất ngủ cấp tính và mất ngủ mạn tính. Mất ngủ cấp tính là tình trạng mất ngủ kéo dài dưới 1 tháng, có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như thay đổi múi giờ, thay đổi nghề nghiệp, mất người thân, môi trường quá ồn, uống nhiều cà phê... Còn mất ngủ mạn tính xuất hiện hơn 3 đêm/tuần, kéo dài trên 1 tháng. Nếu mất ngủ mạn tính kéo dài hơn 1 năm sẽ có nguy cơ gây trầm cảm nặng.
 

Sự ân cần, chăm sóc của con cái sẽ giúp người già vượt qua khó khăn vì bệnh tật. Ảnh: TL

Tình trạng mất ngủ tăng lên theo tuổi. Có thể kể đặc điểm mất ngủ theo một số nguyên nhân như sau: Mất ngủ do lo âu thường khó đi vào giấc ngủ. Mất ngủ có trầm cảm là ngủ không yên, hay thức giấc. Mất ngủ gần sáng sẽ gây ngủ gà gật ban ngày. Nếu mất ngủ do bệnh tim sẽ làm bệnh nhân khó thở khi nằm, thức dậy đột ngột giữa lúc đang ngủ do khó thở kích phát. Nếu mất ngủ do đau sẽ khó vào giấc ngủ và nhiều lần phải thức giấc trong đêm.

Nếu mất ngủ do "hội chứng ngừng thở khi ngủ" thì ban ngày có triệu chứng nhức đầu lúc mới dậy. Buổi sáng sẽ mệt mỏi quá mức, rối loạn khả năng tập trung, rối loạn trí. Ban đêm có triệu chứng ngáy như sấm vang, mồ hôi nhiều, kích động vật vã, nhiều lần thức giấc.

Thay đổi môi trường sống và làm việc đột ngột, những người hay lo lắng thái quá cũng hay bị mất ngủ. Nhưng mất ngủ không phải là bệnh, mà là một triệu chứng, hậu quả của nhiều yếu tố khác nhau. Bởi vậy, khi bị mất ngủ bệnh nhân cần đi khám đầy đủ để đảm bảo rằng mất ngủ không do bệnh lý tâm thần, hoặc các bệnh lý nội khoa khác để có các biện pháp điều trị đặc hiệu.

“Vệ sinh” giấc ngủ

Để có một giấc ngủ tốt, người có tuổi nên từ bỏ một số thói quen xấu như giờ đi ngủ thất thường, ăn ngủ không điều độ, thức khuya, dậy muộn, xem sách vở, truyền hình trên giường ngủ. Hay dùng quá nhiều các chất kích thích như rượu, cà phê, thuốc lá... hoặc uống thuốc ngủ không có chỉ định dẫn đến hiện tượng lạm dụng thuốc.

Người cao tuổi nên chú ý “vệ sinh” giấc ngủ bằng cách đi ngủ đúng giờ. Trước khi đi ngủ nên tránh mọi hoạt động mạnh, căng thẳng vào buổi tối. Nên ngủ dậy vào một giờ nhất định, nếu vì lý do nào đó cần phải ngủ thêm thì cũng không nên muộn quá 1 giờ so với mọi khi. Tránh ngủ ban ngày quá nhiều, buổi trưa chỉ nên khoảng 30 - 60 phút.

Bữa cơm chiều người cao tuổi chỉ nên ăn nhẹ, uống ít nước, hạn chế đồ ăn uống có các chất ngọt. Lỡ nửa đêm có thức giấc người cao tuổi cũng không nên ăn. Nên bố trí phòng ngủ sạch sẽ, thoáng mát, chú ý điều chỉnh nhiệt độ phù hợp, giảm đến mức tối đa tiếng ồn, ánh sáng trong phòng ngủ của người già.

Nếu có bất cứ triệu chứng nào về giấc ngủ, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa. Bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám, cho dùng thuốc phù hợp với thể trạng từng người. Không tự tiện mua thuốc hoặc nghe theo lời mách bảo của bạn bè để tự điều trị.

Món ăn dễ ngủ

Rau nhút non (quyết thái) nấu canh với lá vông nem, khoai sọ, củ súng, củ sen, tôm hoặc thịt lợn nạc băm, ăn vừa ngon vừa bổ dưỡng lại chữa mất ngủ.

Long nhãn cũng có thể trị chứng mất ngủ, thần kinh suy nhược, trí nhớ giảm. Cây lạc tiên dùng phần dây trên mặt đất (thân và lá) cũng giúp dưỡng tâm, an thần, chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ. Thân lạc tiên càng già càng tốt. Dùng thứ này dưới dạng thuốc sắc (thân và lá khô), liều dùng 20g-40g. Nước lạc tiên có mùi thơm đặc trưng, uống vào rất dễ ngủ.

Bá tử nhân (nhân trong hạt cây trắc bá) cũng hay được dùng trị chứng mất ngủ do tâm thận bất giao, lo sợ, hồi hộp với liều 4-24g/ngày. Nước ép quả cà chua pha thêm chút mật ong hoặc đường cát với độ ngọt tùy ý, uống vào đêm lúc đi ngủ sẽ ngon giấc.

Củ sen nấu canh ăn chữa được mất ngủ, suy nhược. Hạt sen nấu chè, hoặc tiềm (nhồi hạt sen vào bụng chim bồ câu, vịt, dạ dày lộn) ăn vừa ngon, vừa chữa mất ngủ và suy nhược thần kinh. Tâm sen (liên tâm) khô sắc nước uống (liều 4 - 10 g/ngày) giúp gây ngủ mạnh hơn hạt sen nhiều lần. Thứ nước này rất đắng, khi uống nên pha chút mật ong (hoặc đường) cho dễ uống.
 
BS Hoàng Xuân Đại
Nguyên bác sĩ Bệnh viện 103
Ths. BS Nguyễn Thanh Bình
(Khoa Thần kinh, Viện Lão khoa Việt Nam)
baoin
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Một nguyên nhân 'thầm lặng' có thể gây vô sinh ít ai ngờ

Một nguyên nhân 'thầm lặng' có thể gây vô sinh ít ai ngờ

Dân số và phát triển - 17 giờ trước

Phần lớn mọi người nhận thức được căng thẳng có ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và tâm lý, nhưng không ngờ rằng nó có thể tác động đến khả năng sinh sản ở cả nam lẫn nữ. Đó chính là một trong những nguyên nhân khiến các cặp vợ chồng thụ thai khó khăn.

Khi nào thời kỳ mãn kinh bắt đầu?

Khi nào thời kỳ mãn kinh bắt đầu?

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Quá trình chuyển đổi mãn kinh tự nhiên là một quá trình diễn ra dần dần trong vài năm. Nó thường bắt đầu khi một người ở độ tuổi 40 - 50, với độ tuổi mãn kinh trung bình là 52 tuổi.

Quảng Ninh: Nỗ lực tuyên truyền giảm thiểu bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia

Quảng Ninh: Nỗ lực tuyên truyền giảm thiểu bệnh tan máu bẩm sinh Thalassemia

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Nhằm giúp các bạn trẻ có sự lựa chọn đúng đắn về hôn nhân cũng như quyết định mang thai và sinh ra những đứa con không mắc bệnh Thalassemia - tan máu bẩm sinh, việc khám sức khỏe tiền hôn nhân vô cùng quan trọng. Theo đó, công tác tuyên truyền, tư vấn về Thalassemia cần được triển khai rộng khắp, qua đó thay đổi nhận thức mỗi người, mỗi gia đình.

Mỗi năm, có thêm khoảng 8.000 trẻ sinh ra mắc bệnh tan máu bẩm sinh

Mỗi năm, có thêm khoảng 8.000 trẻ sinh ra mắc bệnh tan máu bẩm sinh

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

GĐXH - Bệnh tan máu bẩm sinh (hay còn gọi bệnh Thalassemia) là một bệnh di truyền – bẩm sinh, có đặc điểm là gây tan máu nhiều và thường xuyên dẫn đến thiếu máu mãn tính.

Hương Khê phát động chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ năm 2024

Hương Khê phát động chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ năm 2024

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Sáng ngày 6/5, tại Trạm y tế xã Hương Trạch, Trung tâm y tế huyện Hương Khê, Hà Tĩnh phối hợp với UBND xã, Trạm y tế tổ chức Lễ phát động Chiến dịch truyền thông, cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ, khám sàng lọc chăm sóc sức khỏe cho người dân và nâng cao chất lượng dân số năm 2024.

Nghệ An tuyên truyền hưởng ứng ngày Thalassemia thế giới

Nghệ An tuyên truyền hưởng ứng ngày Thalassemia thế giới

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Ngày Thalassemia thế giới được tổ chức hàng năm vào ngày 8/5, giúp những người mắc bệnh này sống khỏe mạnh hơn, lâu hơn và hiệu quả hơn. Thông qua ngày Thalassemia người bệnh chia sẻ kiến thức, trao đổi thông tin, tổ chức các hoạt động nâng cao nhận thức có mục tiêu và giáo dục chất lượng về bệnh Thalassemia.

7 dấu hiệu phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh

7 dấu hiệu phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Thời kỳ tiền mãn kinh của phụ nữ (quá trình chuyển sang mãn kinh) thường bắt đầu ở độ tuổi 40. Giai đoạn này có thể bắt đầu ở bất kỳ thời điểm nào từ cuối độ tuổi 30 đến 50 và kéo dài trung bình 4 năm, thậm chí kéo dài đến 8 năm.

Cách xử lý khi bị dị ứng bao cao su

Cách xử lý khi bị dị ứng bao cao su

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Nghe có vẻ rất hiếm gặp nhưng trên thực tế có một số người bị dị ứng khi sử dụng bao cao su. Vậy thực chất hiện tượng này là gì và cách xử lý như thế nào?

Thừa Thiên Huế tuyên truyền hưởng ứng ngày Thalassemia thế giới

Thừa Thiên Huế tuyên truyền hưởng ứng ngày Thalassemia thế giới

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

GĐXH - Theo Chi cục Dân số tỉnh Thừa Thiên Huế, tuyên truyền, giáo dục thay đổi hành vi, góp phần nâng cao ý thức và trách nhiệm của mỗi cá nhân trong việc thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh…giúp phát hiện và điều trị sớm bệnh tan máu bẩm sinh.

Cách xác định bạn có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung không?

Cách xác định bạn có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung không?

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến nhất gây tử vong ở phụ nữ.

Top