Hé lộ nguyên nhân không ngờ khiến vương triều của nữ hoàng Ai Cập Cleopatra sụp đổ
Nghiên cứu mới đây tìm ra nguyên nhân khiến đất nước Ai Cập cổ đại sụp đổ có thể là do biến đổi khí hậu và núi lửa phun trào.
Nghiên cứu này khiến nhiều người bất ngờ vì "thủ phạm" khiến đất nước Ai Cập cổ đại sụp đổ hóa ra lại xuất phát từ những "căng thẳng xã hội", hệ lụy đáng sợ từ núi lửa phun trào và biến đổi khí hậu.
Điều này cho thấy biến đổi khí hậu có ảnh hưởng ghê gớm và tác động rất lớn đến đời sống và xã hội loài người từ rất lâu đời.
Joseph Manning, tác giả chính của báo cáo chuyên sâu về sự sụp đổ của "xứ sở kim tự tháp" tại Đại học Yale (Mỹ) đã tuyên bố rằng, những thảm họa thiên nhiên liên tiếp chính là nguyên nhân gây ra tình trạng bất ổn lớn trong xã hội Ai Cập cổ đại.
Nghiên cứu này đã cho thấy một bức tranh mới về nền văn minh cổ đại Ai Cập, nơi từng xảy ra hạn hán và thảm họa thiên nhiên liên miên. Chính những biến động này gây ra tình trạng căng thẳng về nền kinh tế và nảy sinh các xung đột trong xã hội Ai Cập cổ đại lúc bấy giờ.
Joseph cho biết: "Người Ai Cập cổ đại hầu hết đều tận dụng lượng phù sa màu mỡ ở hai bên bờ sông Nile để canh tác, do đó họ phụ thuộc rất nhiều vào mùa nước lũ dâng cao thường mỗi năm một lần của con sông Nile.
Hoạt động mạnh mẽ của núi lửa trong khu vực đã làm suy giảm mực nước lũ của sông Nile, gây ra nhiều khó khăn trong việc đảm bảo lương thực đầy đủ cho người dân. Việc canh tác nông nghiệp của người dân bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến căng thẳng xã hội, gây ra tình trạng bất ổn và kéo theo nhiều hậu quả chính trị và kinh tế khác".
Núi lửa tác động mạnh mẽ, vương triều Cleopatra sụp đổ
Cụ thể, nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Communications cho thấy, thiếu thốn lương thực đã gây ra tình trạng rối loạn kinh tế và chính trị, có thể là hệ quả đẩy Ai Cập cổ đại đến bước đường sụp đổ.
Căn cứ vào những tài liệu ghi chép thời điểm phun trào núi lửa trong quá khứ và đối chiếu với tài liệu mô tả về sự bất ổn của xã hội Ai Cập, cùng với lịch sử mực nước sông Nile thời cổ đại, các nhà khoa học đã phát hiện ra một vụ phun trào phun trào núi lửa khủng khiếp vào năm 44 trước công nguyên.
Hệ quả của vụ phun trào đã làm ảnh hưởng đến sự hình thành gió mùa ở châu Phi và làm suy giảm lượng mưa.
Đây có thể là một trong những nguyên nhân khiến Vương quốc Ptolemaic (Ai Cập) do nữ hoàng tài sắc Cleopatra lãnh đạo, suy yếu và "diệt vong".
Đối với một quốc gia chủ yếu phụ thuộc vào nông nghiệp, việc suy giảm nguồn phù sa màu mỡ do nước lũ sụt giảm đã gây ảnh hưởng lớn đến đời sống của người dân. Bên cạnh đó, hạn hán kéo dài, nạn đói hoành hành cũng gây ra tình trạng bất ổn nghiêm trọng trong kinh tế và chính trị ở Ai Cập cổ đại.
Ngoài ra, hạn hán kéo dài còn ảnh hưởng đến khả năng mở rộng bờ cõi và phòng thủ của vương quốc Ai Cập cổ đại.
Jenifer Marlon, đồng tác giả của nghiên cứu do Trinity College Dublin thực hiện, cho biết: "Khoa học và lịch sử rất hiếm khi có những bằng chứng mạnh mạnh mẽ và chi tiết đến vậy, làm sáng tỏ cách xã hội phản ứng trước các cú sốc về biến đổi khí hậu trong quá khứ".
Tiến sĩ Francis Ludlow, đồng tác giả của nghiên cứu cho biết: "Để hiểu đầy đủ và toàn diện về bất ổn xã hội do những áp lực môi trường gây ra thì bối cảnh lịch sử chính là chìa khóa.
Bên cạnh đó, áp lực từ mức thuế cao và những căng thẳng sắc tộc vào thời điểm mất mùa do hạn gán kéo dài cũng có thể là nguyên nhân xảy ra những cuộc nổi dậy".
Nhiều vụ phun trào núi lửa xảy ra hàng năng nhưng chúng không ảnh hưởng đến hệ thống khí hậu như một số sự vụ gần đây.
Francis nhận định, sớm muộn gì chúng ta cũng sẽ phải trải qua một vụ phun trào núi lửa "khổng lồ" và đó có thể là một chuỗi phun trào "domino". Chúng có thể làm cho tình trạng hạn hán thêm trầm trọng ở những khu vực nhạy cảm trên thế giới.
Các phát hiện mới chỉ ra rằng, khoảng 70% mùa màng trên thế giới đều phụ thuộc vào mùa mưa. Do đó, các nhà nghiên cứu coi đây như là một lời ảnh báo về "thảm họa" tương tự đáng sợ có thể xảy ra ở những khu vực đang phụ thuộc phần lớn vào lượng mưa để trồng trọt.
Các nhà nghiên cứu cho biết, nhóm chuyên gia sẽ tiến hành phân tích sâu hơn về ảnh hưởng của biến đổi khí hậu và các hoạt động thất thường của núi lửa đã làm tê liệt nền văn minh hàng đầu thế giới như Ai Cập cổ đại.
Nghiên cứu này có thể làm thay đổi sự hiểu biết của chúng ta về biến đổi khí hậu có tác động và ảnh hưởng khủng khiếp và làm thay đổi rõ rệt đến xã hội thời xa xưa như thế nào.
Theo Nguyễn Hằng
Soha/Trí Thức Trẻ
Meghan chia sẻ những chi tiết hiếm hoi về con trai Archie và con gái Lilibet
Bốn phương - 23 phút trướcCuộc sống thường nhật của hai nhóc tỳ Hoàng gia Anh Archie và Lilibet được Harry - Meghan chia sẻ trong chuyến thăm trường học ở Nigeria.
Bí ẩn 'gây tranh cãi nhiều nhất' trong bức họa Mona Lisa đã được giải đáp?
Bốn phương - 2 giờ trướcBức họa Mona Lisa của Leonardo da Vinci có lẽ là bức tranh nổi tiếng nhất thế giới. Hàng trăm năm sau, người ta vẫn chưa giải đáp hết bí ẩn xoay quanh họa phẩm này.
Dòng người xót xa đưa tiễn bé trai 10 tuổi qua đời vì tự tử do bị bạo lực ở trường
Bốn phương - 2 giờ trướcCâu chuyện của cậu bé đáng thương khiến nhiều người không khỏi xót xa.
Lão ăn mày ngồi trong thư viện có hành động khiến triệu người "há hốc", sau đó còn được tạc tượng riêng: Tại sao lại như vậy?
Bốn phương - 2 giờ trướcĐằng sau bức ảnh này là một câu chuyện cảm động.
Bi kịch thần đồng từng kiếm hàng trăm triệu từ năm 11 tuổi: Tất cả là do lòng tham của cha mẹ?
Chuyện đó đây - 4 giờ trướcGĐXH - Từng được mệnh danh là thần đồng thư pháp nhưng vì sự giáo dục sai cách của bố mẹ, hiện, Hà Thế Long có cuộc sống không như kỳ vọng.
Chú khỉ béo nhất Thái Lan qua đời vì căn bệnh liên quan đến béo phì
Bốn phương - 5 giờ trướcDo ăn quá nhiều đồ ăn do người qua đường mang đến, chú khỉ béo phì nổi tiếng Godzilla đã tử vong vì vô số căn bệnh liên quan đến cân nặng khi mới 6 tuổi.
Cho cụ ông vô gia cư uống nước miễn phí suốt 10 năm, đến khi cửa hàng sắp phá sản, chủ nhà hàng bất ngờ nhận được 1 hộp sắt mà thấy ấm lòng
Chuyện đó đây - 8 giờ trướcLý Hương không ngờ rằng món quà vô giá của người đàn ông vô gia cư lại giúp chị vượt qua được thời khắc khó khăn nhất trong quãng đời gian kinh doanh của mình.
Người phụ nữ đứng giữa đường khiến tài xế xe bán tải phanh gấp: Vài giây sau thì tai họa xảy ra
Chuyện đó đây - 19 giờ trướcCamera hành trình của chiếc xe đi đằng sau đã ghi lại diễn biến vụ việc. Một số người suy đoán người phụ nữ đứng giữa đường với mục đích tự tử.
Theo dõi người đàn ông chi 2,8 tỷ đồng mua vàng, 2 tuần liên tục mua cao bán thấp, cảnh sát phát hiện hành vi phạm tội xuyên biên giới
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcNgười đàn ông Trung Quốc mua vàng lỗ hàng chục nghìn NDT trong vài ngày nhưng điều anh ta quan tâm chỉ là nhanh chóng bán được vàng.
Công trường dừng thi công vì máy xúc đào trúng cây gỗ tỏa mùi thơm: Cảnh sát lập tức phong tỏa hiện trường
Chuyện đó đây - 1 ngày trướcCây gỗ khổng lồ mà đội công nhân Trung Quốc này đào được là loại gỗ vô cùng quý hiếm, trị giá không thể đong đếm.
Đàn gà cứ mất tích rồi lại xuất hiện: Anh nông dân lần theo dấu vết, chứng kiến cảnh 'cả đời thấy 1 lần'
Chuyện đó đâyCú vung búa định mệnh của người nông dân đã mở ra bí mật khổng lồ dưới lòng đất.