Chuyện người nhạc sĩ đầu tiên hát ngọng lên sân khấu

Nhạc sĩ Nguyễn Tuấn (ảnh nhân vật cung cấp).

Nhiều lần bị xâm phạm bản quyền

Lần đầu tiên chúng tôi gặp nhạc sĩ Nguyễn Tuấn trong tình huống khá oái oăm. Đó là thời điểm ca khúc “Bồ câu hạt thóc” của anh đang bị một nữ ca sĩ có tiếng bán cho đơn vị nọ với số tiền không hề ít. Trong lúc “đối phương” đã lên tiếng kể lể, so đo từ chuyện bản quyền đến việc giúp đỡ anh lúc khó khăn thế nào thì chúng tôi chỉ nhận được ở Nguyễn Tuấn sự im lặng. “Tôi không sợ gì cả nhưng nếu để đối thoại với họ mà mình phải kể lể, hạ bệ nhau như thế thì tôi không làm được”, anh nói. Anh cũng cho biết, đây không phải lần đầu tiên tác phẩm của mình bị xâm phạm bản quyền mà từ năm 2007, tại cuộc thi “Tiếng hát Truyền hình TPHCM”, ca khúc “Em là ai” do anh sáng tác đã giúp thí sinh Nguyễn Phước Vũ Bảo giành giải Quán quân nhưng đơn vị tổ chức không hề liên hệ với nhạc sĩ để thí sinh sử dụng bài hát này dù trước đó tác phẩm đã được ca sĩ Nam Khánh nhóm AC&M đề nghị mua độc quyền 2 năm.

Trong đêm nhạc mới đây, khi anh cất giọng “quê tôi yêu đương thật nắm”, nhiều khán giả ô a: “Ông này hát ngọng à?” Anh xác nhận ngay: “Những bài kiểu này phải ngọng nó mới… ra chất”. Những ca sĩ đã từng hát nhạc Nguyễn Tuấn hầu như đều có chung một nhận xét, nhạc của anh trúc trắc khó nghe, “chơi khó” với cả ca sĩ lẫn ban nhạc nhưng đã mê là không dứt ra được. Thích nhất là nghe anh hát mấy bài trào phúng, khi thì nhại giọng hết hơi của ông lão bà lão, nhại tiếng ò í e của điện thoại bị mất trộm, lúc lại mang hẳn cái ngọng lên sân khấu.

Nhạc sĩ Nguyễn Tuấn được biết đến với nhiều ca khúc khá lạ tai, như: “Tiếng gáy thời gian”, “Áo cũ và dây phơi”, “Mỗi người một cảnh”... Ngoài niềm đam mê âm nhạc, anh đã trải qua đủ nghề từ thợ mộc, vẽ biển quảng cáo, chân dung, tiếp thị, bồi bàn đến lắp ráp xe máy, buôn phụ tùng xe đạp... Khi trở thành thành viên nhóm nhạc M6 (cùng nhiều nhạc sĩ: Ngô Tự Lập, Nguyễn Lê Tâm, Nguyễn Vĩnh Tiến, Trần Đức Minh, Ngô Hồng Quang), anh vẫn tự nhận mình là kẻ đứng bên lề cuộc chơi, “thi thoảng... gáy lên một tiếng rõ ràng”.

Thời ấu thơ, lớn lên với màu phượng vỹ đỏ rực ven bờ sông Tam Bạc (Hải Phòng), sự lãng mạn và khắc nghiệt của mảnh đất nơi đây như song hành trong bản ngã, cuộc đời nhạc sĩ Nguyễn Tuấn. 11 tuổi, Nguyễn Tuấn phải cõng em đi ăn xin ở xứ người rồi kết thân với người bạn mù cùng nhập ban nhạc Cánh Gà hát nhạc Trịnh Công Sơn, Ngô Thụy Miên, Vũ Thành An. Bao năm lưu lạc, Nguyễn Tuấn lúc nào cũng khư khư những cuốn sách với cây đàn guitar.

Về Việt Nam năm 17 tuổi, bén duyên với nghề thợ mộc được 2 năm thì Nguyễn Tuấn mất việc. Giữa trưa hè mất điện, bụng đói cồn cào, anh cho ra đời ca khúc đầu tay “Cảm xúc phút giao mùa”. Thấy bạn bè làm ăn sôi nổi, Nguyễn Tuấn từng đập đàn để lao vào cuộc mưu sinh. Những năm 2000, anh kiếm bộn tiền nhờ nghề xăm. Sau một lần xăm cho khách, anh bị kim đâm và chỉ mấy tháng nhận tin người này chết vì HIV. Ngày nhận kết quả xét nghiệm âm tính cũng là ngày anh bỏ nghề quay lại với đam mê âm nhạc.

Vay trả với cuộc đời

Những người quen biết Nguyễn Tuấn không khỏi chạnh lòng cho anh khi sự nghiệp thăng hoa, là khi cuộc sống gia đình anh gặp không ít sóng gió. Thời điểm hôn nhân đầu tiên đổ vỡ cũng là lúc anh rời nhóm nhạc M6, lang thang vào TPHCM viết nhạc phim. Anh chia sẻ, với người phụ nữ hiện tại, cả hai đều không nói lời yêu, không phải vì không thể, mà là không muốn. “Cả hai chúng tôi đều đủ khôn ngoan để nhận ra tình yêu này sẽ mang lại rất nhiều rắc rối”, anh nói.

Thỉnh thoảng, trong cuộc mưu sinh, gia đình Nguyễn Tuấn lại chuyển chỗ ở. Cuộc sống cứ bấp bênh, thăng trầm chưa có hồi kết trong khi con gái nhỏ của anh đã hơn 3 tuổi. Tuýp người như anh khó giàu theo cách số đông đang định nghĩa. Đến bây giờ, ngày ngày, anh vẫn  ôm đàn đi hát ở quán cà phê nuôi vợ con. Anh tâm sự: “Có nhiều ca sĩ giàu lòng trắc ẩn, họ quý mến tôi nên đã muốn chia sẻ tiền “bo” của khán giả... nhưng có lần, tôi nói với một ca sĩ rằng, điều quan trọng của người làm nghề, là phải tôn trọng nghề của mình kẻo mất duyên với sân khấu, anh không thể nhận tiền của em đâu”.

Năm tháng trôi qua, cùng cây đàn guitar, Nguyễn Tuấn đã chinh phục âm nhạc bằng cả trái tim luôn khát khao vươn tới những giá trị nghệ thuật cao đẹp. Đó cũng là quãng thời gian đủ để một người nghệ sỹ đằm lắng lại với những tiếng lòng thẳm sâu. Bởi thế, trong nhiều sáng tác của mình, anh thể hiện được sự gần gũi với những “con gà gáy vang vang”, với những thân phận “gái bán than” cuộc đời mãi rối trong tổ tò vò biết tìm đâu lối thoát, hay hạnh phúc giản đơn với tiếng “chổi xuân la liếm” của những chị lao công quét đường... Đặc biệt, nỗi ám ảnh về “Những mảnh đời tối tăm điên cuồng/ Từng làn khói nhuộm đen bờ môi” ở xóm “liều” đã khiến anh trăn trở đến mức sau 7 năm mới hoàn thành ca khúc.

“Tôi nợ cuộc đời rất nhiều, là những món nợ ân tình không biết bao giờ mới trả nổi, nhiều khi đành chỉ biết hết mình với âm nhạc để sáng tạo ra thật nhiều cái hay, cái đẹp, đó cũng là cái sứ mệnh cuộc đời mà tôi luôn đau đáu” – vì câu nói ấy nên nhiều khi, chỉ cần vài ba người bạn quý mến, Nguyễn Tuấn sẵn sàng hát thâu đêm suốt sáng, không cần cát-sê hay sân khấu tráng lệ. Trong khí chất của con người đất cảng ấy, tình yêu không chỉ ở khoảng rợp hoa phượng đỏ đầy lãng mạn mà còn là nỗi đau đớn, quặn thắt đến ngẩn ngơ.

Lữ Mai/Báo Gia đình & Xã hội