Trò chuyện với trẻ vị thành niên
GiadinhNet - Không ít phụ huynh có con trong lứa tuổi từ 13 đến 18 cảm thấy khó khăn trong việc giao tiếp với con. Nhiều người thậm chí cảm thấy bức xúc, lúng túng khi mối quan hệ với con bị ảnh hưởng theo chiều hướng tiêu cực. Học cách trò chuyện với con cũng là biện pháp để cải thiện mối quan hệ trong giai đoạn nhạy cảm này.
Sau khi đọc tin nhắn nhà trường báo điểm thi học kỳ của con trai, chị Thanh Hương, mẹ em Nam Phong, học sinh lớp 8 đã rất bức xúc. Trước đó, vợ chồng chị đã thuê hẳn gia sư về nhà dạy với số tiền lên đến 200.000đồng/2 giờ học thêm tại nhà môn Toán. Vậy mà kết quả thi cuối kỳ, Nam Phong vẫn chỉ đạt 5.5 điểm. Vì tiếc tiền, xót con nên khi Nam Phong vừa đi học về, chị Hương đã nhảy xổ ra luận tội con rồi sau đó quay sang chì chiết: “Sao thằng H, con cô B cũng ăn cơm như mày mà nó học giỏi thế? Mày cũng ăn cơm như nó sao học hành ngu thế…”. Thoạt đầu, Nam Phong còn ngồi im nghe mẹ luận tội. Đến khi mẹ chì chiết thì Nam Phong đứng bật dậy rồi đi ra khỏi nhà.
Chị Hương đuổi theo bắt con quay về nhưng cậu bé đã hất tay mẹ ra rồi bước đi, kệ chị Hương ngã xoài xuống đường. Lần đầu tiên thấy con có hành động như thế, chị Hương đã giận lại càng giận hơn, định bụng nghĩ: Cho mày bỏ đi xem đến tối đói bụng có mò về ăn không! Nhưng đến đêm, Nam Phong vẫn không về. Hai vợ chồng chị Hương phải vội vàng gọi điện thoại cho anh em họ hàng nhờ đi tìm con.
Sau chuyến công tác một tuần, anh Mạnh hốt hoảng khi đón cậu con trai đi học về với cái đầu cạo trắng chân tóc hai bên mai, ở giữa thì nhuộm đỏ như cầu thủ. Anh Mạnh bắt con phải ra hiệu tóc nhuộm lại nhưng cậu con không nghe. Vì sợ bố mệnh lệnh, cậu bé bỏ nhà đi luôn.
Theo bác sĩ Lâm Xuân Điền - Giám đốc Bệnh viện Sức khỏe tâm thần TP HCM, vị thành niên là lứa tuổi “người lớn không ra người lớn, trẻ em không ra trẻ em”, to người nhưng nhi tính. Tuổi này, trẻ thường ngơ ngác, không hiểu được chính bản thân mình, thậm chí không chấp nhận chính cả bản thân mình. Từ đó dễ có những suy nghĩ, hành vi lệch lạc. Trẻ bắt đầu có những suy nghĩ độc lập và luôn muốn thể hiện cái tôi cá nhân. Nếu cha mẹ không nắm được tâm lý của trẻ, quan tâm trẻ và trong cách giao tiếp không khéo thì trẻ rất dễ nổi khùng, có tư tưởng “dạt nhà”.
Làm thế nào để cải thiện mối quan hệ?
Theo bác sĩ Phạm Ngọc Thanh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP HCM, trò chuyện đúng cách với con cũng là cách để cải thiện mối quan hệ với trẻ vị thành niên. Theo đó, buổi tối bạn nên dành thời gian để lắng nghe con nói về những sinh hoạt của trẻ, để xem trẻ có cảm thấy thích thú hoặc gặp khó khăn gì trong các sinh hoạt trong ngày. Bố mẹ đừng chỉ quan tâm đến điểm học của trẻ vì hiện nay áp lực học tập đang là gánh nặng cho học sinh. Bố mẹ cũng nên lưu ý về tính khí và cảm xúc của trẻ, chẳng hạn: Nói chuyện trực tiếp với trẻ, thay vì nói về trẻ với người khác. Nên đặt câu hỏi mở: Ví dụ “Hôm nay có những điều gì làm con cảm thấy thích thú?” để trẻ có thể đối thoại với bố mẹ. Bố mẹ có thể tranh thủ thời gian đưa con đến trường hoặc xếp hàng trả tiền trong siêu thị để nói chuyện với con. Có thể cùng con tham gia sinh hoạt thể thao, trò chơi hoặc bàn luận về thời sự ví dụ như kết quả trận bóng đá hoặc một phim truyện.
Cũng theo bác sĩ Phạm Ngọc Thanh, trẻ vị thành niên thường giao tiếp như người lớn. Trẻ hiểu được ngôn ngữ trừu tượng. Trẻ muốn sống tự lập và xây dựng nhân thân dựa trên những mẫu gương sống xung quanh trẻ. Trẻ bắt đầu quan tâm đến các vấn đề luân lý như tình yêu, tình bạn, tình dục, sự sống, sự chết, thành công, thất bại... Và trẻ cần trao đổi với người lớn về những vấn đề đó.
Với những thay đổi thể chất và tâm lý của tuổi dậy thì, trẻ vị thành niên có thể trải qua cơn khủng hoảng về nhân thân, tư duy, hành vi và cảm xúc, cha mẹ nên đồng hành với trẻ như một người bạn để lắng nghe, cảm thông, động viên trong khi vẫn thiết lập giới hạn và kỷ luật hơn là trách mắng, đánh phạt, làm đau thân thể của trẻ vốn rất mong manh trong giai đoạn này. Mọi cách ứng xử bạo lực của người lớn sẽ vô tình làm cho cơn khủng hoảng của trẻ vị thành niên càng trầm trọng hơn. Trên hết mọi sự, gương sống mẫu mực của cha mẹ rất quan trọng và ảnh hưởng sâu sắc trong việc hình thành nhân cách của trẻ vị thành niên.
Trò chuyện đúng cách với con cũng là cách để cải thiện mối quan hệ với trẻ vị thành niên.
Buổi tối bạn nên dành thời gian để lắng nghe con nói về những sinh hoạt của trẻ, để xem trẻ có cảm thấy thích thú hoặc gặp khó khăn gì trong các sinh hoạt trong ngày. Nói chuyện trực tiếp với trẻ, thay vì nói về trẻ với người khác. Bố mẹ có thể tranh thủ thời gian đưa trẻ đến trường hoặc xếp hàng trả tiền trong siêu thị để nói chuyện với trẻ. Có thể cùng trẻ tham gia sinh hoạt thể thao, trò chơi hoặc bàn luận về thời sự ví dụ như kết quả trận bóng đá hoặc một phim truyện.
Bác sĩ Phạm Ngọc Thanh, Bệnh viện Nhi Đồng 1, TP HCM |
Chuyện tình như cổ tích của cô phiên dịch viên lớn lên từ quê nghèo lấy chồng Ba Lan lớn hơn 24 tuổi
Chuyện vợ chồng - 2 giờ trướcCuộc sống của Lệ Lệ và gia đình đã thay đổi hoàn toàn sau khi cô gặp được Marek.
Tình duyên nở rộ, hỷ thước gõ cửa báo tin vui, 4 con giáp này gặp may nhất tháng 5/2024
Gia đình - 4 giờ trướcGĐXH - Những người tuổi Thìn độc thân sẽ gặp được đối tác thú vị vào tháng 5, còn những bạn độc thân tuổi Hợi có khả năng gặp được người đặc biệt đó tại một sự kiện xã hội.
3 con gái lấy chồng xa, mẹ nuôi đàn gà chỉ mong con cháu về nghỉ lễ
Gia đình - 6 giờ trướcMới sớm, mẹ đã gọi điện hỏi xem dịp lễ này con có về quê ngoại. Chưa kịp trả lời đã thấy mẹ sụt sùi, giọng nghẹn lại, con cũng cứ thế nước mắt tuôn rơi.
Cô gái 18 tuổi gọi điện cho bạn trai 100 cuộc mỗi ngày
Gia đình - 8 giờ trướcTại thời điểm viết bài, câu chuyện đã thu hút 84,000 bình luận trên Douyin.
Chồng ngoại tình khi chúng tôi đang nỗ lực làm thụ tinh ống nghiệm
Chuyện vợ chồng - 13 giờ trướcVợ chồng tôi bị hiếm muộn, phải sử dụng biện pháp thụ tinh trong ống nghiệm để có con. Nhưng chính trong quá trình vật vã "tìm con", chồng tôi đã ngoại tình vì... quá mệt mỏi.
Thấy con trai thương vợ, người mẹ nổi cơn ghen với con dâu
Chuyện vợ chồng - 14 giờ trướcGĐXH - Nhìn thấy sự bất thường trong mối quan hệ giữa mẹ chồng và chồng, cô lập tức đồng ý ly hôn, chỉ muốn rời xa càng sớm càng tốt.
Mẹ bạn trai bất ngờ hẹn gặp, tiết lộ một bí mật khiến tôi ngã ngửa
Gia đình - 1 ngày trướcĐến quán cà phê, đập vào mắt tôi là hình ảnh một người phụ nữ quý phái, sang trọng và diện... toàn hàng hiệu đắt đỏ. Tôi không chắc liệu đây có thực sự là mẹ của bạn trai không?
Top 6 cung hoàng đạo nữ khó tán tỉnh nhất, số 1 đến soái ca cũng phải rất dày công mới 'đổ'
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Các chàng trai dù có là soái ca hay giỏi giang đến mức nào cũng phải 'toát mồ hôi' trước độ 'cứng đầu' của các cung hoàng đạo nữ này.
Tôi can đảm ly hôn ở tuổi 60
Chuyện vợ chồng - 1 ngày trướcỞ tuổi 60, tôi phải nhờ con tìm hiểu thủ tục ly hôn trước sự ngỡ ngàng của chồng, bố mẹ hai bên và những người họ hàng, quen biết.
'Tình cũ không rủ cũng tới', đây là 5 cung hoàng đạo rất dễ quay lại với người yêu cũ
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Nếu có cơ hội, những cung hoàng đạo sau đây sẵn sàng 'nối lại tình xưa' với người yêu cũ...
Thái độ của mẹ chồng khi thấy con dâu rửa tôm bằng máy giặt
Gia đìnhGĐXH - Con dâu nói từng xem người ta rửa tôm hùm bằng máy giặt trên TV. Nói xong, người con dâu đổ cả 5 kg tôm vào máy giặt, rắc thêm ít muối, rượu rồi bật chế độ giặt trong 30 phút.