'Danh sách đen' - Nghệ sĩ nào có nguy cơ bị gọi tên?

Nghệ sĩ quảng cáo sai sự thật sẽ vào "danh sách đen"

Mới đây, trong cuộc họp thường kỳ tại Trung tâm Báo chí TP.HCM, câu hỏi của báo chí đặt ra với cơ quan quản lý liên quan sự việc diễn viên Cát Tường quảng cáo sai sự thật gây ồn ào thời gian qua.

Ông Nguyễn Thanh Hòa, Trưởng phòng thông tin điện tử, Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM cho biết đơn vị có bộ phận chuyên rà soát mạng xã hội, kiểm tra các tài khoản đưa tin sai sự thật, trong đó bao gồm nghệ sĩ, người nổi tiếng quảng cáo thực phẩm chức năng.

Với các cá nhân, đơn vị được xác định là vi phạm, Sở sẽ xem xét đưa các cá nhân này vào blacklist (danh sách đen) của Bộ TT-TT. Các nhãn hàng, đại lý quảng cáo, doanh nghiệp được khuyến cáo không hợp tác với các kênh nằm trong danh sách này.

Cũng theo đại diện Sở TT-TT, quy chế xử lý các tài khoản vi phạm thông tin trên mạng xã hội đang trong quá trình hoàn thiện, dự kiến cuối năm nay sẽ xong và sẽ có biện pháp xử lý chặt chẽ các vi phạm.

"Trong thời gian chưa có quy chế này chúng tôi có báo cáo với Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử có thể chặn tài khoản đó, không cho họ xuất hiện trên các nền tảng, mạng xã hội nếu như họ vi phạm. Như trường hợp của đầu bếp Võ Quốc ngoài bị phạt 7,5 triệu đồng chúng tôi cũng đề xuất", ông Nguyễn Thanh Hòa nói.

Ông Lâm Ngô Hoàng Anh, Chánh Văn phòng Sở Văn hóa – Thể thao TP.HCM cho biết việc quản lý nghệ sĩ trong lĩnh vực quảng cáo đã được quy định tại điều 9, khoản 4 về Bộ Quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật (Quyết định số 3196/QĐ-BVHTTDL Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ký ngày 13/12/2021).

Trong đó, nội dung nêu rõ: "Nghệ sĩ tham gia hoạt động quảng cáo phải đảm bảo truyền đạt thông tin trung thực, chính xác, rõ ràng về công dụng, tính năng của sản phẩm, hàng hóa đúng quy định của pháp luật, đặc biệt là các sản phẩm trong lĩnh vực y tế, giáo dục và môi trường".

Những nghệ sĩ nào có nguy cơ vào danh sách đen?

Những năm gần đây, cùng với sự phát triển của internet, hàng loạt nghệ sĩ dính ồn ào quảng cáo sản phẩm kém chất lượng, sai sự thật khiến dư luận bức xúc.

Lê Dương Bảo Lâm và vợ là cặp đôi đi đầu trong xu hướng livestream bán hàng. Không chỉ thường xuyên phụ giúp bà xã Quỳnh Quỳnh live để giới thiệu sản phẩm, Lê Dương Bảo Lâm còn đắt sô "live" bán hàng cho nhiều thương hiệu khác nhau. Năm 2021, bà xã Lê Dương Bảo Lâm bị cơ quan quản lý thị trường xử phạt 90 triệu đồng về kinh doanh mỹ phẩm kém chất lượng, hàng fake các thương hiệu lớn. Sau khi bị tạm đình chỉ kinh doanh, Quỳnh Quỳnh chủ động đóng trang facebook cá nhân và fanpage bán hàng. 

Tuy nhiên, dư luận vẫn chưa nguôi giận dữ mà tiếp tục "tấn công" các kênh của chính Lê Dương Bảo Lâm. Còn nam diễn viên hài đã lẳng lặng khoá chức năng bình luận trên fanpage chính thức của mình mặc dù anh vẫn đăng tải rất nhiều hoạt động công việc lẫn cá nhân trên đó.

Tháng 6/2021, NSND Hồng Vân xin lỗi khán giả vì quảng cáo "thổi phồng" công dụng về một viên sủi thảo dược. Nữ nghệ sĩ giới thiệu thực phẩm chức năng này có tác dụng phòng các loại bệnh u xơ, cân bằng nội tiết tố. Tuy nhiên, sản phẩm này đã bị Cục An toàn thực phẩm cảnh báo không đúng công dụng như quảng cáo.

Tháng 1/2023, NSƯT Kim Tử Long cúi đầu xin lỗi khán giả vì quảng cáo sai sự thật khi nhận lời mời quảng cáo một loại thuốc dỏm.

Các nghệ sĩ tên tuổi như: Đức Thịnh, Ưng Hoàng Phúc, Ngân Quỳnh, Mỹ Uyên, Hoàng Sơn, Hoàng Mập... cũng xuất hiện trong clip quảng cáo liệu trình "siêu giảm béo" sai sự thật của một phòng khám tại TP.HCM. 

Hay hồi tháng 5/2023, Dương Cẩm Lynh đăng quảng cáo về sữa non canxi Hàn Quốc trên fanpage với hơn 760.000 lượt theo dõi. Bài đăng bị "bóc" vì hình ảnh sai sự thật cùng với đó là nhiều nội dung mang tính thổi phồng công dụng của thực phẩm này. Mặc dù, Dương Cẩm Lynh khẳng định, trước khi nhận quảng cáo về sản phẩm sữa non canxi, cô đã tìm hiểu kỹ về nguồn gốc, xuất xứ và các giấy tờ liên quan nhưng sau đó nữ diễn viên đã xóa bài đăng và sẽ rút kinh nghiệm.

Hành động của Dương Cẩm Lynh không gây bất ngờ với dư luận bởi hầu hấu các trường hợp quảng cáo sai khi bị ên án, nhiều người nổi tiếng đã âm thầm xóa bài viết, xem như chưa từng có chuyện gì xảy ra. Điều này cho thấy sự thiếu trách nhiệm, lợi dụng niềm tin của công chúng để trục lợi từ vi phạm pháp luật của mình. Một số ít nghệ sĩ xin lỗi, hứa hẹn đủ điều nhưng một thời gian sau lại bị công chúng phát giác đang quảng cáo "thổi phồng" về sản phẩm khác.

Đáng chú ý nhất thời gian gần đây, các trang mạng xuất hiện nhiều clip nghệ sĩ Cát Tường quảng cáo sản phẩm nói quá sự thật về công dụng, không đúng sự thật, gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng, nhất là khán giả hâm mộ. Điển hình như clip quảng cáo sữa có thể dứt nhiều triệu chứng bệnh, thậm chí Cát Tường còn khẳng định sản phẩm có "tác dụng trị tiểu đường" khiến dư luận bức xúc.

Cuối tháng 9, Cát Tường công khai nhận trách nhiệm, xin lỗi về vụ việc, mong được khán giả tha thứ. Nữ diễn viên thừa nhận bản thân đã sai vì phát ngôn "lố", không sử dụng đúng từ ngữ chuyên môn khi quảng cáo. Bên cạnh đó, cô cho rằng do các clip quảng cáo của mình xuất hiện dày đặc trên mạng xã hội, từ đó gây ra phản cảm, khiến khán giả khó chịu.

Tuy nhiên, ngay khi video xin lỗi của Cát Tường được đăng tải, công chúng tiếp tục chỉ trích: "Xin lỗi, rồi sao nữa?". 

Nghệ sĩ phải biết nói "Không"

Tình trạng nghệ sĩ quảng cáo tràn lan, thậm chí bán hàng giả, hàng nhái đang là vấn nạn nhức nhối trong showbiz Việt. Dư luận bày tỏ mong cơ quan quản lý cần biện pháp quyết liệt hơn để chấm dứt tình trạng này, góp phần làm sạch nền văn hóa - giải trí cũng như không gian mạng. Nhưng đồng thời, dư luận cũng mong muốn nghệ sĩ có trách nhiệm hơn với vai trò "người của công chúng", phải biết nói "Không" với những "cám dỗ" của nhãn hàng quảng cáo không được kiểm định.

Ở tuổi U80, NSND Bạch Tuyết vẫn giữ được vẻ trẻ khỏe, nhiệt huyết trong việc sáng tạo nghệ thuật. Nhận thấy thần sắc của "cải lương chi bảo", nhiều nhãn hàng liên hệ mời bà quảng cáo cho thẩm mỹ viện, thực phẩm chức năng song luôn bị từ chối.

Nữ nghệ sĩ Bạch Tuyết từng bày tỏ quan điểm: "Khi kinh doanh họ sẽ nghĩ đến chuyện quảng cáo nhưng riêng tôi nếu thật sự có thì tôi sẽ nói, còn không dùng mà dựng chuyện lên thì không nên. Tôi quan niệm rằng điều gì có thật, biết thật, làm thật, ai bảo nói thì tôi sẽ nói một chút. Còn ngược lại thì tôi phải nói rằng tôi không biết.

Khi bạn thành thật với chính mình, não sẽ không mệt hay nhầm lẫn. Còn nếu bạn có quá nhiều dự án, có cái thật, cái không thật thì con người mình sao đẹp được. Mình không thể giấu người khác đôi mắt và cái thần khi nói dối. Sống vậy thì khổ lắm. Vậy nên các tôn giáo mới nói thiên đường hay địa ngục là tự mình, nếu bạn thật với chính mình thì bạn sống rất nhẹ nhàng, còn tự dối mình thì địa ngục đó bạn sẽ lãnh trước tiên".

Nghệ sĩ Giang Còi lúc sinh thời cũng khiến khán giả cảm phục khi cả cuộc đời chưa từng nhận quảng cáo sản phẩm: chưa từng lievstream bán hàng hay đăng status quảng cáo. Cố nghệ sĩ từng giãi bày, để quảng cáo, anh phải nghiên cứu và sử dụng sản phẩm thật kỹ, nếu tốt thì mới dám giới thiệu cho người khác dùng. Nghệ sĩ rất tôn trọng khán giả và không muốn ai mất lòng tin ở mình. 

Nam diễn viên Lý Bảo Điền - người nổi tiếng với vai "Tể tướng lưng gù", ông từng khiến dư luận "ngả mũ thán phục" khi thừa nhận lý do cả đời không nhận quảng cáo. Ông và vợ sống trong căn hộ bình dân ở Bắc Kinh. Song, khi được hỏi tại sao không nhận đóng quảng cáo để kiếm thêm thu nhập, nam diễn viên nói: "Tôi sống rất ổn, tôi được tự do và không phiền muộn. Thế là đủ rồi. Tôi chẳng cần thêm thứ gì".

Theo Sohu, năm 2003, Lý Bảo Điền có bộ phim "Thần y Hỷ Lai Lạc" rất thành công nên sau đó có nhiều thương hiệu thuốc mời ông làm người đại diện với catse 5 triệu NDT. Tuy nhiên, nam nghệ sĩ từ chối. "Tôi chưa dùng thuốc đó bao giờ, sao dám giới thiệu cho khán giả, nhỡ làm hại người ta thì sao", Lý Bảo Điền nói.

Theo nam diễn viên, nhiều nghệ sĩ thường nhận những quảng cáo, hoặc tham gia sự kiện bằng hình tượng của nhân vật mà mình thể hiện thành công. Như vậy, quảng cáo dễ được khán giả chấp nhận hơn.

Song, hành vi này theo Lý Bảo Điền là gây ảnh hưởng tới nhân vật và bộ phim. "Nếu tôi nhận lời đóng quảng cáo, người xem sẽ lẫn lộn giữa hình ảnh của tôi trong phim và hình ảnh của tôi trong quảng cáo, như vậy là có lỗi với nhân vật. Đa phần quảng cáo mời tôi đóng là quảng cáo dược phẩm.

Tôi đã bao giờ uống những thuốc ấy đâu, tôi không biết chúng có lợi, có hại thế nào. Tôi không lừa dối khán giả được, họ có thể vì tin tôi nên mới mua thuốc, tôi phải xứng đáng với lòng yêu mến của họ, không thể có lỗi với họ". Do đó, nam diễn viên chưa từng nhận quảng cáo, cũng không tham gia bất kỳ hoạt động nào không liên quan đến diễn xuất.

Sự ngay thẳng, chính trực này giúp Lý Bảo Điền được khán giả ngưỡng mộ. Tờ Tin tức Bắc Kinh bình luận: "Không ai có thể phủ nhận ba chữ Lý Bảo Điền là đại diện tiêu biểu cho màn ảnh nhỏ Hoa ngữ và là nghệ sĩ mẫu mực".