Hà Nội
23°C / 22-25°C

Việt Nam già nhanh tốp 5 thế giới

GiadinhNet - “Già hóa dân số ở Việt Nam diễn ra quá nhanh so với dự báo. Nếu không có tiếng chuông cảnh báo với xã hội thì chúng ta sẽ bị lỡ nhịp, không thấy được vai trò, tầm quan trọng và những thách thức phải đối mặt khi bước vào giai đoạn già hóa dân số” - TS Dương Quốc Trọng, Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ nhấn mạnh thông điệp mà Ngày Dân số Việt Nam năm nay đề cập tới.

Việt Nam già nhanh tốp 5 thế giới 1

Theo các chuyên gia, để thích ứng với già hóa dân số, chúng ta vừa chăm sóc, vừa phát huy thế mạnh của người cao tuổi. Ảnh: PV

Gióng lên hồi chuông già hóa

Ngày Dân số Việt Nam năm nay với chủ đề “Già hóa dân số – những thách thức trong chăm sóc người cao tuổi”, đã đề cập tới thực trạng: Giai đoạn già hóa dân số của nước ta đã đến sớm hơn rất nhiều so với dự báo. Với tốc độ gia tăng số lượng và tỷ lệ người cao tuổi (NCT), Việt Nam đã nằm trong tốp 5 quốc gia có tốc độ già hóa nhanh nhất thế giới.

Theo TS Dương Quốc Trọng, hơn 50 năm qua, tuổi thọ trung bình của người dân trên thế giới tăng 21 tuổi thì tuổi thọ bình quân của người dân Việt Nam tăng lên tới 33 tuổi. Người Việt Nam chúng ta sống lâu hơn, NCT đông hơn, tỷ lệ cao hơn. Tuổi thọ cao là mơ ước và là thành tựu của nhân loại trong thế kỷ 21. Người Việt Nam sống thọ hơn với tuổi thọ trung bình (kỳ vọng sống từ lúc sinh ra) là 73 tuổi và với người đã sống đến năm 60 tuổi thì kỳ vọng sống trung bình sẽ lên tới năm 81 tuổi, tương đương với các nước phát triển.

Tuy nhiên, già hóa dân số cũng đang đặt ra những thách thức không nhỏ trong việc chăm sóc NCT cả về vật chất và tinh thần, đặc biệt là khi chúng ta bước vào giai đoạn già hóa dân số sớm hơn nhiều so với dự báo. Tổng điều tra dân số năm 2009, các nhà khoa học đã dự báo đến năm 2017, Việt Nam sẽ bước vào giai đoạn già hóa dân số, nhưng chỉ sau 2 năm (2011), mọi dự báo đã trở nên lạc hậu: Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn già hóa dân số. Các nhà khoa học cũng dự báo, giai đoạn già hóa dân số chuyển sang giai đoạn dân số già của Việt Nam cũng sẽ nhanh hơn các quốc gia khác.

Trong khi các quốc gia khác phải mất rất nhiều năm mới chuyển từ giai đoạn cơ cấu dân số trẻ sang già hóa thì chúng ta chỉ mất có 6 năm; từ giai đoạn già hóa sang dân số già các nước đều phải trải qua hàng thập kỷ, thậm chí hàng thế kỷ thì Việt Nam chỉ mất khoảng 16 – 18 năm. “Vậy chúng ta cần phải chuyển đổi hết sức mau lẹ cả về tư duy, nhận thức và cơ chế chính sách thì mới thích ứng kịp với sự biến đổi mau lẹ của cơ cấu dân số, nếu không chúng ta sẽ khó thích ứng và sẽ có nhiều bất cập và hệ lụy nảy sinh”, TS Dương Quốc Trọng bày tỏ.

“Chăm sóc” phải đi cùng với “phát huy”

“Trước đây, dân số Việt Nam là dân số trẻ, trẻ em chiếm một tỷ trọng khá lớn nên trong hệ thống y tế, Nhi là một trong 4 chuyên khoa lớn. Hiện nay, cứ 100 trẻ em thì có 50 người già, trong tương lai không xa cứ 100 trẻ em lại có 100 người già. Vì vậy, chúng ta cần thiết lập một hệ thống lão khoa tương đương như hệ thống nhi khoa để chăm sóc NCT. Thậm chí cần làm mạnh hơn vì NCT cần chăm sóc nhiều hơn trẻ em.

Các nhà khoa học đã tính toán, nếu chăm sóc trẻ em hết 1 đồng thì chăm sóc cho NCT tới 8 đồng. Vì vậy, thiết lập một hệ thống chăm sóc NCT từ gia đình, cộng đồng, tại các nhà dưỡng lão cho tới các bệnh viện là việc bắt buộc phải làm trong thời gian tới”.

TS Dương Quốc Trọng (Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ)

Để thích ứng với giai đoạn già hóa dân số, theo TS Dương Quốc Trọng, giải pháp tối ưu là vừa chăm sóc vừa phát huy NCT.

Hiện nay, theo quy định của Luật Lao động, tuổi nghỉ hưu của nam là 60 và nữ là 55. Nếu với kỳ vọng sống tính từ 60 tuổi trở lên, nam giới sau khi nghỉ hưu còn sống trung bình thêm 21 năm và nữ giới thêm 26 – 27 năm nữa. Đây là khoảng thời gian dài và nhiều người còn có sức khỏe, còn đủ trí tuệ và sự minh mẫn để đóng góp cho xã hội. TS Dương Quốc Trọng cho rằng, cần xây dựng chính sách để phát huy NCT, đặc biệt là những người trong độ tuổi từ 60 – 75, tạo thêm cơ hội để họ có những đóng góp có ích cho xã hội.

TS Dương Quốc Trọng chia sẻ: “Tôi đã có dịp đến Nhật Bản – quốc gia có tỷ lệ NCT lớn nhất trên thế giới và họ sử dụng lao động là NCT rất lớn. Những người ở độ tuổi 70, 75, 80 đang tham gia lao động rất tốt trong những ngành nghề phù hợp. Nếu có dịp đến các danh lam thắng cảnh ở Nhật Bản sẽ thấy phần lớn những người phục vụ như bán vé, hướng dẫn, thuyết minh, chăm sóc cây… tại đây đều là NCT. NCT có thể hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau vì thế chúng ta đừng coi NCT là gánh nặng mà có thể nói đây là “lộc trời cho”. Xã hội cần quan tâm, tạo điều kiện để NCT tiếp tục có những đóng góp có ích đối với xã hội, gia đình và bản thân”.

Năm 2009, Quốc hội nước ta đã ban hành Luật Người cao tuổi, Chính phủ đã ban hành Nghị định, các bộ đã ban hành các thông tư hướng dẫn, có chính sách đối với NCT; với người không có nơi nương tựa đã có hưu trí xã hội – các cụ đã được hưởng 180.000 đồng/tháng. Đây là một sự cố gắng trong hoàn cảnh kinh tế đất nước còn khó khăn, nhưng cần phải thay đổi nhiều hơn nữa để thích ứng.

Phát huy NCT phải đi đôi với chăm sóc, đòi hỏi chúng ta cần có hệ thống chăm sóc cả về vật chất và tinh thần, sức khỏe cho NCT. Hiện nay, Chính phủ đang giao cho Bộ Y tế và Bộ LĐ,TB&XH rà soát, sửa đổi bổ sung chính sách về dân số, chăm sóc sức khỏe, an sinh xã hội để thích ứng với giai đoạn già hóa dân số. Ở Nhật Bản, NCT chiếm 23,1% dân số thì ngân sách của y tế đã phải dành 80% cho NCT. Hiện nay, tỷ lệ NCT Việt Nam chiếm hơn 10% dân số nhưng tiền thuốc đã chiếm tới 50%. Điều đó cho thấy, việc chăm sóc sức khỏe cho NCT đang là một thách thức lớn cho ngành y tế.

Bộ Y tế đã có chủ trương xây dựng 3 trung tâm lão khoa lớn ở Hà Nội, Huế và TP HCM và tất cả bệnh viện đa khoa đều phải có khoa Lão. Do còn khó khăn về vấn đề nhân lực nên có khoảng 27 bệnh viện đa khoa tuyến tỉnh đã thành lập khoa Lão nhưng thực chất là cán bộ từ khoa nội chuyển sang. Do đó, để chăm sóc NCT tốt hơn, thích ứng với một xã hội già hóa, theo TS Dương Quốc Trọng, cần có lộ trình đào tạo các bác sỹ, y tá, điều dưỡng về lão khoa, đồng thời có cơ chế để huy động nguồn lực trong toàn xã hội để xây dựng thêm các trung tâm dưỡng lão và nhiều mô hình chăm sóc NCT tại cộng đồng.
 
Hà Thư
baoin
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
2 thực phẩm "đầu độc" cậu nhỏ còn nhanh hơn hút thuốc nếu dùng nhiều

2 thực phẩm "đầu độc" cậu nhỏ còn nhanh hơn hút thuốc nếu dùng nhiều

Dân số và phát triển - 9 giờ trước

Không thể phủ nhận rằng hút thuốc gây hại tới sức khỏe sinh sản theo nhiều cách. Nhưng bên cạnh đó, còn có nhiều thói quen ăn uống khác cũng “đầu độc” cậu nhỏ của nam giới không kém.

8 điều nên làm để phục hồi sức khỏe sau sinh

8 điều nên làm để phục hồi sức khỏe sau sinh

Dân số và phát triển - 9 giờ trước

Sau sinh, khu vực xung quanh hậu môn, âm đạo (đáy chậu) của người mẹ thường sưng đau và cần một thời gian để lành lại. Vì vậy, người mẹ cần được chăm sóc, nghỉ ngơi đầy đủ trong vài tuần sau khi sinh để hồi phục sức khỏe hoàn toàn.

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Thấy con trai song sinh không giống nhau, anh Kiên đi xét nghiệm ADN, kết quả được chuyên gia đánh giá cực hiếm gặp.

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Người đàn ông tên Dũng (*) đã quyết định đến Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ di truyền để xét nghiệm quan hệ huyết thống cùng đứa trẻ được người yêu cũ đặt trước cửa nhà anh.

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Bên cạnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hay ung thư, hút thuốc lá còn tác động tiêu cực lên khả năng sinh sản của nam giới và bộ gene của tinh trùng.

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Mất ngủ, khó ngủ thường gây cảm giác khó chịu, lo lắng... ảnh hưởng tới năng suất lao động và học tập. Thực hiện một số bài tập hiệu quả dưới đây giúp bạn ngủ nhanh và thức dậy sảng khoái hơn.

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Cho dù đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, việc tìm hiểu tất cả thông tin có sẵn có thể khiến người bệnh hiểu hơn. Dưới đây là tổng quan đơn giản về ung thư vú và các giai đoạn bệnh, phân tích về cách ung thư vú lây lan, chẩn đoán và điều trị.

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Một bệnh viện ở Đồng Nai đã tiếp nhận trường hợp đặc biệt của sản phụ 35 tuổi, nặng 100 ký, thai trên 38 tuần, em bé to, nặng 4,6kg.

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Nấm Candida âm đạo gây kích ứng, ngứa dữ dội và tiết dịch nhiều ở âm đạo và âm hộ, bệnh rất dễ tái phát.

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Ngày 20/3, ông Phan Nam Bình, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Quảng Bình cho biết, đơn vị vừa tổ chức hội nghị tập huấn về chương trình sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho đội ngũ cán bộ y tế, dân số cơ sở tại huyện Lệ Thủy.

Top