Hà Nội
23°C / 22-25°C

Đẩy mạnh các giải pháp, tạo “cú hích” để nâng cao chất lượng dân số các dân tộc rất ít người

Thứ năm, 10:03 22/07/2021 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Theo các chuyên gia về dân số, có rất nhiều nguyên nhân khiến chất lượng dân số ở các dân tộc thiểu số rất ít người không được cải thiện, nhưng nổi cộm nhất là do tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và thói quen lạc hậu khi mang thai và sinh sản..

Theo thống kê từ Ủy ban Dân tộc, 16 dân tộc có số dân dưới 10.000 người gồm: Ơ Đu, Pu Péo, Si La, Rơ Măm, Brâu, Cống, Bố Y, Mảng, Lô Lô, Cờ Lao, Ngái, La Ha, Pà Thẻn, Lự, Chứt, La Hủ. 

Trong đó, có 4 dân tộc dưới 8.000 người là La Ha, Pà Thẻn, Lự, Chứt; 6 dân tộc dưới 5.000 người là Cống, Bố Y, Mảng, Lô Lô, Cờ Lao, Ngái; 5 dân tộc dưới 1.000 người là Ơ Đu, Pu Péo, Si La, Rơ Măm, Brâu và một số dân tộc ít người có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn như Phù Lá, La Hủ.

Với tổng số 74.359 người, các dân tộc thiểu số (DTTS) rất ít người chiếm 0,08% dân số toàn quốc, 0,55% so với DTTS. Nhóm dân tộc yếu thế này cư trú tại những địa bàn khó khăn thuộc lõi nghèo của cả nước, tập trung ở các xã, thôn bản đặc biệt khó khăn của các tỉnh vùng núi cao, biên giới: Hà Giang, Cao Bằng, Lai Châu, Sơn La, Quảng Bình… Đây là nhóm dân tộc luôn bị tụt hậu trong việc tiếp cận các nguồn lực, dịch vụ công và cơ hội phát triển quyền con người khi mà tỷ lệ hộ nghèo cao gấp 2-4 lần so với các nhóm dân tộc khác.

Trên thực tế cho thấy, chất lượng dân số của các DTTS rất ít người còn tồn tại nhiều chỉ số đáng lo ngại.

Cụ thể, tuổi thọ trung bình của các DTTS rất ít người thấp hơn nhiều so với tuổi thọ trung bình của cả nước (73,23 tuổi). So với kết quả chung của cả nước từ điều tra biến động dân số thời điểm 01/4/2015, tuổi thọ trung bình của DTTS thấp hơn 3,4 năm. 

Tuổi thọ trung bình của DTTS là 69,9 năm, trong đó, của nam là 67,1 năm và nữ là 72,9 năm. Tuy nhiên, một số DTTS rất ít người có tuổi thọ trung bình thấp như La Hủ (57,6 năm), Lự (59,3 năm), Mảng (60,2 năm), Si La (61,3 năm), Pà Thẻn (65 năm), Chứt (65 năm). Về tầm vóc thể lực (chiều cao, cân nặng trung bình) của nhóm dân tộc này cũng rất thấp (chiều cao trung bình là 1,4m – 1,55m, cân nặng trung bình 40 - 45kg).

Đẩy mạnh các giải pháp, tạo “cú hích” để nâng cao chất lượng dân số các dân tộc rất ít người - Ảnh 1.

Các cấp, các ngành cần đẩy mạnh hơn nữa các giải pháp để góp phần nâng cao chất lượng các dân tộc rất ít người. Ảnh: T.L

Theo kết quả điều tra, cân nặng trẻ sơ sinh đủ tháng đạt chuẩn là khoảng 2,9 - 3,8kg/trẻ. Ghi nhận trên cả nước thì tỷ lệ trẻ sơ sinh dưới cân nặng này chỉ khoảng 5,7%. Nhưng với các DTTS rất ít người, trẻ sơ sinh có cân nặng dưới tiêu chuẩn chiếm tỷ lệ 8,1%. Tỷ lệ trẻ thiếu máu thuộc khu vực miền núi phía Bắc và Tây Nguyên chiếm tới 43%, cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ chung toàn quốc là 27,8%. 

Đặc biệt, tập quán kết hôn cận huyết thống, tảo hôn của một số DTTS rất ít người dẫn đến nhiều hệ lụy như đẻ non, thai nhi kém phát triển, suy dinh dưỡng, thể trạng yếu, mắc bệnh, tỷ lệ tử vong cao, chất lượng giống nòi suy thoái.

Chính những điểm hạn chế đó đã khiến cho dân số của phần lớn các DTTS rất ít người dù có gia tăng nhưng không đáng kể. Thậm chí một số ít DTTS còn có chiều hướng giảm về mặt dân số (dân tộc Ngái giảm từ 1.035 người năm 2009 xuống còn 999 người năm 2015; dân tộc Lô Lô từ 4.541 người năm 2009 xuống còn 4.314 người năm 2015).

Theo các chuyên gia về dân số, có rất nhiều nguyên nhân khiến chất lượng dân số ở các DTTS rất ít người không được cải thiện, nhưng nổi cộm nhất là do tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và thói quen lạc hậu khi mang thai và sinh sản.

Nhằm góp phần nâng cao chất lượng dân số các DTTS rất ít người, nhiều giải pháp cũng đã được các cấp, ngành, địa phương triển khai, lồng ghép trong các chương trình, dự án đầu tư, hỗ trợ phát triển vùng DTTS và miền núi. Từ các chính sách hỗ trợ đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt, hỗ trợ phát triển sản xuất… đời sống vật chất lẫn tinh thần của đồng bào các DTTS rất ít người đã được nâng lên.

Đặc biệt, với nguồn lực đầu tư phát triển y tế vùng DTTS và miền núi, đồng bào DTTS rất ít người ngày càng có cơ hội được tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe cơ bản. Đồng bào DTTS rất ít người được khám chữa bệnh miễn phí và hưởng chính sách bảo hiểm y tế theo quy định… Tuy nhiên, những nỗ lực này mới chỉ dừng lại ở mức duy trì, cải thiện một bước chất lượng dân số ở các DTTS rất ít người, chưa tạo "cú hích" thực sự để nâng cao chất lượng dân số.

Trước những biến đổi xã hội, đòi hỏi các cấp, các ngành cần xây dựng các chính sách đặc thù, phù hợp với sự phát triển của đồng bào DTTS rất ít người trong thời kỳ mới với nhiều nhiệm vụ trọng tâm. Cụ thể, tạo sinh kế, đảm bảo đất ở, đất sản xuất, đảm bảo quốc phòng - an ninh, chăm lo lĩnh vực y tế - giáo dục và bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa của 16 DTTS rất ít người trên cả nước. Từng bước giúp đồng bào từ bỏ dần các tập quán lạc hậu, tiếp cận với các dịch vụ y tế, giáo dục để xây dựng lối sống văn hóa, vệ sinh, chăm sóc tốt sức khỏe bản thân và cộng đồng.

Trong số các giải pháp cụ thể, để nâng cao chất lượng dân số phải chú trọng hỗ trợ trẻ em dưới 5 tuổi uống miễn phí vitamin A, hỗ trợ bổ sung dinh dưỡng cho trẻ dưới 5 tuổi có nguy cơ cao thiếu vitamin A, theo dõi biểu đồ tăng trưởng của trẻ dưới 6 tuổi đặc biệt đối với trẻ dưới 2 tuổi kèm tư vấn giúp trẻ tăng trưởng bình thường, hỗ trợ hộ gia đình khám sức khỏe miễn phí 2 lần/trẻ/năm học, hỗ trợ đảm bảo bữa ăn dinh dưỡng cho trẻ DTTS rất ít người tại các cơ sở giáo dục công lập. Chỉ có như vậy, mục tiêu nâng cao chất lượng dân số của các DTTS rất ít người mới đạt được kết quả đúng như kỳ vọng.

V.Hiệp

V.Hiệp
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
2 thực phẩm "đầu độc" cậu nhỏ còn nhanh hơn hút thuốc nếu dùng nhiều

2 thực phẩm "đầu độc" cậu nhỏ còn nhanh hơn hút thuốc nếu dùng nhiều

Dân số và phát triển - 5 giờ trước

Không thể phủ nhận rằng hút thuốc gây hại tới sức khỏe sinh sản theo nhiều cách. Nhưng bên cạnh đó, còn có nhiều thói quen ăn uống khác cũng “đầu độc” cậu nhỏ của nam giới không kém.

8 điều nên làm để phục hồi sức khỏe sau sinh

8 điều nên làm để phục hồi sức khỏe sau sinh

Dân số và phát triển - 5 giờ trước

Sau sinh, khu vực xung quanh hậu môn, âm đạo (đáy chậu) của người mẹ thường sưng đau và cần một thời gian để lành lại. Vì vậy, người mẹ cần được chăm sóc, nghỉ ngơi đầy đủ trong vài tuần sau khi sinh để hồi phục sức khỏe hoàn toàn.

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Hai con sinh đôi không giống nhau, bố lập tức đi xét nghiệm ADN

Dân số và phát triển - 22 giờ trước

Thấy con trai song sinh không giống nhau, anh Kiên đi xét nghiệm ADN, kết quả được chuyên gia đánh giá cực hiếm gặp.

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Người yêu cũ mang con đến nhà, người đàn ông quyết đi xét nghiệm ADN: Kết quả được hé lộ

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Người đàn ông tên Dũng (*) đã quyết định đến Trung tâm Phân tích ADN và Công nghệ di truyền để xét nghiệm quan hệ huyết thống cùng đứa trẻ được người yêu cũ đặt trước cửa nhà anh.

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Thói quen của hàng triệu nam giới Việt có hại cho chuyện sinh con

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Bên cạnh làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hay ung thư, hút thuốc lá còn tác động tiêu cực lên khả năng sinh sản của nam giới và bộ gene của tinh trùng.

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Bài tập xua tan nỗi lo mất ngủ, khó ngủ

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Mất ngủ, khó ngủ thường gây cảm giác khó chịu, lo lắng... ảnh hưởng tới năng suất lao động và học tập. Thực hiện một số bài tập hiệu quả dưới đây giúp bạn ngủ nhanh và thức dậy sảng khoái hơn.

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Ung thư vú tiến triển như thế nào?

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Cho dù đã được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú, việc tìm hiểu tất cả thông tin có sẵn có thể khiến người bệnh hiểu hơn. Dưới đây là tổng quan đơn giản về ung thư vú và các giai đoạn bệnh, phân tích về cách ung thư vú lây lan, chẩn đoán và điều trị.

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Người phụ nữ ở Đồng Nai nặng 100kg mang thai bé 4,6kg, nhập viện với nhiều biến chứng nguy hiểm

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Một bệnh viện ở Đồng Nai đã tiếp nhận trường hợp đặc biệt của sản phụ 35 tuổi, nặng 100 ký, thai trên 38 tuần, em bé to, nặng 4,6kg.

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Biện pháp điều trị nấm Candida âm đạo

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Nấm Candida âm đạo gây kích ứng, ngứa dữ dội và tiết dịch nhiều ở âm đạo và âm hộ, bệnh rất dễ tái phát.

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Phổ biến kiến thức về sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho cán bộ y tế, dân số

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Ngày 20/3, ông Phan Nam Bình, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh Quảng Bình cho biết, đơn vị vừa tổ chức hội nghị tập huấn về chương trình sàng lọc trước sinh, sơ sinh cho đội ngũ cán bộ y tế, dân số cơ sở tại huyện Lệ Thủy.

Top